بازار-مونا مشهدی رجبی: بازار نفت تحت تاثیر ویروس کرونا با چالشهای زیادی روبرو شد. در درجه اول به دلیل کاهش تقاضای نفت در چین قیمت نفت در بازار جهانی کاهش یافت و اداره اطلاعات انرژی امریکا برای اولین بار طی یک دهه اخیر میزان تقاضای نفت در سال ۲۰۲۰ را کمتر از سال ۲۰۱۹ پیش بینی کرد. از طرف دیگر اوپک برای چندمین بار از سیاست کاهش تولید برای مقابله با افت قیمت نفت در بازار استفاده کرد و از روسیه خواست تا در این زمینه با اوپک همکاری کند. روسیه هم علیرغم تردیدهای زیاد تصمیم گرفت با اوپک همکاری کند. اهمیت این مساله تا آنجا است که قرار است جلسه اوپک پیش از تاریخ مقرر هر سال برگزار شود و در مورد سیاستهای این سازمان در سال ۲۰۲۰ تصمیم گیری شود.
رسانه های دنیا بازار نفت در سال ۲۰۲۰ میلادی را بازاری متلاطم می دانند. آنها بر این باورند که در سال جاری ما شاهد نوسانات زیادی در قیمت نفت خواهیم بود. همان طور که در دو ماه اول این سال نوسان های زیادی را تجربه کردیم. سایت ورلد اویل در این زمینه نوشت: در سال جاری انتخابات ریاست جمهوری در امریکا برگزار می شود که عاملی تاثیر گذار درسیاستهای اقتصادی امریکا است. اهمیت امریکا در بازار نفت امروز دنیا بسیار زیاد است زیرا این کشور بزرگترین تولید کننده نفت دنیا است و در صدد است که با صادر کردن بخشی از نفت تولیدی خود، در جرگه صادرکنندگان بزرگ درآید. امریکا در سالهای اخیر سرمایه گذاری زیادی در صنعت نفت انجام داده است و بخش زیادی از نفت مورد نیاز بازار مصرف را عرضه می کند.
وب سایت دیپلمات حتی از تحریم نفتی ایران توسط امریکا و خروج امریکا از توافق هسته ای به عنوان تلاش دولت ترامپ برای تصاحب بخش بیشتری از بازار نفت نام برد و این سیاست را به عنوان سیاستی برای تسخیر سهم بیشتری از بازار جهانی و قدرت نمایی در میان غول های نفتی دنیا معرفی کرد. از طرف دیگر ترامپ با وجود مشکلات زیست محیطی زیادی که در نتیجه مصرف سوختهای فسیلی ایجاد شده است، تمامی محدودیتهای پیشین روی شرکتهای نفتی را حذف کرد و به آنها اجازه داد تا در هر منطقه ای که بخواهند و به هر اندازه که بخواهند سرمایه گذاری و کار کنند. او احتمال وارد شدن آسیب به محیط زیست در نتیجه سرمایه گذاری بیش از حد در صنعت نفت و استفاده زیاد از سوختهای فسیلی را نادرست قلمداد کرد و در اجلاس سالانه داووس گفت: «فعالان محیط زیست میخواهند اقتصاد را کنترل کنند و هرچه ما ساخته ایم را نابود کنند.» همین گزارشها نشان می دهد که تاثیر امریکا در بازار نفت دنیا و تاثیر نفت درسیاست گذاریهای اقتصادی این کشور بسیار زیاد است.
ایران کشوری مهم در مسیر انتقال نفت و اوپک
مساله تنش های ایران و امریکا هم موضوع بسیار مهمی در بازار نفت است که می تواند روی قیمت نفت تاثیر زیادی داشته باشد. درگیری های بین ایران و امریکا در اولین ماه سال جاری میلادی باعث شد تا قیمت نفت در بازار رشد کند و بعد از پایان یافتن تنشها بازار از التهاب خارج شد. حال اگر روابط دو کشور وارد تنش شود یا حتی اگر روابط ایران و امریکا اصلاح شود و وضعیت از حالت بحرانی خارج شود، قیمت نفت تحت تاثیر این تحول تغییر خواهد کرد. در مورد اینکه احتمال کدام یک از این دو حالت بیشتر است نمی توان با قطعیت سخن گفت ولی بلومبرگ به نقل از وزیر امور خارجه کشور عمان که میانجی ایران و امریکا محسوب می شود، اعلام کرد احتمال مذاکره بین ایران و امریکا وجود دارد.
او به بلومبرگ گفت: «افزایش تنش در روابط دو کشور محتمل نیست و مشاهدات وی از وضعیت نشان می دهد که مذاکره در آینده نه چندان دور اتفاق خواهد افتاد.» انتشار این خبر را می توان یکی از مهمترین اخبار در حوزه نفت در ماه های اخیر دانست زیرا ایران یکی از اعضای کلیدی سازمان اوپک و یکی از کشورهای مهم در مسیر انتقال نفت دنیا است و تنش و درگیری در این کشور می تواند شوکهای منفی و مخربی روی بازار ایجاد کند.
مساله دیگری که دراولین ماه سال بازار نفت را درگیر کرد ویروس کرونا بود. انتشار این ویروس در چین موجب شد تا تقاضا برای نفت در این کشور کم شود و تقاضای جهانی هم تنزل یابد. ولی اخبار رسیده از چین حکایت از کاهش نرخ شیوع این ویروس در روزهای اخیر دارد. در صورتیکه این بحران در چین کنترل شود و اقتصاد به وضعیت عادی باز گردد بازهم ما شاهد افزایش تقاضای نفت و بازگشت ثبات به بازار خواهیم بود.
در نهایت سیاستهای اخیر روسیه و عربستان در بازار نفت است که می تواند تنش آفرین باشد. سایت اویل پرایس از رقابت تازه بین روسیه و عربستان برای سرمایه گذاری در حوزه های نفتی کشور هند خبر داد. طبق این گزارش روسیه در تلاش است تا با سرمایه گذاری در این کشور هم در بخش تولید نفت آنها سهیم باشد و هم بازار مصرف بزرگ هند را بدست آورد و عربستان هم می خواهد به عنوان سرمایه گذار در یکی از جوان ترین کشورهای دنیا فعالیت کند. این در حالیست که مقامات هندی بیشتر تمایل به همکاری با شرکتهای غربی دارند.
در این وضعیت باید پذیرفت که بازار نفت سال پر چالشی پیش رو خواهد داشت. سالی که هم مسایل اقتصادی و بازاری و هم شرایط سیاسی و حتی شیوع و کنترل ویروسهای مرگباری مانند کرونا میتواند قیمت نفت را تغییر دهد و بازار را با وضعیت غیر قابل پیش بینی روبرو کند. اویل پرایس بر این باور است که امسال به عنوان «سالی پر نوسان در بازار نفت »ثبت خواهد شد.
نظر شما