بازار؛ گروه بین الملل: سایت تحلیلی نشنال اینترست اخیرا مقاله ای با قلم «جیمز پرزیستاپ» با عنوان «جنگ تجاری ترامپ و کاهش تأثیر واشنگتن بر تجارت در آسیا» منتشر نموده است. ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.
اگر منطقه هند و اقیانوس آرام از اولویت های اصلی سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا باشد، ساختار یک نظم تجاری مبتنی بر قوانین به طور آشکار به عنوان یک قطعه گمشده در استراتژی آزاد و باز هند-اقیانوس آرام دولت ترامپ در قبال منطقه محسوب می شود. زیرا در آسیای شرقی، تجارت در واقع یک استراتژی است.
به بیان دیگر قطعه گمشده در استراتژی ایالات متحده آمریکا، داستان عقب نشینی واشنگتن و پیشرفت توکیو به عنوان قهرمان توافقنامه جامع و پیشرو مشارکت ترانس پاسیفیک، TPP ۱۱ است. همچنین این داستان هم اکنون در مورد RCEP، مشارکت جامع اقتصادی منطقه ای نیز صدق می کند. تقریباً دو سال پس از اجرایی شدن TPP ۱۱، پکن با انعقاد RCEP یک توافق نامه تجارت آزاد پانزده کشوری، می تواند ادعای رهبری اقتصادی جهان را به عنوان قهرمان جهانی سازی و همکاری های چند جانبه مطرح کند.
داستان قطعه گمشده از استرالیا آغاز می شود. «باراک اوباما»، رئیس جمهور سابق امریکا در سخنرانی خود در ۱۷ نوامبر ۲۰۱۱ در پارلمان استرالیا، منطق اقتصادی برای توازن مجدد در آسیا را بیان کرد و آینده اقتصادی آمریکا در آسیا - سریعترین منطقه در حال رشد جهان که می تواند به ایجاد شغل و فرصت برای مردم آمریکا کمک کند - را بیان کرد.
دولت اوباما مشارکت ترانس پاسیفیک را ستون اقتصادی تعامل استراتژیک ایالات متحده آمریکا با منطقه قرار داد. وزیر امور خارجه وقت «هیلاری کلینتون» نیز در آن زمان TPP یا مشارکت ترانس پاسیفیک را در واقع استاندارد طلایی در موافقت نامه های تجاری برای گشودن تجارت آزاد، شفاف و منصفانه دانست که نوعی محیط مبتنی بر قانون و شرایط بازی برابر را فراهم می کند.
علیرغم حمایت شدید اتاق بازرگانی و جامعه بازرگانی آمریکا، TPP قربانی سیاست داخلی شد – این توافق در سال ۲۰۱۶ توسط «هیلاری کلینتون» نامزد انتخابات ریاست جمهوری رد شد و توسط «دونالد ترامپ»، نامزد جمهوریخواه مورد حمله قرار گرفت. در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۷، رئیس جمهور ترامپ ایالات متحده آمریکا را از TPP خارج کرد. سیاست تجاری بعدی وی در واقع مبتنی بر معاملات تجاری دو جانبه بود - در آسیا با کره، توافق نامه دسترسی بازار با ژاپن و توافق تجاری فاز یک با چین.
ایالات متحده آمریکا زمانی از توافق ترانس پاسیفیک خارج شد که پویایی اقتصادی منطقه آسیا علی رغم وجود جنگ تجاری ایالات متحده آمریکا و چین و اختلالات ناشی از ویروس کرونا به سمت ادغام حرکت می کرد.
در خلا ایجاد شده با تصمیم ترامپ، دولت آبه قطعات ترانس پاسیفیک TPP را دوباره جمع آوری و در تاریخ ۳۰ دسامبر ۲۰۱۸ آن را به عنوان توافقنامه جامع و مترقی برای مشارکت بین اقیانوس آرام معرفی نمود. این توافق نامه یک منطقه تجارت آزاد بوده که از یازده کشور - ژاپن، مالزی، سنگاپور، ویتنام، برونئی، استرالیا، نیوزلند، شیلی، پرو، مکزیک و کانادا با بازاری با جمعیت تقریبی ۵۰۰ میلیون نفر و با تخمین سالانه تولید ناخالص داخلی ۱۰ تریلیون دلار تشکیل شده است.
در همان زمان، با توجه به عدم اطمینان ناشی از رویکرد جنگ تجاری ترامپ، شرکای اتحاد در منطقه آسیا به فکر ساختارهای تجاری دیگر افتاده اند. در ۱۵ نوامبر در اجلاس آسه آن در هانوی، کشورهای عضو آسه آن بعلاوه چین، ژاپن جمهوری کره، استرالیا و نیوزیلند به توافق نامه تجارت آزاد مشارکت جامع اقتصادی منطقه ای RCEP رسیدند. کشورهای عضو RCEP، ۳۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان و ۳۰ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می دهند.
«الکساندر کاپری»، استاد دانشکده بازرگانی دانشگاه ملی سنگاپور در مورد RCEP اظهار داشت: این توافق نامه جاه طلبی های ژئوپلیتیک منطقه ای گسترده تر چین را در مورد ابتکار «کمربند و جاده» تقویت می کند.
«گرت لیتر»، اقتصاددان ارشد آسیا نوشت: RCEP به پکن اجازه داده است به عنوان قهرمان جهانی سازی و همکاری چندجانبه ظاهر شود.
نخست وزیر چین توافق نامه مشارکت جامع اقتصادی منطقه ای را در واقع توافق برجسته همکاری منطقه ای آسیای شرقی و پیروزی چندجانبهگرایی و تجارت آزاد عنوان نمود.
در همین حال، چین، ژاپن و جمهوری کره مذاکرات مربوط به توافق نامه تجارت آزاد سه جانبه را ادامه می دهند و FTA ژاپن-اتحادیه اروپا از اول فوریه ۲۰۱۹ به اجرا درآمد.
باید گفت در دنیای امروز دور شدن از آسیا با توجه به رویکرد جنگ تجاری دولت ترامپ ممکن است عواقب سیاسی و استراتژیک طولانی مدت و در عین حال پیش بینی نشده ای برای ایالات متحده آمریکا به همراه داشته باشد. مدیریت روابط اقتصادی قابل ملاحظه آمریکا با منطقه آسیا در واقع چالشی بزرگ برای دولتی است که از ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ روی کار می آید.
علیرغم خروج از TPP، مشارکت اقتصادی ایالات متحده آمریکا در هند و اقیانوس آرام قابل توجه است. در سال ۲۰۱۷، ایالات متحده آمریکا در واقع بزرگترین منبع سرمایه گذاری مستقیم خارجی در منطقه آسیا با سرمایه گذاری ۱.۸ تریلیون دلار بود. این میزان سرمایه گذاری در منطقه ای که به سرعت به سمت جلو حرکت می کند بسیار قابل توجه خواهد بود. اما این منطقه اکنون یک دستور تجارت مبتنی بر قوانین را بدون مشارکت ایالات متحده آمریکا ایجاد می کند.
همانطور که «وندی کاتلر» نوشت RCEP باید بیدار کننده ایالات متحده آمریکا در امر تجارت باشد. در متن رابطه رقابتی فزاینده ایالات متحده آمریکا و چین، زمان آن رسیده که ایالات متحده امریکا بیدار شود. نهادهای مرتبط با تجارت که در خارج از امریکا قرار دارند می توانند منافع اقتصادی و استراتژیک ایالات متحده آمریکا را در منطقه هند و اقیانوس آرام تأمین کنند.
نظر شما