بازار؛ گروه کشاورزی: بازار برند حلال از جمله بازارهای بزرگ اقتصادی دنیا است که نه تنها کشورهای اسلامی که کشورهای غیر اسلامی نیز فعالیت بالایی در آن دارند و به دنبال به دست آوردن سهم بیشتری در این بازار هستند. ایران نیز اگرچه به دلیل تحریم های و مشکلات پیش روی صادرات نتوانسته در این بازار آن طور که شایسته است حضور داشته باشد اما در محصولاتی مانند شیرینی و شکلات دارای پتانسیل های بالایی است که می توان بیشترین بهره را از این امر ببرد. در این راستا خبرنگار «بازار» گفت و گویی با عبدالحسین فخاری، دبیر کل موسسه حلال جهانی انجام داده است که در ادامه می خوانید.
*برند حلال چند سال است در دنیا مطرح شده و چقدر گستردگی دارد؟
برند حلال در طی ۵۰ سال اخیر که در دنیا بتدریج ایجاد شده است و رو به رشد بوده است و هر سال نسبت به سال قبل از اعتبار بیشتری در دنیا و تجارت جهانی برخوردار می‌شود.
علت این امر این است که مسلمانان متوجه شدند که می توانند با عنوان برند حلال که روی محصول است مطمئن شوند آنچه خریداری می کنند حلال است و بر اساس شریعت اسلامی تولید شده است. در نتیجه تقاضا زیاد شد و چون کیفیت محصولات حلال از مشابه خود بالاتر بوده بتدریج غیر مسلمانان نیز به برند حلال پیوستند. به طوری که امروزی بسیاری از مصرف کنندگان در کشورهای اروپایی ترجیح می دهند محصولاتی استفاده کنند که روی آن برند حلال خورده باشد. به دلیل اینکه احساس می کنند علاوه بر این استانداردهای متداول کشاورزی را دارد یک استاندارد نیز اضافه دارد که آن استاندارد شریعت است.
بازار برند حلال بسیار پررونق است و حجم تجارت بازار جهانی آن ۲ هزار میلیارد دلار است
*گردش مالی برند حلال در بازارهای جهانی چقدر است و سهم ایران در این بازار به چه میزان است؟
بازار برند حلال بسیار پررونق است و حجم تجارت بازار جهانی آن ۲ هزار میلیارد دلار است. یعنی اگر ۲ میلیارد مسلمان داشته باشیم هر کدام در روز ۳ دلار مصرف کند سالانه هزار دلا می‌شود که در مجموع ۲ هزار میلیارد دلار می‌شود.
با این وجود کشور ما چون در تحریم قرار دارد و تولید هم چندان رونق ندارد و در بحث مسائل اقتصادی و صادرات با مشکلاتی مواجه هستیم در نتیجه سهم ناچیزی در این بازار داریم. اما ما به دید کلی نگاه می کنیم که برند حلال بقدری در دنیا اعتبار پیدا کرده که بازاری به بزرگی ۲ هزار میلیارد دلار به روی مسلمانان گشوده است.
*میزان مشارکت و فعالیت غیر مسلمانان در بازار حلال چقدر است؟
الان غیر مسلمانان وارد این بازار شده اند به طوری که به عنوان مثال در کشور چین سالانه دو نمایشگاه محصولات حلال برگزار می‌شود. یا در کشورهای اروپایی نیز نمایشگاه های حلال برگزار می‌شود به این ترتیب بازار خوبی است که از یک نظر اقتصادی و از سوی دیگر فرهنگی است و هیچ کس نمی تواند از یک تجارت ۲ هزار میلیارد دلاری چشم بپوشد. لذا کشورهایی مانند نیوزلند و برزیل که کشورها اسلامی نیستند اما چون از بزرگترین تولیدکنندگان گوشت در جهان هستند در نتیجه استاندارد برند حلال را در برخی از کارخانجات خود ایجاد کرده اند تا بتوانند محصول خود را به کشورهای اسلامی صادر کنند.
*گرفتن برند حلال به خصوص در مورد محصولات کشاورزی و غذایی مستلزم داشتن چه شرایطی است؟
الان حلال مثل سایر زمینه ها یک استاندارد پیدا کرده است. امروز ما یک استاندارد ایرانی داریم که استاندارد شماره ۱۲۰۰۰ در استاندارد داخلی است، همچنین یک استاندارد بین المللی داریم که استاندارد سازمان کنفرانس اسلامی است؛ یعنی عملا می گوید به عنوان مثال مواد اولیه، بسته بندی و مواد افزودنی کنسروی که مصرف می کنید چگونه باید باشد.
امروز در صنعت پوشاک چرمی نیز برند حلال مطرح است و یک رقیب عمده ایتالیا در بازار چرم، کشورهای مسلمان هستند که محصولات چرمی شان را با پوست حیوانات حلال گوشت تولید می کنند
*کدام کشور بیشترین سهم این بازار را به خود اختصاص داده است؟
کشورهای غیر اسلامی بیشترین سهم بازار جهانی برند حلال را دارند و حلال بازاری درست کرده که افرادی که باهوش بوده اند و توان تولید و صادرات هم داشته اند وارد شده اند و بازار را به دست گرفته اند. البته کشورهای مسلمان نیز در این بازار حضور خوبی دارند به عنوان مثال کشور ترکیه الان به کشورهای آسیای مرکزی کالای حلال صادر می کند.
آیا برند حلال منحصر به محصولات کشاورزی و صنایع غذایی است؟
خیر الان حلال گسترده تر از حوزه غذا شده است و به عنوان مثال در حوزه چرم و دارو نیز برند حلال وارد شده است. به طوری که داروهای مصرفی با برند حلال نباید حاوی مواد اولیه غیر حلال مثل الکل یا ژلاتین خوکی باشد. از سوی دیگر در چرم و پوشاک چرمی نیز حلال مطرح است و یک رقیب عمده ایتالیا در بازار چرم کشورهای مسلمان هستند که محصولات چرمی شان را با پوست حیوانات حلال گوشت تولید می کنند و به این ترتیب در کشورهای عربی بخصوص بازار محصولات چرمی ایتالیایی را تحت شعاع قرار داده اند.
برخی از برندهای ما در شیرینی و شکلات در مالزی و کشورهای عربی کاملا شناخته شده است چون استاندارد شان بالا است
*کدام محصولات غذایی ما هرچند ناچیز در بازار جهانی حلال عرضه می‌شود؟
در درجه اول محصولات غذایی مانند کنسروها، شیرینی جات و شکلات است چون استاندارد شیرینی و شکلات ما بسیار بالا است و صادرات بالایی داریم. به طوری که برخی از برندهای ما در شیرینی و شکلات در مالزی و کشورهای عربی کاملا شناخته شده است. چون استاندارد شان بالا است و برند حلال نیز دارند طبیعتا در این کشورها بسیار رشد می کنند.
*پیش بینی شما از آینده محصولات ایرانی در بازار برند حلال چیست؟
ما پتانسیل بسیار بالایی داریم و حتی از کشور مالزی که در بحث حلال از ما پیشتاز تر است از نظر کیفیت جلوتر هستیم. این در حالی است که ۴۵ درصد جمعیت مالزی را غیر مسلمانان تشکیل می دهند یعنی کالایی که در آنجا به عنوان حلال عرضه می شود با کالایی که در کشور ایران با ۹۹ درصد جمعیت مسلمان عرضه می شود از لحاظ کیفیت کاملا متفاوت است. لذا می توانیم در این بازار خوب فعالیت کنیم البته به شرطی که مشکلات تولیدکننده و صادر کننده مرتفع شود.
نظر شما