دام در مرز و ما در پی گوشت؛ شرایط سخت اقتصادی مردم و صدایی که شنیده نمی‌شود

بازار؛ گروه استان‌ها: سریال تکراری و یا به عبارتی آشفتگی در بازار مواد غذایی کشور این روزها تمامی ندارد و مردم را در شرایط سخت اقتصادی کنونی نگران کرده و گویی کسی هم صدای فریاد آن‌ها را نمی‌شنود؛ یک روز این آشفتگی دامن بازار برنج، مرغ و شکر و پوشک بچه یک روز هم دامن مواد گوشتی را می‌گیرد و با این وجود سفره‌های مردم هم روز به روز کوچک‌تر می‌شود.

می‌پذیریم که کشور در شرایط مناسبی قرار ندارد از هر سو بر دولت و اقتصاد بیمار ما فشارهایی وارد می‌شود، اکنون کشور در جنگ اقتصادی ظالمانه قرار دارد ولی وقتی که ما کشوری هستیم که در حوزه تولید مواد غذایی و کشاورزی و هم‌چنین مواد پروتئینی دیگر در خاورمیانه حرفی برای گفتن داریم چرا باید بازار مواد غذایی ما اینگونه آشفته باشد؟

از بازار سکه، ارز و طلا و خودرو و حتی مسکن که ناامید و دست کشیدیم ولی چرا باید در بازار مواد غذایی چنین مشکلاتی باشد و کارد به استخوان مردم نگون بخت که باید در این بحران کرونایی که ویروس منحوس مشاغل و کسب و کار آنها را فلج و به عبارتی زندگی آنها را نقره داغ کرده باید نگران تهیه مرغ، گوشت، برنج و شیر و حتی پوشک برای کودکان خود باشند؟

آیا تحریم اقتصادی تا این اندازه در زندگی ما تأثیر منفی داشته یا کاسبانی هستند که در این شرایط بحرانی تحریم در حال سودجویی و کاسبی هستند یا نفوذی‌هایی در زیر پوست بازار اقتصادی کشور در حال کسب و کار بوده و خود را بالاتر از نظارت‌ها، مصوبات تنظیم بازار و حتی دولتی‌ها می‌دانند؟

در حالی که در قم ۱۳ کارخانه کنسانتره نهاده خام را به کنسانتره تبدیل می‌کند وجود دارد چرا باید مشکل کمبود نهاده دام و طیور وجود داشته باشد؟ جوجه ریزی کاهش یابد و مردم در شرایطی که نباید در تجمعات حضور داشته باشند باید برای تهیه یک مرغ در صف‌های طولانی ایستاده و مرغ با نرخ دولتی تهیه کنند.

در شرایطی که قم یک مجتمع بزرگ دامشهر دارد که یک مرکز استراتژیک و مهم تهیه دام و عرضه گوشت قرمز و فرآورده‌های آن است باید برای یک کیلو گوشت ۱۰۰ هزار تا ۱۳۰ هزار تومان هزینه کنند و با توجه به این که مواد پروتئینی در افزایش سیستم ایمنی و دفاعی بدن در برابر کرونا نقش اساسی دارد، چرا این ماده پروتئینی مهم باید از سفره‌های مردم حذف شود؟

چون زیر پوست شهر قم کاسبان سودجویی هستند که خنجر آنها از خنجر دشمن برنده‌تر و دام‌های زنده را با قیمت بالا و با نرخ دلار می‌فروشند، یاد این ضرب المثل معروف می‌افتم «آب در کوزه و ما تشنه لبان گرد جهان می‌گردیم» در آشفته بازار کنونی باید به مسئولان نظارتی چنین گفت «دام زنده در مرز و ما آشفته دلان پی گوشت آن گرد بازارها می‌گردیم».

حکایت همان گوجه فرنگی‌هایی است که برای عرصه به یکی از کشورهای همسایه ارسال شد و به دلیل پایین بودن کیفیت آن تلف شد یا همان جوجه‌های بخت برگشته یک روزه‌ای که ظالمانه تلف و در نهایت با کمبود مرغ روبرو هستیم تا جایی که مسئولان استانی از کاهش چشمگیر مرغ طی هفته‌های آینده خبر می‌دهند که راه حل آنها توزیع مرغ منجمد است.

قیمت‌های بالا و دور از انتظار گوشت قرمز
برای تهیه گزارش از وضعیت گوشت و فرآورده‌های گوشتی به بازارهای قم و چندین فروشگاه بزرگ عرصه گوشت و فرآورده‌های پروتئینی سر زدیم؛ گوشت قرمز با افزایش چشمگیر قیمت روبرو بوده است تا جایی که حتی برخی مغازه‌های عرضه گوشت از کاهش خرید این ماده پروتئینی خبر داده‌اند.

یک شهروند قمی که نان آور یک خانواده ۶ نفره است و خود قبل از کرونا یک مغازه عرضه فست فود داشته، می‌گوید: من نان آور ۶ نفر هستم و ۲ فرزند من فارغ التحصیل دانشگاه و بیکار هستند من هم با یک فست فودی کوچک ابرار معاش می‌کردم ولی در شرایط کرونا مشتری‌های خود را از دست داده‌ام و دخل و خرجم یکی نیست بخواهم برای خرید خانه به بازار بروم باید پیش خانواده خود شرمنده باشم.

اکنون که گوشت بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار تومان عرضه می‌شود،‌ خرید آن در توان من نیست و به سمت سوسیس و فراورده‌های غیر گوشتی روی آوردم

از علی زارعیان درباره بازار گوشت می‌پرسم که با آه و ناله بیان می‌کند: در ماه یک بار به اندازه دو کیلو گوشت برای خانه تهیه می‌کردم با قیمت بین ۸۰ هزار تا ۹۰ هزار تومان ولی اکنون که گوشت بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار تومان عرضه می‌شود،‌ خرید آن در توان من نیست و به سمت سوسیس و فراورده‌های غیر گوشتی روی آوردم.

صحبت این شهروند مرا به فکر وا می‌دارد چرا که از سویی وزارت بهداشت از مصرف سوسیس و فرآورده‌های آن مردم را بر حذر کرده و از طرفی دیگر مسئولان با این آشفته بازاری که به راه انداختند مردم را به سمت این سبک غذایی تشویق می‌کنند.

گوشت نمی‌خریم منتظر نتایج انتخابات آمریکا می‌شویم
با یک شهروند بازنشسته ۶۰ ساله که سرپرست یک خانواده ۵ نفره است باب گفت‌وگو را باز می‌کنم؛ از او درباره وضعیت بازار گوشت می‌پرسم که عنوان می‌کند: تا هفته‌های گذشته هرچند هم قیمت گوشت بالا بود ولی نه به شدت الآن؛ اکنون یک کیلو گوشت را با باید ۱۲۰ هزار تومان بخریم، مرغ که شما بهتر می‌دانید چه شرایطی دارد به خدا به مسئولان بگویید مردم چه بر سفره خود بیاورند؟

محمد بیگدلی با تأسف فراوان می‌گوید: مسئولان ما منتظر نتایج انتخابات آمریکا هستند و این انتخابات را زیر ذره بین خود برده‌اند انگار فراموش کردند باید اقتصاد مردم را زیر ذره بین خود پیگیری کنند مگر همه مشکلات ما از تحریم است؟ مگر قادر به تهیه گوشت مصرفی مردم خود نیستیم؟ در شرایط کرونا و سختی اقتصاد چرا مردم را رها کردید؟ بازار گوشت و مرغ و غیره ربطی به تحریم ندارد حتی آدم بی‌سواد هم این موضوع درک می‌کند.

با توجه به گلایه‌های مردم و نارضایتی از آنها که این چند پاراگراف تنها گوشه‌ای از آن بود بر آن شدیم پیگیر آشفته بازار گوشت و فرآورده‌های گوشتی از مسئولان ذیربط باشیم؛ به سمت جهاد کشاورزی استان می‌روم با این سؤال که وقتی یک مجتمع دامشهر در کنار شهر قم وجود دارد که حتی قادر است گوشت مصرفی استان‌های دیگر را هم تأمین کند پس مشکل کجاست؟

مجتمع دامشهر قم یک مجتمع استراتژیک در تولید دام و گوشت
معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی استان قم در گفت‌وگو با خبرنگار بازار در ابتدا درباره اهمیت مجتمع دامشهر قم  می‌گوید: ۲۴ سال پیش که شهر قم به استان تبدیل شد با پیگیری‌های استانداری و دیگر مسئولان برای ساماندهی بیشتر دامداران استان پیشنهاد شد و مقرر گردید که دو مکان یکی برای بازار باز پرواربندی گوشت در جاده کاشان و گاو شیرده هم در مجتمع معروف لبن ایجاد شود.

علی اصغر همت بیان می‌کند: همچنین مجتمعی به نام دامشهر که سمت راست آن گوسفندی و در وسط آن مرکز و میدان خرید و فروش دام زنده با ۳۴ واحد با نام کاروانسرای دام و هم‌چنین در سمت چپ این مجتمع عرصه گوشت گوساله باشد در این مجتمع با توان تولید ۳۵ هزار تن گوشت قرمز را داریم که می‌تواند ۳۰ درصد ظرفیت مصرف گوشت استان را کاملاً تأمین کند و حتی توانایی تأمین گوشت مصرفی دیگر استانها را هم دارد.

اگر مشکل تأمین نهاده‌ها ادامه یابد دامداران سودی نمی‌توانند داشته باشند و این آشفتگی‌ها در بازار گوشت قرمز ادامه می‌یابد

وی با اشاره به مشکلات در زمینه عرصه گوشت قرمز اظهار می‌کند: ما در زمینه تأمین گوشت مصرفی استان هیچ مشکلی نداریم اما افرادی هستند که دام زنده را از داخل استان تهیه و برای فروش به استان‌های مرزی منتقل می‌کنند و با قیمت بالایی این دام‌های سبک را عرصه می‌کنند.

به گفته معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی استان قم، دامداران در تأمین نهاده دامی هم مشکل دارند، اگر این مشکل ادامه یابد و نهاده دامی کاهش یابد دامداران سودی نمی‌توانند داشته باشند و این آشفتگی‌ها در بازار گوشت قرمز ادامه می‌یابد.

کاهش سهمیه نهاده‌های دامی دامداران و مشکلات ارزی
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مشکلات و چالش‌هایی که دامداران استان قم دارند، بیان می‌کند: دامداران دامشهر به تنهایی ۳۰ درصد گوشت قرمز استان قم را تأمین می‌کنند اما طی ماه‌های مرداد، شهریور و مهرماه با کمبود شدید نهاده‌های دامی روبرو شدند، طبق دستورالعمل وزارتخانه باید نهاده‌های دامی گاوهای شیری به طور خام ارائه شود و خود دامداران باید آن را به کنسانتره تبدیل کنند اما واحدهای پرواربندی نهاده را به صورت کنسانتره از خود کارخانه‌ها تهیه کنند.

همت می‌افزاید: اما سهمیه نهاده دامی طی ماه‌های پنجم و ششم و هفتم سال با کاهش روبرو شد و اکنون هم که مشکلات ارزی داریم قیمت جوی ایرانی هم افزایش یافت و جوی خارجی هم با قیمت هنگفتی به دست دامدار می‌رسد، لذا به همین دلایل قیمت گوشت قرمز افزایش یافت.

از جهاد کشاورزی به سمت سازمان صمت قم می‌روم تا از معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت این سازمان گفت‌وگویی داشته باشم؛ وی توپ را به میدان جهاد کشاورزی می‌اندازد و از کمبود نهاده و سهمیه کم نهاده دامی توزیعی از سوی جهاد کشاورزی می‌گوید.

کاهش نهاده دامی و قاچاق دام عوامل افزایش قیمت گوشت قرمز
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم در گفت‌وگو با خبرنگار بازار بیان می‌کند: در زمینه تأمین گوشت قرمز هیچ مشکلی در بازار نداریم اما اخیراً با توجه به کمبود نهاده دامی که تأمین آن بر عهده جهاد کشاورزی است با مشکل روبرو هستیم، این نهاده قسمتی از آن با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی عرصه می‌شد ولی اکنون این نهاده با افزایش قیمت بالایی روبرو است.

به گفته امیرحسین پرهام، قاچاق دام هم از مهمترین مشکلات ما است، افراد سودجو دام زنده را در استان‌های مرزی با توجه به افزایش دلار به فروش می‌رسانند لذا نهاده دامی و قاچاق دام عوامل افزایش گوشت قرمز هستند.

از او می‌پرسم مگر سازمان صمت و نهادهای نظارتی قدرت برخورد با قاچاق دام را ندارند که بیان می‌کند: قرار است با همکاری دامپزشکی در صدور مجوز برای انتقال و فروش دام به دیگر استان‌ها از جمله استان‌های مرزی تجدید نظر و یا تا حدی جلوگیری شود؛ ما توان تولید ۳۷ هزار تن گوشت مصرفی استان و ۶۰ درصد مازاد مورد نیاز را داریم.

پیگیری من تمام می‌شود ولی مگر می‌شود با وجود مجوز و نظارت، دام زنده در استان‌های مرزی کشور به فروش برود؟ چرا در توزیع نهاده دامی فلج و درمانده هستیم در حالی که توان تولید داخل ما ظرفیت بالایی دارد و خیلی سؤالات دیگری که بدون پاسخ مانده است.

گفتنی است؛ در مجتمع دامشهر قم ۴۴۵ واحد بهره‌برداری گوسفند با ظرفیت اسمی ۸۱ هزار گوسفند و تولید ۲ هزار تن گوشت قرمز در سال و همچنین ۴۰۰ واحد بهره‌برداری گوشت گوساله که ۳۴۰ واحد آن فعال و با ظرفیت اسمی ۲۷ هزار دام و تولید ۴ هزار و ۳۵۰ تن گوشت قرمز در سال دارا هستند.