بیشتر معادن در استانهای محروم قرار دارند/ ضریب اشتغالزایی معدن ۳ برابر صنعت است

سجاد صفری؛ بازار: سجاد صفری؛ بازار: «علی معصومی» در گفتگو با خبرنگار بازار در پاسخ به این پرسش که ایران از ظرفیت بالایی در حوزه معادن برخوردار است ولی میزان اشتغالزایی در این حوزه، کمتر از 1 درصد است؛ برای توسعه معادن کشور، نیاز است که چه اقداماتی انجام بگیرد؟ اظهار داشت: برای توسعه معادن کشور، نیاز است که کارهای زیادی انجام بگیرد منتهی چند اقدام مهمتر باید در اولویت باشند و با انجام دادن آن ها به توسعه معادن کشور کمک خواهد شد. 

وی افزود: معادن کشور، متنوع هستند. برخی از معادن خیلی بزرگ و برخی دیگر از آنها خیلی کوچک هستند؛ برخی در دسترس هستند و برخی بسیار دور، برخی کیفیت بالا دارند و برخی کیفیت پایین، ولی اینها یک وجه مشترک دارند و آن ضعف در فناوری های استخراج و بویژه فرآوری است. وقتی فناوری در معادن وجود نداشته باشد و برخی حلقه ها برای ایجاد ارزش افزوده در معادن کشور وجود نداشته باشند باعث می شود که برخی از معادن کشور غیر فعال باشند. برخی با ظرفیت پایین، برخی هم با ارزش افزوده حداقلی فعالیت کنند و لذا می توانیم بگوییم که در عمل از تمام ظرفیت های معادن کشور استفاده نمی شود.

معصومی تصریح کرد: کشورهای پیشرفته برای مواد معدنی خود شاخص هایی را تعریف می کنند و اگر یک یا دو شاخص از 5 یا 6 شاخص مورد نظر برای هر ماده معدنی ضعیف باشد با استفاده از فناوری آن را اصلاح می کنند تا بتوانند حداکثر ارزش افزوده را از آن ماده معدنی بدست بیاورند. ولی در معادن کشور، اگر یک یا دو شاخص نسبت به بقیه شاخص ها ضعیف تر باشد نسبت به اصلاح و تقویت آن اقدامات لازم انجام نمی گیرد و این موضوع باعث می شود که محصول معدن با کمترین ارزش افزوده به فروش برسد و یا حتی معدن، بدلیل نامرغوب بودن محصول کلا فعالیت خود را متوقف کند. 

وی افزود: یکی از مشکلات اصلی معادن کشور، کیفی سازی مواد معدنی است و به عبارتی روی تکنولوژی کیفی سازی مواد معدنی کارهای کمی انجام شده است و عدم وجود حلقه های کیفی سازی در فرایندهای فراوری مواد معدنی سبب زیان ده شدن بسیاری از معادن کشور شده است. 

وی تاکید کرد: چون ما به بحث تحقیق، توسعه و نوآوری اهمیت نمی دهیم و بخصوص در حوزه معادن کشور، روی این مقوله بطور جدی کار نشده است و به تکنولوژی و فناوری دست پیدا نکرده ایم. ضمن اینکه دستیابی به این تکنولوژی ها در حوزه معادن کشور، کار پیچیده ای نیست و بسیاری این از تکنولوژی ها به دانش مهندسی و فنی مربوط می شود که الحمدلله توان تخصصی بالایی در این زمینه در کشور وجود دارد؛ لکن برنامه جامعی برای استفاده از این توان برای تکمیل حلقه های مفقوده بخش معدن و فرآوری مواد معدنی وجود ندارد. در مجموع، جدا از دلایل و عوامل موثر در این زمینه،  می توان گفت که یکی از مشکلات اصلی بخش معادن کشور، عدم ایجاد زیرساخت های لازم برای کیفی سازی مواد معدنی است. 

معصومی بیان کرد: وقتی معادن کشور، تکنولوژی و فناوری لازم برای اصلاح مواد معدنی را در اختیار نداشته باشند، محکوم به خام فروشی هستند.

وی تاکید کرد: اگر جلوی خام فروشی مواد معدنی گرفته شود؛ معادن کشور به توسعه می رسند و زمینه اشتغالزایی برای بسیاری از جوانان کشور فراهم می شود و البته در شرایط تحریم های اقتصادی کمک شایانی به اقتصاد کشور می شود.

پتانسیل بالای معادن در حوزه اشتغالزایی

دبیر کل انجمن تحقیق و توسعه صنایع و معادن ایران  در پاسخ به این پرسش که توسعه معادن کشور، چقدر می تواند به اشتغالزایی کمک کند؟ به بازار، گفت: اگر معادن کشور به توسعه برسند و ظرفیت بهره برداری آن ها افزایش یابد و بتوانند حداکثر ارزش افزوده از هر بخش خود بدست آورند خواهند توانست بصورت مستقیم و غیرمستقیم زمینه اشتغالزایی بسیار بالایی را فراهم کنند. 

معصومی اظهار داشت: حوزه معادن کشور به پشتیبانی نیاز دارند و اگر معادن به توسعه لازم برسند علاوه براینکه بصورت مستقیم زمینه اشتغال جوانان بسیاری را فراهم می کنند؛ بصورت غیرمستقیم و در بخش پشتیبانی معادن کشور، زمینه اشتغالزایی چشمگیری فراهم می شود.

وی تصریح کرد: میزان اشتغالزایی معادن کشور، بصورت غیرمستقیم چندین برابر اشتغالزایی آن ها بصورت مستقیم است و اگر معادن به توسعه لازم برسند و حلقه مفقوده فناوری در فرآیندهای معدنی به درستی و صحیح ایجاد شود؛  بصورت مستقیم و غیرمستقیم زمینه اشتغالزایی چشمگیری را فراهم می کنند و قطعا در رشد اقتصادی کشور تاثیر قابل توجه خواهند گذاشت.

معصومی تاکید کرد: میزان اشتغالزایی حوزه معادن کشور، بیشتر از حوزه صنعت است.  

وی افزود: بیشتر معادن کشور در استان های کمتر توسعه یافته قرار دارند و در واقع با توسعه معادن می توانیم در استان های کم برخوردارتر زمینه اشتغالزایی بسیاری از فارغ التحصیلان جوان را فراهم کنیم. 

معادن نیازمند سرمایه گذاری دولت 

دبیر کل  انجمن تحقیق و توسعه صنایع و معادن در پاسخ به این پرسش که معادن کشور ماشین آلات جدید در اختیار ندارند و این به معادن کشور لطمه وارد می کند و شما ریشه این مشکل را در چه بخشی می بینید و برای رفع این مشکل چه راهکاری پیشنهاد می دهید؟ به بازار، گفت: معادن کشور به دلیل این که فاصله آن ها با هم زیاد است بنابراین در زمینه تامین ماشین آلات معدنی با مشکلاتی روبرو هستند و بیشتر معادن کشور به دلیل اینکه قیمت ماشین آلات مورد نیاز آن ها گران است از ماشین آلات قدیمی استفاده می کنند.

معصومی اظهار داشت: معادن کشور اگر ماشین آلات مدرن و پیشرفته را در اختیار داشته باشند زمینه توسعه آن ها فراهم می شود که این موضوع می تواند زمینه اشتغالزایی بالایی را در کشور فراهم کند.

وی تصریح کرد: برای اینکه معادن کشور به ماشین آلات مدرن و جدید مجهز شوند بایستی دولت و سایر نهادها وارد عمل شوند و در این بخش سرمایه گذاری های لازم را انجام بدهند. دولت و سایر نهادها می توانند در استان هایی که از ظرفیت بالایی در حوزه معادن برخوردار هستند و امکانات کمتری را در اختیار دارند شرکت های تامین تجهیزات معدنی راه اندازی کنند و ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز معادن را به آن ها اجاره بدهند. 

معصومی تاکید کرد: معادن کوچک و متوسط کشور، برای تهیه ماشین آلات مدرن با مشکلات عدیده ای روبرو هستند و تامین ماشین آلات مورد نیاز برای آنها غیرممکن است بنابراین دولت و سایر نهادها می توانند در این حوزه سرمایه گذاری لازم را انجام بدهند و زمینه توسعه معادن را فراهم کنند. 

 دبیر کل انجمن تحقیق و توسعه صنایع و معادن در پایان، گفت: استان های جنوبی کشور از ظرفیت بالایی در حوزه معدن برخوردار هستند و اگر دولت و سایر نهادها بتوانند زمینه توسعه معادن در این استان ها را فراهم کنند؛ علاوه براینکه زمینه اشتغالزایی بالایی برای جوانان فراهم می شود و به دلیل نیازهای گسترده معادن فعال، زمینه توسعه برای استان های همجوار آن ها و نیز کل کشور نیز فراهم تر می شود.