بازار؛ گروه استانها: وقتی به بورس به عنوان یک درآمد پایدار نگاه داشته باشیم آنجاست که می‌توانیم از آن به عنوان بازار سرمایه‌ای مناسب یاد کنیم، بورس در استان مرکزی مثل دیگر نقاط کشور سال هاست که مورد مغفول واقع شده است به نظر کارشناسان در این برهه زمانی و وضعیت اقتصادی بحران زده، بورس می تواند راهکار خوبی برای برون رفت از وضعیت فعلی باشد، اما آگاهی از این عرصه نیز موضوعی قابل توجه است که جای خالی آن میدان را برای بازارهای موازی بازتر کرده است.
سال‌های نه‌چندان دور هرزمانی که صحبت از افزایش سرمایه بین مردم عادی استان مرکزی به میان می‌آمد این موضوع شنیده می‌شد که مبلغ پس‌انداز شده و یا سرمایه‌ای را که راکد بود و نمی‌توانستند به گردش بی اندازند را به بانک سپرده و ماهیانه از سود بانکی آن بهره‌مند شوند، کم‌کم با کاهش نرخ سود بانک‌ها زمزمه خرید طلای بدون اجرت به گوش می‌رسید که با آن طلایی بخرند و پس از مدتی با سود بفروشند.
این در حالی است که پس از مدتی که طلا هم کارساز نبود و هشدارهایی مبنی بر اینکه خرید طلای دست‌دوم با خطر روبرو است مردم به فکر افتادند که زمین و ملک بخرند و با اجاره دادن آن پولدار شوند، اما طی یک سال اخیر می‌بینیم که همه این پروژه‌ها به بن‌بست رسیده‌اند و سروکله بورس در میان مردم پیداشده است.
بالا رفتن قیمت خودرو یک‌شبه پول هنگفتی نصیب بسیاری از افراد کرد
سینا کرمانیان یکی از فعالان خریدوفروش خودرو در اراک در گفتگو با خبرنگار بازار، در خصوص وضعیت اقتصادی و سرمایه‌گذاری اظهار داشت: حال‌وروز این روزهای کرونایی و اقتصاد وحشت‌زده اصلاً معلوم نیست، پیش‌ازاین‌ها تا حدودی می‌توانستیم حداقل در حوزه خودرو پیش‌بینی و اظهارنظرهایی داشته باشیم و با خریدوفروش سودی ببریم اما اکنون با بازار فعلی و سخت‌گیری‌هایی که وجود دارد دیگر این مورد میسر نیست.
کرمانیان در خصوص وضعیت سرمایه‌گذاری در حوزه خودرو گفت: با بالا رفتن قیمت خودرو بسیاری از افراد یک‌شبه پول هنگفتی نصیبشان شده و کسانی که جیبشان از قبل پر بوده و خودرو خریده‌اند جیبشان پرتر شده و مردم عادی هم که به‌زور و با پس‌انداز می‌خواستند یک خودرو بخرند دیگر توان خرید ندارند، تا سال گذشته بسیاری از افراد بودند که در این حوزه سرمایه‌گذاری می‌کردند اما با وضعیت کنونی تعداد این افراد بسیار کاهش داشته است.
نداشتن آگاهی در حوزه بورس عامل رشد بازار طلا و ارز و سکه است
شهابی یکی دیگر از شهروندان اراک در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه از سال گذشته تاکنون در بازار طلا سرمایه‌گذاری کرده است اظهار داشت: من مقداری سرمایه کنار گذاشته در بانک داشتم که با کاهش نرخ سود بانکی تصمیم گرفتم طلا خریداری کنم تا هم از آن استفاده کنم هم سرمایه‌گذاری کرده باشم و به همین منظور اسفند سال گذشته مبادرت به خرید طلا کردم و امسال با افزایش قیمت‌ها در این بازار سود قابل‌توجهی را کسب نموده‌ام.
این شهروند اراکی در پاسخ به این سؤال که دلیل عدم سرمایه‌گذاری‌اش در بازارهای دیگر چه بوده گفت: سال گذشته می‌توانستیم با این پول اوراق بورس خریداری کنم اما واقعیت امر این بود که در آن موقعیت اطلاعاتی در این زمینه نداشتم و ترجیح دادم در حوزه‌ای سرمایه‌گذاری کنم که هم در دسترسم باشد هم ارزش‌افزوده پیدا کند.
بررسی‌های میدانی خبرنگار بازار از جامعه کوچکی از شهروندان نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری‌های خُرد مردم در استان مرکزی و ترجیح افراد برای هدایت پول به بازارهای سرمایه نشان می‌دهد اکثر مردم این استان به بازار طلا کشش بیشتری نشان داده‌اند و یکی از دلایل عدم سوق آن‌ها به سمت بورس عدم آگاهی مناسب در این زمینه بوده است.
مردم کشورهای بورس‌های تازه حرفه‌ای شده انتظار سرمایه‌گذاری زودبازده دارند
حسین مظاهری یکی از متخصصان بازار بورس در پاسخ به این سؤال خبرنگار بازار، که چرا مردم به‌جای بورس و سرمایه‌گذاری در تولید به سمت بازارهای دیگر مثل طلا و ارز سوق پیدا می‌کنند بیان داشت: اصطلاحاتی در علم اقتصاد وجود دارد که قانون هستند مثل «عرضه و تقاضا» و این موضوع یکی از مبانی اصلی علم اقتصاد محسوب می‌شود.
این کارشناس بازار بورس بابیان اینکه بورس ایران یک بازار نوپا بوده و اطلاعات عامه مردم نسبت به آن محدود و البته کم‌تجربه است گفت: «بورس نیویورک» یا همان «وال‌استریت» بیش از یک قرن است که فعالیت دارد و تجربه سنگینی در این زمینه در اختیار جهان قرار داده است که این خود کمک بزرگی برای بازارهای تازه‌کار این‌چنینی محسوب می‌شود و در این راستا عامه مردم آمریکا می‌دانند که سرمایه‌گذاری در بازار بورس، سرمایه‌داری است و بعد از بررسی، یک یا چند سهم را خریده و در آن سرمایه‌داری می‌کنند یعنی برای مدت تقریباً طولانی و بنا بر نیاز و استراتژی معامله آن را نگه می‌دارند.
وی بابیان اینکه یکی از مواردی که در عرصه سهام و بورس به آن توجه شده و تقریباً همه جای دنیا کاربرد دارند «زودبازده» و یا «دیر بازده» بودن سهم است افزود: مردم کشورهای بورس‌های تازه حرفه‌ای شده انتظار سرمایه‌گذاری زودبازده دارند، اما این کار مختص اصطلاحاً سفته‌بازها و نوسان گیران است، که این کار خود موجب بی‌ثباتی می‌شود که من شخصاً با آن مخالف هستم، اما نفس اقتصاد با این عملیات موافق است و این در حالی است که بازار بورس بازاری با بازدهی حداقل میان‌مدت و بلندمدت است که این خود انتظار اکثریت مردم با اطلاعات عام از بورس را برآورده نمی‌کند.
بورس ایران یک بازار نوپا بوده و اطلاعات عامه مردم نسبت به آن محدود و البته کم‌تجربه است، عامه مردم آمریکا می‌دانند که سرمایه‌گذاری در بازار بورس، سرمایه‌داری است و بعد از بررسی، یک یا چند سهم را خریده و در آن سرمایه‌داری می‌کنند یعنی برای مدت تقریباً طولانی و بنا بر نیاز و استراتژی معامله آن را نگه می‌دارند
هیجان خرید و بازار سرمایه
این کارشناس همچنین عنوان داشت: موارد دیگری که در این بازار باید به آن توجه خاص داشت شامل «هیجان خرید» و «هیجان فروش» است که در بحث روانشناسی بازار مخصوصاً مطرح می‌شود و شاید جواب اصلی سؤال باشد، چراکه اکثریت مردم معمولاً در هیجان خرید وارد بازار می‌شوند و در هیجان فروش به‌سرعت سعی در خروج از بازار دارند که البته این موضوع نیز خود به‌عنوان یک قانون است، لذا اگر این دو اصطلاح را در کنار زودبازده قرار دهیم متوجه خواهیم شد که عموم مردم درواقع موج‌سواری می‌کنند و در امواج هیجان خریدوفروش سوار می‌شوند و وقتی بر امواج فروش از بازار بورس خارج می‌شوند به‌سرعت سوار بر امواج هیجان خرید دلار یا طلا می‌شوند زیرا انتظار بازدهی دارند.
مظاهری بیان داشت: به این نکته باید اذعان کنیم که سواد عمومی بازار سرمایه بسیار مهم است و مثلاً در بورس نیویورک سال‌ها تجربه صرف این یادگیری عام شده است بااین‌وجود هنوز هم قوانین برای این بازارهای جذاب حاکم است.
دولت به دنبال جبران کسری‌هایش در بورس بود
یکی دیگر از کارشناسان اقتصادی بازار بورس با اشاره به اینکه بازارهای دلار، ارز، طلا و بورس این روزها به اتفاقات سیاسی گره‌خورده و اغلب مردم اتفاق‌نظر دارند که در صورت روی کار آمدن فلان شخص بازار بورس رشد خوبی خواهد داشت و با انتخاب شخص دیگر بازار در رکود فرو می‌رود گفت: این بازار هم‌اکنون در حال توقف است و فعالیت‌ها متوقف‌شده‌اند و قیمت‌ها فضایی و روی کاغذ می‌مانند، چراکه عرضه وجود دارد اما تقاضایی نیست که عرضه‌ها را بپوشاند، به‌طور مثال قیمت فضایی پراید و یا دلار کنونی که همچنان در حال افزایش قیمت است، عرضه می‌شوند اما تقاضا و خرید کم است.
رضا تقوی ، در پاسخ به این سؤال که چرا در ایران به‌جای اینکه طلا و مسکن در ید اختیارات دولت باید در اختیار مردم است و بورس در دست دولت قرارگرفته است اظهار داشت: با شیوع کرونا و شدیدتر شدن تحریم‌ها تنها راه نجات و کورسوی امید برای اقتصاددانان کشور استفاده از پتانسیل و ظرفیت مغفول مانده بازار بورس بود که به مدد آن بتوانند اندکی از هزینه‌ها و کسری‌های بودجه را جبران کنند درصورتی‌که مداخله بی‌مورد دولت مخرب اقتصاد سالم است و ازآنجاکه بسیاری از شرکت‌های بورسی دولتی بوده و هستند این مداخله پررنگ‌تر شده است.
وی با اشاره به اینکه با کاهش نرخ سود بانکی دولت به دنبال هدایت سرمایه و نقدینگی‌ها به سمت بورس بوده است و دیدیم که نقدینگی‌ها از بانک خارج شدند، گفت: چون ورود به بورس برای کسانی که سرمایه‌های خود را از بورس خارج می‌کنند همواره با تردید و ریسک زیاد همراه بوده است به‌ناچار وارد بازارهای دیگر مثل طلا و دلار و سکه می‌شوند که این مورد طی ماه‌های اخیر به‌خوبی قابل‌مشاهده بوده است.
عموم مردم درواقع موج‌سواری می‌کنند و در امواج هیجان خریدوفروش سوار می‌شوند و وقتی بر امواج فروش از بازار بورس خارج می‌شوند به‌سرعت سوار بر امواج هیجان خرید دلار یا طلا می‌شوند زیرا انتظار بازدهی دارند
کاهش اقبال به بورس
به هرتقدیر در ماه‌های اخیر سبز و قرمز پوش شدن بورس را به‌وفور دیده‌ایم و هجوم بی‌محابا و بعضاً بی‌مطالعه مردم به بازارهای دلار، سکه، مسکن و بورس تجربه شد که همه این موارد نشان از این موضوع دارد که هدایت مردم در بازارهای سرمایه نیاز به برنامه‌ریزی‌های کلان و پله به پله دارد.
متأسفانه به علت عدم وجود این برنامه‌ریزی‌های صحیح و همچنین سوق دادن هیجانی مردم به این بازارها و بر هم زدن قاعده‌های اقتصادی هم‌اکنون شاهد این آشفتگی در همه بازارها هستیم. باکمی دقت درمی‌یابیم که مسئول تمام آن‌ها چه کسی است، به هر صورت امیدواریم این اوضاع قبل از آنکه اقتصاد کشور بیش از این زخمی و گرفتار و ازپاافتاده شود سامان‌یافته و راه‌حلی برای آن‌ها پیدا شود.
نظر شما