بازار؛ گروه بورس: قاضی زاده هاشمی نایب رییس مجلس مدتی قبل گفته بود «پس از پنج دهه انتظار سهامداران خرد برای نقش آفرینی در تصمیمات کلان بازار سرمایه، طرح تشکیل مجمع سهامداران حقیقی در دستور کار پارلمان قرار گرفت» ۱۷ مرداد بود که در گزارشی با عنوان «راهکار مواجهه با رفتار غیر حرفه‌ای حقوقی‌های بورس چیست؟» به لزوم پرداختن به تشکیل اتحادیه یا تشکلی از سهامداران خرد پرداختیم.
با توجه به اینکه سهامداران حقیقی تعداد زیادی از فعالان بازار سرمایه را تشکیل می‌دهند، کمترین میزان اثرگذاری بر بازار را دارند؛ مطلبی که قاضی زاده هاشمی آن را تایید کرد و گفته بود «در چند سال اخیر سهم سهامداران حقیقی از ارزش معاملات به صورت تصاعدی در حال افزایش است اما هیچ ابزار قانونی برای پیگیری حقوق خود نداشتند»
تشکیل اتحادیه سهامداران حقیقی اشتباه است
عنوان این طرح از سوی مجلس سبب ایجاد واکنش‌های متعددی را بین کارشناسان در پی داشته است. به عنوان مثال حمید اسدی حقوق‌دان بازار سرمایه گفته بود که اگر هدف مجمع سهام داران حقیقی ارائه گزارش و تخلفات و مفاسد بازار سرمایه به نهادهای نظارتی است که در حال حاضر نیز این امکان وجود دارد.
یا اینکه محمدعلی سعیدیان یکی از کارشناسان بازار می‌گوید «مجمع سهامداران حقیقی بازار سرمایه یک ساختار اضافه بوده که تاکنون در هیچ‌یک از بازارهای مالی شاخص دنیا تشکیل نشده است.»
کاملا مشهود است که بازی گردان سهم و حقوقی رنج منفی می‌کشند و به صورت آبشاری عرضه می‌کنند تا بازار منفی شود
تشکیل مجمع سهامداران حقیقی طرح جدیدی نیست بلکه این موضوع به سال ۱۳۸۰ باز می‌گردد که شامل نحوه تشکیل مجمع، نحوه رأی‌گیری انتخاب اعضای هیئت‌مدیره و تعداد نماینده‌ها در شورای عالی بورس بود.
فعالان بازار سرمایه همیشه این گلایه را داشتند که حقوقی‌های بازار با توجه به قدرتی که در بازار دارند، می‌توانند قیمت سهم را تعیین کنند، ممکن است که سهم از لحاظ بنیادی دارای ارزش چندانی نباشد اما حقوقی‌های اجازه نمی‌دهند که سهم به قیمت واقعی خود برسد.
حقوقی‌ها به دنبال ترس حقیقی‌ها هستند
حسین صیامی یکی از فعالان بازار سرمایه که چندین بار به مسئله تشکیل اتحادیه سهامداران حقیقی پرداخته بود با اشاره به دستوری بودن بازار گفت: حقوقی‌ها و بازارگردان‌ها برای اینکه سهام خُرد را در قیمت‌های پایین از دست مردم بیرون بکشند، اقدامات مختلفی مانند عرضه آبشاری انجام می‌دهند. کاملا مشهود است که بازی گردان سهم و حقوقی رنج منفی می‌کشند و به صورت آبشاری عرضه می‌کنند تا بازار منفی شود و در این حالت وقتی چندین باز بازار مثبت و منفی شود مردم خسته شده و می‌ترسند و عطای بازار بورس رو به لقایش می بخشند و سهامشان را می‌فروشند و وقتی حقوقی حسابی چاق شدند، صعود سهام آغاز می‌شود.
صیامی به تزریق یک درصد از منابع صندوق توسعه به بازار اشاره کرد و افزود: چرا سر تخصیص یک درصد از منابع صندوق توسعه به بازار را بازی در می‌آورند؟ در حالی که مقام معظم رهبری بلافاصله اجازه‌اش را صادر کردند تا این اوضاع پیش نیایید و هر چه زودتر بازار دوباره متعادل برسد.
وی در ادامه این مطلب اضافه کرد: ممکن است که تعلل با قصد و غرض باشد و در صورت تزریق این منابع، به احتمال زیاد به چهار تا سهم سوگولی خودشان تخصص می‌دهند و مابقی سهمی را دریافت نمی‌کنند.
این فعال بازار سرمایه با تاکید بر تشکیل مجمع سهامداران حقیقی، به نماد وخارزم اشاره کرد و گفت: الان بازی در سهم وخارزم نگاه کنید، تا هزار سهم فروش می‌رود و از طرف دیگر چند هزار تا سهم روی صف فروش می‌نشیند و اجازه نمی‌دهند صف سبک شود و به عبارت دیگر می‌خواهند سهم را در صف نگه دارند.
وی برای ادعای خود اظهار کرد: کاملا مشخص هست که معلومه حدود ۱۰ دقیقه تا یک ربع هیچ خریدی صورت نمی‌گیرد و اندازه صف یکسان هست اما تا چند صف سهم خرید می‌شود، به سرعت دوباره صف‌بر آن را شارژ می‌کنند.
صیامی در مورد رویکرد مجلس در قبال بازار سرمایه گفت: مجلس باید با بررسی قوانین قدیمی بازار شروع کند که واقعا قوانین باز دارنده‌ی بازار بورس برای این بازار بزرگ شده، به درد نمی‌خورد.
انتقاد به برخی از فعالیت حقوقی‌های بازار فقط سخن یک الی دو فرد نیست بلکه خود حقوقی‌های بازار هم نسبت به این موضوع گلایه دارند و بزرگان بازار و حقوقی‌های بزرگتر را به مداخله در سهم متهم می‌کنند. مسلم صالحی عضو ناظر مجلس در شورای عالی بورس هم انتقاد خود را اینگونه بیان می‌کند «برخی از حقوقی های بازار سرمایه وقتی احساس می کنند که سهام شان را می توانند فردا روزی گران‌تر بفروشند، دست نگه داشته و از ورود سهام شان به بازار صرف‌نظر می‌کنند.»
دفاع حقیقی‌ها از طرح مجلس
در کنار کارشناسان، سهامداران خرد هم در دفاع از این طرح واکنش‌های را نشان دادند که در زیر برخی از این واکنش‌ها آمده است.
«باید زودتر این اتفاق می‌افتاد و به نظرم هر روزی که این طرح دیرتر اجرا شود سهامداران خرد دچار زیان خواهند شد.»
«خیلی جالب است که در همه بازارها که تعداد فعالان آن به اندازه یک صدم بازار سرمایه نمی‌شود اتحادیه دارند اما بورس با بیش از ۱۰ میلیون فعال هیچ اتحادیه یا تشکلی ندارد.»
«این هم مانند تمام طرح‌ها تنها در حد حرف می‌مانند، همان گونه که منابع صندوق توسعه ملی به بازار تزریق شد این طرح هم ۱۰۰درصد اجرا می‌شود.»
«زمانی که می‌بینیم یک سهم ارزش بیشتر دارد اما حقوقی‌ها اجازه نمی‌دهند رشد کند و سهامدار شاهد بخار شدن سرمایه خود می‌شود و نمی‌تواند به جای شکایت و گلایه کند، بدترین حس جهان هست»
«باید ناظران و اعضای این مجمع از افراد دلسوز و مورد پذیرش سهامداران خرد باشد و قدرت قانونی بالای برای جلوگیری از خواسته‌های غیر منطقی حقوقی‌های بازار داشته باشند.»
احمد اشتیاقی مدیرعامل کارگزاری بانک آینده در دفاع از این طرح گفته معمولا زمانی که سیاست‌های پولی و مالی بررسی می‌شود، از اشخاص حقیقی نظرسنجی نمی‌شود، اما با تشکیل مجمع سهامداران، حقیقی‌ها مشارکت پویایی در این زمینه خواهند داشت. به این ترتیب در آینده تصمیم‌های درستی اتخاذ خواهد شد و از سیاست‌های پوپولیستی و سرکوب نرخ ارز و بالا بردن بیش‌ازحد نرخ سود سپرده بانکی جلوگیری می‌شود.
نمی‌توان کارکردهای مثبت حقوقی‌ها در بازار را نادیده گرفت، اما با توجه به افزایش تعداد سهامداران حقیقی وجود چنین تشکلی بیشتر به منظور شفافیت بازار است. همان گونه که قاضی زاده هاشمی گفته «مجمع سهامداران حقیقی می تواند تخلفات بازار سرمایه را رصد و به نهادهای ذی صلاح گزارش نماید»، به نظر می‌رسد تا آنچه به عنوان قوانین نظارت برحقوقی‌ها بوده در شرایط کنونی بازار جوابگویی نیاز بازار نیست و وجود چنین تشکلی می‌تواند در جهت بهبود شرایط بازار موثر باشد.
نظر شما