اقتصاد کنونی فاقد روح نوآوری است/ بنگاه‌های تجاری فقط به تخصص فکر می‌کنند

جواد حیران نیا-فاطمه محمدی پور؛ بازار: «ادموند فلپس» برنده جایزه نوبل اقتصاد مدت ها استدلال می کرد که سطح بالای نوآوری در کشورهای پیشروی غرب هرگز نتیجه اکتشافات علمی به علاوه کارآفرینی نبوده است بلکه ارزشهای مدرن - به ویژه فردگرایی، اعتقاد به اصالت حیات و بیان خود در بین مردم به پویایی لازم برای نوآوری بومی گسترده دامن زده است. تصادفی نیست که نوآورترین کشورها در غرب از نظر ارزشهایی مانند پویایی، غنی هستند. همچنین تصادفی نیست که پویایی اقتصادی در ایالات متحده، انگلیس و فرانسه همانطور که ارزشهای دولت محور و کمونیستی به جلو حرکت کرده اند، آسیب دیده اند.

در خصوص اهمیت نوآوری در اقتصاد خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «ادموند فلپس» اقتصاددان امریکایی دانشگاه کلمبیا انجام داده که در ادامه می آید.

این اقتصاددان امریکایی در سال ۲۰۰۰ به عنوان عضو برجستهٔ انجمن اقتصاد آمریکا انتخاب شد و در سال ۲۰۰۶ به واسطهٔ کار بر روی بده بستان‌های بین دوره‌ای در اقتصاد کلان جایزه نوبل اقتصاد را دریافت نمود.

پروفسور «ادموند فلپس» برنده جایزه نوبل اقتصادی در پاسخ به این سوال خبرنگار بازار که آیا آموزش کافی می تواند منجر به رشد اقتصادی شود گفت: رهبران مشاغل اغلب استدلال می کنند که شکاف بین آنچه جوانان می آموزند و مهارت های مورد نیاز بازار کار در حال گسترش بوده و در بسیاری از کشورها عامل اصلی بیکاری بالا و رشد کند است.

دولت ها متقاعد شده اند که بهترین راه برای رفع شکاف، افزایش تعداد دانش آموزانی است که در رشته های اصطلاحاً STEM (علوم، فن آوری، مهندسی و ریاضیات) تحصیل می کنند. آیا آنها درست می گویند؟ جواب کوتاه، نه است

وی افزود: به نظر می رسد دولت ها متقاعد شده اند که بهترین راه برای رفع شکاف، افزایش تعداد دانش آموزانی است که در رشته های اصطلاحاً STEM (علوم، فن آوری، مهندسی و ریاضیات) تحصیل می کنند. آیا آنها درست می گویند؟ جواب کوتاه، نه است.

وی توضیح داد: در واقع دو استدلال اصلی مبنی بر اینکه آموزش ناکافی مقصر عملکرد ضعیف اقتصادی است وجود دارد که هر دو مورد قابل پذیرش نیست. اولین استدلال این است که کمبود نیروی ماهر مناسب مانع سرمایه گذاری شرکت ها در تجهیزات پیشرفته تر می شود. باید گفت توسعه اقتصادی معمولاً به این شکل نیست. بنگاه ها شروع به سرمایه گذاری می کنند و یا کارگران با کسب مهارت های مورد نیاز (با هزینه شخصی) با دستمزد بالاتر پاسخ می دهند یا شرکت ها آموزش های مربوطه را به کارمندان فعلی و آینده خود ارائه می دهند.

نوبلیست اقتصاد در ادامه تأکید کرد: استدلال دوم این است که برای ایالات متحده و سایر کشورهای پیشرفته به طور فزاینده ای دشوار است که دستاوردهایی را که کشورهای در حال توسعه با سرمایه گذاری زیاد در تجهیزات پیشرفته، آموزش عالی هدفمند و مهارت آموزی کسب کرده اند، به دست آورند. اما دوباره این مسئله با پویایی تجارت سنتی که در آن موفقیت یک کشور به معنای عدم موفقیت برای کشور دیگر نیست – مغایرت دارد.

گسترش دانشگاه های بسیار تخصصی در اروپا نتوانسته است از رشد اقتصادی یا اشتغال حمایت کنند

«فلپس» در پاسخ به این سوال که نقش دانشگاههای تخصصی در کشورهای اروپایی در میزان رشد اقتصادی آن کشورها چیست گفت: در حقیقت، گسترش دانشگاه های بسیار تخصصی در اروپا نتوانسته است از رشد اقتصادی یا اشتغال حمایت کنند و تبدیل دانشگاههای جامع به موسسات تخصصی علم و فناوری در اتحاد جماهیر شوروی و چین کمونیستی  نیز هیچ کاری برای جلوگیری از فاجعه اقتصادی در این اقتصادها انجام ندادند. دانشگاه های برتر چین اکنون برنامه های دو ساله ارائه می دهند که از ساختار کالج های علوم انسانی(Liberal Arts) آمریکا تقلید می کنند.

وی در مورد آموزش STEM گفت: آموزش STEM از اساس دارای نقص است، زیرا با اقتصاد به عنوان یک معادله برخورد می کند. بر اساس این منطق، ایجاد شغل به معنای قرار دادن انسان در فرصت های قابل شناسایی است و رشد اقتصادی به دلیل افزایش موجودی سرمایه انسانی یا فیزیکی ضمن بهره برداری از پیشرفت های علمی است. این یک دیدگاه تاریک از اقتصاد مدرن و یک طرح ناامیدکننده برای آینده است.

استاد دانشگاه کلمبیا افزود: جهت پایه گذاری آینده بر اساس ایده ها و اختراعات، مشاغل و دولت ها باید چگونگی ظهور محصولات و روش های جدید در برخی از نوآورترین اقتصادهای تاریخ را بررسی کنند: انگلستان و ایالات متحده از اوایل سال ۱۸۲۰ و سپس آلمان و فرانسه در قرن نوزدهم. در این اقتصادها، نوآوری توسط پیشرفت علمی جهانی ایجاد نمی شد بلکه توسط  پویایی جمعیت، تمایل، ظرفیت و فضای گسترده آنها ایجاد می شد.

وی تصریح کرد: این واقعیت که ایده های نوآورانه عمدتا از پویایی افراد ناشی شده است، این نتیجه گیری را که همه اقتصادها به آموزش گسترده و متمرکز و بنیادی نیاز دارند، نفی می کند. گرچه یک پایه STEM گسترده تر می تواند به نفع برخی از اقتصادها باشد همانطور که اکثر کشورهای پیشرفته در حال حاضر ظرفیت کافی در این زمینه ها را برای استفاده از فن آوری های خارجی و مهندسی خود دارند.

آنچه  اقتصادهای امروزی به آن نیاز دارند، تقویت پویایی است؛ نوآورترین اقتصادهای تاریخی، علی رغم اینکه در رسانه های اجتماعی و برخی از بخش های فناوری پیشرفته، همچنان قدرت زیادی دارند، پویایی قبلی خود را از دست داده اند

عضو برجستهٔ انجمن اقتصاد آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا اقتصادهای امروزی از پویایی کافی برخوردار هستند یا خیر گفت: آنچه  اقتصادهای امروزی به آن نیاز دارند، تقویت پویایی است. مسئله این است که نوآورترین اقتصادهای تاریخی، علی رغم اینکه در رسانه های اجتماعی و برخی از بخش های فناوری پیشرفته، همچنان قدرت زیادی دارند، پویایی قبلی خود را از دست داده اند و دیگران - به عنوان مثال، اسپانیا و هلند - هرگز پویایی خاصی نداشته اند.

اقتصاد امروز فاقد روح نوآوری است؛ بازارهای کار فقط به تخصص فنی بیشتری احتیاج ندارند بلکه آنها به مهارت های نرم مانند توانایی تفکر خیالی، توسعه راه حل های خلاقانه برای چالش های پیچیده و سازگاری با شرایط متغیر و محدودیت های جدید نیاز دارند

برنده نوبل اقتصاد در ادامه یادآور شد: در همین حال، اقتصادهای نوظهوری که قرار است شکاف را پر کنند - به ویژه چین -هنوز از سطوح نوآوری لازم برای جبران سودهای کاهش یافته انتقال فناوری برخوردار نیستند. به عبارت دیگر، اقتصاد امروز فاقد روح نوآوری است. بازارهای کار فقط به تخصص فنی بیشتری احتیاج ندارند بلکه آنها به مهارت های نرم مانند توانایی تفکر خیالی، توسعه راه حل های خلاقانه برای چالش های پیچیده و سازگاری با شرایط متغیر و محدودیت های جدید نیاز دارند.

وی افزود: این همان چیزی است که جوانان در حین تحصیل به آن نیاز دارند. به طور خاص، دانش آموزان باید ارزش های مدرن مرتبط با فردگرایی که در اواخر رنسانس ظهور کرد و در اوایل قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت را یاد بگیرند. همین ارزش ها همانطور که در گذشته به پویایی دامن می زدند، امروز می توانند اقتصاد را دوباره زنده کنند.