بازار؛ گروه استان ها: الگوی اقتصاد مقاومتی که در سال‌های اخیر در ایران مطرح‌شده است قادر است ضمن مقاوم‌سازی اقتصاد در برابر تهدیدها، پیشرفت جهشی قابل‌توجهی در اقتصاد ایران ایجاد کند و لذا بخش کشاورزی بزرگ‌ترین بخش اقتصادی بعد از خدمات است که حدود ۲۰ درصد تولید ناخالص ملی و سهم عمده‌ای از صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص می‌دهد.
اجرای الگوی اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی، با توجه به استراتژیک بودن محصولات این بخش می‌تواند نقش زیادی در مقاوم‌سازی اقتصاد داشته باشد لذا در همین رابطه با امید طهماسبی زاده رئیس جهاد کشاورزی مشهد مقدس در این خصوص که تا چه میزان کشاورزان ما به سمت اقتصاد مقاومتی گام برداشته و برای تحقق این رؤیا از کشاورزی سنتی به سمت کشاورزی مدرن گام برداشتند به گفت‌وگو نشستیم.
* آیا کشاورزان با واژه «اقتصاد کشاورزی» آشنایی دارند؟
متاسفانه بسیاری از کشاورزان و هم چنین تحصیل‌کرده‌ها نیز با واژه اقتصاد کشاورزی بیگانه اند. در کشور ما واسطه‌ها و دلال‌ها به خاطر نبود زیرساخت و نبود تشکل‌ها و بخش‌های خصوصی فعالیت بسیاری در این عرصه داشته و لذا این موضوع موجب شده تا قیمت‌ها هیچ وقت واقعی نبوده و در این بین فقط مصرف‌کننده ضرر کرده است.
* به نظر شما چگونه باید از کشاورزی سنتی به سمت کشاورزی نوین و هوشمند سوق پیدا کرد؟
باز کردن دروازه کشور به‌سوی کشورهایی که از فن‌آوری کشاورزی پیشرفته برخوردارند، یکپارچه کردن اراضی و تجمیع مزارع ،اعطای یارانه به تولید با توجه به اینکه هرروزه قیمت ماشین‌آلات کشاورزی کاشت و داشت افزایش پیدا می‌کند تنها راه های ورود به عرصه کشاورزی مدرن است.
* آیا حرکت به سمت تولیدات نوین با سرمایه‌گذاری بر روی مکانیزاسیون محقق می‌شود؟
مکانیزاسیون به‌تنهایی کافی نیست بلکه زمینه مکانیزه شدن باید فراهم شود، مثلاً از خرد شدن اراضی جلوگیری کنیم زیرا هنگامی‌که اراضی وسیع به قطعات کوچک تقسیم شوند دیگر نمی‌توان از مکانیزاسیون سخنی به میان آورد که این موضوع کوچک شدن قطعات نیز قانون خودش را دارد.
امروز کشاورزان به اهمیت موضوع پی بردند و اطلاعات و انگیزه کافی دارند ولی متأسفانه امکانات لازم ندارند. افزایش نرخ تسهیلات در بخش کشاورزی و نبود صرفه اقتصادی مشکل اصلی است وضعیت مالکیت اراضی در مشهد مثل استاندارد اوقاف و..... امکان انجام خیلی از روش‌هایی مدرن را نمی‌دهد از طرفی ارکان کشاورزی مانند آب، خاک، نیروی انسانی در اختیار بخش نیست و متولی آب و سایر سازمان‌های دیگر هستند که با بخش کشاورزی هماهنگ نیستند.
اجرای الگوی اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی، با توجه به استراتژیک بودن محصولات این بخش می‌تواند نقش زیادی در مقاوم‌سازی اقتصاد داشته باشد
* در این راستا چه اقداماتی انجام پذیرفته است؟
تاکنون از مجموع ۵۴ هزار هکتار اراضی آبی مستعد شهرستان مشهد، ۱۳هزار هکتار آن به سیستم‌های نوین آبیاری مجهز شده است .
اجرای سیستم‌های نوین آبیاری از دهه ۷۰ در استان آغازشده است. از ۱۳ هزار هکتاری که در مشهد به سیستم‌های نوین آبیاری مجهز شده‌اند، ۴۰۰ هکتار در سال ۹۹ مجهز شد که در ۱۴ طرح عملیاتی گردید.
خوشبختانه اجرای سیستم های نوین آبیاری برکات قابل توجهی داشته است به گونه ای که اجرای هر هکتار سیستم نوین آبیاری چهار هزار و ۴۰۰ مترمکعب صرفه‌جویی در مصرف آب را به دنبال دارد.
* ارتباط اقتصاد کشاورزی با اقتصاد مقاومتی چیست؟
متأسفانه اقتصاد مقاومتی در حد شعار مانده مثلاً ما که توانایی تولید روغن در کشور راداریم و در طول ۱۰ سال وابستگی را از ۹۷ به ۸۵ درصد رساندیم ولی در همین راستا می‌توان قیمت تضمینی کلزا را یک ماه قبل از کاشت اعلام کنیم ولی در زمان نزدیک به برداشت اعلام می‌کنیم یا پس از یک ماه وجه آن را پرداخت می‌کنیم که با اقتصاد مقاومتی که مخالف واردات هست منافات دارد، اقتصاد کشاورزی با اقتصاد مقاومتی فعلاً در تضادند.
* قیمت نهاده‌های کاشت و داشت و برداشت به چه میزان افزایش‌یافته است؟
قیمت نهاده‌های کاشت مانند سموم از ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش‌یافته و لذا اختصاص و جایگزین شدن ارز بالای ۲۰ هزار تومان یا همان نیمایی با ارز ۴۵۰۰ تومانی است طبیعی است که محصولات کشاورزی را با جهش حداقل دو برابری مواجه می کند.
* آیا افزایش قیمت نهاده‌های کشاورزی با افزایش قیمت محصول همخوانی دارد؟
خیر، مثلاً قیمت تمام‌شده یک گوجه‌فرنگی در سال گذشته ۶۸۰ تومان بوده امسال حداقل۸۰۰ تومان هست درحالی‌که الآن قیمت خرید از کشاورز۸۵۰ تومان هست و این نشان‌دهنده این موضوع هست که در بعضی از محصولات قیمت محصول در مزرعه با هزینه‌ها اصلاً همخوانی ندارد.
کرونا ثابت کرد اگر در بخش تولیدات کشاورزی خودکفا نباشیم هیچ کشوری حاضر به کمک نیست در حال حاضر برنج خریداری‌شده از هند، گندم خریداری‌شده از روسیه به مدت چند ماه هست که با شرایط کرونا حتی حمل آن نیز با مشکل مواجه شد.
در سال گذشته تنها بخش کشاورزی با پنج درصد رشد مثبت موفق به ارزآوری شد درحالی‌که اقتصاد نفتی هفت درصد رشد منفی داشته است و لذا این موضوع سرمایه گذاری در بخش کشاورزی را برجسته تر می کند.
* در شرایطی امروز برای برون‌رفت از ضرری که در شرایط کرونایی متوجه تولیدکننده شده پیشنهاد شما چیست؟
مانند خیلی از کشورها بایستی به تولیدکننده کمک کنیم تا چرخه تولید قطع می‌گردد مانند پرداخت وام‌هایی کم‌بهره و بدون سیستم‌های بوروکراسی بانکی ، شناسایی تولیدکننده‌های خسارت‌دیده ناشی از کرونا مثل گلخانه داران، سبزی‌کاران ...مشاغل روستایی خانگی و یا تمدید وام‌هایی معوقه و هم چنین بخشودگی سود بانکی می تواند در این زمینه راه گشا باشد.
نظر شما