خدیجه ستارزاده؛ بازار: با وجود تحریم ها و تاکید بر جهش تولید و توانمند کردن تولیدکنندگان داخلی، متاسفانه شرایط برای تولید، روز به روز سخت تر می شود و جولان دلال ها در بازار و حتی فروش مواد اولیه و مورد نیاز تولید، راه را هر روز بیشتر برای تولیدکنندگان ناهموار می کند و به گفته کنندگان کار، نبود نظارت در این زمینه شرایط را هر روز بدتر می کند.
«سعید حق جو» مدیرعامل شرکت «نماد اندیشه بیکران» تولید کننده انواع اجاق گاز و فرگاز در البرز است که مدتهاست مانند بسیاری از تولیدکنندگان داخلی با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کند تا بتواند به حیات تولید و حفظ اشتغال خود و کارکنانش ادامه دهد.
او در گفتگو با خبرنگار بازار در باره مشکلات خود در زمینه تولید می گوید:
بیشتر مشکلات تولیدکنندگان تامین مواد اولیه و نوسانات قیمت هاست. نوسانات قیمت با توجه به نرخ ارز در کار ما خیلی تاثیرگذار است. بیشتر مصرف ما ورق آهن است و اجازه واردات ورق آهن داده نمی شود و از طرفی برخی شرکت ها که تولید کننده های داخلی هستند ورق آهن را به هر قیمتی که بخواهند می فروشند. البته قیمت مصوب تعیین شده و در بورس هم عرضه می کنند، اما به دست ما نمی رسد و به دست دلالان می رسد و من باید با ۷۰ درصد اختلاف قیمت ورق را از دلال خریداری کنم.
*در مورد روند کار توضیح دهید، آیا بورس از هویت خریداران مطلع است و با وجود این ورق آهن به دست شما نمی رسد؟
بله، وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد که تولید کنندگان در سایت وزارتخانه ثبت نام کنند، من هم این کار را انجام دادم، همه شرایط دریافت ورق شامل «پروانه بهره برداری، لیست بیمه کارکنان و شرایط لازمه دیگر» را دارم اما ورق به دست من تولید کننده نمی رسد و فقط به دلالان می رسد.
متاسفانه از ابتدای سال این مشکل ایجاد شده و بوروکراسی اداری، خطا و ارور دادن سایت و مشکلات دیگر مانع از رسیدن ورق آهن به دست تولیدکننده می شود. در واقع سایت تایید نمی کند تا نقل و انتقال پول انجام شود که بتوانیم مواد اولیه خود را خریداری کنیم و متاسفانه هیچ نظارتی در این زمینه نیست.
*شما به عنوان یک تولید کننده چه راهکاری را پیشنهاد می کنید؟
باید کارگروهی در وزارت صنعت و معدن تشکیل شود تا با نظارت بر مشکلات موجود تولیدکنندگان را از این شرایط خارج کند، تولید کنندگان با شرایط سختی خود را سرپا نگهداشته اند و در صورت ادامه این روند و عدم حمایت چرخه تولید متوقف خواهد شد.
من مجوز، پروانه و توان تولید دارم، اما شرایط مهیا نیست و تولیدکنندگان را با بهانه های مختلف درگیر کاغذبازی و ثبت نام های بی نتیجه کرده اند. تولید کننده می خواهد کار کند اما هیچ امکاناتی به آنها داده نمی شود. در این شرایط فقط دو ارگان خوب فعالیت می کنند و حواسشان به واحدهای تولیدی است. ادارات « بیمه و دارایی و مالیات» که سر تایم پول خود را مطالبه می کنند. من تولید کننده هیچ نفعی از دولت نمی برم اما باید مالیات را به موقع بپردازم.
*آیا برای حل این مشکل مراجعه کرده یا درخواست داده اید؟
بله پیگیری از سازمان صنعت،معدن و تجارت انجام شده و پاسخ فقط این بود که در سامانه وزارتخانه ثبت نام و کد بورسی دریافت کنید و ورق آهن مورد نیاز خود را از این طریق تهیه کنید که با شرحی که از روند و مشکلات این کار دادم تهیه مواد اولیه به این طریق امکان پذیر نیست و در حال حاضر مجبور به کار با حداقل نیرو هستم. با پرسنل فولاد مبارکه هم صحبت می کنیم می گویند دولت نیاز به دلار دارد و ورق آهن را صادر می کند. ما باید از فولاد مبارکه سهمیه بگیریم اما نمی توانیم این کار را بکنیم.
*در حال حاضر چند نیرو مشغول به کار دارید؟
۲۳ نیرو در حال حاضر مشغول به کار هستند، زمانی ۱۵۰ نیرو داشتم اما از سال ۹۶ تعدیل نیرو شروع شد و اکنون با حداقل ظرفیت و شرایط کار می کنیم تا حیات خود را حفظ کنیم. چون قیمت تمام شده برای تولید بالا می رود مجبورم با حداقل نیرو کار کنم در حالی که با توجه به اینکه واردات اجناس خارجی نداریم، اکنون بازار فروش بسیار آماده است. اما چون مواد اولیه برای تولید نداریم نمی توانیم تولید کنیم.
*پس در صورت مساعد شدن شرایط، توان و ظرفیت افزایش تولید و اشتغال را دارید؟
البته، در صورت حمایت توان افزایش تولید و اشتغال برای حداقل ۱۰۰ نفر را دارم. مجوزی که وزارت صنایع برای من تعیین کرده تولید ۵۰ هزار دستگاه در سال است اما من پنج هزار «حدود یک دهم» از ظرفیت را تولید می کنم.
قبلا به عراق و افغانستان صادرات و ارزآوری داشتیم، اما اکنون کالا را به دلال می دهم و از مرز خارج می کند اکنون مجبورم اجناس خود را درب کارخانه به دلال بفروشم دلال هم با ارتباطاتی که دارد کالا را خارج می کند
* آیا در حوزه صادرات هم فعالیت دارید؟
بله، قبلا به عراق و افغانستان صادرات و ارزآوری داشتیم، اما اکنون کالا را به دلال می دهم و از مرز خارج می کند. من حدود دو میلیون و ۸۰۰ هزار دلار ارزآوری داشتم و اکنون مجبورم اجناس خود را درب کارخانه به دلال بفروشم. دلال هم با ارتباطاتی که دارد کالا را از مرز خارج می کند.
*چرا کالاهای تولیدی را خودتان برای صادرات عرضه نمی کنید و به دلال می سپارید؟ آیا قیمت و سود در این مسیر برایتان به صرفه نخواهد بود؟
ما در واقع مجبور به تهاتر با دلال هستیم. ورق را از او می گیریم و محصولاتمان را به وی می فروشیم. چون از قیمت ورق آهن اطلاع نداریم که ظرف چند روز یا ماه آینده چقدر افزایش قیمت خواهیم داشت به همین دلیل مجبوریم با دلال معامله کنیم و در ازای تهیه ورق اجناس خود را با او تهاتر کنیم.
*استقبال داخل و خارج کشور از محصولات شما چگونه است؟
کشورهای عراق و افغانستان همیشه آماده مصرف اجاق گازهای برقی هستند و در داخل هم علاوه بر استقبال همیشگی از محصولات کلی، با شیوع کرونا و توصیه های متخصصان مبنی بر گرم کردن غذا، تقاضا برای فرهای برقی افزایش یافته است. اما در حال حاضر من برای فروش ۱۰ روز عقب تر از روال هستم، چرا که به دلیل عدم تهیه مواد اولیه نمی توانم کالا را به موقع آماده و تحویل دهم. پایه تولید من ورق آهن است که در حال حاضر به سختی و با ۷۰ درصد بیشتر از قیمت واقعی باید در بازار و از دلال خریداری کنم. سال ۹۶ ورق آهن را کیلویی ۴ هزار تومان خریداری می کردم اما امروز کیلویی ۳۰ هزار تومان تهیه می کنم، در صورتی که بورس ۱۷ هزار تومان آن را به فروش می رساند.
*آیا افزایش قیمت ورق آهن فقط در داخل کشور است؟
خیر، قیمت آهن جهانی است و حدود یکسال است مشکلات ما برای تهیه و تولید شروع شده و اکنون به اوج مشکلات رسیدیم. با عدم واردات گازهای خارجی بازار تولیدکنندگان داخلی بهتر شد. اما به دلیل حجیم بودن آهن و به صرفه نبودن هزینه حمل آن، واردات اجاق گاز از چین توجیه اقتصادی ندارد نمونه های اروپایی هم با تولیدات داخلی خیلی اختلاف قیمت دارد و همین باعث می شود درصد کمی از جامعه از گازهای خارجی بگیرند. واردات اجاق گاز خیلی روی تولید و فروش اجاق گازهای داخلی تاثیر نداشت و به ما آسیب نمی زد اما اکنون عدم واردات مواد اولیه و عدم توان تهیه مواد مورد نیاز، بیشترین آسیب را برای تولید کننده دارد. به عنوان مثال ما یک موتور جوجه گردان را سال گذشته ۴ هزار تومان می خریدیم امسال ۴۰ هزار تومان شده و چون واردات نیست و تولید کنندگان داخل هم جوابگو نیستند برای تهیه با مشکل مواجه هستیم. ما تعدادی تولید کننده داخلی داشتیم و بازار را هم جوابگو بودیم اما اکنون همه با مشکل مواجه هستیم.
من عاشق تولید هستم، با وجود اعتراض اطرافیان مبنی بر رها کردن این کار، اما بازهم دوست دارم به تولید ادامه دهم و در حال حاضر با هر سختی شده برای سرپا نگه داشتن و حفظ نیروهای باقیمانده تلاش می کنم. امیدوارم برای این وضعیت راهکاری دیده و مشکلات پیش پای تولید کنندگان برطرف شود تا بتوان در بحث اشتغال، اقتصاد و ارز آوری «جهش تولید» را که فقط در حد شعار است، محقق کرد.
نظر شما