بازار؛ اسدالله خسروی: این روزها همه به گرانی ها عادت کرده اند، افزایش قیمت ها دیگر موضوع تازه نیست که مردم به آن حساس و یا معترض شوند، چرا که به خوبی می دانند، فروشنده هم با قیمت بالاتر جنس را از بازار تهیه کرده است. زنجیره ای که بیانگر بی نظمی و ناتوانی دولت در کنترل و ساماندهی قیمت هاست زیرا اکنون تغییر قیمت اجناس به دست برخی تولید کنندگان افتاده و آنها مختار به افزایش قیمت شده اند، نمونه آن رشد چند مرحله ای محصولات لبنی است که پس از جریمه شرکت های تولیدی اما آنها بازهم این راه را ادامه می دهند یا افزایش قیمت نوشیدنی ها بخصوص نوشابه که بهای آن از ۴۰۰۰ تومان سال گذشته اکنون به ۹ هزار تومان رسیده است کالایی که محتویات آن فقط آب است و اسانس.
سبد مصرفی تهی خانوارها/ دستیابی به خودرو و مسکن رویایی شد
سبد کالاهای اساسی مصرف خانوار در پی گرانی این روزها در حالی برای کم درآمدها تهی شده است که هر کیسه برنج خارجی که سال گذشته بین ۷۵ تا ۹۰ هزار تومان بود اکنون به بیش از ۲۰۰ هزار تومان رسیده است، گوشت قرمز هر کیلیو ۱۰۰ هزار، مرغ حدود ۲۰ هزارتومانی (هرکیلو) شانه تخم مرغ ۳۰ هزار تومان و ... شاید این نمونه ای از افزایش قیمت کالایی مایتاج عمومی است که این روزها در بازار مشاهده می شود. از طرفی اما کالاهای ضروری چون مسکن، خودرو که با توجه افزایش بیش از حد آنها در مقابل کاهش شدید قدرت خرید مردم دستیابی به آنها رویایی شده است. علاوه بر این برخی کالاهای تاثیر گذار در بازار، نظیر طلا، سکه و ارز به قدری گران شده اند که مردم دیگر چون گذشته با چشمانی گرد به آنها نمی نگرند.
چند برابر شدن دارایی سرمایه گذاران و رفتن ضعفا به زیر خط فقر
از طرفی اما بخش کمی از جامعه یعنی صاحبان سرمایه و متمکنین و به اصطلاح پولدارها توانسته اند در این آشفته باز منتفع شوند چرا که ارزش دارایی هایشان چند برابر شده است. دارایی که شاید بخش از آن نیزکاذب باشد چرا که کسی که خانه و یا خودرویی دارد اگر چه قیمت آن دو برابر شده است اما این افزایش قیمت تاثیر بسزایی بر رشد همه قیمت ها در بازار گذاشته و صاحب همین دارایی ها برای تامین امورات زندگیش نسبت به گذشته باید هزینه ای دو چندان کند. سئوال مردم از مسئولان و دست اندر کاران دولتی این است؛ چرا اقتصاد کشور به چنین روزی مبتلا شده تا فشار گرانی ها همواره گلوی قشرکم درآمد و متوسط جامعه را بفشارد؟ مگر دولت تیم اقتصادی ندارد؟ چرا نظارتی بر بازار نیست و قیمت ها کنترل نمی شوند؟ تدبیر کجاست؟ آیا امیدی برای زندگی با این همه گرانی در بازارهست؟ چرا بانک مرکزی به فکر ارزش پول ملی نیست که روز به روز بی ارزش تر می شود؟.
گرانی ها را به گردن تحریم نیندازید
درست است که کشور در شرایط تحریم قرار دارد و با محدودیت هایی مواجه ایم اما نباید ناتوانی وعملکرد ضعیف مدیران اجرایی در ساماندهی وضعیت اقتصاد کشور به تحریم ها گره بخورد. چرا که ایران اسلامی بسیارغنی است، ظرفیت هاو پتانسیل های فراوانی در همه بخش های اقتصادی و ...دارد. اتفاقا تحریم ها طی این ۴ دهه فرصت بوده تا به خوداتکایی و رهایی از وابستگی ها توجه و کشور آبدیده شود. از طرفی مردم همچنان پای آرمانهای انقلاب و رهبری تا آخر ایستاده اند چرا که به خوبی می دانند مشکلات اقتصادی با مدیریت کارشناسانه و برنامه ریزی درست به راحتی حل شدنی است.
تفکر لیبرالی و سوء مدیریت ها، اقتصاد کشور را به این روز دچار کرد
عضو انجمن اقتصاددانان ایران در گفتگو با «بازار» در این باره گفت: سیاست های اقتصادی دولت طی چند سال اخیر باعث شده است تا اقتصاد کشور روز به روز تضعیف شود. اقتصادی که ظرفیت بسیار زیادی دارد اما مدیریت درستی ندارد و این سوء مدیریت باعث شده است تا ضعیف روز به روز ضعیف تر و غنی غنی تر شود.
دکتر محمدباقر صدری با بیان اینکه توجه به فقرزدایی و جلوگیری از گسترش فقر و نداری در این دولت به چشم نمی خورد، گفت: تفکر اقتصاد لیبرالی و بازار آزاد از یک طرف و نبود مدیریت درست در تصمیم گیرها در اداره امور اقتصادی کشور از سوی دیگر موجب شده تا نظام اقتصادی کشور به دست سرمایه سالاران بیفتد.
وی به تاثیر گذاری تحریم ها در اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: تحریم ها ۲۰ درصد بر اقتصاد کشور تاثیر دارد و ۸۰ درصد دیگر آشفتگی اقتصاد ناشی از بی تدبیری تیم اقتصادی دولت و سوء مدیریت است. طوری که اکنون بازار به حال خود رها شده و کسی هم پاسخگو نیست.
دهک های پایین درآمدی جامعه زیر خط فقر می روند
این اقتصاددان با بیان اینکه دهک های پایین درآمدی جامعه قربانی ناتوانی و عملکرد ضعیف مدیران دولتی شده اند اظهارداشت: در نظام اقتصادی سرمایه داری سیاست های اقتصادی به نفع سرمایه داران بوده و معیشت قشر ضعیف و کم درآمد جامعه برای گذران زندگی همچنان سخت و سخت می شود.
صدری با تاکید براینکه مدیریت ها باید در دست افراد دلسوز، متعهد، توانمند و پاکدست باشد، افزود: باندبازی ها و بی توجهی به نظر کارشناسان خبره در تصمیمات اقتصادی نتیجه ای جز به قهقرا کشاندن اقتصاد ندارد. با این وجود در تعیین مدیران شایسته سالاری باید مورد توجه قرار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که قیمت ارز و سکه و ... در بازار افزایش می یابد، تبعات آن منجر به گرانی همه کالاها و خدمات در بازار و ایجاد انتظارات تورمی کمر شکن در جامعه می شود.
وی به آشفتگی بازارهای سکه، ارز، مسکن، خودرو و بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: اگر مدیریت بر بازار با سیاست گذاریهای کارشناسانه خاص انجام شود، لزومی ندارد قیمت ها در این بازارها سر به فلک بکشد. افزایش قیمتی که آرزوی خانه دار شدن را برای خیلی ها به گور برده در حالی که خیلی از سرمایه داران و قشر مرفع نهایت استفاده لازم را از این بازارها می برند.
کسری بودجه بلای جان اقتصاد کشور
بنا به این گزارش، سخنان عضو انجمن اقتصاددانان ایران در حالی مطرح است که دولت اکنون با کسری بودجه هنگفتی مواجه است برای تامین و پوشش این کسری خود را به در و دیوار می زند با این وجود افزایش قیمت ارز و سکه و رونق بازار سرمایه ... تا حدی به نفع دولت (تامین بخشی از کسری بودجه). اما این افزایش قیمت ها متاسفانه از طرفی با توجه به تورم انتظاری که از این طریق در جامعه شکل می گیرد به ضرر مردم تمام می شود، چرا که با شکل گیری تورم انتظاری عرضه کالاها به بازار با تعویق انجام و زمینه رشد تقاضا و افزایش قیمت ها در بازر فراهم خواهد شد.
علاوه بر انتقاد کارشناسان اقتصادی به وضعیت این روزهای اقتصاد کشور، کارشناسان اجتماعی نیز تبعات ناکارآمدی دولت و بی تدبری در ساماندهی وضعیت اقتصاد کشور را دارای پیامدهای خطرناک اجتماعی چون افزایش بزه کاری، گسترش فقر و فخر فروشی مستمندان عنوان می کنند.
تصمیماتی که به نفع سرمایه داران و به زیان ضعفا گرفته می شود
دکتر شریفی یزدی جامعه شناس و استاد دانشگاه در این باره در گفتگو با «وطن امروز» گفت: سیاست گذاریها در عرصه اقتصاد نیازمند یک برنامه ریزی مدون است و هر گونه تصمیم گیری باید جوانب و تبعات آن به خوبی سنجیده شود تا نتیجه سیاست گذاریها و تصمیمات مسئولان معیشت مردم را درگیر نکند. چرا که اگر فشارهای اقتصادی بیش از حد بر مردم مستولی شود تبعات اجتماعی سختی را به همراه دارد از بیکاری و تعدیل نیروی در مراکز تولید و بنگاههای اقتصادی گرفته تا ایجاد شکاف طبقاتی و...وی با بیان اینکه متاسفانه خیلی از تصمیمات و برنامه هایی که دولت اجرا می کند مقطعی است و اثر پذیری قابل توجهی ندارد افزود: ضعف دولت و سردرگمی آن در ساماندهی اقتصاد کشور کاملا محرز است چرا که هر تصمیمی که می گیرد تا وضعیت اقتصاد کشور بهتر شود تورم را افزایش می دهد نمونه آن حمایت از بازار سرمایه بود که خیلی ها را به خاک سیاه نشاند و بی اعتمادی ایجاد کرد.
شکاف فاصله اقتصادی در کشور روز به روز عمیق تر می شود
این استاد دانشگاه تصریح کرد: رکود اقتصادی و به دنبال آن رشد نرخ بالای تورم و گرانی ها اکنون باعث شده است تا این روزها بین غنی و فقیر فاصله عمیق ایجاد شود و طبقه متوسط جامعه در پی تورم فزاینده به قشر ضعیف جامعه بپیوندند. این ناکارآمدیهای مسئولان در ساماندهی وضعیت اقتصادی، فقر را گسترش و غنی را غنی تر کرده است چرا که سرمایه داران با افزایش نرخ تورم دارایی هایشان نیز افزایش می یابد و اما قشر ضعیف به زیر خط فقر می روند.
وی افزود: از آنجایی که رشد قیمت ها مستمر و بصورتی خزنده در جامعه همچنان در حال بالارفتن است مردم به این گرانی ها عادت کرده اند و آن را پدیده ای جدید و اتفاقی نمی دانند. علاوه بر این چون کنترلی در بازار قیمت ها به چشم نمی خورد و کسی پاسخگوی این گرانی ها نیست، بنابراین مردم هم اعتراضی به این وضعیت نمی کنند چرا که می دانند بخش عمده افزایش قیمت ها با چراغ سبز دولت اتفاق افتاده است.
اقتصاد تعاونی فراموشی دولت
این جامعه شناس با بیان اینکه دولت باید در سیاست گذاری اقتصادی تجدیر نظر کند، اظهارداشت: طی ۴ دهه اخیر هیچ وقت آنقدر شکاف طبقاتی بین اقشار جامعه ایجاد نشده است. ضعف دولت در این بخش بی توجهی به اقتصاد تعاونی است. اگر بخش تعاون فعال شود دهک های پایین درآمدی جامعه در فشار قرار نمی گیرند. اما از آنجایی که دولت تفکر لیبرالی دارد و به جای حمایت از قشر کم درآمد و ضعیف جامعه سرمایه داران مورد توجه است بنابراین با چنین رویه ای نباید انتظار داشت وضعیت اقتصادی مردم بخصوص دهک های پایین درآمدی جامعه خوب شود.
شریفی یزدی تصریح کرد: در قانون اساسی توجه به اقتصاد دولتی، تعاونی و آزاد همراه با هم شده است. اما اکنون اقتصاد بازار آزاد مورد توجه بوده که این روند به زیان لایه های فقیر جامعه منجر شده است.
نظر شما