مریم یاوری؛ بازار: راهبردها و سیاستگذاریهای کلان در حوزه حکمرانی کشورها به صورت ویژه، زیرساختهایی را در بسترهای بیننسلی ایجاد می کند. در این بین زیرساختهای حمل و نقلی از زمان پیدایش بشر، ساختاری مهم و راهبردی در توسعه و تثبیت تمدنها و زندگی انسانها بوده است.
کنکاشی در تمدن کهن ایران نیز بیانگر این است که یکی از مهمترین مولفه های پیشرفت، راه بوده و امپراطوری ها برای تسهیل ایجاد پیوند میان بخشهای مختلف قلمرو، به توسعه زیرساختی راهها توجه ویژهای داشتند. شاید باید ذهن را برای شناخت اهمیت راه و تجارت میان قلمرو امپراطوری ها در گذشته به سمت «جاده ابریشم» بُرد، جادهای که هر چند در کشور به آن توجه نمی‌شود اما در دیگر کشورها همچنان قلمروی خوبی برای تاخت و تاز انسان بر محور توسعه است.
از این رو همه برآوردها نشان می‌دهد توسعه زیرساختهای جادهای از ضرورت‌های اصلی در حوزه رشد اقتصادی و افزایش رفاه در هر کشوری محسوب میشود. حمل و نقل جادهای، ریلی، هوایی و دریایی به عنوان یکی از مهمترین مولفه‌های توسعه اقتصادی در هر کشوری در نظر گرفته میشود و باید همه به اهمیت آن پی ببرند.
در این میان استان اصفهان مسیر ترانزیتی کشور است و روزانه محل عبور میلیون ها خودروی است که مسیر شرق به غرب و شمال به جنوب کشور را طی می‌کنند، به منظور آگاهی از آخرین پروژه‌های ملی در دست اجرا برای توسعه زیرساختهای حمل و نقلی در این استان گفت‌وگویی را با علیرضا صلواتی، مجری طرح‌های زیربنایی استان اصفهان انجام داده‌ایم که متن آن را در ادامه می‌خوانید.
*یکی از مهمترین پروژه‌های توسعه زیرساختهای حمل و نقل در استان اصفهان آزادراه شرق اصفهان است، آخرین وضعیت این پروژه را تشریح می‌کنید؟
آزادراه شرق اصفهان بخشی از کریدور شمال به جنوب و شبکه آزادراهی کشور است که به نوعی هم در بحث بار و هم مسافر تسهیل کننده بسیار خوبی است؛ در کشور دو کریدور شما به جنوب و چند کریدور شرق به غرب داریم که کریدور اصلی شمال به جنوب از تبریز آغاز و به بوشهر می‌رسد و مسیرهای تبریز- زنجان- قزوین- تهران- قم- اصفهان- شیراز- بوشهر را طی می‌کند.
آزادراه شرق اصفهان دارای ۹۳ کیلومتر است، این پروژه یکی از حیاتی‌ترین پروژه‌ها بوده که مطالعات آن سال ۵۵ انجام و در سال ۶۵ تملک و آزادسازی آن آغاز میشود و در نهایت عملیات اجرایی این پروژه در سال ۸۳ و با مشارکت بخش خصوصی در دستور کار قرار می‌گیرد و تا سال ۸۵ نیز ادامه می‌یابد.
پروژه آزادراه شرق اصفهان از سال ۸۵ تا ۹۵ به دلیل اختلاف سرمایه‌گذار و بخش خصوصی متوقف میشود و اوایل سال ۹۶ دوباره عملیات اجرایی آن با مشارکت ۷۰ درصدی صندوق بازنشستگی کشوری و ۳۰ درصدی دولت از سر گرفته میشود.
اجرای این پروژه از سال ۹۵ سرعت بالایی را نداشته و از اواسط سال ۹۸ تاکنون با سرعت خوبی اجرایی شده است.
پروژه آزادراه شرق اصفهان از سال ۸۵ تا ۹۵ به دلیل اختلاف سرمایه‌گذار و بخش خصوصی متوقف میشود و اوایل سال ۹۶ دوباره عملیات اجرایی آن با مشارکت ۷۰ درصدی صندوق بازنشستگی کشوری و ۳۰ درصدی دولت از سر گرفته میشود
*تاکنون چند کیلومتر از این آزادراه آماده بهره‌برداری است و پیش‌بینی شما از بهره‌برداری کامل این پروژه چیست؟
تاکنون قطعه یک و دو این پروژه آماده بهره‌برداری است که حدود ۵۵ کیلومتر از آزاد راه نطنز – کاشان – اصفهان است که بعد از نطنز به سمت شرق اصفهان و مسیرهای اردستان - حبیب آباد – فرودگاه اصفهان و نایین را قطع می‌کند و به قطعه سوم می‌رسد و در نهایت از شهر بهارستان عبور و در سه راهی مبارکه به پایان می‌رسد که این مکان مبدا آزاد راه اصفهان – شیراز است.
این آزادراه نیز ۳۴۰ کیلومتر طول در دو قطعه اصفهان - ایزدخواست که هنوز عملیات اجرایی آن شروع نشده و ایزدخواست - شیراز که ۲۲۰ کیلومتر است و قرار است تا پایان دولت به بهره برداری برسد، تعریف شده است.
*برآورد اعتبار مورد نیاز برای پروژه آزادراه شرق اصفهان چه میزان است و چگونه تامین میشود؟
برآورد انجام این پروژه هشت هزار میلیارد ریال است که از این میزان دو هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال سهم وزارت راه و شهرسازی و پنج میلیارد و ۹۰۰ میلیون ریال آن نیز سهم صندوق بازنشستگی کشوری است. بازگشت سرمایه این پروژه ۱۰ تا ۱۵ سال پیش بینی شده است که از عوارض خودروهای عبوری اخذ میشود؛ همچنین راه‌اندازی مجتمع های بین راهی که برای این پروژه پنج مورد پیش بینی شده است می تواند کمک خوبی برای بازگشت سرمایه این مجموعه آزادراهی باشد.
همچنین باید توجه داشت که دریافت عوارض برای این پروژه به صورت الکترونیکی پیش بینی شده است اما چنانچه مسافران به این موضوع توجه نداشته باشند مجبور به استفاده از گیت‌های فیزیکی و استفاده از روش‌های سنتی خواهیم بود.
*رعایت استانداردها در اجرای پروژه آزادراه شرق اصفهان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
آزادراه شرق اصفهان به لحاظ ایمنی از استانداردهای خوبی پیروی کرده که دارای سه خط رفت و برگشت و در مجموع شش خط عبور و دو تا شانه آسفالتی هم دارد، عرض این پروژه ۲۴ متر است و دارای چهار تقاطع غیر همسطح بزرگ است که در جاده‌های منتهی به شهرهای در مسیر تعبیه شده است.
در زمینه تجهیزات ایمنی از گاردریل‌های سه موج و علائم مناسب استفاده شده است، در بحث روشنایی تقاطع‌ها و خط کشی‌ها نیز تجهیزات مناسب به کار گرفته شده است و سعی داشته‌ایم آزادراه بدون تصادفی را در شبکه جادهای کشور ایجاد کنیم.
همچنین در بحث سیمای شهری هم در تقاطع‌های غیر همسطح سعی کرده‌ایم به معماری پل‌ها در منظر شهری و المان‌هایی که استفاده می شود توجه داشته باشیم، رانندگان خستگی چشم را نداشته باشند و از زیبایی بصری بهره ببرند.
با بهره‌برداری از آزادراه شرق اصفهان کاهش سالانه ۷۸ میلیون لیتر سوخت را خواهیم داشت و می‌توان گفت کاهش مصرف سوخت و به ازای هر وسیله نقلیه پنج لیتر خواهد بود.همچنین ۲۹۰ میلیون لیتر هم بحث کاهش تولید آلاینده‌ها را داریم و با کاهش مسافت طی شده سالانه یک هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی خواهد شد.
*مهمترین مزیت‌های آزادراه شرق اصفهان را چه می‌دانید؟
کوتاه شدن۲۰ تا ۵۰ کیلومتری مسیر شمال به جنوب استان و کاهش ۵۰ تا ۸۰ دقیقه‌ای زمان سفر را در این محور خواهیم داشت، همچنین باید توجه داشت که خودروهایی که قصد تردد از شمال به جنوب کشور را دارند اصلا وارد محدوده‌های شهری نمی‌شوند مسیر را بزرگراهی طی می‌کنند؛ همچنین مسیر تهران - شیراز ۷۰ کیلومتر کوتاه میشود.
همچنین با بهره‌برداری از این پروژه کاهش سالانه ۷۸ میلیون لیتر سوخت را خواهیم داشت و می‌توان گفت کاهش مصرف سوخت و به ازای هر وسیله نقلیه پنج لیتر خواهد بود. همچنین ۲۹۰ میلیون لیتر هم بحث کاهش تولید آلاینده‌ها را داریم و با کاهش مسافت طی شده سالانه یک هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی خواهد شد.
در این راستا باید توجه داشت که با تسهیل ترافیک شاهد کاهش ۲۴۰ نفری تصادفات منجر به فوت خواهیم بود.
*آیا در بهره برداری از این پروژه از قیر رایگان مصوبه مجلس نیز استفاده شده است؟
مصوه مجلس در این زمینه هنوز به مرحله اجرا نرسیده اما باید توجه داشت که این قیر به پروژه های این‌چنینی تعلق نمی‌گیرد و قیر استفاده شده در این پروژه که ۱۵ هزار تن بوده است به عنوان آورده وزارت راه شهرسازی در این پروژه استفاده شده است.
*چند درصد از این پروژه در دوارن مدیریت شما و چند درصد در گذشته اجرایی شده است؟
می‌توان گفت ۴۵ درصد از عملیات اجرایی این پروژه طی ۹ ماه اخیر و ۵۵ درصد در ۱۵ سال گذشته انجام شده است.
*آزادراه شرق اصفهان از پناهگاه حیات وحش نیز عبور می‌کند؟
قطعه سه این پروژه از پارک ملی کلاه قاضی عبور می‌کند، به نوعی سعی کردیم با همکاری با سازمان حفاظت محیط زیست همه تمهیدات زیست محیطی را پیش‌بینی کنیم، اولویت ما حفظ محیط زیست است و چرا که اگر اعتبار و جایگاه محیط زیست در ادامه حیات را مورد توجه قرار ندهیم نمی‌توانیم از این ظرفیت استفاده کنیم؛ در همه پروژه‌ها بحث محیط زیست اولویت یک است و هر کجا دخالتی در اجرای پروژه‌ها در محیط زیست داریم با تمهیداتی که پیش‌بینی میشود سعی می‌کنیم تبعات این پروژه‌ها را به صفر برسانیم.
نظر شما