بازدهی کمتر بورس از بازارهای موازی در تابستان۹۹/ از بیمه سهام تا الزام بر بازارگردانی و امید به آینده

وحید بلالی؛ بازار: در تابستان سال ۹۹ برعکس بهار ۹۹ بازدهی بسیار کمی داشت، بازدهی سکه طلا در تابستان ۹۹ به ۱۰۰ درصد رسیده و بازدهی دلار نیز به بیش از ۵۰ درصد رسید، بازدهی بورس اما در تابستان ۹۹ تنها ۲۵ درصد بود، تئوریسن های اقتصادی دولت اعتقاد داشتند برای کنترل خلق پول باید بازدهی بازار سرمایه معقول شود و از بازدهی فوق العاده این بازار کاسته شود، البته نباید فراموش شود بازار سرمایه اگر می خواهد برای سرمایه گذاران تازه وارد و قدیمی جذاب باشد باید حداقل مانند تورم و افزایش نرخ دلار بازدهی داشته باشد. در این گزارش به مهمترین نکات بازار در تابستان ۹۹ اشاره خواهیم کرد.

دعوای دو وزیر و ریزش بورس
صبح یکی از روزهای مرداد ماه با اعلام معاون سازمان خصوصی سازی عرضه پالایشی یکم یا دارا دوم متوقف و عرضه بلوکی آن اجرایی شد، این خبر باعث هیجان بسیار منفی به بازار سرمایه شده و باعث ریزش لیدرهای پالایشی شد، نکته جالب ریزش تمام بازار بعد از این خبر بود، حال این که تنها قالب عرضه تفاوت کرده بود و عرضه بر سر جای خود باقی مانده بود، این ریزش نشان داد که بازار سرمایه ایران تا چه میزان از تحلیل و آموزش فاصله گرفته و نشان داد که تاثیرگذاران فعلی بازار نه حقوقی های بازار بوده و نه قدیمی های بازار سرمایه، بلکه تازه واردانی که از بورس هیچ نمی دانند.

این تازه واردان نمادهای ارزنده دیگر بازار مانند فولاد و فملی که از اوایل سال رشد خوبی را تجربه کرده بودند و بعد از اصلاح ۴۰ درصدی آماده رشد بودند را نیز در صف فروش گذاشته تا بازار سراسر قرمز شود، حتی خبر بازگشت نمادهای پالایشی به دارا دوم نیز نتوانست این هیجان را کنترل کند و این هیجان بیش از یک ماه طول کشید و همچنان نیز ادامه دارد.

سازمان بورس برای کنترل جو بازار نمادهای لیدر شاخص ساز را بسته تا هیجان ها فروکش کند، این اقدام باعث متعادل شدن بازار در هفته قبل شده و بازار توانست باز هم رشد معقولی را در هفته گذشته شاهد باشد، اما باز هم با بازگشایی نمادهای پالایشی در ابتدای هفته جاری، هیجان به بازار بازگشته و بازار منفی شد، این اقدام به اعتقاد فعالان بورس باید در هفته گذشته و قبل از اجرایی شدن مکانیزم ماشه از طرف آمریکا اجرایی می شد تا بار هیجانی آن گرفته شود که متاسفانه اجرا نشد.

برخی از کارشناسان اما بازگشایی نمادهای پالایشی در هفته جاری را مثبت ارزیابی کرده و اعتقاد دارند با فروکش کردن بار هیجانی توسط تازه واردان، نمادهای پالایشی که با تخفیف خوراک بسیار ارزنده شده و سودسازی بیش از ۵۰ درصد تا ۱۰۰ را در آینده خواهند داشت می توانند باز هم پرتقاضا شوند، pبهe  نمادهای پالایشی بعد از اجرای این تخفیف به زیر عدد ۲۰ رسیده که این نمادها را از لحاظ بنیادی بسیار ارزنده و جذاب خواهد کرد.

بیمه سهام و اوراق تبعی 
یکی از اتفاقات مهم و جذاب در تابستان ۹۹، حرکت بورس به سمت اجرای ابزار مشتقه بازار سرمایه است که این ابزار سالها فراموش شده و بازار سرمایه ایران را از کارآیی معمولی خارج کرده است، بازار سرمایه ایران همچنان که امروز چند برابر سال گذشته است نیاز به ابزارهای نوین بین المللی دارد که اختیار خرید و فروش سهم نیز بخشی از آن است، در شهریور ۹۹، ابزار فروش با سررسید ۶ ماهه برای برخی از نمادهای بازار اجرایی شد، فعال کردن این ابزار توسط سهامداران عمده یک نماد این اطمینان را به سهامداران خرد و متوسط می دهد که نماد یک سهم ارزنده است و حداقل در آن سهم ضرر نکرده و سرمایه خود را از دست نمی دهند.

در بورس های جهانی معامله گر می تواند با فعال کردن حد سود یا حد ضرر نماد خود را در یک قیمت خاص برای خرید یا فروش بگذارد و بورس ایران نیز باید به این سمت حرکت کند، تا پدیده شوم صف خرید و صف فروش از بین برود.

الزام به بازارگردانی برای تمام نمادهای بورسی و فرابورسی
هفته گذشته  بورس تهران  برای حمایت از بازار بازارگردانی برای نمادهای بازار را الزامی کرد و این نکته می تواند در آینده اثر بسیار مناسبی برای بازار داشته باشد، بازارگردانی برای نمادهای فرابورسی نیز از روز گذشته اجرایی و ابلاغ شد و می تواند این نوید را برای صعود بورس در روزهای آتی دهد.

صندوق توسعه ملی و بورس
برداشتن یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی که نزدیک به ۳۰ هزار میلیارد تومان است برای بورس اجرایی شد، این کمک می تواند صف فروش بسیاری از نمادها را جمع کند به شرطی که این کار هم در تمام نمادها صورت گیرد و هم به صورت اصولی اجرایی شود، اعلام گزارش های ۶ ماهه و سودسازی بیشتر شرکت ها با دلار ۲۶ هزار تومانی می تواند بازار را به سمت مثبت به پیش براند، پیش بینی سودسازی شرکت ها نکته دیگری است که دوباره باید به بازار بازگردد تا فعالان بازار سرمایه برآیند خوبی از آینده داشته باشند و باز هم نقش تحلیل بنیادی در بورس احیا شود، برخی می خواهند بورس فقط تابع اخبار ویژه و پول هوشمند باشد تا هر زمان که خواستند نمادی را بالا و پایین ببرند و سازمان بورس می تواند با احیای قوانین جدید و قدیمی و از بین بردن قوانینی چون حجم مبنا و دامنه نوسان و زیرساخت های مناسب بورس تهران را از یک بورس رانتی به یک بورس تحلیل تمام عیار تبدیل کند.