خدیجه ستارزاده؛ البرز: کشاورزان برای تهیه کودهای ازته «اوره» که تولید داخلی است و با نرخ دولتی هر کیسه ۵۴ هزار تومان و در بازار آزاد با نرخ ۱۵۰ هزار تومان توزیع می شود مشکل چندانی ندارد، اما برای تهیه کودهای «پتاسه و فسفات» که وارداتی هستند به دلیل افزایش چند برابری قیمت، شوکی به قشر کشاورزان وارد شده که تبعات آن نه فقط این قشر بلکه با ایجاد خلل در روند تولیدات آنها، چالش و شوک بزرگتری در کشور برای تامین محصولات کشاورزی به وجود خواهد آمد.
در البرز نیز با وجود فعالیت های این بخش که نقش بزرگی در تامین محصولات کشاورزی کشور دارد، کشاورزان درگیر مشکلات مشترکی شده اند و طبق شواهد بی انگیزه شدن کشاورزان و عدم سودآوری فعالیت آنها، انگیزه شان برای خردکردن اراضی کشاورزی و تغییر کاربری که یکی از آفت های بزرگ استان البرز در سال های اخیر شده را افزایش می دهد.
برای اطلاع از چگونگی روند توزیع کود و فعالیت فعلی کشاورزان با «صادق ترابی» رییس هیئت مدیره اتحادیه تعاونی روستایی استان البرز گفتگو کردیم.
افزایش نگران کننده قیمت کود
رییس هیئت مدیره اتحادیه تعاونی روستایی استان البرز در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: بحران کود هر سال هست و چند ماهی که با مصرف بیشتر کشاورزان «اواخر خرداد تا اوایل پاییز» روبه رو هستیم با کمبود کود مواجه می شویم.
«صادق ترابی» افزود: امسال از ابتدای سال، کود با جیره بندی تامین می شد به ویژه این اواخر که کود خیلی کم شد، با حساسیت و نظارت خاصی توزیع می شد. کودهای پتاسه و فسفاته از بهمن ماه به شرکت تحویل داده نشده و اکنون هم با تورم بی سابقه به قیمت نگران کننده ای رسیده است.
ترابی گفت: کشاورز نه چاره ای دارد و نه جای تهیه دیگری غیر از کودهای دولتی دارد. کودها همه گران شده و کودهای دامی هم فروخته نمی شود که پاییز گران شود و اینها همه باری است که روی دوش کشاورز انداخته شده است.
وی اظهار کرد: از طرف دیگر قیمت محصولات کشاورزی رشد نکرده به عنوان مثال قیمت تورم در بهترین نوع محصول صیفی جات ۱۰۰ درصد بوده یعنی دو برابر شده اما تورم در سم و کود با ارز ۲۷ هزار تومانی مقایسه می شود که با این حساب گندم را باید حداقل کیلویی ۱۴ هزار تومان از کشاورز خریداری کنند تا بتواند با این تورم کود به کار خود ادامه دهد.
قیمت محصولات کشاورزی رشد نکرده به عنوان مثال تورم در بهترین نوع محصول صیفی جات ۱۰۰ درصد بوده یعنی دو برابر شده اما تورم در سم و کود با ارز ۲۷ هزار تومانی مقایسه می شود که با این حساب گندم را باید حداقل کیلویی ۱۴ هزار تومان از کشاورز خریداری کنند
ترابی با اشاره به اینکه شرکت خدمات حمایتی متاسفانه هر روز برنامه خاصی را انجام می دهد که همه به از بین رفتن تعاونی ختم می شود، گفت: اکنون سخت گیری زیاد است، یک نوع کود هم بیشتر در اختیار کشاورزان نیست. برای تهیه همین یک کود، کشاورز باید به جهاد درخواست بدهد، جهاد باید بازدید کند، حواله به تعاونی ارسال شود و در پهنه کشاورزی اسم کشاورز وارد شود و بعد از واریز پول، کشاورز دوباره مراجعه کند، ما سریال شناسنامه را در سامانه وارد کنیم تا یک کیسه کود به کشاورز پرداخت شود.
موانع کار باعث می شود کشاورزان زمین های خود را خرد کرده و بفروشند
وی افزود: این سخت گیری ها باعث شده که کشاورز زمین را خرد کند و بفروشد و از کشاورزی دست کشیده، به سمت کارهایی برود که برایش صرفه داشته باشد.
رییس هیئت مدیره اتحادیه تعاونی روستایی استان البرز گفت: کود باید به قیمتی آزاد شود که در دسترس کشاورز باشد نه اینکه با این تورم مواجه شود و مشکل اینجاست که پتاسه و فسفات در کشور ما تولید نمی شود و وارد می شود. وقتی دولت نمی تواند با ارز دولتی وارد کند مجبور می شود با ارز نیمایی وارد کند در نتیجه باعث می شود کشاورز نتواند کود خریداری کند.
ترابی اظهار کرد: تورم سالیانه ما در فروش محصولات ۳۰ درصد بیشتر نبوده و وقتی کشاورز با تورم ۷۰۰ درصدی ملزومات کار مواجه می شود حق دارد ناراضی باشد و به دلیل تصمیمات اشتباهی که گرفته شده، شغلش را عوض کند.
وی در پاسخ به این پرسش که ما توان تولید این کودها در کشوررا داریم یا خیر، گفت: شرایط و توان تولید در کشور را داریم و برخی شرکت ها کود هم تولید می کردند، اما مشکل اختلاف قیمت با ارز است.
ترابی در توضیح این مسئله گفت: بی ارزش شدن پول ما در کشورهای خارجی دلیل این امر است، به عنوان مثال وقتی قیمت کود در خارج از ایران ۲۰ دلار است برای آنها یک قیمت معمول است اما برای ما حدود ۵۰۰ هزار تومان است و تولید کننده سعی می کند صادر کند و در داخل توزیع نکند، چنانچه در داخل هم عرضه کند، دولت را ملزم می کند بر اساس قیمت دلار حساب و سوبسید دریافت کند و چون دولت زیربار این قضیه نمی رود، ترجیح می دهد صادر کند.
تولید کننده های داخلی، برای سود بیشتر کود را صادر می کنند
وی تاکید کرد: ما اکنون تولید کننده کود در داخل کشور کم نداریم اما کودهایی تولید می کنند که بتوانند صادر کنند و پول خوبی دریافت کنند. اکنون مشکلی که برای کود «اوره» گاه و بیگاه ایجاد می شود و پتروشیمی توزیع را قطع می کند، همین مسئله است. چون داخل کشور ۲ دلار و در خارج از کشور ۲۵ دلار و مبلغ غیرقابل مقایسه است.
رییس هیئت مدیره اتحادیه تعاونی روستایی استان البرز اظهار کرد: حدود ۲ هزار کشاورز از «باغداران جاده چالوس گرفته تا مردآباد، محمدشهر، مهرشهر و کمال آباد و حصارک» را تحت پوشش داریم اما نمی توانیم کود مورد نیاز آنها را تامین کنیم و جوابگوی آنها نیستیم و اکثر کشاورزان با وجود موانع و سختی هایی که وجود دارد برای گرفتن کود مراجعه نمی کنند و از بازار آزاد تهیه می کند.
ترابی گفت: جهاد برای اینکه کود یکباره وارد بازار آزاد نشود آن را با جیره بندی توزیع می کند و کشاورز هم با دردسرهای عنوان شده برای گرفتن جیره کود وقتی نمی گذارد و ترجیح می دهد مانند سم و دیگر مایحتاج، از بازار آزاد تهیه کند و بازار آزاد هم از این فرصت سواستفاده می کند و هر روز قیمت را افزایش می دهد.
وی با بیان اینکه اکنون قیمت دولتی هرکیسه کود شیمیایی اوره ۵۴ هزار تومان و قیمت آزاد آن ۱۵۰ هزار تومان است، گفت: اختلاف قیمت پول آن به دلال می رسد.
با داشتن یک آشنا یا رابط در پتروشیمی به راحتی می توان اقلام مورد نیاز کشاورزی «حتی به میزان چند کامیون» را با قیمت بالا خریداری کرد
ترابی تاکید کرد: اگر کشاورز را تامین کنیم به بازار آزاد مراجعه و خریداری نمی کند. کشاورز اگر نیاز نداشته باشد که به بازار آزاد مراجعه نمی کند. کودهایی که به صورت دلالی از تعاونی ها، مراکز خدمات، مراکز عرضه و یا از طریق خود پتروشیمی ها در بازار آزاد وجود دارد به قیمت گزاف در بازار عرضه می شود.
نظارتی بر آشفته بازار سم نیست
وی با اشاره به اینکه اکنون خود پتروشیمی ها بیشترین دلال بازی را دارند، گفت: هر جنس را هم به طور آزاد و هم دولتی می فروشند. با داشتن یک آشنا یا رابط در پتروشیمی به راحتی می توان اقلام مورد نیاز «حتی به میزان چند کامیون» را با قیمت بالا خریداری کرد .
ترابی اظهار کرد: اجناس دولتی هم با این وضعیت توزیع نه برای تعاونی ها می صرفد و نه برای کشاورز و فقط بار روی دوش کشاورز اضافه می شود.
رییس هیئت مدیره اتحادیه تعاونی روستایی استان البرز با تشبیه بازار سم به آشفته بازار گفت: سم فروشان با دستکاری نوع محصول و غلظت آن قیمت را بالا و پایین می کنند. در حالیکه از امکانات و تسهیلات این کشور استفاده می کنند تا تولید کنند اما تا بازار کوچکترین تغییری می کند و بوی ارز به مشامشان می رسد، با توجه به اینکه اکثر آنها صادر کننده هستند، سم را در انبار احتکار و از فروش آن خودداری می کنند تا سود کنند.
ترابی افزود: متاسفانه هیچ ناظری هم در این بازار نیست که در چنین مواقعی نظارت کند. قیمت سم با دلار بالا می رود، بسیاری از سم هایی که از خارج وارد می شود به صورت علنی با دلالی به فروش می رسد. شرکتی که عامل توزیع است می گوید سم موجود نیست، اما یک دلال می گذارند تا سم را با قیمت خیلی بالا بفروشد.
وی با بیان اینکه برخی سم ها نمونه دیگری ندارد، گفت: به عنوان مثال برای آفت بید کلم شرکت های مختلفی از ژاپن و چین سم این محصول را وارد می کردند و نمونه داخلی نداشتیم. این شرکت ها دو سال است اعلام می کنند پخش نداریم اما دلال با ۳ برابر قیمت، سم را در بازار می فروشد. در جواب اعتراض ما هم گفته می شود، از قبل در انبار مانده است. یک دلال مگر چقدر ذخیره دارد که دو سال است در حد وسیع توزیع می کند.
بذر کیلویی ۵۰۰ هزار تومان را باید ۲ میلیون تومان از دلال خریداری کنیم
ترابی با بیان اینکه متولی نظارت بر این وضعیت جهاد کشاورزی، صنعت معدن و تعزیرات هستند، افزود: هیچ نظارت درستی روی این کارها نیست. با وجود اینکه شرکت های ایرانی مختلفی انواع بذر را تولید می کنند اما بذری که طالب بیشتری داشته باشد به ما نمی دهند به دلال می دهند تا با قیمت بالاتر در بازار به فروش برساند و بذر کیلویی ۵۰۰ هزار تومان را باید ۲ میلیون تومان از دلال تهیه کنیم.
مرغوب ترین و بهترین زمین های کشاورزی را داریم اما چون سودآور نیست سالیانه چندین هزار هکتار از اراضی کشاورزی به مرور خرد می شود و از بین می رود
وی با تاکید بر اینکه مرغوب ترین و بهترین زمین های کشاورزی را داریم، گفت: اما چون سودآور نیست زمین ها به مرور خرد می شود و از بین می رود. سالیانه چندین هزار هکتار از اراضی کشاورزی به همین دلیل از بین می رود، اگر کشاورز تامین شود کار را رها نمی کند. اگر همین وضع پیش برود با نارضایتی و نابودی کشاورزان که تامین کننده غذای ما هستند مواجه هستیم و اگر آنها تولید را قطع کنند برای تهیه همه اینها به کشورهای خارجی محتاج می شویم.
رییس هیئت مدیره اتحادیه تعاونی روستایی استان البرز گفت: یک دوره جهاد کشاورزی تامین کننده همه اجناس برای تعاونی و کشاورزان بود و عاملان کشاورزی بقدری قوی بودند که همه احتیاجات کشاورزان را با همان مبلغ که در تعاونی گذاشته بودند، برای عضو و سهامدار کردن کشاورزان تامین می کردند. به مرور دست تعاونی ها را کوتاه کرده و با آزاد کردن کودهای شیمیایی و سموم دولتی باعث رواج دلالی شدند تاجائیکه دیگر کشاورز هر روز ضرر می کند.
وی برای برون رفت از این مشکلات گفت: باید برگردیم به سمت تعاونی ها و زیرمجموعه های دولتی تا در این بازار آشفته به درد کشاورزان برسند. ما امیدی به اصلاح بازار آزاد فعلی و دلال بازی نداریم چرا که این بازار، بازار سود است و به هر قیمتی شده هدف بر کسب سود دارند.
نظر شما