خدیجه ستارزاده؛ بازار: کمبود نهاده های دامی و مشکلاتی که مدتی است در روند توزیع برای دامداران و مرغداران ایجاد شده، از معضلات جدی است که مسئولان نمی توانند به راحتی و مانند برخی مسائل دیگر از کنار آن عبور کنند.
کاهش وزن گوشت دام های سنگین، کاهش چربی و پروتئین شیر تولیدی دام های شیری، کاهش تولید گوشت مرغ و تخم مرغ و همچنین کشتار دام های مولد سنگین که باید برای حفظ نسل آن تلاش شود از تبعات و مشکلاتی است که در نتیجه عدم تامین نهاده های دامی و همچنین واردات گوشت های یخ زده برزیلی به وجود آمده که نه تنها برای تولیدکنندگان بلکه در صورت استمرار، مشکلات بزرگتری برای تامین و سلامت غذای مردم کشور به وجود خواهد آورد.
دامداران و مرغداران البرز نیز از این قاعده مستثنی نبوده و به دلیل نبود نهاده های دامی برای پرورش و تولید دام و طیور خود با مشکلات شدیدی مواجه هستند.
در چنین شرایطی که تامین نهاده های دامی در کشور معضل بزرگی شده و واحدهای تولیدی را با مشکل مواجه کرده، فرمانده نیروی انتظامی البرز خبری مبنی بر کشف ۱۰۰ تن نهاده دامی و طیور به ارزش ۶۰ میلیارد ریال در ساوجبلاغ خبر داد که نشان می دهد سودجویی و تخلف در کشور حتی در چنین شرایطی هم تمامی ندارد.
سویای وارداتی با ارز دولتی در بازار ۱۲ هزار تومان فروخته می شود
«سپیده عیوضی» یکی از پرورش دهنده های گوساله در البرز در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: علوفه را باید پیش خرید کنیم و پول ما ۲۰ روز تا یک ماه می خوابد تا علوفه خریداری شده به دست ما برسد و در این مدت اگر نهاده های دامی تمام شود مجبور می شویم از بازار تهیه کنیم و این طولانی بودن زمان تحویل مشکل ساز است.
عیوضی با اشاره به اینکه قیمت مصوب سویا با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی، ۲ هزار و ۷۰۰ تومان است، افزود: اما متاسفانه در بازار به کیلویی ۱۲ هزار تومان هم رسیده است.
وی گفت: قیمت سبوس ربطی به تحریم ندارد اما از هزار و ۵۰ تومان به هزار و ۴۵۰ تومان رسید و اکنون قیمت آن با جو یکی است.
عیوضی اظهار کرد: وقتی جیره دام بر مبنای سویا بسته شده و این جیره حذف شود گوساله از گوشت می افتد و روی وزن گیری دام اثر می گذارد.
این بانوی دامدار با تاکید بر اینکه این شغل به دلیل ارتباط با زندگی موجودات زنده حساس و استرس زاست، افزود: متاسفانه تولید ما برای دولت سود ندارد چرا که باید تنخواه و علوفه ما را تامین کند پس ترجیح می دهد با رانت و سود، با واردات منافع خود را تامین کند.
تدبیری برای قیمت تخم مرغ نشود با فاجعه مواجه می شویم
«علی رضاوند» مرغدار نمونه واحد تخمگذاردر البرز نیز در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: مشکلات زیادی گریبانگیر مرغداران شده و به تولید لطمه زده است و این آسیب اقتصادی هم برای تولید کننده، هم مصرف کننده و در نهایت برای ملت است.
رضاوند با بیان اینکه ارزانترین آذوقه و خوراک مردم در کشور تخم مرغ است گفت: اما نهاده ها کمیاب شده و برخی مرغداران به دلیل عدم دستیابی به نهاده ها و یا عدم توان مالی جوجه ها و مرغ های خود را از دست دادند و هر روز وضعیت بدتر می شود.
وی افزود: اگر در این رابطه قدم های مثبت برداشته نشود این صنعت از بین می رود و برای تامین آذوقه کشور با فاجعه مواجه خواهیم شد.
رضاوند گفت: مسئولین رده بالا مطلعند که در کشور چقدر مرغ و جوجه داریم و چقدر نهاده مورد نیاز است و علاوه بر آن با مشکلاتی که برای تهیه واکسن و داروی طیور داریم، اگر دولت نمی تواند اقلام مورد نیاز را برای تولید فراهم کند، اعلام کند که جوجه ریزی نشود، چرا که ناقص بودن واکسن و دارو منجر به نابودی کل طیور خواهد شد.
تولید شیر روزانه ۲۰ درصد کاهش یافته است
یکی از تولید کننده های دام شیری در البرز که بعنوان دامدار نمونه نیز شناخته شده در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: تا پیش از شیوع کرونا کم و کسری نهاده های دامی مورد نیاز خود را از بازار آزاد خریداری می کردیم و حمل و نقل نیز انجام می شد اما از شب عید و با شیوع کرونا با مشکل خرید نهاده ها و حمل و نقل مواجه هستیم.
«حسین ادیب» با بیان اینکه جهاد و تعاونی ها یک سوم نهاده های مورد نیاز دامداران را تامین می کنند، افزود: چند ماهی است شدیدا" با مشکل مواجه هستیم و نگرانیم که نتوانیم ادامه حیات داشته باشیم.
ادیب اظهار کرد: حداقل ۵ لیتر رکورد شیر تولیدی ما به نسبت هر دام افت کرده است و میانگین رکورد که ۴۰ لیتر بود، اکنون به ۳۰ تا ۳۵ لیتر رسیده است و اگر این رویه ادامه پیدا کند باز هم حدود ۲۰ دیگر درصد افت خواهد داشت.
دامداران باید شیر که لیتری پنج هزار تومان تمام می شود را سه هزار و ۵۰۰ بفروشند و با این وضع نمی توانند ادامه حیات دهند و ورشکست می شوند
وی در پاسخ به این پرسش که آیا شیر از نظر کیفیت هم افت داشته یا خیر، گفت: از نظر سلامتی مشکلی پیدا نکرده اما با توجه به اینکه نمی توانیم منابع پروتئینی برای دام تهیه کنیم درصد پروتئین و چربی شیر افت و کاهش دارد.
این دامدار نمونه بیان کرد: همانطور که ما روزانه حداقل ۲۰ درصد کاهش تولید شیر داریم، طبیعتا" شیری که برای تولید محصولات لبنی به کارخانه ها داده می شود کمتر شده و این چرخه مشکلات ادامه دارد.
وی با بیان اینکه به طور مرتب جلسات متعدد با مسئولان جهاد و تعاونی ها داشتیم، افزود: اما مشکل فراتر از اینهاست و مشکل ارز مانع تامین نهاده هاست و قطعا" اگر این وضعیت ادامه پیدا کند و نتوانیم مواد اولیه شیر و گوشت را تامین کنیم سلامت مردم با مشکل مواجه خواهد شد و علاوه بر آن تعداد زیادی شغل خود را از دست می دهند.
ادیب با تاکید بر اینکه دولت باید به صورت جدی علاج واقعه کند، افزود: اگر دولت سریعا اقدامی در این زمینه نکند، دامداری ها به خصوص در سایزهای کوچک و محلی تر نابود می شوند و نمی توانند ادامه دهند.
وی گفت: دامداران باید شیر که لیتری پنج هزار تومان تمام می شود را سه هزار و ۵۰۰ بفروشند و با این وضع نمی توانند ادامه حیات دهند و ورشکست می شوند.
دو ماه است به دام ها کنجاله ندادیم
محمد رضا علاقبندیان «پرورش دهنده نمونه گوسفند در البرز» هم در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه تهیه نهاده ها و غذای دام برای همه دامداران سخت شده است، گفت: یکسال است با چالش مواجه هستیم و با توجه به اینکه کنجاله وارداتی است، دو ماه است کنجاله به دام ها ندادیم حتی در بازار آزاد هم نیست.
علاقبندیان افزود: وقتی اقلام خوراکی از جیره غذایی کم شود تعادل غذایی دام و میزان چربی و پروتئین شیر کاهش می یابد.
حدود ۴۰ تا ۷۰ درصد نیاز استان تامین نشده است
معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی استان البرز در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه میزان نیاز نهاده ای ما در سه نهاده اصلی «کنجاله سویا، دانه ذرت و دانه جو» به صورت ماهیانه برای کل بهره برداری ها اعم از دام و طیور استان برآورد و تعیین شده است، گفت: برای دانه ذرت ۲۰ هزار تن، کنجاله سویا ۱۱ هزار و ۵۰۰ تن و برای دانه جو ۶ هزار و ۵۰۰ تن «برای هرماه» نیاز است که در بحث نهاده جو طی پنج ماه گذشته ۶۳ درصد آن تامین شده، در نهاده دانه ذرت ۲۹.۵ درصد و در مورد سویا هم ۶۰ درصد نیاز استان تامین شده است.
مجتبی تقی زاده افزود: وقتی گفته می شود حدود ۳۰ تا۶۰ درصد نیاز تامین شده درواقع ۷۰_ ۴۰درصد نیاز استان تامین نشده است و بهره برداران در مقاطع تولید با کمبود مواجه شده اند که بخشی را تحت عنوان تغییر جیره و جایگزینی نهاده های دیگر تامین کردند و بخشی را هم از بازار آزاد تهیه و در تولید استفاده کردند و بخشی را هم نتوانستند تامین کنند. مجموع این فرآیند و مشکل در تولید سرانه خود را نشان داده است و بخشی از پتانسیل تولید مواد پروتئینی قابل حصول نبوده است.
تقی زاده برای تکمیل سخنان خود گفت: در واقع بخشی از ظرفیت تولیدی ما قابل حصول نبوده و چون نهاده مکفی تامین نشده است که در اختیار دام بگذاریم، نتوانستیم تولید کامل را از ظرفیت فعال بگیریم، یعنی شاخص های اقتصادی تولید نزد بهره برداران دچار اختلال شده است و قیمت تمام شده هر واحد تولید افزایش یافته است. در واقع در صورتی که نیاز نهاده ای رفع شود، با ظرفیت تولیدی موجود میزان تولید تا بیست درصد قابل افزایش و با توجه به افزایش عرضه، سبب کاهش و تعدیل قیمت محصول در بازار خواهد شد.
وی در پاسخ به اینکه آیا محموله قاچاق کشف شده در ساوجبلاغ تعیین تکلیف شده یا خیر، گفت: بر اساس اطلاعات کسب شده این نهاده ریزمغذی است و هیچکدام از سه مورد نهاده اصلی(کنجاله سویا، دانه ذرت و جو) که اکنون چالش اساسی ما هستند نبوده‌است. ریز مغذی ها نهاده هایی هستند که در واحد تولید مکمل وخوراک دام وجود دارند. اگر این نهاده ها به صورت خام خارج شود قاچاق محسوب می شود اما واحد فرآوری خوراک دام، تولید مکمل یا کنستانتره تا زمانیکه در کارخانه است قاچاق محسوب نمی شود.
معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی استان البرز اضافه کرد: این نهاده تحت فرآیند تولید قرار نگرفته و این یک اشکال است و باید بررسی شود که چرا تبدیل به مکمل خوراک دام نشده اما وجود آن در محل فرآوری قاچاق محسوب نمی شود.
تقی زاده در پاسخ به این پرسش که چرا نهاده ای که با ارز دولتی وارد شده در بازار آزاد عرضه می شود؟ گفت: شرکت های تامین کننده تکالیفی دارند مبنی بر اینکه این سهمیه را باید تحت کنترل دولت عرضه کنند؛ اما بخشی از این سهمیه ها توسط واردکننده ها در این قالب ارائه نشده است.
وی همچنین در پاسخ به اینکه نظارت بر فعالیت این افراد و بازار آزاد بر عهده چه نهادی است، گفت: تاکنون بر عهده وزارت صمت، به عنوان متولی واردات و تخصیص ارز بر اساس برنامه تنطیمی وزارت جهاد کشاورزی بوده است، لیکن مقرر است بر عهده وزارت جهاد کشاورزی واگذار شود و در مرحله پیگیری جهت اجرا می باشد. زمان آن نیز با توجه به اینکه تصمیمات ملی است ما مطلع نیستیم.
اگر نهاده مورد نیاز تامین نشود، امکان بهره برداری از ظرفیت ها فراهم نیست
تقی زاده با بیان اینکه در برنامه های کشوری برای تولید هر محصول پروتئین دامی یک برش داریم که در آن مقرر شده در هر استان چه مقدار محصول تولید شود تا بر اساس تجمیع پتانسیل تولید، امنیت غذایی کشور تامین شود، افزود: این تکالیف در حوزه های استان های مختلف با توجه به پتانسیل و ظرفیت های منطقه ای تعریف و تکلیف شده است.
معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی استان البرز اظهار کرد: طبق برنامه کشوری، تولید البرز در سال‌جاری در قالب «شیرخام ۴۳۵ هزار تن، تخم مرغ ۹۲ هزار تن، گوشت قرمز ۱۲ هزار و ۵۰۰ تن و گوشت مرغ ۱۳ هزار تن» می باشد و بر اساس برنامه زمان بندی می بایستی محقق شود.
تقی زاده اضافه کرد: میزان نیازمندی نهاده ها در همین قالب تعیین می شود و باید نهاده ها به آن میزان تامین شود تا تولید محقق شود و اگر تامین نشود پتانسیل برای ارائه تولیدات بصورت کامل فراهم نمی شود.
وی با بیان اینکه برای تامین امنیت غذایی هم به توان ژنتیکی نیاز داریم و هم نهاده هایی باید در اختیار داشته باشیم، گفت: اکنون دام موجود در کشور به اندازه ای هست که امنیت غذایی را فراهم کند، تولید جوجه تخم گذار و گوشتی به اندازه ای هست که نیاز را تامین کند و این ظرفیت نیاز به یک محیط پرورش دارد که در این زمینه هم مشکلی نداریم، در ظرفیت مرغداری هم هیچ مشکلی نداریم، اما در بحث نهاده ها اگر تامین نشود یعنی امکان بهره برداری از این ظرفیت ها بصورت کامل فراهم نیست.
تقی زاده با تاکید بر اینکه این مشکل باید حل شود، گفت: نواقص باید رفع و نهاده های مورد نیاز باید در اختیار تولیدکننده ها قرار گیرد و غیر از این، بخشی از پتانسیل تولید قابل تحقق نخواهد بود.
تهیه نهاده ها از طریق «بازارگاه» با برنامه ریزی و نظارت بود
رییس تعاونی دامداران شهرستان کرج در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: تا پیش از خرداد ماه خرید نهاده های دامی به صورت آزاد انجام می شد و همه دامدارها و حتی تعاونی ها نهاده های دامی مورد نیاز خود را بدون مشکل انجام می دادند. جهاد کشاورزی سامانه ای به نام «بازارگاه» راه اندازی کرد و اکثر دامداران و تعاونی ها در آن عضو شده و کد سامانه بازارگاه را گرفتند و از این طریق خرید نهاده را انجام می دادند.
علی اکبر علیزاده مقدم توضیح داد: شرکت های وارد کننده هم در «بازارگاه» مشخص و فعال بودند و خریدها در سامانه بطور مستقیم از آنها انجام می شد و دامدار مقدار نهاده ای را که نیاز داشت و خریداری می کرد، مطلع بود که خرید از کجا انجام شده چه زمان بار گیری و چه زمان تحویل داده می شود. بعد از این که محموله در انبار تخلیه می شد خود دامدار باید تایید می کرد که محموله نهاده دامی به دستش رسیده است.
مقدار سهمیه اختصاص داده شده به تعاونی های دامداران حدود ۶۰ درصد نیاز دامداران را برآورده می کند و دامداران مابقی نیاز را باید آزاد خریداری کنند اما اشکال اینجاست که اکنون نهاده آزاد را هم نمی دانند از کجا باید تهیه کنند
علیزاده اظهار کرد: این سامانه و روال آن خیلی خوب بود و حتی مسئولین هم بر روند خرید هویت دامداران، میزان خرید، زمان تحویل آنها و همه موارد نظارت داشتند، از طرفی هم با توجه به اینکه خرید باید نقدی انجام گیرد، دامدار تنظیم می کرد که چه زمان امکان خرید دارد و بر اساس آن اقدام می کرد اما اکنون یکباره سهمیه ای اعلام می شود که طی ۲۴ ساعت مبلغ واریز شود و در این شرایط دامداران با مشکل مالی و نقدینگی مواجه می شوند.
علیزاده گفت: از ابتدای خرداد وضعیت نهاده های دامی به هم خورد و با کم شدن آن وزارت جهاد کشاورزی این موضوع را انحصاری کرد. به این شکل که سهمیه استان ها برای امور دام جهاد تعیین و ارسال می شد و امور دام از کانال اتحادیه دامداران استان البرز برای تعاونی ها توزیع می کرد و سهمیه ای برای ما مشخص می کردند که بر مبنای آن برای اعضا توزیع انجام می دادیم.
وی با بیان اینکه مقدار سهمیه اختصاص داده شده به تعاونی ها حدود ۶۰ درصد نیاز دامداران را برآورده می کند، افزود: دامداران مابقی نیاز را باید آزاد خریداری کنند اما اشکال اینجاست که اکنون نهاده آزاد را هم نمی دانند از کجا باید تهیه کنند.
جای تعجب است که چرا بر فروش نهاده ها با ارز دولتی در بازار آزاد نظارت بیشتری انجام نمی شود
رییس تعاونی دامداران شهرستان کرج با تاکید بر اینکه نهاده های دامی همه با ارز دولتی چهار هزار و۲۰۰ تومان وارد شده است، گفت: بخشی از نهاده هایی که با ارز دولتی وارد شده در بازار آزاد فروخته می شود و جای بسی تعجب است که چرا نظارت بیشتری بر این امر انجام نمی شود تا نهاده ها به صورت آزاد وارد بازار نشود.
علیزاده با اشاره به اینکه مدتی است نهاده به طور کامل در اختیار دامدار قرار نمی گیرد، افزود: جیره غذایی که به صورت کارشناسانه برای دامداران تعیین شده تا دام را برای رکورد ۳۵ تا ۴۰ کیلو تامین کند نیست و متاسفانه طبق آماری که اعلام شده تولید شیر با کاهش ۳۰ تا ۳۵ درصدی مواجه شده است و در نتیجه کارخانه های لبنی به همین میزان کمتر از قبل محصولات لبنی می توانند تولید کنند.
وی اظهار کرد: این شرایط خوبی نیست و امیدواریم به عنوان یک گردنه و بحران بتوانیم از آن عبور کنیم و برای گذر از این شرایط باید راهکاری مناسب و به سرعت ارائه شود.
تولید شیر دامدارن روزانه ۱۰۰ تن کاهش داشته است
علیزاده با بیان اینکه تعاونی دامداران کرج ۴۵۶ عضو دارد که ۱۱۰ عضو فعال هستند و حدود ۳۰ هزار راس دام را پوشش می دهد گفت: روزانه ۳۵۰ تن شیر تولیدی دامداران بود که اکنون حدود ۱۰۰ تن کاهش یافته است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا از واحدهای دامداری تعطیلی هم داشتیم یا خیر، گفت: خیر، با توجه به اینکه سرمایه گذاری در دامداری زمان بر و طولانی مدت است و یک راس گوساله ماده تا به مرحله مولد برسد حداقل سه سال طول می کشد، افزود: زندگی دامدار به شرایط دامداری گره خورده و نمی توانند تعطیل کند. ضرر می دهد و تحمل می کنند اما با فروش املاک دیگر یا قرض و وام خود را سرپا نگه نمی دارد.
رییس تعاونی دامداران کرج اظهار کرد: از طریق تعاونی و جهاد کشاورزی پیگیر حل این مشکل هستیم اما به دلیل مشکلات ارزی و تحریم، دامدارها آسیب زیادی دیدند و امیدواریم با تدبیر مناسب بتوان این معضل بزرگ را به زودی از پیش پای تولیدکنندگان برداشت.
علیزاده با تاکید بر اینکه وضعیت گوشت هم باید کنترل شود افزود: گوساله های پرواری آماده کشتار در دامداری ها هست اما خریدار ندارد و این درحالی است که گوشت را وارد می کنند. اگر دولت فکری به حال دامداران نکند چرخه تولید متوقف خواهد شد.
نظر شما