دریا قدرتی پور؛ بازار: با یک حساب سر انگشتی هم می توان فهمید که فقر این روزها افراد بسیاری را درگیر کرده است، قشر آسیب پذیری که تنها سرمایه شان برای زنده ماندن در زیر خط فقر مبلغ ناچیزی است که هر ماه به انتظارش می نشینند و دهک هایی که در جایگاه تعدیل نیروها قرار گرفته اند و با یکه تازی کرونا به جمع ۹ میلیون بیکار دیگر پیوسته اند.
رخ تازه تورم و بحران شیوع کرونا
بر اساس آخرین آماری که مرکز آمار ایران به تازگی منتشر کرده است، سال گذشته مردم ایران در مصرف غذا دچار بحران شدید بودند. بحرانی که حالا با شیوع کرونا تشدید شده است. این مشکلات در حالی با معیشت مردم دست به گریبان شده است که تورم هر روز رُخی تازه از خود نشان می دهد؛ شکافی که هر روز فاصله فقیر و غنی را بیشتر می کند.
انعکاس گرانی این روزها در بالا و پایین رفتن قیمت دلار خود را نشان می دهد تا جایی که مردم چشمشان به گرانی ارز است. نقل محافل و کوچه بازار ارز خارجی است که تعیین می کند گرانی در راه است.
مسعود صولتی، بازنشسته یک ارگان دولتی است؛ به قول خودش با حقوق بخور و نمیر بازنشستگی سر می کند. او با همکارانش در یک پارک دور یکدیگر جمع شده اند، از معضلاتی حرف می زند که این روزها یقه خیلی ها را گرفته است، او می گوید: مردم دیگر بر سر سفره هایشان گوشت نمی بینند و سفره ها هر روز کوچک تر می شود. حالا ارز امپراطوری است که تعیین می کند فردا قیمت نان و پنیر و لبنیات چقدر قرار است بالا و پایین شود. روزمره هایی که این روزها به جز استرس و ناراحتی پیامد دیگری ندارد.
۶۰ میلیون نفر ایرانی زیر خط فقر هستند
در این ارتباط یک کارشناس اقتصادی، در گفت و گو با خبرنگار بازار می گوید: اکنون بخش زیادی از جامعه زیر خط فقر قرار گرفته اند و فاصله رو به گسترش بین فقر و غنا، ریزش طبقه متوسط و معضلات و مشکلات معیشتی که با آن روبرو هستیم، به عینه مشخص است.
اقتصاد دولتی حاکمیت اقتصاد را در دست گرفته و آنچه که به نام خصوصی سازی گفته می شود چندان معنای واقعی ندارد، به این دلیل که بخش خصوصی واقعی بودجه و سرمایه ای ندارد که بخواهد شرکت های بزرگ خصوصی که عرضه می شود را خریداری بکند
اصغر همتی از شرایط و معضلاتی صحبت می کند که این روزها و در شرایطی که ویروس کرونا در حال گسترش است باعث شده که کارخانه های واگذار شده به بخش شبه دولتی به وجود بیاید که اغلب آنها تعطیل شده و کارگران آنها ماه هاست حقوق دریافت نکرده اند.
به اعتقاد وی اکنون اقتصاد دولتی حاکمیت اقتصاد را در دست گرفته و آنچه که به نام خصوصی سازی گفته می شود چندان معنای واقعی ندارد، به این دلیل که بخش خصوصی واقعی بودجه و سرمایه ای ندارد که بخواهد شرکت های بزرگ خصوصی که عرضه می شود را خریداری بکند یا حتی شرکت هایی که معطوف به بند «ب» اصل ۴۴ را بتواند خریداری بکند و باز هم این شبه دولتی ها و فرا دولتی ها هستند که در لباس بخش خصوصی واقعی وارد شده و اکنون در این شرایط دچار ضرر و زیان و تعدیل نیروهای زیادی شده اند.
قیچی بی رحم اقتصاد و کوچک شدن سبد غذایی خانوار
این کارشناس اقتصادی تصریح می کند: با این تفاسیر رشد اقتصادی ما در حال حاضر منفی است و این نشان دهنده کوچک تر شدن اقتصاد ماست؛ اقتصاد کوچکی که قیچی به دست گرفته و سفره ها را هم کوتاه می کند. طبق گزارش های مرکز آمار ایران متوسط هزینه لازم برای یک خانوار سه نفره برای تامین سبد غذایی ۲ هزار و ۳۰۰ کیلو کالری برای هر فرد است، یعنی به طور میانگین باید این خانوار ماهیانه یک و نیم میلیون تومان از حقوق خود یعنی یک سوم هزینه هایشان را صرف سبد غذایی خود کنند.
وی ادامه می دهد: آیا چنین اتفاقی می افتد؟ اگر بخواهیم منطقی در رابطه با سفره های مردم در این روزها صحبت کنیم باید حقوق یک کارگر در تهران حداقل ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان باشد و در شهرستان ها این مبلغ به ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان برسد و با این حساب، شش دهک باقی می ماند که در برابر رفع نیازهای اولیه خود بی دفاع هستند و به همین سادگی باید سفره هایشان را کوچک کنند تا بتوانند دوام بیاورند.
این در حالی است که با وجود کرونا بسیاری از مشاغل آسیب دیده و بسیاری در جایگاه تعدیل نیروها قرار گرفته اند و اگر کرونا همچنان یکه تازی کند، بیش از ۷ میلیون نفر بیکار می شوند و این تعداد به نرخ بیکاری سال گذشته که ۹ میلیون نفر بوده می پیوندند.
دولت پاسخگو باشد
نماینده مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی نیز در گفت و گو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه دولت باید در این زمینه پاسخگو باشد، اظهار داشت: قرار بود برای طبقات متوسط رفاه نسبی برقرار شود و حقوق معوقه بازنشستگان پرداخت گردد، اما نه تنها این اتفاق نیفتاد بلکه مشکلات مردم هم بیشتر شد.
دهک های پایین جامعه با مشکلات جدی روبرو هستند و نیازمند حمایت اند و از سوی دیگر خشکسالی کشاورزان را با مشکلات جدی روبرو کرده و آنها دیگر نمی توانند به همان نان خالی در سفره هایشان هم امیدوار باشند
حجت الاسلام سید ناصر موسوی لارگانی، در پاسخ به این سوال که آیا یارانه ها با تورم فعلی به کار مردم می آید یا خیر؟ گفت: برخی از طبقات پایین جامعه به نان شبشان هم محتاج هستند و ما نمی توانیم آنها را چشم به راه یارانه ها بگذاریم و فکر کنیم که همه چیز حل شده است.
موسوی لارگانی ادامه داد: دهک های پایین جامعه با مشکلات جدی روبرو هستند و نیازمند حمایت اند و از سوی دیگر خشکسالی های زیاد کشاورزان اصفهانی را با مشکلات جدی روبرو کرده و آنها دیگر نمی توانند به همان نان خالی در سفره هایشان هم امیدوار باشند، در حالی که این عزیزان حق خودشان را می‌خواهند و بس.
سونامی گرسنگی و مشکلات جدی دهک های پایین جامعه
در این رابطه بسیاری از کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند حتی اگر دولت جنبه های حمایتی را برای کسانی که بیمه ندارند اعمال کند، باز هم با مشکلات جدی در زمینه دهک های پایین که آسیب پذیران جامعه را تشکیل می دهند، روبرو است. مشکلاتی که منتهی می شود به نخریدن مایحتاج عمومی. از عمری که صرف می شود به جمع و تفریق و تقسیم آنچه در جیب هایشان یافت نمی شود و به همین سادگی گرانی روی همه چیز تاثیر گذاشته تا جایی که این روزها همه به این فکر هستند که فقط گرسنه نمانند.
حالا چه کارگر، چه کارمند و چه سرپرست خانوار، چیزی که عیان است، گرانی های یکی دوساله اخیر است که روی همه تاثیر گذاشته است. این تاثیر از کم کردن مسافت در مسافرت های خارج از کشور شروع شده و مقصد گردشگری، چند هزار کیلومتر به میهن نزدیک تر شده، تا رسیده به کم کردن خورد و خوراک و پوشاک و حتی کم کردن یک وعده از غذای روزانه. شاید بتوان گفت تجربه ها در مواجهه با گرانی های بازار این روزهای کرونایی در یک کلام آب رفتن سفره ها و سونامی گرسنگی است.
نظر شما