ترال‌ها امنیت شغلی صیادان بلوچ را ربودند؛ خداحافظی ماهی‌ها با سواحل مکران

فرشته بامری؛ بازار: صید ترال یکی از مخرب ترین انواع صید آبزیان است که به اکوسیستم دریا و زیستگاه آبزیان آسیب زیادی می زند، کشتی های ترال با کشیدن ابزار سنگین در کف دریا سبب شکسته شدن مرجان ها، از بین رفتن زیستگاه آبزیان، حذف جلبک های دریایی و رسوبات دریایی می شوند. در این نوع صید حیات گونه های با ارزشی از قبیل لاک پشت های دریایی، کوسه ها و آبزیان نابالغ به خطر می افتد.

اما موضوع با اهمیت دیگر این است که کشتی های ترال فارغ از اینکه صاحبان شان چه کسی و اهل کجا باشند امنیت شغلی صیادان محلی را به مخاطره انداخته است و در این میان بومیان منطقه معتقدند که صید ترال علاوه بر آسیب های فوق به اکوسیستم دریا، ذخایر آبزیان را نیز در منطقه کاهش داده و از همین رو صیادان برای امرار معاش دچار مشکلات فراوانی شده اند.

غلامرضا تارم یکی از صیادان روستای «بریس» شهرستان دشتیاری، در گفت و گو با خبرنگار بازار، اظهار داشت: متاسفانه کشتی های ترال با لایروبی بستر دریا تمامی آبزیان را صید می کنند و این اقدام آنها سبب می شود تا صیادان محلی نتوانند از نعمات دریا بهره مند شوند.

ترال ها بر خلاف مجوزهایشان در نزدیکی ساحل به صید می پردازند
وی افزود: پیش از این صیادان در آب های نزدیک تر با هر بار رفتن به دریا ۵۰۰ تا ۶۰۰ کیلو ماهی صید می  کردند اما اکنون با کاهش ماهیان این رقم بسیار ناچیز است و گاهی به صفر می رسد زیرا ترال ها بر خلاف مجوزهایشان در فاصله پنج تا شش مایلی ساحل هم به صید می پردازند.

شناورهای کوچک که محدوده صید آنها آب های نزدیک است ناچارند برای صید به آبهای دورتر بروند و این در حالی است که امکانات شناورهای کوچک کم است و طی مسیر دور با این امکانات برایشان دشوار است

این صیاد بلوچ تصریح کرد: شناورهای کوچک که محدوده صید آنها آب های نزدیک است ناچارند برای صید به آبهای دورتر بروند و این در حالی است که امکانات شناورهای کوچک کم است و طی مسیر دور با این امکانات برایشان دشوار است.

وی ادامه داد: صیادان منطقه از سه نوع شناور برای ماهیگیری استفاده می کنند که اولی شناور کوچک فایبر گلاس است که دو یا سه نفر با آنها به دریا می روند و در آبهای نزدیک به صیادی می پردازند و بیشترین نوع شناورهای منطقه را تشکیل می دهند، صیادان از صبح تا ظهر یا شب تا صبح در دریا می مانند تا بتوانند به صید بپردازند.

تارم در ادامه با اشاره به اینکه طبق قانون ترالها باید در فاصله ۱۵ مایلی از ساحل و در آبهای دور صید کنند، گفت: نوع دیگر شناور صیادان محلی از نوع فایبر گلاس چوبی متوسط است که به همراه آن پنج تا شش نفر به مدت یک هفته تا ۱۰ روز در آبهای نزدیک به صیادی می پردازند و شناور بعدی به دو دسته کوچک یخی و بزرگ برودتی تقسیم می شوند که شناور اولی ۲۰ روز تا یک ماه مجوز تردد در آبهای نزدیک را دارد  و ۱۲ نفر سرنشین دارد.

وی افزود: نوع دوم شناورهای بزرگ برودتی ۴۵ روز تا دو ماه در دریای دور می ماند و ۲۰ نفر در این شناور حضور دارند، شناورهای بزرگ به صید ماهیان صنعتی می پردازند و درآمد بالاتری نسبت به دیگر شناورها به دست می آورند به عنوان مثال ۵۰ تن ماهی ۱۵۰ میلیون تومان درآمد عاید صیادان می کند.

صیادان محلی به واسطه فعالیت کشتی های ترال با کاهش صید روبرو می شوند
نواب بلوچ یکی دیگر از صیادان بندر «بریس» شهرستان دشتیاری در گفت و گو با خبرنگار بازار، اظهار داشت: برخی روزها صیادان از صبح تا ظهر یا شب تا صبح در دریا می مانند تا بتوانند به صید بپردازند اما صیدی عایدشان نمی شود.

وی افزود: اکنون ذخایر آبزیان دریایی در آب های نزدیک بسیار کاهش پیدا کرده است و قایق های کوچک برای صید ماهی باید به آبهای دور و اقیانوسی بروند.

صاحبان کشتی های ترال که مجوزشان را از اداره شیلات دریافت می کنند ناشناس هستند و مردم بومی آنها را نمی شناسند همچنین طبق مجوزها و مقررات این کشتی ها تنها باید ماهیان حرام گوشت را صید کنند اما تور این کشتی ها همه نوع ماهی را به دام می اندازد

وی تصریح کرد: صاحبان کشتی های ترال که مجوزشان را از اداره شیلات دریافت می کنند ناشناس هستند و مردم بومی آنها را نمی شناسند همچنین طبق مجوزها و مقررات این کشتی ها تنها باید ماهیان حرام گوشت را صید کنند اما تور این کشتی ها همه نوع ماهی را به دام می اندازد.

بلوچ  گفت: همچنین گاهی اوقات مشاهده شده که کشتی هایی از دیگر کشورها به محدوده آب های داخلی ما می آیند و به صید ماهی می پردازند که باید با آنها مقابله شود.

وی افزود: صیادان محلی به واسطه فعالیت کشتی های ترال روز به روز با کاهش صید روبرو می شوند و وضعیت اقتصادی شان بد و بدتر می شود.

وی تصریح کرد: نباید بگذاریم عده ای صاحب نفوذ از منابع دریایی ما برداشت کنند  و مسئولان باید به این موضوع رسیدگی کنند.

توقف صید ترال یکی از درخواست های به حق مردم منطقه است
فیض محمد پیشادست دهیار روستای «بریس» در گفت و گو با خبرنگار بازار، اظهار داشت: دو بندر مهم صیادی کشور در شهرستان های چابهار و دشتیاری هستند که نیاز بازار صید و صیادی جنوب کشور را تامین می کنند و جمعیت زیادی از مردمان منطقه از این طریق امرار معاش می کنند.

وی افزود: روستای بریس با ۹۰۰ خانوار و  ۵ هزار نفر جمعیت در بخش مرکزی شهرستان دشتیاری قرار دارد و ۴۱۰ شناور متعلق به مردمان این منطقه در بندر بریس فعالیت می کنند، همچنین جمعیت صیادان شناوری که از روستاهای دیگر برای صیادی به این بندر می آیند به ۳ هزار نفر می رسد.

وی تصریح کرد: فصل صید ماهی در سواحل مکران از ۱۵ مرداد آغاز می شود و تا پایان اردیبهشت سال بعد ادامه داد و در خرداد ماه نیز طوفان های مونسون به مدت دو ماه در منطقه آغاز و سبب تعطیلی کار صیادان به دلیل مواج شدن دریا می شود.

دهیار بریس گفت: در دیدار چند روز اخیر نماینده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی با جامعه صیادی بریس درخواست های مردم در مورد صید ترال مطرح و مقرر شد تا این موضوع از طریق نمایندگان مجلس با سازمان شیلات ایران مطرح شود و مطالبات مردم پیگیری شود.

وی افزود: در این دیدار نماینده چابهار با  اعلام حمایت کامل خود از این صنف، خواستار رسیدگی هر چه بیشتر و سریعتر مسئولان ذیربط به مشکلات صیادان و توسعه زیرساخت های صید و صیادی شد.

پیشادست تصریح کرد: توقف صید ترال یکی از درخواست های به حق مردم منطقه است که می طلبد نظارت ها در این بخش بیشتر شود.

قطعا باید با کشتی هایی که به صورت غیر قانونی و از دیگر کشورها به محدوده آبهای داخلی ما می آیند و به صید ماهی می پردازند، برخورد شود

وی ادامه داد: قطعا باید با کشتی هایی که به صورت غیر قانونی و از دیگر کشورها به محدوده آبهای داخلی ما می آیند و به صید ماهی می پردازند، برخورد شود.

وی بیان کرد: متاسفانه درحال حاضر در برخی از مناطق ساحلی مکران دیگر ماهی وجود ندارد و ذخایر آبی منطقه دریایی «بریس» هم کاهش پیدا کرده است و اگر این شرایط ادامه پیدا کند در چند سال آینده دیگر در هیچ نقطه ای از سال ماهی نخواهیم داشت.

دهیار روستای بریس گفت : هر کدام از کشتی های صنعتی یا ترال ۳۰ نفر کارگر دارند و  می توانند ۵۰۰ تن از انواع ماهیان را صید کنند.

وی افزود: چابهار و کنارک همچنین با دارا بودن ۴۲ درصد سهم صید در میان استان های جنوبی، ۴۰ درصد سهم صید ایران و تامین بیش از ۶۰ تا ۷۰ درصد ماهیان صنعتی نقش مهم و بسزایی در اشتغالزایی و اقتصاد کشور ایفا می کنند.

وحید پور مردان، مدیر کل محیط زیست سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار بازار از پیگیری جدی موضوع صید ترال در سواحل جنوبی استان خبر داد و اظهار داشت: ترال در کشورهایی که منابع آبی و ذخایر آبی خود را دوست دارند اتفاق نمی‌افتد و حتی اجازه این‌کار در سواحل آزاد این کشورها داده نمی‌شود.

وی  افزود: در کشور ما نیز، باید حساسیت بالا رود و مکاتبات گسترده با اداره کل شیلات جنوب سیستان و بلوچستان در خصوص آسیب‌های این صید به دریا، صورت گرفته است.

صید ترال غیرقانونی است
مدیر کل محیط زیست سیستان و بلوچستان تصریح کرد: با انجام صید ترال علاوه بر آسیب به محیط زیست دریا جامعه‌ صیادان ما نیز بیکار ‌می‌شوند و ما به عنوان ضابطین قضایی پیگیر این موضوع هستیم و در این‌خصوص با یاری مردم، به عنوان متولی با کسی رودربایستی نداریم.

ماده  ۱۰ قانون حفاظت و بهره‌برداری از منابع آبزی، فعالیت شناورهای صنعتی را در محدوده آب‌های ساحلی و سرزمینی ممنوع کرده است

وی ادامه داد: ماده ۱۰ قانون حفاظت و بهره‌برداری از منابع آبزی، فعالیت شناورهای صنعتی را در محدوده آب‌های ساحلی و سرزمینی ممنوع کرده و ماده یک قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست نیز اشاره دارد که برداشت بی‌رویه از منابع آبزی موجب بر هم خوردن تعادل اکولوژیک می شود.

پورمردان تصریح کرد: بند «د» ماده ۱۳ قانون شکار و صید، همه اقداماتی که باعث مرگ و میر آبزیان یا به خطر افتادن محیط زیست می‌شود را غیرقانونی اعلام و این اقدامات را مشمول مجازات دانسته است. همچنین صید ماهیان غضروفی نظیر سفره ماهی ها و کوسه ماهی ها هم ممنوع است.

در مجموع به نظر می رسد در موضوع صید ترال بسیاری از مردم و مسئولان در خصوص آسیب های ناشی از این نوع صید هم نظر هستند اما سوال اصلی اینجاست که با وجود این همه قانون و تاکید چرا نحوه نظارت بر فعالیت این نوع از شناورهای صیادی ضعیف است. هیچ گونه اقدام عملی مناسبی جهت برخورد با تخلفات احتمالی آن ها انجام نمی شود.