بازار؛ گروه خودرو: در شرایطی خودروسازان تکمیل خودروهای ناقص کف پارکینگ را در برنامه‌شان قرار داده‌اند و تعطیلات تابستانه هم دست از کار نکشیدند که قطعه سازان از نبود مواد اولیه و قطعات نیم ساخته اظهار نگرانی می‌کنند. معضلی که اگر بانک مرکزی چاره‌ای برای تامین به موقع ارز مورد نیاز تولیدکنندگان نیندیشد، دنباله دار شدن تولید خودروهای ناقص در بین خودروسازان را قوت می‌بخشد. در این خصوص بابک کریمخان، عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن قطعه سازان ایران توضیح می‌دهد.
* طی تعطیلات خودروسازان بارها خبرهای مثبتی از تامین قطعات مورد نیاز خودروسازان و به دنبال آن تکمیل خودروهای ناقص منتشر شد اما هنوز قطعه سازان نسبت به عدم تخصیص به موقع ارز و نبود امکان واردات مواد اولیه و قطعات نیم ساخته اظهار نگرانی می‌کنند؛ با این شرایط قطعات مورد نیاز خودروسازان از چه طریقی تامین شده که دست به تکمیل محصولاتشان زدند؟
تیراژ تولید خودروسازان رابطه مستقیمی به میزان تامین و تغذیه که از طرف قطعه سازان انجام می‌شود دارد. بنابراین اگر این تامین به درستی انجام شود تولید خودرو هم با مشکل مواجه نمی‌شود. اما طی ماه‌های اخیر شاهد این هستیم که مشکلات در قطعه سازی ها به حدی افزایش یافته که از ابتدای سال نتوانسته‌اند تیراژ تولید مناسبی داشته باشند.
از همین رو کاهش تولید در صنعت قطعه، خودروسازان را هم دچار مشکل می‌کند. مساله‌ای که نه مطلوب خودروسازان و نه قطعه سازان هست و باید متولیان در جهت رفع مشکلات تولید قدم بردارند.
* به عنوان تولیدکننده قطعات خودرو که بخشی از محصولاتتان را به خط تولید خودروسازان می‌دهید بفرمایید معضل اصلی قطعه سازان برای ادامه تولید را در چه مسائلی می‌بینید؟
متاسفانه مشکلات بسیاری در مسیر قطعه سازان وجود دارد اما مهمترین موضوع در این بخش نقدینگی است که هنوز به میزان کافی به صنعت قطعه تزریق نشده است.
علاوه بر این اصلاح قیمت‌ها در قراردادها نیز موضوع دیگری است که برای قطعه سازان مشکل ساز شده و هنوز قیمت‌ها برای سال جاری به روز رسانی نشده است. موضوع بعدی در ارتباط با واردات مواد اولیه، مشکلات و بلاتکلیفی که از سمت بانک مرکزی برای تامین ارز مورد نیاز مواد اولیه وجود دارد و قطعه سازان را برای ادامه تولید بلاتکلیف گذاشته است.
* اشاره کردید به موضوع تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی، با توجه به اینکه سامانه درنا به جای سامانه نیما برای تامین ارز قطعه سازان در نظر گرفته شده، هنوز مشکلات تامین مواد اولیه خارجی پابرجاست؟
برای ما فرقی نمی‌کند ارز از کدام سامانه تخصیص یابد، درنا یا نیما باشد مهم نیست. اما همین سامانه درنا هم هنوز راه‌اندازی نشده است. باید یک دستور عمل اجرایی داشته باشیم که بتوانیم برای ادامه فعالیت و تیراژ تولید برنامه ریزی کنیم. بنابراین برنامه‌ای مسئولان از آن صحبت می‌کنند و در عمل نتیجه‌ای ندارد مشکلات را هم برطرف نخواهد کرد. همانطور که گفتم سامانه درنا هنوز راه اندازی نشده و سامانه نیما هم از کار افتاده است.
البته مشکلات فقط به تخصیص ارز از سامانه خاصی منتهی نمی‌شود و بانک مرکزی تامین ارز حاصل از صادرات چند ماه پیش معرفی کرده بود را هم اکنون کنار گذاشته و اکنون راهی برای تامین مواد اولیه نیست.
در کنار تمام این مشکلات افزایش قیمت مواد اولیه، نقدی شدن خرید مواد اولیه و غیره نیز از جمله مشکلاتی هستند که تیراژ تولید قطعه سازان را به شدت کاهش داده است. بنابراین کاهش تیراژ تولید در صنعت قطعه علاوه بر زیان بار شدن تولید به خودروسازان هم خسارت می‌زند چراکه تعهدات آن‌ها نیز به تاخیر می افتد.
* طی تعطیلات خودروسازان، بارها اخباری در خصوص تکمیل خودروها منتشر شد، با توجه به دنباله دار بودن مشکلات صنعت به نظرتان چطور ممکن است وقتی قطعات با روال طبیعی تولید نمی‌شود، خودروسازان توانایی تجاری سازی محصولاتشان را داشته باشند؟
در حال حاضر قطعه سازان برای ادامه فعالیت در نبود مواد اولیه و قطعات نیم ساخته با ظرفیت محدودی برای تولید مواجه هستند. از همین رو تولید محدود قطعات یا باید جذب خودروهای کف شود یا در خط تولید خودروسازان صرف شود.
حالا وقتی خودروسازان از قطعات محدود در کف استفاده می‌کنند به طور طبیعی باز هم خط تولید خودروسازان با کمبود قطعات و به دنبال آن تولید خودروهای ناقص مواجه می‌شود. بنابراین خودروساز نمی‌تواند بر اساس تیراژ برنامه ریزی شده تولید داشته باشد. چراکه محدودیت تامین قطعات وجود دارد.
برای مثال از یک قطعه باید هر روز هزار قطعه به خط تولید خودروسازان برسد و به دلیل وجود مشکلات این تعداد به ۵۰۰ عدد کاهش یابد خودروساز به قصد تکمیل خودروهای ناقص همان تعداد را در خودروها استفاده می‌کند. البته تامین نیاز بخش خدمات پس از فروش هم معضل دیگری است که باید با همین تعداد خودرو برطرف شود.
بنابراین به رغم اینکه ممکن است خودروهای کف تکمیل شده باشند اما از طرفی خط تولید ممکن است با مشکل مواجه شده باشد. به هرحال محدودیت تامین وجود دارد و قطعه سازان هم نمی‌توانند قطعات لازم را به دلیل کمبود نقدینگی تامین کنند.
* برخی قطعه سازان که قطعات تک سورسی را به خط تولید خودروسازان می‌دادند، اعلام کرده‌اند که در نبود مواد اولیه و نقدینگی امکان ادامه تولید ندارند؛ به نظرتان صنعت خودرو قرار است با چه مشکلات دیگری مواجه شود؟
اینکه برخی از قطعه سازان از متوقف شدن خط تولید خبر می‌دهند به این معنا نیست که خط قطعه سازان به طور کامل متوقف شده باشد. ممکن است بخش تولید آن‌ها فقط با ظرفیت ۵۰ درصدی فعال باشد اما به معنای توقف کامل نیست. به هرحال تداوم این امر منجر به این خواهد شد امکان تجاری سازی خودروها نباشد.
از همین رو خودروساز خودرو را مونتاژ می‌کند اما تجاری نمی‌شود و در کف باقی می‌ماند. خودروسازان تمام توانشان را جمع کرده‌اند تا بخشی از خودروهای کف را در تعطیلات تکمیل کنند اما این به این معنا نیست که تمام خودروهای کف تجاری سازی شده است.
* برخی قطعه سازان علاوه بر معضل ارز و نقدینگی نسبت به عملکرد گمرک هم ابراز ناراحتی می‌کنند، مجموعه این مشکلات می‌تواند به ناتوانی خودروسازان در تجاری سازی و افزایش تولید خودروهای کف منجر شود؟
بله، خودروساز خودرو تولید می‌کند اما تجاری نمی‌شود در کف دپو می‌شود. اما به طور کلی مشکل عمده‌ای وجود دارد، علاوه بر نقدینگی همانطور که خودتان هم اشاره کردید تخصیص ارز، گمرک و بانک مرکزی است. فرض کنید یک خودرو تنها بخاطر یک سنسور وارداتی که باید از خارج از کشور تامین شود در کف باقی می‌ماند.
وقتی قطعات نیم ساخته و مواد اولیه تامین نمی‌شود قطعه ساز هم توان تامین قطعات مورد نیاز خودروسازان را ندارد. دلیل این موضوع هم این است که قطعاتش ناقص است.
البته به این نکته باید اشاره کرد که قطعه سازان همچون خودروسازان با مشکل کف مواجه نیستند و یا قطعه دارند و یا قطعه ندارند. بنابراین اگر اقلام مجموعه ناقص باشد نمی‌توانید تولید را ادامه داد. البته ممکن است تولیدات قطعات دیگر را تا زمان تامین یک مواد اولیه یا قطعه خاص انجام دهیم. به هرحال توقف مطلق در قطعه‌سازی نیست اما خروجی ندارد.
نظر شما