شوک بزرگ یوتیوب: درآمد تمام کانال‌های فارسی صفر شد!

به گزارش بازار به نقل از تابناک، در روزهای اخیر، جامعه یوتیوبرهای فارسی‌زبان در شوک عمیقی فرو رفته است. از حدود یک هفته پیش گزارش‌های متعددی از کاربران و تولیدکنندگان محتوا منتشر شده که نشان می‌دهد یوتیوب در آپدیت جدید خود، نمایش تبلیغات را برای مخاطبان ایرانی کاملاً متوقف کرده است.

این تغییر حتی برای کسانی که با فیلترشکن یا VPN متصل می‌شوند هم اعمال می‌شود و عملاً راه‌های قبلی دور زدن تحریم‌ها برای درآمد زایی از یوتیوب را بسته است.

یوتیوب از سال‌های دور به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران، تبلیغات را برای کاربران داخل کشور نمایش نمی‌داد. این محدودیت باعث می‌شد بازدیدکنندگان ایرانی ویدیوها را بدون تبلیغات ببینند و در نتیجه درآمد کانال‌های فارسی‌زبان که مخاطب اصلی‌شان ایرانی بودند، بسیار پایین باشد.

بسیاری از یوتیوبرها با ترفندهایی مثل استفاده از VPN، پروکسی یا حتی ثبت حساب در کشورهای دیگر، بخشی از این درآمد را حفظ می‌کردند. برخی کانال‌های بزرگ فارسی حتی با RPM پایین (درآمد به ازای هر هزار بازدید) هم میلیون‌ها تومان در ماه کسب می‌کردند، به خصوص اگر بازدیدهای خارجی داشتند. اما این سیستم همیشه شکننده بود و وابسته به دور زدن تشخیص موقعیت جغرافیایی یوتیوب.

آپدیت جدید یوتیوب: ضربه نهایی

از هفته گذشته، کاربران گزارش داده‌اند که یوتیوب ظاهراً الگوریتم تشخیص خود را تقویت کرده و حالا حتی با VPN‌های قوی هم می‌فهمد مخاطب ایرانی است. در نتیجه هیچ تبلیغی نمایش داده نمی‌شود.

این آپدیت رسمی هنوز از سمت یوتیوب اعلام نشده، اما گزارش‌های پراکنده از جامعه فارسی نشان می‌دهد که تغییر واقعی است و بسیاری از کانال‌ها در چند روز اخیر افت ۹۰-۱۰۰ درصدی درآمد تبلیغات را تجربه کرده‌اند.

با این اوصاف می توان گفت کانال‌های فارسی که بدون اسپانسر خارجی یا فروش محصول کار می‌کنند، حالا عملاً به آخر خط رسیده‌اند. تولید محتوا هزینه‌بر است – از تجهیزات و ادیت تا زمان و انرژی – و بدون درآمد تبلیغات، ادامه فعالیت برای بسیاری غیرممکن می‌شود.

یوتیوبرهای کوچک و متوسط که مخاطب اصلی‌شان داخل ایران است، بیشترین ضربه را خورده‌اند. برخی اعلام کرده‌اند که مجبور به تعطیلی یا کاهش شدید فعالیت می‌شوند. حتی کانال‌های بزرگ‌تر هم نگران آینده هستند، چون بخش قابل توجهی از درآمدشان به بازدیدهای ایرانی وابسته بود.

یوتیوب فارسی با تمرکز اصلی روی محتوای سرگرمی، طنز، گیمینگ، آشپزی و ولاگ نکته جذاب دیگر، رشد سریع کانال‌های آموزشی و فرهنگی است که از خلاصه کتاب تا آموزش زبان فارسی را پوشش می‌دهند، در حالی که کانال‌های خبری با محتوای سیاسی تقریبا رشدی نکرده اند و مخاطب ثابت خود را حفظ کرده اند. بسیاری از یوتیوبرهای فارسی در دیاسپورا (خارج از ایران) فعال‌اند و با دور زدن محدودیت‌ها، درآمد دلاری قابل توجهی کسب می‌کردند.

گفتنی است یوتیوب برای دانشجویان در داخل کشور رفع فیلتر شده است.