مونا مشهدی رجبی؛ بازار: سال ۲۰۲۰ با بحرانی بزرگ شروع شد. بحرانی که در نگاه اول سلامت مردم دنیا را هدف قرار داده بود ولی هم اکنون به بحرانی بزرگ در عرصه اقتصادی و در حوزه انرژی دنیا تبدیل شده است. بحرانی که باعث شد برای اولین بار در طول تاریخ قیمت نفت در بازار آتی به منفی ۳۷ دلار برسد و برای اولین بار در طول تاریخ تمامی انبارهای نفتی در دنیا پر شوند. در این سال که از شروع آن بی ثباتی های زیادی در اقتصاد دنیا وجود داشت و هنوز هم سوالات زیادی در مورد آینده در اذهان ما بدون پرسش باقی مانده است، بقای صنعتی که مهمترین و پردرآمدترین صنعت دنیا هم محسوب می شود، در هاله ای از ابهام قرار دارد.
سایت اویل پرایس در گزارش اخیر خود با اشاره به دامنه وسیع بی ثباتی های سال جاری نوشت: «سال ۲۰۲۰ بی ثباتی های زیادی در مورد آینده انرژی های فسیلی به همراه آورد. افت قیمت نفت و بالاگرفتن بحث در مورد ضرورت جایگزین کردن انرژی های سبز به جای انرژی های فسیلی باعث شد تا در مورد صرفه اقتصادی فعالیت در صنعت نفت تردیدهای زیادی ایجاد شود.»
بلومبرگ هم در مورد به صرفه نبودن سرمایه گذاری در پروژه های اکتشافی نفت در این دوره نوشت. طبق این گزارش شرکتهای بزرگ نفتی به جای سرمایه گذاری روی پروژه های هزینه بر اکتشاف نفت به خصوص پروژه های فراساحلی که بسیار گران قیمت هستند، روی حوزه های سودآورتر سرمایه گذاری می کنند. مثلا سرمایه گذاری روی تجارت گاز، بهره برداری از حوزه های گازی، تولید انرژی برق و تولید انرژی های سبز.
این روزنامه امریکایی با اشاره به این تحول بزرگ در بازار انرژی دنیا نوشت: «بدون شک شرکتهای بزرگی مانند شیل به طور کامل از صنعت نفت خارج نمی شوند ولی سرمایه گذاریهای نفتی دیگر در اولویت برنامه های آنها نخواهد بود. زیرا پیش بینی می شود در سالهای آتی سهم نفت در تامین انرژی دنیا کم شود و سوختهای پاک یا کم آلاینده جایگزین آن شوند. »
پروژه های اکتشاف نفت صرفه اقتصادی ندارد
جولیان لی، استراتژیست بازار نفت در مصاحبه ای با سایت ورلد اویل گفت: «امروز شرکتهای نفتی بزرگ دنیا این سوال را از خود می پرسند که سرمایه گذاری روی پروژه های اکتشاف نفت از نظر اقتصادی به صرفه است یا خیر؟ آیا منطقی است میلیاردها دلار در پروژه هایی سرمایه گذاری کنیم که جهان در مورد ضرورت کاهش مصرف محصول آنها صحبت می کند؟ مساله دیگری که در میان سران شرکتهای نفتی به یک دغدغه تبدیل شده است، مساله دارایی های سرگردان است. تجهیزات و ماشین آلاتی که در سال گذشته برای اجرای پروژه های اکتشافی بزرگ و مهم خریداری شده اند و حال در مورد صرفه اقتصادی اجرای این پروژه ها تردید وجود دارد و این پروژه ها تعلیق شده است.»
یورو نیوز هم در گزارش دیگری از تعلل شرکتهای فعال در حوزه نفت و گاز در قاره سبز خبر داد و نوشت: «گزارشی که شرکتهای اروپایی منتشر کرده اند، نشان از یک تردید بزرگ دارد. تردیدی در مورد توسعه و بهره برداری از حوزه های بزرگ نفت و گاز که ارزشی چند ده میلیارد دلاری دارند. تردیدهایی که قبل از همه گیری کرونا احتمالی از وجود آنها نبود.»
مشکل اصلی کاهش تقاضا است
یورو نیوز مشکل اصلی در بازار کنونی را کاهش تقاضا خواند و نوشت: «از یک طرف ما شاهد کاهش تقاضای نفت در دنیا هستیم که با توسعه تکنولوژی، افزایش سهم دورکاری در اشتغال کشورها و کاهش سفرهای بین شهری و خارج شهری برای جلسات و دیدارهای کاری، این روند کاهشی تقاضا ادامه خواهد داشت. از طرف دیگر در دنیا موج بزرگی در مورد ضرورت سرمایه گذاری در انرژی های پاک راه افتاده است و انتظار می رود سرمایه های زیادی صرف تولید منابع انرژی پاک یا تکنولوژی های فعال با انرژی پاک شود. در نتیجه به روند کاهش تقاضای انرژی در دنیا دامن زده خواهد شد. در این وضعیت نمی توان انتظار داشت قیمت نفت در دنیا رشد کند و در این قیمت پایین نفت هم سرمایه گذاری روی پروژه های گران قیمت نفتی از نظر اقتصادی به صرفه نخواهد بود.»
کدام پروژه ها بیشتر در معرض تهدید هستند
موسسه مطالعاتی ریستاد انرژی پیش بینی می کند در نتیجه همه گیری کرونا و افت تقاضا در دنیا بالغ بر ۱۰ درصد از ذخایر نفتی در دنیا مورد بهره برداری قرار نمی گیرد. این ۱۰ درصد از ذخایر تایید شده نفتی حجمی برابر با ۱۲۵ میلیارد بشکه نفت است.
این موسسه مطالعاتی در مورد پروژه هایی که بیشتر در معرض تهدید قرار دارند نوشت: «پروژهای فراساحلی و پروژه های بهره برداری از حوزه های عمیق بیشتر در معرض تهدید هستند زیرا این پروژه ها بسیار پر هزینه هستند. پروژه های آبهای عمیق در کشورهای برزیل، آنگولا و خلیج مکزیک بیش از دیگر پروژه ها احتمال تعطیل شدن دارند. همچنین پروژه های تولید نفت های شنی که در کشور کانادا سرمایه گذاریهای زیادی روی آنها انجام شده است هم در معرض نابودی قرار دارند. این پروژه ها بیشتر در ایالت آلبرتای کانادا هستند و درآمد زیادی برای اقتصاد این کشور در سالهای قبل به همراه داشتند ولی پر هزینه بودن آنها باعث شده است که دیگر سرمایه گذاری در آنها از نظر اصول اقتصادی منطقی نباشد.»
نظر شما