بازار؛ اسدالله خسروی ترازک: برآوردها از نگهداری و دپوی ارزهای خانگی، حکایت از این دارد که حدود ۵۰ میلیارد دلار به جای اینکه در چرخه اقتصاد کشور بکار گرفته شود در گاوصندوق ها و یا به اصطلاح در بالش و متکاهای خانه جا خوش کرده اند. نمونه آن این است که هر وقت ارز در سراشیبی قیمت قرارمی گیرد و این روند ادامه دار می شود، صف فروشندها پشت در صرافی شلوغ و بازار دلال بازی داد و ستد این کالا داغ می شود زیرا خیلی ها برای جلوگیری از افت بیشتر بهای ارز فروشنده می شوند.
اینکه چرا مردم ریسک نگهداری ارز در خانه را می پذیرند ولی آن را در قالب سپرده گذاری ارزی به بانک ها و یا صندوق های ارزی قابل معامله نمی سپارند به برخی مسائل چون نااطمینانی ها و بی ثباتی های اقتصادی و...بر می گردد. مسئله مهمی که متاسفانه با چنین رویکردی بخش قابل توجهی از سرمایه ملی به جای ورود به چرخه مولد اقتصاد کشور، ناکارآمد و بی نتیجه در خانه ها خاک می خورد. برخلاف ایران، در تمام دنیا کسی ارز را در خانه نگه نمی دارد و سعی می کند آن را به بانک ها و موسسات مالی همچنین صندوق های سرمایه گذاری معتبر بسپرند. تا هم سودی از محل این سرمایه گذاری کسب کند و هم به اقتصاد کشور کمک نماید.
مسائل و مشکلاتی چون تغییرات ناگهانی نرخ ارز و نوسان شدید قیمت این کالا در کنار بی اطمینانی مردم به سیستم بانکی و موسسات مالی و عدم ثبات اقتصادی موجب شده است که خانه ها محل ذخیره ارز سرمایه گذاران شود
وقتی مردم ریسک نگهداری ارز را در منزل می پسندند!
در ایران اما مسائل و مشکلاتی چون تغییرات ناگهانی نرخ ارز و نوسان شدید قیمت این کالا در کنار بی اطمینانی مردم به سیستم بانکی و موسسات مالی و عدم ثبات اقتصادی موجب شده است که خانه ها محل ذخیره ارز سرمایه گذاران شود چرا که تجربه تلخ سالیان پیش نشان داد وقتی مردم به بانک ها اعتماد کردند و ارزهای خود را با توافقات فی مابین به گونه ای که در زمان مطالبه، ارز به سپرده گذار با قیمت روز برگردد و یا سود آن ارزی محاسبه شود انجام شود و بانک ها به وعده های خود در این زمینه عمل نکردند. همین مسئله باعث شد تا مردم از سپرده گذاری ارزی گریزان شوند و ریسک خطر پذیری ارز را در نگهداری آن در منزل بپذیرند، ولی هیچ وقت آن را به بانکها نسپرند.
در واقع ریشه بی‌اعتمادی مردم به طرح‌های ارزی به همان زمان برمی گردد، زیرا همانطور که گفته شد مردم سپرده‌های ارزی که در بانکها داشتند هنگام برداشت، به‌جای دلار، معادل ریالی دریافت کردند، با این وجود ازهمان زمان، آحاد مردم تصمیم گرفتند به این سمت و سود نروند و ارزی که دارند را به جای سرمایه گذاری، در دست داشته باشند. این در حالی است که به گفته کارشناسان هیچ اقتصادی بدون سرمایه‌گذاری رشد نمی‌کند و چنانچه دلارهای خانگی به تولید برگردد می‌توانند موتور رشد اقتصاد کشور را روشن کند، البته به شرطی که بانکها به وعده های خود در انجام قراردادها به درستی عمل کنند.
توجه به سرمایه گذاری ارزی به دلیل تبعات قابل توجه آن در اقتصاد کشور تا جایی است که وزیر اقتصاد از توافق با سازمان بورس برای تاسیس صندوق های ارزی با تضمین سود و برای جذب سرمایه های مردم در قالب ارز و طلا تاکید کرده تا مردم از این سرمایه گذاری دارای تضمین و صیانت، سود ببرند
تاسیس صندوق های ارزی با تضمین سود برای جذب سرمایه های ارزی
توجه به سرمایه گذاری ارزی به دلیل تبعات قابل توجه آن در اقتصاد کشور تا جایی است که اخیرا وزیر اقتصاد از توافق با سازمان بورس برای تاسیس صندوق های ارزی با تضمین سود و برای جذب سرمایه های مردم در قالب ارز و طلا تاکید کرده است. به گفته علی مدنی زاده هدف از این تصمیم، جذب سرمایه ها در قالب ارز و طلا بوده تا مردم از این سرمایه گذاری دارای تضمین و صیانت، سود ببرند و بنگاه‌های بزرگ و صادراتی هم قادر به انتشار و خرید اوراق ارزی باشند. در این زمینه با سازمان بورس توافقاتی انجام شده که قرار است جزییات آن نیز منتشر شود با این وجود آنگونه که مشخص است تمام مبادلات و سرمایه‌گذاری‌ها بر پایه ارز بوده و روند کامل آن نیز تضمین شده است تا سرمایه های مردم از این طریق به بنگاه‌های بزرگ وصل شود و در آینده هم به صورت ارز به مردم بازگردد.
حال در شرایطی که خیلی ها برای حفاظت از ارزش سرمایه هایشان در مقابل رشد تورم چند سالی است روی به خرید ارز آورده اند و سعی می کنند با نگهداری آن دارایی هایشان درمقابل کم ارزش شدن پول ملی حفظ شود، در چنین شرایطی ارزهای زیادی را خریداری کرده و آن را در خانه نگه داشته اند. ارزهایی که به گفته کارشناسان چنانچه با حصول اطمینان و مدیریت درست به چرخه اقتصادی برگردد می تواند تحولی خاصی را در کشور ایجاد کند.
عوامل چندگانه ای باعث شده است تا دارندگان ارزهای خانگی میلی به سپرده گذاری ارزی نداشته باشند و نگهداری آن در منزل را بهتر از ریسک سپرده گذاری بدانند، زیرا اعتماد چندانی به سیستم بانکی و سیاست گذاران آن که در گذشته این اعتماد را از مردم سلب کرده اند را ندارند
بی اعتمادی مردم به سیستم بانکی در سپرده گذاری ارزی!
سید مرتضی افقه، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه طی گفت و گویی با «بازار» درباره چگونگی استفاده از ارزهای خانگی و اینکه چرا خیلی ها با وجود داشتن ارز ولی به جای سپرده گذاری ارزی در بانک ها و یا صندوق های سرمایه گذاری، ترجیح می دهند آن را در خانه نگه دارند، افزود: عوامل چندگانه ای باعث شده است تا دارندگان ارزهای خانگی میلی به سپرده گذاری ارزی نداشته باشند و نگهداری آن در منزل را بهتر از ریسک سپرده گذاری بدانند. زیرا اعتماد چندانی به سیستم بانکی و سیاست گذاران آن که در گذشته این اعتماد را از مردم سلب کرده اند را ندارند.
به طور مثال در سنوات گذشته مردم همچون سپرده گذاری ریالی، اقدام به سپرده گذاری ارزی در بانک ها کردند و قرار بود در چنین بازاری سودی مناسب از این طریق کسب و در زمان مطالبه ارز خود را از بانک تحویل گیرند، اما بانکها در این زمینه خلف وعده کردند و به جای ارزهایی که از مردم گرفته بودند، متاسفانه معادل ریالی آن را به سرمایه گذاران دادند. موضوعی که با واکنش های جدی از سوی مردم نسبت به عملکرد سیستم بانکی مواجه شد و همین مسئله باعث روی گردانی سرمایه گذاران ارزی از سیستم بانکی در انجام سپرده گذاری ارزی شده است.
این کارشناس خبره اقتصادی خاطر نشان کرد: موضوع دیگر علاوه بر بی اعتمادی سرمایه گذاران به سپرده گذاری ارزی بی ثباتی اقتصاد و تغییر لحظه ای قیمت ارز در بازار به دنبال مسائل سیاسی و اقتصادی و...است. مردم درچنین شرایطی احساس ناامنی کرده و سعی می کنند به جای سپرده گذاری ارزی آن را در دست داشته باشند چرا که بعضا از بحران های اقتصادی و سیاسی می ترسند. به همین دلیل سعی می کنند وارد چنین وادی هایی نشوند. این در حالی است که اگر دولت و یا سیاست گذاران اعتماد عمومی را به عملکرد خود جلب کنند بی تردید صدها میلیون دلار خانگی به بازارهای رسمی سرمایه گذاری وارد می شود و این موضوع کمک شایانی به رونق اقتصاد کشور خواهد کرد. حال که اکنون وزیر اقتصاد وعده تضمینی سود با تاسیس صندوق های ارزی برای جذب سرمایه های مردم در قالب ارز و طلا می دهد، مردم نیز باید اطمینان کنند و به اقتصاد کشورشان در این مسیر کمک کنند.
نظر شما