به گزارش بازار به نقل از فرهیختگان، در روزهای گذشته، بانک مرکزی اعلام کرد که فرایند «گزیر» برای بانک آینده اجرایی شده است. بر اساس این تصمیم، سپرده‌ها و حساب‌های این بانک به بانک ملی منتقل و دارایی‌های عمده آن به صندوق ضمانت سپرده بانک مرکزی واگذار شده تا نقد شده و بدهی‌های بانک آینده به دست بانک مرکزی، دولت و سایر نهادها تسویه شود. یکی از شاخص‌های نگران‌کننده بانک آینده، زیان انباشته ۵۰۳ هزار میلیاردتومانی آن است؛ رقمی که طی سه سال بیش از ۲.۵ برابر شده است. «فرهیختگان» برای تصور درشتی این رقم، زیان ۵۰۳ هزار میلیارد تومانی بانک آینده را با بودجه برخی دانشگاه‌ها، دستگاه‌های اداری کشور و تسهیلات بانکی مواردی همچون وام ازدواج و... مقایسه کرده است. نتایج فاجعه‌بار است. آمارها نشان می‌دهد با رقم زیان ۵۰۳ همتی بانک آینده هزاران پروژه عمرانی می‌توان انجام داد، این رقم معادل هزینه نصب ۱۴.۵ هزار مگاوات برق خورشیدی بوده که تقریباً بخش عمده‌ای از ناترازی فعلی برق را می‌تواند حل کند. زیان بانک آینده معادل وام اشتغال برای ۲.۵ میلیون متقاضی مشاغل خانگی و هزینه ساخت بیش از ۱۲ هزار مدرسه است. نکته قابل تامل آن است که سهامدار اصلی بانک با نادیده گرفتن قوانین جاری کشور منابع را در پروژه‌های ساختمانی عظیمی سرمایه‌گذاری کرده که اکنون فروش و نقد کردن آن‌ها برای تسویه بدهی دولت تقریباً غیرممکن شده است. این در حالی است که فلسفه ایجاد نظام بانکی جمع‌آوری منابع و تزریق آن به بخش مولد اقتصاد، اعطای تسهیلات برای بهبود رفاه خانوارها همچون تسهیلات خرید مسکن، اشتغال‌زایی و توسعه زیرساخت‌ها بوده است.
۶۱۳ برابر بودجه دانشگاه خواجه نصیرالدین
بررسی بودجه دانشگاه‌ها و مقایسه آن با زیان عظیم بانک آینده ارقام جالبی را به نمایش می‌گذارد. بر اساس این مقایسه، حجم زیان نزدیک به ۵۰۳ هزار میلیارد تومانی این بانک تقریباً ۷۷ برابر بودجه ۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومانی دانشگاه تهران در سال ۱۴۰۴ است. همچنین این زیان ۱۸۸ برابر بودجه ۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومانی دانشگاه شهید بهشتی و ۲۱۱ برابر بودجه ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومانی دانشگاه شریف برآورد می‌شود. جالب آن که این زیان عظیم حدود ۲۱۸ برابر بودجه ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومانی دانشگاه فردوسی مشهد، ۲۳۱ برابر بودجه ۲ هزار و ۱۷۵ میلیارد تومانی دانشگاه تربیت مدرس و ۲۳۵ برابر بودجه ۲ هزار و ۱۳۹ میلیارد تومانی دانشگاه تبریز است. بودجه دانشگاه امیرکبیر نیز حدود یک هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان، دانشگاه علامه طباطبایی حدود یک هزار و ۸۱۰ میلیارد تومان و دانشگاه اصفهان بیش از یک هزار و ۶۹۵ میلیارد تومان بوده است؛ اگر این ارقام را به ترتیب در ۲۶۳، ۲۷۸ و ۲۹۷ ضرب کنیم، به حجم زیان بانک آینده خواهیم رسید. علاوه بر این، زیان بانک آینده معادل ۶۱۳ برابر بودجه دانشگاه خواجه نصیر است که بودجه‌ای در حدود ۸۲۰ میلیارد تومان دارد. این مقایسه‌ها به‌وضوح نشان می‌دهند که زیان انباشته بانک آینده به گونه‌ای است که می‌تواند اثرات گسترده‌ای بر نظام بانکی و اقتصادی کشور داشته باشد و اهمیت مدیریت ریسک و کنترل دقیق مالی را بیش از پیش برجسته می‌کند.
۷۴۴ برابر بودجه بنیاد ملی نخبگان
حجم زیان بانک آینده به طرز قابل‌توجهی از بودجه نهادهای مهم علمی و پژوهشی کشور فراتر رفته است. براین‌اساس، این زیان تقریباً ۷۴۴ برابر بودجه بنیاد ملی نخبگان است که در سال جاری حدود ۶۷۶ میلیارد تومان اعلام شده است. همچنین این رقم حدود ۱۱۲ برابر بودجه ۴ هزار و ۴۹۵ میلیاردتومانی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و ۱۴۲ برابر بودجه ۳ هزار و ۵۴۰ میلیاردتومانی سازمان انرژی اتمی برآورد می‌شود. این اعداد نشان می‌دهند که اگر منابع بانک آینده به بخش مولد اقتصاد، صرف ایجاد اشتغال، ایجاد زیرساخت‌های تولیدی، خدماتی و علمی و پژوهشی یا رفاه خانوار می‌شد، می‌توانست آورده عظیمی داشته باشد.
۶۱ برابر بودجه سازمان حفاظت از محیط زیست
به طور قابل‌توجه مقایسه زیان انباشته بانک آینده با بودجه چند ارگان دولتی نیز تفاوت معناداری را نشان می‌دهد. بر اساس ارقام موجود، حجم زیان ۵۰۳ همتی این بانک حدود شش برابر بودجه ۸۳ هزار میلیارد تومانی وزارت نیرو است. همچنین این زیان تقریباً ۱۲ برابر بودجه ۴۳ هزار میلیارد تومانی سازمان بهزیستی، ۶۱ برابر بودجه ۸.۲ هزار میلیارد تومانی سازمان حفاظت از محیط زیست و ۶۳ برابر بودجه هفت هزار و ۹۰۰ میلیارد تومانی وزارت گردشگری برآورد می‌شود. توجه داشته باشیم بودجه کمتر از ۸ هزار میلیارد تومانی وزارت گردشگری درحالی است که بخش گردشگری سالانه می‌تواند میلیاردها دلار عاید کشور کند. همچنین این بودجه علاوه بر حقوق و دستمزد و هزینه‌های جاری، قرار است از کل آثار تاریخی و باستانی کشور نیز حفاظت کرده و آن‌ها را احیا کند.
۸ هزار برابر بودجه سازمان مدیریت بحران
بودجه سازمان مدیریت بحران در سال جاری حدود ۶۲ میلیارد تومان برآورد شده است، رقمی که در مقایسه با زیان بانک آینده بسیار کوچک به نظر می‌رسد؛ به‌طوری‌که زیان این بانک تقریباً ۸ هزار و ۱۱۳ برابر بودجه مذکور محاسبه می‌شود. همچنین بررسی بودجه سازمان نقشه‌برداری کشور نشان می‌دهد این سازمان در سال جاری حدود ۵۰۵ میلیارد تومان بودجه داشته است، درحالی‌که حجم زیان بانک آینده تقریباً ۹۹۶ برابر این رقم برآورد می‌شود. در نهایت، این زیان انباشته به میزانی است که معادل ۶۷۲ برابر بودجه ۷۴۸ میلیاردتومانی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی برآورد شده است.
۵ برابر وام ازدواج نیمسال اول ۱۴۰۴
کل مبلغ وام ازدواج پرداختی در نیمسال ابتدایی سال جاری حدود ۹۷ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. جالب‌توجه است که زیان بانک آینده تقریباً پنج برابر این رقم محاسبه می‌شود که نشان‌دهنده شدت چالش‌های مالی این بانک است. به طور دقیق‌تر، میزان زیان بانک آینده تقریباً چهار برابر مجموع تسهیلات ۱۲۶ هزار میلیاردتومانی اعطایی به بخش کشاورزی طی پنج ماه نخست سال ۱۴۰۴ است. همچنین این زیان، حدود شش برابر تسهیلات ۷۹ هزار میلیاردتومانی اختصاص‌یافته به بخش مسکن و ساختمان طی ۵ماهه نخست امسال و نزدیک به ۲۳ برابر تسهیلات وام فرزندآوری ۲۱ هزار میلیاردتومانی شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ برآورد شده است.
ایجاد ۱۴.۵ هزار مگاوات برق خورشیدی با زیان بانک آینده
در تاریخ ۹ تیر ۱۴۰۴، جعفر محمدنژاد سیگارودی، معاون سرمایه‌گذاری سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا)، در خصوص هزینه‌های احداث نیروگاه خورشیدی توضیح داد که هزینه احداث هر مگاوات نیروگاه خورشیدی بین ۳۰ تا ۳۵ میلیارد تومان برآورد می‌شود. این رقم بسته به نوع پنل‌ها، طراحی مهندسی، شرایط فیزیکی سازه و پیمانکار ممکن است تغییر کند. با فرض اینکه هزینه احداث هر مگاوات نیروگاه خورشیدی رقم حداکثری یعنی ۳۵ میلیارد تومان باشد، مقایسه با زیان انباشته بانک آینده بسیار چشمگیر است. با ۵۰۳ هزار میلیارد تومان زیان انباشته این بانک، می‌توان تقریباً ۱۴.۵ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی احداث کرد.
۲.۵ میلیون وام اشتغال خانگی
سید مالک حسینی، معاون توسعه اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در تاریخ ۲۸ مهر سال جاری اعلام کرد که کارفرمایانی که پیش‌تر از تسهیلات اشتغال‌زایی استفاده کرده‌اند، در صورت برخورداری از شرایط مشخص، می‌توانند مجدداً از تسهیلات کارفرمایی تا سقف ۵ میلیارد تومان بهره‌مند شوند. برای درک بزرگی زیان بانک آینده، کافی است این رقم را با آن مقایسه کنیم، حجم زیان انباشته این بانک تقریباً ۱۰۰ هزار برابر سقف وام اشتغال‌زایی اعلام شده است. این مقایسه به‌روشنی نشان می‌دهد که میزان زیان بانک آینده نه‌تنها از بسیاری از طرح‌های ملی و بودجه‌های کلان فراتر رفته، بلکه سرمایه‌ای که می‌توانست صرف حمایت از اشتغال و توسعه اقتصادی شود و به شکل قابل‌توجهی ازدست‌رفته است. بر اساس مصوبه سال ۱۴۰۴ بانک مرکزی ایران سقف فردی تسهیلات قرض‌الحسنه اشتغال و مشاغل خانگی ۲۰۰ میلیون تومان تعیین شده است. یعنی با زیان انباشته ۵۰۳ همتی بانک آینده می‌توان به ۲.۵ میلیون متقاضی وام اشتغال خانگی هر کدام ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات اعطا کرد.
۱۲ هزار و ۵۰۰ مدرسه
عباس زارع، مدیرکل سازمان نوسازی مدارس استان تهران، در تاریخ ۲۷ خرداد سال جاری اظهار داشت که باتوجه‌به افزایش شدید هزینه‌ها، در حال حاضر ساخت هیچ مدرسه‌ای در استان تهران کمتر از ۱۵ میلیارد تومان هزینه ندارد و بسیاری از پروژه‌ها با بودجه‌ای بالغ بر ۴۰ میلیارد تومان اجرا می‌شوند. برای درک بزرگی زیان بانک آینده، می‌توانیم این ارقام را با هزینه ساخت مدارس مقایسه کنیم. حتی با درنظرگرفتن سقف ۴۰ میلیاردتومانی هزینه ساخت هر مدرسه، حجم زیان انباشته این بانک به‌اندازه‌ای است که می‌توان بیش از ۱۲ هزار و ۵۰۰ مدرسه در استان تهران ساخت. این مقایسه نه‌تنها بزرگی زیان بانک آینده را نشان می‌دهد، بلکه نشان می‌دهد که چه میزان سرمایه می‌توانست صرف توسعه زیرساخت‌های آموزشی و رفاه اجتماعی شود، سرمایه‌ای که متأسفانه به دلیل مدیریت نامطلوب مالی ازدست‌رفته است.
نظر شما