فاطمه رهبر؛ گروه استانها: ویروس کرونا در حالی دنیا را بدون گردشگر کرد که در کشور ایران بر سند استراتژی ملی صادرات گردشگری تأکید می‌شد و قرار بود این سند جایگاه اقتصاد گردشگری کشور را تقویت کند. مدت‌ها است نسبت به نقش اقتصاد گردشگری در کشور، میزان درآمد ناشی از آن، برنامه راه و چشم‌اندازش غفلت شده بود؛ به عبارتی، تأثیر غیرقابل انکار گردشگری در توسعه اقتصادی نسبت به دیگر حوزه‌های اقتصاد کم‌رنگ بود؛ تا جایی که تدوین سند استراتژی ملی صادرات گردشگری بر جایگاه اقتصاد گردشگری کشور مُهر تأیید زد.
به نظر می‌رسید با بهره‌گیری از ظرفیت‌های سند استراتژی ملی صادرات گردشگری، می‌توان اقتصاد گردشگری را در استان‌های گردشگرپذیر مثل یزد که برندهای ملی و فراملی دارد، تحقق بخشید؛ در این میان اما، وجود ویروسی به نام «کوئید ۱۹» معادله‌های حوزه گردشگری را تغییر داد.
اکنون و در شرایطی که اخیرأ نخستین سند راهبردی گردشگری کشور تدوین شد، پاسخ‌های مجهولی در مورد آیندۀ گردشگری به ویژه در شهر جهانی یزد که این روزها در رویای رونق گردشگری و امیدوار به حرکت در مسیر سند استراتژی ملی صادرات گردشگری نشسته بود، وجود دارد.
مسئولان استانی و کشوری حوزه گردشگری معتقدند مشخص نیست تبعات کرونا چه زمان ادامه پیدا خواهد کرد و چقدر توانمندی برای پیکر شرکت‌های خصوصی گردشگری و دولت‌ها باقی می‌گذارد
به نظر می‌رسد کرونا شرایط آینده گردشگری را غیرقابل پیش‌بینی کرده است؛ به‌طوری‌که در وضعیت فعلی، موضوع اقتصاد گردشگری بر اساس سند راهبردی در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. صاحبنظران در این خصوص بیشتر می‌گویند.
استراتژی ملی صادرات گردشگری
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد در گفتگو با خبرنگار بازار با موضوع استراتژی‌های استان در حوزه گردشگری و نقش سند استراتژی ملی صادرات گردشگری، به لزوم اعمال تغییرات در سند توسعه گردشگری یزد تأکید کرد.
سید مصطفی فاطمی گفت: طرحی با هدف افزایش مدت ماندگاری گردشگر و جذب گردشگران داخلی و خارجی برای برخورداری از ظرفیت‌های سند استراتژی ملی صادرات گردشگری به نتیجه رسیده بود اما با قرارگیری در شرایط کرونا ناچار به ایجاد پیوستی برای طرح شدیم.
از نظر پژوهشی باید یک سری اقدامات جدید برای ایجاد تغییرات مناسب در حوزه گردشگری انجام داد؛ به طور نمونه، کرونا ضربه سنگینی به اقتصاد و گردشگری وارد کرده است که هنوز همه ابعاد آن روشن و شفاف نیست
وی گفت: تطبیق با نیازها باید قابل انعطاف و عملی باشد؛ به گونه‌ای که متغیرهای گوناگون شرایطی را فرآهم کنند که مقاصد گردشگری یا کشورهای فعال در زمینه گردشگری و پیشرو، توانایی تطبیق خود با آن متغیرها را داشته باشند.
نقش اثرات مجهول کرونا در آینده
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد بیان کرد: دوران پس از کرونا نظمی نوین در زمینه گردشگری می‌طلبد و دولت‌ها و مجریان بخش‌های رسمی و خصوصی و حتی خود گردشگرها در بازسازی آن و شکل دادن به این نظم نوین نقش مهمی خواهند داشت.
فاطمی با تأکید بر اینکه تصمیم‌گیری‌ها بر اساس توان تطبیق دولت‌ها، بخش خصوصی و گردشگرها خواهد بود، افزود: سیاست دولتی و استراتژی‌های رسمی نیاز به بازنگری و تغییر دارد، رفتار گردشگران نیز قطعأ پس از دوران کرونا تغییر خواهد کرد.
وی با بیان اینکه در مجموع تغییرات ساختاری در این زمینه را نمی‌توان نادیده گرفت، گفت: نکته مجهول اینجاست که نمی‌دانیم اثرات کرونا تا کجاست، چه زمان ادامه پیدا خواهد کرد و چقدر توانمندی برای پیکر شرکت‌های خصوصی گردشگری و دولت‌ها باقی می‌گذارد تا بتوانند با مشکلات و چالش‌های پیشرو مقابله کنند.
استراتژی گردشگری یزد در پساکرونا
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد در خصوص اولویت‌های فعلی حوزه گردشگری استان اذعان کرد: حفظ نیروی انسانی ماهر در کنار تعدیل نیرو و کاهش ظرفیت پذیرش، رعایت نکات بهداشتی، اجرای طرح فاصله‌گذاری ویژه اماکن، کاهش تعداد تخت‌ها، اجرای طرح فاصله‌گذاری ویژه هر یک از اماکن، تغییر سیستم غذاپزی و رستوران، جداسازی و فاصله‌گذاری میزها، تأمین امکانات و اطلاع‌رسانی درست از دیگر اقدامات اطمینان بخش به شمار می‌رود.
فاطمی گفت: تغییر نگرش از کمیت مسافر به کیفیت، جذب مسافران بیزینس و دربستی خصوصأ در واحدهای بومگردی از دیگر موارد ضروری است.
در رابطه با درآمدزایی از بخش‌های توریست به ویژه گردشگری سلامت و توریست جامعه‌محور، باید به ایجاد و توسعه زیرساخت‌ها توجه کرد
وی گفت: استفاده از ظرفیت بومی مانند طب سنتی، فضای باز اقامتگاه‌های بومگردی و کمپ‌های کویری، راهنمایان اختصاصی، خودروهای اختصاصی و مواردی از این دست نیز در دستورکار است.
گردشگری سلامت در رأس سند توسعه صادرات گردشگری
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی یزد در گفتگو با خبرنگار بازار، هدف سند استراتژی ملی صادرات گردشگری را توسعه محصول اعلام و اظهار کرد: بخش‌های اولویت‌دار در توسعه گردشگری کشور در مفاد این سند ملی تدوین شده لذا باید برای اجرایی شدن آنها، برنامه‌ریزی مناسبی انجام شود.
اصغر نبیل با تأکید بر اینکه یزد برای برخورداری از ظرفیت‌های این سند باید به مقصد گردشگری تبدیل شود، تصریح کرد: در رابطه با درآمدزایی از بخش‌های توریست به ویژه گردشگری سلامت و توریست جامعه‌محور، باید به ایجاد و توسعه زیرساخت‌ها توجه کرد.
وی یزد را با توجه به ثبت جهانی دارای ظرفیت بالایی دانست و گفت: یزد از پتانسیل خوبی در زمینه درآمدزایی بخش گردشگری برخوردار است اما هنوز شرایط لازم در این خصوص مهیا نشده لذا در وهله اول، باید مقدمات مشارکت مالی با اتحادیه اروپا به منظور توسعه محصول و بازار گردشگری را مدنظر قرار داد.
نبیل جایگاه یزد در مثلث طلایی گردشگری ایران را متکی به عمده مزیت‌های فرهنگی و تاریخی دانست و افزود: خوشبختانه یزد در اکوتوریسم از مزیت کویر و در زمینۀ سلامت از ظرفیت این نوع گردشگری برخوردار است و سایر مزیت‌ها و امکانات استان این قابلیت را به وجود آورده که بتوان در سند توسعه گردشگری مشارکت داشت.
چشم‌انداز صنعت گردشگری
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور در این باره در گفتگو با خبرنگار بازار بیان کرد: اگر قائل به این هستیم که اقتصاد گردشگری، اقتصاد آتی کشور و جهان است، باید برای تحقق آن، برنامه منظم، نظام‌مند، پایدار و متناسب با مشارکت ذی نفعان داشته باشیم.
ولی تیموری، در مورد سطوح مختلف سند استراتژی ملی صادرات گردشگری، سطح راهبردی، ملی، منطقه‌ای و استانی را نام برد و افزود: این سند به عنوان چشم‌انداز صنعت گردشگری کشور، مأموریت‌های هر دستگاه را مشخص و برای رسیدن به تصویر مطلوب، راهبردهایی در سطح کلان تعیین می‌کند.
یزد از پتانسیل خوبی در زمینه درآمدزایی بخش گردشگری برخوردار است اما هنوز شرایط لازم در این خصوص مهیا نشده لذا در وهله اول، باید مقدمات مشارکت مالی با اتحادیه اروپا به منظور توسعه محصول و بازار گردشگری را مدنظر قرار داد
تیموری دستورالعمل‌ها و راهبردهای این سند را به مثابه حکم و دارای ضمانت اجرایی دانست و گفت: این سند به تصویب هیئت وزرا رسیده و علاوه بر آن، سازمان برنامه و بودجه و وزارت گردشگری کشور نقش نظارتی و هماهنگی در آن دارند و خود نیز مؤظف به اجرای تکالیفی می‌باشند.
معاون وزیر گردشگری این سند را شامل طرح‌های منطقه‌ای و استانی در برنامه ملی دانست و گفت: استان‌هایی چون یزد در سطح استانی در هفت حوزه در سند راهبردی مورد بررسی قرار گرفته‌اند و در مورد برنامه ملی نیز از سال گذشته از این استان و دیگر استانها طرح‌های سال ۹۸ و ۹۹ تکلیف شده است.
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور یکی از الزامات تحقق این سند را اجرایی شدن برنامه اقدام توسعه گردشگری کشور برای بازه ۱۰ ساله توسط وزارت گردشگری اعلام کرد و افزود: کشور با سازمان جهانی گردشگری و یونکسو آماده همکاری بوده که اگر امسال کرونا مهلت بدهد این اقدام ملی آماده بهره‌برداری خواهد شد.
نظر شما