بازار؛ گروه راه و مسکن: رکورد جدید ساخت مسکن در کشور با عبور تیراژ ساخت و سازهای مسکونی از مرز ۵۰۰ هزار واحد در سال ۱۴۰۳ به ثبت رسید که بالاترین میزان ساخت مسکن در شهرها از سال ۹۳ تاکنون(۱۱ سال اخیر) است.
براساس آمارهای رسمی منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، در سال ۱۴۰۳ مجموعا حدود ۵۰۸ هزار واحد مسکونی در کشور پروانه ساخت دریافت کرده که این میزان طی ۱۱ سال گذشته بیسابقه بوده است. بخش قابل توجهی از این رشد مربوط به تسریع در روند صدور پروانه و آغاز عملیات اجرایی واحدهای مسکونی طرحهای حمایتی مسکن از جمله پروژههای نهضت ملی مسکن است.
از سال ۹۳ و همزمان با افت تیراژ سالانه ساخت مسکن در کشور، تا پایان سال ۱۴۰۲، همواره تعداد پروانههای ساختمانی صادر شده برای احداث واحدهای مسکونی در شهرهای کشور در هر سال، کمتر از ۵۰۰ هزار واحد بود
از سال ۹۳ و همزمان با افت تیراژ سالانه ساخت مسکن در کشور، تا پایان سال ۱۴۰۲، همواره تعداد پروانههای ساختمانی صادر شده برای احداث واحدهای مسکونی در شهرهای کشور در هر سال، کمتر از ۵۰۰ هزار واحد بود. در سال ۱۴۰۳ این میزان از مرز ۵۰۰ هزار واحد عبور کرد. طی یک دهه اخیر به طور متوسط سالانه ۴۰۰ هزار واحد مسکونی پروانه ساخت دریافت کردهاند.
آمارها نشان میدهد ساخت و ساز واحدهای مسکونی در کشور در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۲ با رشد ۵.۶ درصدی همراه شده است. در سال ۱۴۰۲ مجموعا ۴۸۱ هزار واحد مسکونی در کشور ساخته شد.
اما فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوهسازان کشور، درباره رکود در حوزه ساخت مسکن می گوید: «حجم ساختوساز در کشور از سال ۹۰ به بعد بهشدت کاهش پیدا کرده است. میزان ساخت تا قبل از این سالها سالانه حدود ۷۰۰ هزار واحد مسکونی بوده و امروز این عدد به حدود ۳۵۰ هزار واحد رسیده است.»
حجم ساختوساز در کشور از سال ۹۰ به بعد بهشدت کاهش پیدا کرده است. میزان ساخت تا قبل از این سالها سالانه حدود ۷۰۰ هزار واحد مسکونی بوده و امروز این عدد به حدود ۳۵۰ هزار واحد رسیده است
دبیر کانون سراسری انبوهسازان درباره نقش تورم در وضعیت فعلی بازار ساخت مسکن گفت: «تورم اکنون در اقتصاد ایران نهادینه شده و تا امروز کنترل نشده است. بنابراین به نظر میرسد بخش گستردهای از رکود در خریدوفروش ناشی از این است که سطح دسترسی مردم به خرید مسکن کاهش پیدا کرده است.»
او افزود: «اکنون متقاضی بالقوه در بازار وجود دارد، اما این متقاضیان نمیتوانند خود را با شرایط کنونی بازار مسکن هماهنگ کنند.»
به نظر میرسد ریسکهای متفاوتی نیز در این حوزه به وجود آمده؛ شامل ریسکهایی که ساختار حاکم بر تولید مسکن با تاثیر از قوانین ایجاد کرده است. از سوی دیگر تورمی که در این حوزه شکل گرفته، حجم سرمایهگذاری در حوزه ساخت مسکن را کاهش داده است
پورحاجت ادامه داد: «به بیانی دیگر، کاهشی ۱۰۰ درصدی اتفاق افتاده است که باید در خصوص آن آسیبشناسی کلی انجام شود. به نظر میرسد ریسکهای متفاوتی نیز در این حوزه به وجود آمده؛ شامل ریسکهایی که ساختار حاکم بر تولید مسکن با تاثیر از قوانین ایجاد کرده است. از سوی دیگر تورمی که در این حوزه شکل گرفته، حجم سرمایهگذاری در حوزه ساخت مسکن را کاهش داده است.»
رشد محسوس ساخت و ساز در زمستان ۱۴۰۳
مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش خود از تحولات بازار ساخت وسازهای مسکونی کشور، آمار مربوط به صدور پروانه ساختمانی بر حسب تعداد واحدهای مسکونی در زمستان سال ۱۴۰۳ را منتشر کرده است.
براساس این گزارش، در زمستان سال ۱۴۰۳، تعداد ۱۶۴۸۹۲ واحد مسکونی در پروانههای صادرشده برای احداث بنا از سوی شهرداریهای کشور پیشبینی شده است که نسبت به فصل گذشته ۵۲.۶ درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ۷.۳ درصد افزایش داشته است. متوسط تعداد واحد مسکونی در هر پروانهی احداث بنا ۴.۱ واحد بوده است.
همچنین تعداد ۴۰۵۹۴ پروانهی احداث بنا توسط شهرداریهای کشور در زمستان ۱۴۰۳ صادرشده است که نسبت به فصل گذشته ۳۱.۱ درصد افزایش و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ۲۰.۹ درصد کاهش داشته است.
مجموع مساحت زیربنا در پروانههای صادرشده برای احداث بنا در زمستان ۱۴۰۳ حدود ۲۹۵۰۹ هزار مترمربع بوده است که نسبت به فصل گذشته ۵۰.۷ درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ۷.۴ درصد افزایش داشته است. متوسط مساحت زیربنا در این پروانهها ۷۲۷ مترمربع بوده است.
افزایش ساخت مسکن در تهران
آمارهای رسمی همچنین از رشد تیراژ ساختمانی در شهر تهران در سال ۱۴۰۳ خبر میدهد. در سال ۱۴۰۳ مجموعا برای ساخت ۵۸ هزار واحد مسکونی در شهر تهران پروانه ساختمانی صادر شده است که این میزان در مقایسه با سال ۱۴۰۳ معادل ۹.۴ درصد افزایش داشته است. سال ۱۴۰۲ مجموعا حدود ۵۳هزار و ۴۲۱ واحد مسکونی در شهر تهران پروانه ساخت دریافت کردند.
همچنین و براساس اعلام مرکز آمار ایران، در زمستان سال ۱۴۰۳، تعداد ۱۶۷۳۶ واحد مسکونی در پروانههای صادرشده برای احداث بنا از سوی شهرداری تهران، پیشبینی شده است که نسبت به فصل گذشته ۲۵ درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ۷.۸ درصد افزایش داشته است. متوسط تعداد واحد مسکونی برای هر یک از این پروانههای احداث بنا ۸.۲ واحد بوده است.
براساس این گزارش، تعداد ۲۰۵۱ پروانهی احداث بنا توسط شهرداری تهران در زمستان ۱۴۰۳ صادرشده است که نسبت به فصل گذشته ۱۵.۴ درصد افزایش و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ۲.۷ درصد کاهش داشته است.
مجموع مساحت زیربنا در پروانههای احداث بنا صادرشده از سوی شهرداری تهران در زمستان ۱۴۰۳ بالغ بر ۳۰۳۰ هزار مترمربع بوده است که نسبت به فصل گذشته ۲۷.۴ درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ۸.۵ درصد افزایش داشته است. متوسط مساحت زیربنای این دسته از پروانهها در دورهی مورد بررسی ۱۴۷۷ مترمربع بوده است.
کارشناسان معتقدند بهبود وضعیت بازارهای وابسته به بازار مسکن به موازات بازار خرید و فروش اتفاق میافتد. مادامی که شرایط فروش در بازار مسکن به عرصه مناسبتری پا نگذارد، تولید مسکن نیز وضعیت بهتری پیدا نخواهد کرد.
نظر شما