فتانه احدی- بازار: با توجه به اینکه شاخص بورس از ابتدای امسال چهار برابر شده است اینک اما ارزش معاملات در هفته گذشته به یکباره ۳۰ درصد کمتر شد. این روند باعث شد برخی از کارشناسان به رشد حبابی بورس هشدار بدهند که البته در مقابل نیز کارشناسان دیگر برخلاف نظر آنها این روند را بسیار طبیعی دانسته اند. به نظر برخی نیز معتقدند که اتفاقی که درهفته گذشته دربازار بورس تهران افتاد، باعث نشد شاهد دگرگونی ساختاری دراقتصاد ایران باشیم و حتی در تغییرهای بلند مدت نیز دگرگونی حادث نشده است.
کاسته شدن ارزش معاملات و رونق خرید سهام باعث تسلط عرضه به تقاضا شده و در نتیجه قیمتها کاهش یافته است. بسیاری چرایی این قضیه را به کشمکش بین وزارت نفت وسازمان خصوصی سازی برای عرضه سهام پالایشگاه ربط داده اند و معتقدند که این مساله به ناامنی و بالا رفتن ریسک در بازار سرمایه دامن زده است.
سرمایه گذاران خرد نیز به دلیل گریزان بودن از ریسک و نداشتن ارتباطات و اطلاعات رانتی سهام خود را واگذار می کنند و از بازار خارج می شوند که این عامل باعث می شود که شاخص عمومی سهام کاهش پیدا کند. از این رو با با «علیرضا نصرتی فر» مدیر بورس منطقه ای استان البرز گفتگویی انجام داده و از او پرسیدیم:
*کاهش معاملات در بازار سرمایه را چکونه ارزیابی می کنید؟
به نظرم این روند موقتی است و بعید می دانم دائمی باشد. و این جمله معروف را باید گفت که نوسان جزو ذات بازار است. بازار ما در دوره های گذشته، بخصوص امسال به دلیل داشتن روند رو به رشد و افزایشی با کاهش میانه خوبی ندارد و نوساناتی که در این چند روز اخیر اتفاق افتاده است و کاهش و افزایش هایی که به وجود آمده، باید قبلا اتفاق می افتاد اما چون مرتب افزایش داشتیم اکنون این روند باعث نگرانی برخی شده است که از نظر من بسیار اتفاق معمولی و روند طبیعی بازاراست.
*برخی معتقدند بورس رشد حبابی داشته است نظر شما چیست؟
این روند در واقع حباب نیست. همیشه یک روند سینوسی در بازار پیش بینی می شود که جز روندهای معمولی بازار است وحرکات سینوسی باید باشد. در واقع در ماه گذشته مرتب افزایشی بوده چند روز منفی را نیزباید قبول کنیم.
*منفی شدن بازار باعث نگرانی مردم شده است. اکنون مردم باید چه عکس العملی نشان دهند.
اساسا بخش بازارسرمایه مستقیما نباید با مردم عادی طرف باشد. مردم باید از طریق صندوق ها و سبدگردانی در بازار مشارکت و سرمایه گذاری کنند.افرادی که مستقیم وارد بورس می شوند، به نظر می رسه بلد کارهستند و آنهایی که بازار را می شناسند می دانند که بازار نوسان و مثبت و منفی دارد.
*معیار شاخص در بازار چه اهمیتی دارد؟
معیار شاخص در بازار تعیین کننده است. ما شاخص زده هم هستیم یعنی شاخص مثبت تقاضا را تحریک می کند. افزایش تقاضا، قیمت را بالا می برد، قیمت بالا، شاخص را بالا می برد. شاخص بالا دوباره قیمت را افزایش می دهد و یک چرخه ایجاد می کند، و دوباره افزایش تقاضا، قیمت و شاخص بالا می برد.
عکسش همین طوراست. وقتی شاخص یک روز منفی شود، شاخص منفی است، تقاضا کم و عرضه زیاد می شود. عرضه که افزیش یابد قیمت کم می شود، اگر قیمت کم شود شاخص منفی می شود و با شاخص منفی نیز همین چرخه ایجاد می شود.
بنابراین همانطور که شاخص مثبت چرخه ایجاد می کند و دوام بیشتری دارد، شاخص منفی نیز همین چرخه و دوام دارد و دلایل کاهش قیمت درچند روز گذشته نیز می تواند به دلیل ایجاد شدن این چرخه منفی باشد.
*روند رو به رشد و افزایش در بازار سرمایه چه زمانی صورت می گیرد؟ می توانید از اکنون پیش بینی کنید؟
زمان رشد را نمی توان پیش بینی کرد ولی به نظر خیلی زود بر می گردد و شاید در روزهای آینده شاهد بازگشت آن باشیم. اما اکنون که قیمتهای عرضه و تقاضا را مشاهده می کنیم، قسمت عرضه ارزش بیشتری نسبت به تقاضا دارد و فعلا بازار در ادامه همچنان منفی باقی مانده است و اصولا در هر روز، می توان برای همان روز را پیش بینی کرد.
*امروز عرضه و تقاضا چگونه بوده است؟
امروز عرضه زیادی نداریم و این باعث شده قیمتها پایین بیاید. البته بازار بد زمانی رخ می دهد که معامله ای انجام نشود. دربورس و فرا بورس تا ۱۰:۳۵ صبح ۲۵ مرداد ۹۹ نزدیک ۸هزار میلیارد تومان معامله صورت گرفته است که این عدد، رقم درشتی است. بنابراین با وجود اینکه می بینیم بازار منفی است اما ارزش معاملات نیز بالاست که هرچند تا این ساعت کم بوده، اما باز هم حدود ۴ هزار ۷۰۰ میلیارد تومان بورس تهران و ۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان فرا بورس، حدود ۸ هزار میلیارد معامله شده است که عدد کمی نیست.
*تاثیر وجود خریدار و فروشنده در بازار امروز چگونه است؟
میزان معاملات اندک در بازار، نشان دهنده این است دیگر فروشنده ای نیست. تا زمانی هم که خریدار در بازارباشد بازار همچنان مثبت است. اما در مجموع، بازار امروز نشان می دهد که معامله ای انجام نمی شود. ارزش معاملات کم است برخی نیز در ساعات دیگر معامله می کنند اما به طور کلی معاملات حجم و ارزش مناسبی دارد و خیلی جای نگرانی نیست.
*در مورد شایعات مربوط به دارا ۲ که عرضه نمی شود و تاثیر این شایعات بر بازار سرمایه توضیحی بدهید.
یک خبر منفی در بازار، خیلی حساس است. بخصوص زمانی که شاخص بازار افزایش زیادی داشته باشد، خبر منفی عکش العمل قوی تری نشان می دهد. اگر شاخص یک میلیون تومان بود، اهمیت زیادی نداشت اما اکنون که ۲ میلیون تومان است، خبر منفی تاثیر زیادی دارد.
حتی اگر آن خبر موثق نباشد، تنها یک شایعه می تواند بازار را تکان دهند. و بازار عکس العمل منفی نشان دهد. شایعه عرضه نشدن دارا ۲، صبح اتفاق افتاد و بعد ازظهر هم کنسل شد اما اثر دور باطل ایجاد کرد و شاخص منفی شد شاخص منفی عرضه را تحریک کرد و تقاضا را کاهش داد و حتی وقتی اصلاحش کردند بازار عکس العمل مثبت نشان نداد. حساسیتش خیلی زیاد بود و دامنه های کاهشی اتفاق افتاد.
*نحوه حضور دولت در بازار سرمایه چه اهمیتی دارد؟
به نظرم مهم نبود دولت با صندوق یا بدون صندوق، خرد یا بلوکی وارد شود. قرار است دولت در بازار سرمایه ورود کند و این عمل باعث افزایش قیمتها شده است و نقش حمایتی دولت از بازار سرمایه اهمیت دارد. دولت ابتدا با صندوق وارد بازار سرمایه شد و بعد خواست شکل حضورش را تغییر دهد. این تغییر شکل باعث شد بازار عکس العمل نشان دهد و مشاهده کردیم که حتی بعد از اصلاح نیز بازار از روند خودش بازنگشت.
دولت چطور وارد بازار می شود؟
خیلی مهم نیست، مهم آن است که آیا دولت وارد بازار شده و آیا باید از بازار برای بحث بودجه تامین مالی می کند یا خیر؟ بنابراین بازار باید شرایط مثبت و رو به رشد داشته باشه و گرنه عرضه ها در بازار منفی انقدر موفق نخواهد شد.
* تاثیر حضور دولت در بورس چه قدر است؟
ای کاش ۷ سال پیش دولت وارد می شد. ورود و حضور دولت در بازار سرمایه می تواند مشکلات زیادی را حل کند. اقتصاد دولتی و حمایت دولت از بازار سرمایه قطعا تاثیرزیادی دارد. در ابتدای دولت بازار در رکود بود و خیلی رونق نداشت. بعد بر اساس روندهایی که اتفاق افتاد، اثر تورم و نرخ ارز باعث افزایش قیمت در بازار شد و ای کاش دولت زودتر وارد می شد و تامین مالی دولت که از جاهای دیگر صورت می گرفت، ازطریق بازار سرمایه انجام می شد.
در دولت قبل گله مند بودیم که چرا دولت وارد بورس شده اما در دولت حاضر گله مند شدیم که چرا وارد نشده بود، البته هنوزهم تمام قد وارد بازار سرمایه نشده است. در سالهای اول مشکلات زیادی داشتیم و بورس رونقی نداشت، اما با خبر ورود دولت به بورس شاخص از ۵۰۰ هزار به ۲ میلیون رسید و بازار به ورود دولت عکس العمل مثبت نشان داد.
نظر شما