به گزارش بازار، در جمهوری آذربایجان، دو گروه قومی ایرانیتبار ـــ تاتها و تالشان ـــ با وجود پیشینهی تاریخی عمیق، طی دهههای گذشته با کاهش شدید جمعیت رسمی و تضعیف زبان مادری مواجه شدهاند. این روند نه حاصل مهاجرت یا کاهش طبیعی جمعیت، بلکه نتیجهی مستقیم سیاستهای همگونسازی فرهنگی و حذف هویتی از سوی حکومت باکو است.
تاتها؛ از اکثریت باکو تا حاشیهنشینی آماری:
➖ در قرن نوزدهم، تمامی جمعیت باکو را تاتها تشکیل میدادند؛ حدود ۸ هزار نفر در نخستین سرشماری تزاری ثبت شدند.
➖ در سال ۱۸۹۴، شمار تاتها در قفقاز جنوبی بیش از ۱۲۶ هزار نفر بود.
➖ اما با گسترش زبان ترکی آذری و سیاستهای آسیمیله، زبان تاتی به حاشیه رانده شد.
➖ در سرشماری ۱۹۲۶ شوروی: ۲۸٬۴۴۳ نفر تات ثبت شدند؛ در ۱۹۸۹ این رقم به ۱۰٬۲۳۹ نفر کاهش یافت.
➖ در سال ۲۰۰۵، پژوهشگران آمریکایی ۱۵٬۵۵۳ نفر تاتزبان را در مناطق قوبا، شاماخی و داغستان شناسایی کردند.
➖ با این حال، دولت باکو در سال ۱۹۹۹ جمعیت تاتها را فقط ۱۰٬۹۲۲ نفر اعلام کرد.
تالشان؛ بزرگترین اقلیت قومی، قربانی تحریف آماری:
➖ در سرشماری ۱۹۲۶ شوروی، ۷۷٬۰۳۹ نفر تالشی ثبت شدند.
➖ در سال ۱۹۵۹، نامی از تالشان برده نشد و همگی بهعنوان «آذربایجانی» ثبت شدند.
➖ در آمار رسمی سال ۱۹۹۹، جمعیت تالشان ۷۶٬۸۰۰ نفر اعلام شد—کمتر از آمار ۷۰ سال قبل.
➖ با وجود این، پژوهشهای مستقل نشان میدهند که جمعیت واقعی تالشان بین ۵۰۰ هزار تا دو میلیون نفر است.
ابزارهای حذف هویتی:
➖ حذف نام قومی از فرمهای سرشماری
➖ توصیه مأموران دولتی به عدم ذکر قومیت واقعی
➖ محرومیت از آموزش به زبان مادری
➖ تمسخر زبان تالشی در رسانههای رسمی
➖ عدم اجازه تأسیس مراکز فرهنگی مستقل
نظر شما