مدیریت پروژه در مسیر توسعه: چگونه عبدالرضا کلاهی همزمان کیفیت، سرعت و نوآوری را در پروژه‌های عمرانی
در دنیای پروژه‌های عمرانی، حفظ کیفیت همزمان با تحویل به‌موقع پروژه و به‌کارگیری نوآوری، معمولاً یک چالش بزرگ است. بسیاری از مدیران پروژه، در مسیر سرعت، کیفیت را قربانی می‌کنند و برخی دیگر به خاطر تمرکز بر نوآوری، زمان‌بندی را از دست می‌دهند. در میان این تناقض‌ها، مدیرانی هستند که توانسته‌اند هر سه عنصر را در کنار هم نگه دارند و نتایجی درخشان در پروژه‌ها داشته باشند.
عبدالرضا کلاهی، مهندس باسابقه و نایب‌رئیس هیأت‌مدیره شرکت ماهان دژ اریکه، یکی از مدیرانی است که توانسته بین سه ضلع مثلث زمان، کیفیت و نوآوری توازن ایجاد کند. او در سال‌های اخیر، مجموعه‌ای از پروژه‌های عمرانی، از ساخت‌وسازهای مسکونی و تجاری و ساخت مدرسه بین‌المللی گرفته تا پروژه‌های علائم جاده‌ای، را با توازن دقیق میان زمان، هزینه و کیفیت اجرا کرده است؛ وی با همین شکل از مدیریت توانسته رضایت کارفرما و تداوم همکاری را تضمین کند.
در این مصاحبه، درباره‌ی نگاه مدیریتی او، شیوه‌های برنامه‌ریزی پروژه، مدیریت تیم، و نگاه توسعه‌گرای او به آینده در صنعت عمران گفت‌وگو کرده‌ایم.
سؤال :آقای کلاهی، شما تجربه اجرای همزمان پروژه‌های ساختمانی، راه‌سازی و علائم جاده‌ای را دارید. چگونه این حجم متنوع را مدیریت می‌کنید؟
پاسخ:
کلید مدیریت پروژه‌های متنوع، اول از همه داشتن برنامه‌ریزی دقیق و دوم، تیم قابل اعتماده. من معتقدم هر پروژه حتی کوچک‌ترینش—باید جدول زمانی، تقسیم وظایف و سیستم گزارش‌دهی داشته باشه. چه در شرکت ماهان دژ اریکه که در حوزه علائم جاده‌ای فعالیت داریم، چه در شرکت دیگر که روی ساخت‌وساز تمرکز داریم، این اصل برقراره. مهم اینه که حتی اگر مدیر پروژه به تمام جزئیات پروژه اشراف نداشته باشه، بتونه افراد درستی رو برای هر بخش انتخاب و هدایت کنه. در واقع من مدیر پروژه رو یک رهبر می‌دونم که باید علم چیدمان افراد در جایگاه درست رو داشته باشه. بعد از اون سیستم نظارتی و گزارش دهی منظم رو کلید موفقیت پروژه‌ها می‌دونم. گزارش‌ها به ما کمک می‌کند نقاط ضعف و چالش‌ها را شناسایی کنیم و همیشه رو به بهبود باشیم.
سؤال :در شرایط اقتصادی فعلی ایران، حفظ کیفیت در کنار کنترل هزینه و سرعت اجرا واقعاً چطور ممکنه ؟
پاسخ: مدیریت همه این موارد با هم کار ساده‌ای نیست، ولی ممکنه.
ما از ابتدا به جای تمرکز صرف بر کاهش هزینه، به بهینه‌سازی هزینه‌ها فکر کردیم. احتمالا این سوال برای شما پیش می‌آید که بهینه‌سازی یعنی چه و چه تفاوتی با کاهش هزینه‌ها داره؟
کاهش هزینه‌ها به هر قیمتی بدون توجه به نتایج و عواقب آن نتیجه عکس دارد؛ اما بهینه‌سازی هزینه‌ها مساوی با کاهش هزینه به هر قیمت نیست، بلکه به معنای مدیریت هزینه‌ها و استفاده‌ی بهینه از منابع است.
ما برای بهینه‌سازی هزینه‌ها در برخی قسمت‌ها مثل طراحی، از تکنولوژی و نرم‌افزارهای دقیق استفاده می‌کنیم تا هزینه‌ی خطا پایین بیاد. این طوری از هدررفت منابع تا حد زیادی جلوگیری می‌کنیم. در اجرا هم، به جای متریال ارزان، از مصالحی استفاده می‌کنیم که عمر طولانی دارن و در بلندمدت به صرفه‌ترن. همین نگاه باعث شده پروژه‌های ما نه تنها به سرعت پیش برن، بلکه بعد از تحویل هم هزینه نگهداری نداشته باشن. کارفرما این چیزها رو درک می‌کنه و بعد از تحویل پروژه متوجه میشه که کار ما هیچ هزینه سرباری در طول استفاده براش نداره. همین باعث میشه که بسیاری از مشتری‌ها ما رو به دیگران هم معرفی می‌کنند و یا پروژه‌های بعدی را به ما سفارش می‌دهند.
سؤال :درباره‌ی سیستم‌های کنترلی که برای پروژه‌هاتون استفاده می‌کنید بیشتر توضیح می‌دید؟
پاسخ:
ما برای هر پروژه یک ساختار اجرایی داریم که شامل چک‌لیست زمان‌بندی، کنترل کیفیت و گزارش‌های هفتگیه. تیم نظارت فنی مستقیماً با مدیر پروژه در ارتباطه و هر خطا یا تاخیر، بلافاصله ثبت و تحلیل میشه. از طرف دیگه، جلسات منظمی با کارفرما برگزار می‌کنیم تا همسو بودن اهداف و اولویت‌ها حفظ بشه. این ساختار، باعث میشه در لحظه بدونیم پروژه کجاست و چه اقدام اصلاحی نیاز داره. همین نظارت‌های مرحله به مرحله باعث میشه انحراف ما از مسیر اصلی بسیار کم باشه و هزینه‌ی سربار ندهیم. کارفرما هم وقتی در جریان جزئیات قرار می‌گیره از کیفیت و نحوه کار ما اطمینان پیدا می‌کنه.
سؤال :چطور تیم‌هایی با تخصص‌های مختلف رو هماهنگ و یکپارچه نگه می‌دارید؟
پاسخ:
هماهنگی نیروهای تخصصی با همخوانی و حل شدن در فرهنگ سازمانی شروع میشه. ما در جذب نیرو نه فقط به توان فنی، بلکه به روحیه کار تیمی، وجدان کاری و مسئولیت پذیری اهمیت می‌دیم. نیروها بعد از مصاحبه، دو هفته به صورت آزمایشی کار می‌کنن و فقط اگر با تیم و فرهنگ سازمانی ما همخوانی داشتن جذب میشن. علاوه بر این، ماهی یکبار جلسات آموزش و ارتقاء، هم در حوزه فنی و هم در حوزه اخلاق حرفه‌ای برای تیم داریم. این جلسات باعث میشن یکپارچگی در تیم حفظ بشه و هماهنگ کردن کارها آسان بشه.
سؤال :شما اخیراً از ورود به بازارهای خارج از ایران هم صحبت کردید. چه برنامه‌ای در این زمینه دارید؟
پاسخ: با توجه به رکود احتمالی در بازار ساخت‌وساز ایران، به خاطر تورم و کاهش توان خرید، ما به فکر توسعه فعالیت در بازارهای منطقه‌ای هستیم. پروژه‌هایی مثل نصب علائم جاده‌ای، که استاندارد و کیفیت بالایی دارن، در کشورهایی مثل عمان، کشورهای آفریقایی یا حاشیه خلیج فارس بازار خوبی دارن. در دو نشست اقتصادی ایران و آفریقا هم شرکت کردم و امیدوارم به زودی صادرات خدمات فنی-مهندسی رو جدی‌تر دنبال کنیم. ما پتانسیل خوبی برای صادر کردن خدمات در حوزه عمران داریم. با الگوبرداری از شیوه بومی و سنتی ساخت‌وساز در ایران و ترکیب آن با نوآوری‌های روز می‌توانیم رضایت بازار خارجی را جلب کنیم.
سؤال :رمز تداوم همکاری با کارفرمایان مختلف در طول این سالها چی بوده؟
پاسخ: صداقت در گفتار و تعهد در عمل. ما هیچ وقت پروژه‌ای رو که نمی‌تونستیم در زمان و کیفیت موردنظر تحویل بدیم، قبول نکردیم. این اعتمادسازی، باعث شده خیلی از کارفرماهای ما دائمی بشن. به نظرم، در فضای فعلی که خیلی‌ها فقط دنبال قراردادهای سریع هستن، کار اصولی و شفاف خودش تبدیل به مزیت رقابتی شده .ما کارفرما را در تمام مراحل در جریان قرار می‌دهیم. چیزی برای او پوشیده نیست و نتیجه این شفافیت هم در طی این سالها دیده‌ایم.
سؤال :آیا آینده پروژه‌های عمرانی در ایران رو مثبت میبینید؟
پاسخ:
با وجود تمام چالش‌های موجود، پاسخ من به این سوال بله است. کشور ما هنوز در بسیاری از زیرساخت‌ها عقب مانده است و نیاز به توسعه داره. اگر قوانین اصلاح بشن، نظارت‌ها بهتر بشن و بخش خصوصی واقعا حمایت بشه، می‌تونیم شاهد جهش عمرانی باشیم. من خوش‌بینم، چون نسل جدید مهندسان ایرانی واقعاً باهوش و خلاقن، فقط باید بهشون میدان داده بشه و ازشون حمایت بشه.
جمع‌بندی:
عبدالرضا کلاهی با نگاهی ساختارمند و رویکردی انعطاف‌پذیر، توانسته مجموعه‌ای از پروژه‌های متنوع را با توازن دقیق میان زمان، هزینه، کیفیت و نوآوری مدیریت کند. تجربه‌ی او نشان می‌دهد که در فضای پرچالش صنعت ساخت‌وساز ایران، با اصول حرفه‌ای، ارتباط مؤثر و نگاه توسعه محور نه تنها می‌توان بقا داشت، بلکه می‌توان رشد کرد.
نظر شما