بازار گروه بورس: علی رئوفی، مدرس و تحلیلگر در یادداشتی برای بازار به تحلیل رفتاری بازار طلا و سناریوهای پیش‌رو پرداخته است:
از ابتدای ۱۴۰۳، بازار طلا در ایران با جذب ۱۵۰ همت نقدینگی یکی از بی‌سابقه‌ترین هجوم‌های سرمایه‌گذاران را تجربه کرده است. این سطح از استقبال نشان می‌دهد که طلا، همچنان مطمئن‌ترین پناهگاه دارایی برای بخش عمده‌ای از مردم در شرایط تورمی و بی‌ثباتی اقتصادی محسوب می‌شود. اما با پررنگ شدن احتمال توافق، روندهای انتظاری در بازار به‌شدت دگرگون شده است، به‌طوری‌که بسیاری از سرمایه‌گذاران اکنون به دنبال درک دقیق‌تری از آینده طلا و دلار در سناریوهای توافق یا عدم توافق هستند.
در وضعیت فعلی بازار حباب سکه امامی حدود ۱۵ درصد است. این در حالی است که تنها یک ماه پیش، حباب سکه تا محدوده ۳۰ درصد نیز افزایش یافته بود، که بیانگر انتظارات تورمی شدید و نااطمینانی بالا در بازار بود. اکنون این حباب، به دلیل تقویت گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال توافق، کاهش یافته است.
بر اساس داده‌های رفتاری سال‌های گذشته، در شرایط نااطمینانی، حباب سکه معمولاً در بازه ۹ تا ۱۷ درصد قرار داشته و در برخی موارد تا سطوح بالای ۲۵ یا حتی ۳۰ درصد نیز افزایش یافته است. بنابراین، حباب ۱۵ درصدی فعلی را باید در سطحی نزدیک به میانگین تاریخی تلقی کرد؛ نه بیش از حد بالا و نه پایین.
تحلیل احتمال توافق نیز روی بازار موثر است. براساس داده‌های پلتفرم پیش‌بینی Polymarket تا نیمه آوریل ۲۰۲۵، احتمال دستیابی به نوعی توافق یا تفاهم میان ایران و غرب در نیمه نخست سال جاری میلادی حدود ۴۳ درصد برآورد شده است. سایر منابع تحلیلی معتبر مانند Bourse & Bazaar Foundation و Eurasia Group نیز از احتمال بالای «توافق مرحله‌ای» یا حتی «تفاهم سیاسی با ضمانت اجرایی محدود» سخن گفته‌اند. به‌طور خاص، افزایش تماس‌های دیپلماتیک میان ایران، عربستان، چین و کشورهای غربی از نشانه‌هایی است که تحلیل‌گران را به این سمت سوق داده است.
سناریوهای پیش‌رو برای طلا و دلار در صورت توافق
سناریوی اول: کاهش نرم نرخ دلار به محدوده ۸۰ هزار تومان قطعی است. در این وضعیت، با فرض حفظ سطح فعلی اونس جهانی طلا و حباب سکه در محدوده ۵ تا ۹ درصد، قیمت سکه می‌تواند تا محدوده تقریبی ۶۷ میلیون تومان (حدود ۱۱ درصد افت) کاهش یابد. اگر اونس جهانی با فشارهای اقتصادی در ایالات متحده و افزایش تقاضای سرمایه‌گذاران، رشد ۳ تا ۵ درصدی را تجربه کند، این کاهش می‌تواند محدودتر (۷۲ میلیون) شود.
صندوق‌های طلا در حال حاضر با متوسط حباب منفی حدود ۵ درصد معامله می‌شوند؛ در حالی که سکه فیزیکی حباب ۱۵ درصدی دارد. این تفاوت نشان می‌دهد که معامله‌گران، پیشخور شدن توافق را جدی گرفته‌اند و با تخفیف قابل‌توجه، از بازار فیزیکی فاصله گرفته‌اند
سناریوی دوم: افت جدی نرخ دلار تا ۷۷ هزار تومان دور از ذهن نیست؛ در این حالت، با حفظ اونس و فرض کاهش حباب به محدوده منطقی ۵ تا ۹ درصد، قیمت سکه می‌تواند به محدوده ۶۳ میلیون تومان (حدود ۱۷ درصد افت) برسد. با رشد اونس به سطح ۳۴۰۰ دلار، این محدوده ممکن است تا ۶۸ میلیون تومان برسد.
سناریوی سوم: رشد چشم‌گیر قیمت اونس جهانی طلا تا ۳۷۰۰ دلار وجود دارد. در این سناریو، حتی در صورت کاهش دلار، اثرات تورمی رشد طلا در بازارهای جهانی، می‌تواند بخش زیادی از افت قیمت سکه در ایران را جبران کند. در چنین حالتی، سطح حمایتی سکه می‌تواند به محدوده بالای ۷۰ م‌ت (کمتر از ۱۰ درصد افت) بازگردد و حتی در برابر کاهش شدید نرخ ارز مقاومت نشان دهد.
صندوق‌های طلا در حال حاضر با متوسط حباب منفی حدود ۵ درصد معامله می‌شوند؛ در حالی که سکه فیزیکی حباب ۱۵ درصدی دارد. این تفاوت نشان می‌دهد که معامله‌گران، پیشخور شدن توافق را جدی گرفته‌اند و با تخفیف قابل‌توجه، از بازار فیزیکی فاصله گرفته‌اند.
بازار طلا در ایران، در شرایط فعلی، بیش از هر زمان دیگری ترکیبی از سه نیروی بنیادی و انتظاری را تجربه می‌کند؛
۱. نوسانات نرخ ارز که تحت تأثیر اخبار مذاکرات است.
۲. رفتار طلا در بازارهای جهانی که در مسیر صعودی است (تا حدود ۳۷۰۰ دلار در سال ۲۰۲۵).
۳. حباب سکه که نقش سیگنال انتظارات کوتاه‌مدت سرمایه‌گذاران را ایفا می‌کند.
در نهایت، سرمایه‌گذاران باید توجه داشته باشند که اگرچه احتمال توافق می‌تواند قیمت دلار و در نتیجه طلا را تعدیل کند، اما ساختار شکننده تورمی اقتصاد ایران و رشد جهانی قیمت طلا می‌تواند از افت شدید قیمت‌ها جلوگیری کند. به همین دلیل، هرگونه تصمیم برای ورود یا خروج از بازار طلا، باید نه صرفاً بر اساس نرخ دلار، بلکه با تحلیل توأمان نتیجه مذاکرات، روندهای جهانی و الگوهای رفتاری بازار اتخاذ شود.
متوسط حباب صندوق‌های طلا حدود منفی ۷ درصد است. به عبارتی صندوق‌های طلا کاهش دلار را تا محدوده ۸۲ هزار تومان و سکه را تا حدود ۷۳ میلیون پیشخور کرده‌اند. به نظر می‌رسد صندوق‌های طلا به تعادل رسیده اند مگر اینکه در دور جدید مذاکرات اخبار خوش‌بینانه بیشتری تزریق شود تا دلار را تا محدوده ۷۷ هزار تومان اصلاح نماید.
نظر شما