محمد دگلی؛ بازار: در کشورهای توسعه‌یافته، بازار سرمایه در کانون ساختار مالی قرار دارد و نظام مالی مبتنی بر اوراق بهادار در این کشورها غالب است؛ در مقابل در بیشتر کشورهای درحال‌توسعه بازار پول‌محور تأمین مالی است؛ در چنین نظام‌هایی بانک‌ها همچون سازمان‌هایی فراگیر عمل می‌کنند و شرکت‌ها برای تأمین نیازهای خود تا حد زیادی به‌نظام بانکی وابسته‌اند.
در ایران نیز مانند اغلب کشورهای درحال‌توسعه بازار پول‌محور نظام مالی است و متأسفانه بورس اوراق بهادار در کشور ما ( به‌عنوان تنها نهاد بازار سرمایه در ایران )، باوجوداینکه از یک پیشینه ۵۰ ساله برخوردار است، هنوز جایگاه اصلی خود را در اقتصاد ایران پیدا نکرده است.
به‌طورکلی عواملی که باعث عدم کارایی بازار سرمایه در ایران شده‌اند را می‌توان در ضعف ساختار تشکیلاتی بورس اوراق بهادار تهران، نفوذ و دخالت مستقیم دولت و سازمان‌های دولتی به‌ویژه بخش پولی در این سازمان، شفاف نبودن و کمبود اطلاعات در خصوص شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس، ضعف و عدم پویایی در مقررات، و ضرورت بازنگری در قوانین و مقررات مؤثر در این سازمان مانند قانون بورس، قانون تجارت و قانون مالیات‌ها و همچنین ضرورت تدوین قانون جامع بازار سرمایه در ایران برشمرد.
ازاین‌رو در کشور ما به‌عنوان کشوری درحال‌توسعه که می‌خواهد گام‌های بلندی در راستای توسعه پویا بردارد، لزوم توجه به مشکلات و نارسایی‌های بازار سرمایه و علل توسعه بورس اوراق بهادار تهران به‌خوبی احساس می‌شود.
حضور پررنگ بازار سرمایه
بررسی‌های منابع مالی در کشور نشان‌دهنده حضور پررنگ بازار سرمایه در سال‌های گذشته در تأمین مالی کشور و همچنین وجود پتانسیل‌های بسیار بالا و امکان رشد بازار سرمایه به‌منظور کمک به تأمین مالی صنایع و رونق تولید و ابزاری راهبردی در جهت محقق کردن اقتصاد مقاومتی و سربلندی اقتصاد فرتوت کشور عزیزمان ایران است.
همچنین وجود ابزارهای مالی متنوع در بازار سرمایه ازنظر ترکیب ریسک و بازده، با تأمین نیاز طیف وسیعی از سلایق سرمایه‌گذاری می‌تواند علاوه بر توسعه بازار، انگیزش و مشارکت بیشتر مردم را در تأمین منابع مالی فعالیت‌های اقتصادی بلندمدت به همراه آورد و به بنگاه‌های اقتصادی و صنعتی که از کمبود نقدینگی رنج می‌برند درراستای تأمین مالی یاری رساند که این امر نهایتاً کمک شایانی به خروج صنایع از رکود خواهد کرد.
نبود ابزارهای نوین مالی و عدم موفقیت در جذب سرمایه‌گذار
از سوی دیگر با نبود یا کمرنگ بودن ابزارهای نوین مالی در بازار سرمایه ایران علاوه بر عدم امکان پوشش ریسک و جلوگیری از وقوع زیان بیشتر برای فعالان بازار در جذب سرمایه‌گذار خارجی موفق نخواهد بود. زیرا بازار سرمایه بدون ابزارهایی شبیه ابزار مشتقه معنی و مفهوم واقعی بازار را ندارد و قابل‌تصور برای سرمایه‌گذاران خارجی نخواهد بود .
بنابراین به‌منظور جذب و هدایت منابع سرمایه‌ای به بورس و بخش مولد اقتصاد بجای فعالیت در بخش دلالی و سفته‌بازی، تأمین نیاز سرمایه‌گذاران، توسعه و کارآمدی بازار سرمایه، تأمین مالی ساده و ارزان بنگاه‌های اقتصادی و دولت، تأمین مالی از طریق بازارهای بین‌المللی، جذب سرمایه‌های خارجی و کمک به رونق و رشد اقتصادی و اشتغال در کشور؛ نیازسنجی و طراحی و توسعه مستمر ابزارهای نوین مالی در بازار سرمایه ایران بیش‌ازپیش ضرورت دارد.
ضرورت توسعه بازار سرمایه
با توجه به موارد ذکرشده وتاثیر بسزای رشد و توسعه‌ی بازار سرمایه در مهار و کنترل تورم و همچنین ایجاد اشتغال مناسب به‌طور مستقیم و غیرمستقیم و همچنین تزریق منابع مالی به شرکت‌های ورشکسته یا درحال‌توسعه و همچنین پذیرش شرکت‌های جدید و حمایت زیر چتر بازارهای مختلف بازار سرمایه و... ضرورت هموار کردن رشد توسعه آن و شرایط کنونی کشور امری ضروری است.
نظر شما