کوچ سرمایه های ارزی در پی بی ثباتی اقتصاد/ صادرکنندگان: ارز ارزان به دولت نمی دهیم!

اسدالله خسروی؛ بازار: افزایش نرخ ارز که ناشی از رشد میزان تقاضا و کاهش عرضه آن در بازار است نگرانی های فراوانی را برای فعالان اقتصادی، صاحبان مشاغل، مردم و سیاست گذاران و مسئولان ایجاد کرده است. نگرانی بابت آینده وضعیت قیمتها در بازار کالا و خدمات و نیز فشار مضاعفی که به فعالان اقتصادی برای افزایش هزینه های تولید بیش از پیش آورده می شود.
از آنجایی که رشد قیمتها در بازار ارز تاثیر مستقیم بر افزایش سطح عمومی قیمتها می گذارد بنابراین فروشندگان کالا و فعالان بخش خدمات همچنین تولید کنندگان برای ادامه فعالیت و حفظ حیات خود ناچار به افزایش قیمت کالا و محصولات خود متناسب با رشد نرخ ارز می شوند که چنین روندی معیشت مردم را درگیر و چرخ اقتصاد کشور را کند می کند.
کارشناسان معتقدند؛ عدم مدیریت درست دولتها بخصوص سیاست گذاری های بانک مرکزی نقش مهمی در جلوگیری از رشد و یا جهش قیمت ارز دارد. تک نرخی کردن ارز، برنامه ریزی برای جلوگیری از رشد میزان نقدینگی و فراهم کردن بسترهای لازم برای ورد نقدینگی به همه بازارها آنگونه که یک بازار میزبان نقدینگی نشود در کنار کنترل بازار سیاست های است که در صورت توجه به آن می توان مانع از رشد افسار گسیخته قیمتها در بازار ارز شد.
 

گرانی ارز یک شبه اتفاق نیفتاده بلکه فنر فشرده ای است که در رفته است
مهدی پور قاضی عضو اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با «بازار» علت رشد قیمتها در بازار ارز را پیچیده ندانست و گفت: وقتی حجم نقدینگی در کشور به شدت افزایش می یابد و از طرفی دولت ها با سرکوب قیمتها نرخ ارز را پایین نگه می دارد بالاخره با رشد تدریجی حجم نقدینگی تورم و در نهایت کاهش ارزش پول قیمت ارز نیز خرد خرد باید افزایش یابد چرا که ارز هم به مانند یک کالاست و از آنجایی که قیمت کالاها هر ساله و حتی ماهانه افزایش می یابد بنابراین نباید انتظار داشت که قیمت ارز افزایشی نداشته باشد.
وی با بیان اینکه سرکوب قیمت ها باعث می شود تا در مقاطعی قیمت کالاها از ریل خارج و افزایشی شود، افزود: تمام حوزه های اقتصادی چون زنجیره ای به هم متصل هستند که اگر خللی در یکی از قفل های این زنجیر ایجاد شود رشته زنجیر از هم گسسته می شود با این وجود افزایش نرخ ارز برگرفته از فرسودگی برخی بندهای زنجیره اقتصاد بوده که قبلا به وجود آمده و یک شبه اتفاق نمی افتد.
 

کاهش منابع ارزی با خروج سرمایه ها
عضو کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی تهران عامل دیگر رشد قیمت ارز را بی ثباتی در بخش های مختلف اقتصادی عنوان کرد و اظهار داشت: بی ثباتی در اقتصاد کشور برنامه ریزی های فعالان اقتصادی را به هم می ریزد و این موضوع باعث فرار سرمایه داران و سرمایه ها از کشور خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: با خروج سرمایه گذاران از کشور در پی بی ثباتی اقتصاد، تقاضا برای منابع ارزی و ریالی زیاد شده چرا که سرمایه داران و یا سرمایه گذاران برای خروج از کشور متقاضی سرمایه های ارزی و ریالی خود شده که این قضیه علاوه بر فرار سرمایه های ارزی از کشور تقاضا برای دریافت ارز نیز در بازار افزایش می یابد تاثیر بالایی بر رشد قیمت این کالا در بازار می گذارد.

دولت ارز ارزان می خواهد صادرکنندگان همراهی نمی کنند!
پورقاضی در پاسخ به اینکه چرا برخی صادرکنندگان ارزهای صادراتی خود را به کشور بر نمی گردانند، اظهار داشت: مسئولان دولتی ارز ارزان را از صادر کنندگان می خواهند و تاکید دارند که ارزهای حاصل از صادرات باید به قیمت نیمایی باشد، حال از آنجایی که قیمت دلار در بازار آزاد بشدت بالاست بنابرین خیلی از صادرکنندگان حاضر نمی شوند ارزی که ۲۳ هزارتومان در بازار آزاد قیمت دارد به قیمت نیمایی ۱۶ هزار تومان بفروشند.
به گزارش بازار، بر اساس بسته سیاستی بانک مرکزی، صادرکنندگان مکلف شده‌اند تا پایان تیرماه ارز حاصل از صادرات خود را به کشور بازگردانند. صمد کریمی، مدیر اداره صادرات بانک مرکزی میزان ارز حاصل از صادرات را که به کشور بازنگشته ۲۷/۵ میلیارد دلار اعلام کرده که ۲۵ میلیارد دلار آن مربوط به سال‌های پیش است که دولت نیز برای بازگشت آن به همه صادرکنندگان تا پایان تیرماه مهلت داده تا ارزهای سال ۹۷ و ۹۸ خود را بازگردانند. این در حالی است که بازگشت ارز صادراتی به کشور، چالشی است که در شرایط افزایش تحریم‌ها و کاهش ارز در داخل کشور خودنمایی بیشتری می‌کند و همچون همیشه با کاهش درآمدهای ارزی نیز این موضوع به یکی از اصلی‌ترین علت‌های کمبود ارز در کشور مطرح ‌شده است. در یک ماه اخیر مسئولان دولتی و بانک مرکزی مکرر این معضل را به‌عنوان یکی از علت‌های اصلی افزایش نرخ ارز بیان کرده‌اند.
 

بازار پاسخگوی تقاضای ارز نیست
افشین کلاهی عضو اتاق بازرگانی تهران نیز در گفتگو با «بازار» درباره علت بازنگردان ارزهای صادراتی گفت: عوامل مختلفی موجب شده تا ارزهای حاصل از کالاهای صادراتی به کشور برنگردد که تحریم ها و نبود مکانیزم خاص تبادلات مالی مانعی شده است تا بخشی از این منابع ارزی به کشور بر نگردد.
وی افزود: خود دولت نسبت به این موضع مطلع است چرا که ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلار منابع ارزی دولت در برخی کشورها بلوکه شده است. وی عامل دیگر عدم بازگشت ارزهای صادراتی را خرید ارز صادرکنندگان با قیمت ارزان از سوی دولت است که فعالان اقتصادی و صادرکنندگان نیز حاضر نیستند ارزهای خود را که قیمت خوبی دارند به قیمت ارزان حراج کنند.
 

کسری بودجه عاملی برای افزایش نرخ ارز
این عضو اتاق بازرگانی تهران درباره افزایش نرخ ارز نیز گفت: تقاضا در این بازار افزایش یافته است اما در مقابل ارز آنچنانی نیست که با عرضه آن به بازار عرضه و تقاضا را به هم نزدیک کند این موضوع باعث می شود که قیمتها در بازار افزایشی شود.
وی کسری بودجه را علت دیگر کاهش ارزش پول ملی عنوان کرد و خاطر نشان ساخت: کسری هر ساله بودجه به خصوص امسال که در پی تشدید تحریمها، کاهش صادرات نفت خام و بسته شدن مرزها به دلیل شیوع ویروس کرونا اتفاق افتاد موجب شده تا دولت برای تامین نیاز مالی سود کلانی از محل افزایش نرخ ارز کسب کند که البته این شیوه به زیان اقتصاد و معیشت مردم تمام می شود.