بازار؛ گروه استان ها: بهار فصل شالیکاری و کشت و کار در شالیزارهای مازندران به شمار می رود و با گذر از هر منطقه ای می تواند شالیکارانی را به نظاره نشست که تا زانو در شالیزار فرو رفته اند و مشغول آب تخت کردن و و آماده سازی مزارع برای کشت هستند.
اگرچه کشاورزی از قیمت های محصول برنج طی دو سال گذشته دل خوشی ندارند و با این حال همچنان بخشی از دسترنجشان در انبارها و شالیکوبی ها باقی مانده است اما باز به دلیل آن که شالیکاری شغل آبا و اجدادی آنان است، دل به مزرعه زده اند و پای تا زانو در گل ولای فرو برده اند تا روزی خود را تامین کنند.
مازندران بیش از ۲۱۳ هزار هکتار شالیزار دارد وسالانه یک میلیون تن انواع برنج محلی و پرمحصول مرغوب را تولید می کند. سال ها از ورود تجهیزات نوین شالیکوبی نظیر دستگاه های نشاکار به مزارع مازندران می گذرد با این حال همچنان بسیاری از کشاورزان راغب هستند به شیوه های سنتی به نشا و شالیکاری بپردازند.
این درحالی که استفاده از تجهیزات نوین و مدرن در حوزه کشاورزی و توسعه مکانیزاسیون علاوه بر کاهش هزینه ها در تولید محصول کیفی و سالمتر نقش بسزایی دارد. همزمان با ماه اول فصل بهار، عملیات شخم وشیار و آب تخت کردن در برخی از مزارع مازندران شروع شده است.
سید محمد هاشمی شالیکار بخش لاله آباد بابل که بیش از سه دهه در امر شالیکاری فعالیت دارد و با استفاده از دستگاه شش ردیفه به نشاکاری مشغول است، افزود: کار شالیکاری به صورت سنتی دارای مشقت فراوانی است و به عنوان نمونه خزانه گیری یک هکتار شالیزار شش تا هفت خزانه نیاز دارد.
وی در گفت وگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: برای خزانه گیری در شالیکاری مکانیزه یک تا دو خزانه کمتر از ۱۰ متری نیاز است و این مساله در کاهش هزینه ها تاثیر زیادی دارد.
یک کشاورز: برای نشاکاری سنتی حداقل به ۱۰ تا ۱۲ کارگر نیاز است و هزینه دستمزد آنان بالا است درحالی که در نشاکاری مکانیزه به تنهایی می توانیم ۱۵ هزار مترمربع مزرعه را با دستگاه نشاکاری کنم
وی با عنوان این که نشای مکانیزه هزینه ها و کار کمتری دارد، گفت: برای نشاکاری سنتی حداقل به ۱۰ تا ۱۲ کارگر نیاز است و هزینه دستمزد آنان بالا است درحالی که در نشاکاری مکانیزه به تنهایی می توانیم ۱۵ هزار مترمربع مزرعه را با دستگاه نشاکاری کنم.
هاشمی ادامه داد: هزینه های غذا و پذیرایی ۱۲ کارگر در نشای سنتی و کشت شالی به اضافه دیگر هزینه های تولید سبب می شود تا شالیکاری دیگر صرفه اقتصادی نداشته باشد و باید به سمت استفاده از تجهیزات نوین و کشاورزی استفاده کرد.
به تاکید کارشناسان، مکانیزاسیون از دهه ۹۰ که مکانیزاسیون وارد حوزه زراعت برنج شد، علاوه بر سلامت و کاهش سختی کار، شاهد افزایش تولید و بهره وری و در نتیجه درآمد کشاورزان هستیم. در حال حاضر بیش از ۹ هزار دستگاه نشاکار، نشاکاری مکانیزه برنج در کشور فعالیت می کند و امروز با همت کارشناسان شرکت ها، بخش عمده ای از قطعات نیازمند ساخت و تولید کمباین مخصوص برداشت شالی و دستگاه نشاکار داخلی شده است.
به رغم آن که طی سال های اخیر مکانیزاسیون برنج در کاشت، داشت و برداشت بیشتر مورد استقبال کشاورزان قرار گرفت، اما همچنان برخی کشاورزان به صورت سنتی کشت می کنند.
روستاییان قاضی محله لاله آباد بابل چندسالی است که به صورت مکانیزه اقدام به کشت و نشای مکانیزه می کنند، علی هاشمی شالیکار لاله آبادی درباره مزایای کشت و نشای مکانیزه گفت: در کشت سنتی هزینه های کارگری و وجین سرسام آور است اما در نشای مکانیزه این هزینه ها کاهش چشمگیری می یابد.
وی در گفت وگو با خبرنگار بازار با تاکید بر توجه به مبارزه با علف های هراز گفت: وجین کردن در نشای مکانیزه بسیار راحت تر از شیوه سنتی است و در این راستا دستگاه وجین کار وجود دارد.
کشاورز بابلی: شمار بوته هایی که در نشای مکانیزه کشت می شود، بیشتر از نشای دستی است و خطای انسانی در نشای سنتی و دستی بیشتر است ولی در شیوه مکانیزه تعداد بوته ها یکدست کشت می شود
وی با اظهار این که شمار بوته هایی که در نشای مکانیزه کشت می شود، بیشتر از نشای دستی است، افزود: خطای انسانی در نشای سنتی و دستی بیشتر است ولی در شیوه مکانیزه تعداد بوته ها یکدست کشت می شود.
این کشاورز با عنوان این در نشای مکانیزه حرکت نشا باید به سمت نور آفتاب باشد، آن را متمایز از کشت سنتی برشمرد و درباره دلیل عدم رغبت برخی کشاورزان به کشت مکانیزه، کمبود ادوات کشاورزی و کمبود آب را از جمله مسائل بیان کرد و افزود: علاوه بر این برخی کشاورزان عقیده دارند که به کشت دوم با این شیوه نمی رسند درحالی که کشت مکانیزه بسیار بهتر از شیوه سنتی است.
شهرستان قائم شهر با داشتن ۲۰ واحد بانک نشا یکی از شهرستان های پیشرو در کشت مکانیزه برنج مازندران است و با آغاز فصل زراعی سال ۱۴۰۳، کشاورزان قائم شهر با آب تخت کردن و شخم و شیار اراضی و خزانه گیری برنج خود را برای کشت این محصول استراتژیک آماده کردند.
ایجاد کارگاه های بانک نشا
سید مهدی حسینی برنجکار روستای دوک قائم شهر یکی از مجریان بانک نشاء برنج این شهرستان در اهمیت کار کشت مکانیزه برنج در گفت وگو با خبرنگار بازار افزود: با اخذ مجوز از مدیریت جهاد کشاورزی قائم شهر و ایجاد کارگاه های بانک نشا، کار آماده سازی بذر برنج به صورت مکانیزه در این مجموعه انجام می شود.
وی افزود با فعالیت این بانک نشا، بذر مورد نیاز ۱۲۰ هکتار اراضی شالیزاری برای نشای مکانیزه برنج تامین می شود.
همچنین علی جعفرزاده معاون جهاد کشاورزی قائم شهر نیز ایجاد اشتغال، کاهش هزینه های تولید، تسهیل و سرعت بخشی روند کاشت و افزایش محصول برنج را از مزایای کشت مکانیزه برنج عنوان کرد.
جعفر زاده افزود: شهرستان قائم شهر بیش از ۱۰ هزار هکتار اراضی شالیزاری دارد که با توسعه کشت مکانیزه، ۶۵ درصد شالیزارهای این شهرستان به روش نوین و با ماشین نشا کشت می شود.
معاون جهاد کشاورزی قائم شهر اظهار امیدواری کرد با آماده شدن اراضی و در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی، نخستین نشای برنج روزهای آینده در شالیزارهای این شهرستان آغاز خواهد شد.
پیش بینی می شود با تلاش ۱۵ هزار کشاورز و بهره بردار برنجکار قائم شهر، امسال بیش از ۵۰ هزار تن شلتوک از شالیزارهای این شهرستان برداشت شود.
در حال که کشاورزان با رنج و مشقت فراوان اقدام به تولید برنج می کنند اما دلالان و واسطه ها با شیوه های نوین و بهره گیری از ابزارهای گونان قانونی و غیرقانونی و واردات بی رویه، سودهای کلانی را به جیب می زنند و آه و حسرت آن نصیب شالیکارن می شود.
نظر شما