علی میرزایی؛ بازار: با گذشت سه ماه از سال ۲۰۲۴ میلادی، تحولات خودروسازی جهان هنوز از تب و تاب نیفتاده و هر روز تحلیگران بین المللی این صنعت را شگفت زده می کند. گذار به خودروهای تمام برقی همچنان باعث رقابت شدیدی میان خودروسازان غربی و همتایان چینی آن ها برای عرضه محصولات مقرون به صرفه در زمان مناسب به بازارهای جهانی شده است.
کاهش قیمت خودروهای برقی را می توان خبر خوب برای مشتریان اعلام کرد؛ ولی جنگ قیمت خودرو بین شرق و غرب آتش رقابت را در بازارهای جهانی شعله ور کرده است. این رقابت فقط منوط به خودروهای صفر کیلومتر نشده و تاثیر بسزایی در معاملات خودروهای کاکرده برقی داشته است. این مساله برای خودروسازان غربی ایجاد نگرانی و برای چینی ها ضرر مالی ناشی از محدودیت سود داشته است.
اتحادیه اروپا برنامه کاهش ۹۰ درصدی آلاینده های حمل و نقل تا سال ۲۰۴۰ را در دستور کار دارد، این برنامه جزو اهداف کربن زدایی اروپا است که خودروسازان این قاره را با چالش تعادل میان اهداف سیاسی و رقابت با چین گیر انداخته است. هنوز بسیاری از خودروسازان غربی در تولید خودرو برقی به سود دهی نرسیدند؛ تولید انواع خودرو برقی مشتری پسند در اروپا کمتر از ۳۵ هزار دلار نیست. حتی خودروسازان آمریکایی به ازای نولید هر خودرو برقی ۵۰ هزار دلاری به طور متوسط ۶ هزار دلار ضرر می کنند. این در حالیست که چینی ها به شدت به سودآوری محصولات خود در سطح جهانی امیدوار هستند؛ «تولید انبوه و سودآور خودروهای برقی مقرون به صرفه در جغرافیای گسترده تر» هدفی است که غرب و شرق به شدت با هم برای رسیدن به آن در تلاش هستند.
جنگ قیمتی خودروسازان که توسط کارشناسان صنعت به عنوان «جنگ دور دوم» توصیف شده است، خطر قابل توجهی برای تولیدکنندگان خودروهای سنتی غربی خواهد داشت
«بی وای دی» کابوسی برای غرب
بی وای دی به عنوان غول خودروسازی برقی در چین استراتژی قیمت گذاری تهاجمی را در بازار خودروهای برقی راه اندازی کرده تا رقبایی مانند تویوتا و فولکس واگن را از صحنه تولید خودروهای تمام برقی بازار چین بدر کنند. بی وای دی با کاهش قیمت بیش از ۱۰۰ مدل خودرو برقی و هیبریدی موجود و راه اندازی مجدد ۷۰ مدل خودرو با قیمت های پایین تر قصد دارد رانندگان چینی را تشویق کند تا گذار خود را از خودروهای بنزینی به برقی مخصوصا در شهرهای کوچک تر و مناطق روستایی عملی کند.
جنگ قیمتی خودروسازان که توسط کارشناسان صنعت به عنوان «جنگ دور دوم» توصیف شده است، خطر قابل توجهی برای تولیدکنندگان خودروهای سنتی غربی خواهد داشت. تخفیف های ارائه شده توسط BYD باعث افزایش فروش محصولات این شرکت شده است، این موضوع در میان خریداران خودرو برای اولین بار، بازارهای بکر و دست نخورده، رقابت در بازار با خودروهای برقی چین را روز به روز تشدید می کند. ماه گذشته مدیرعامل بی وای دی پیش بینی کرد که بازار چین می تواند تا پایان سال ۲۰۲۴ شاهد فروش ماهانه خودروهای انرژی جدید (غیر فسیلی) تا بیش از ۵۰ درصد باشد. اکنون او انتظار دارد که این رشد ظرف سه ماه آینده در چین ایجاد شود، این سرعت رشد برای خودروسازان غربی غیر قابل تصور است. این در حالیست که بر اساس برآوردهای آژانس بین المللی انرژی، چین تا پایان سال ۲۰۲۴ دارای ۱۲۰۰ گیگاوات ظرفیت انرژی بادی و خورشیدی خواهد بود؛ این برنامه شش سال زودتر از زمانی که دولت چین هدف گذاری کرده بود، است. طی پنج سال آینده چین تقریباً چهار برابر بیشتر از اتحادیه اروپا و پنج برابر بیشتر از آمریکا، ظرفیت انرژی های تجدید پذیر نصب خواهد کرد. چین فقط در برقی سازی خودرو پیشتاز نیست بلکه در تکمیل کل پازل اکوسیستم برقی سازی تقریبا حرف اول را در دنیا می زند.
شرکت بی وای دی با تکیه بر زنجیره تامین یکپارچه خود و توانایی تولید مدل های مقرون به صرفه مانند هاچ بک با قیمتی در حدود ده هزار دلار، از تمام تولیدکنندگان خودروهای برقی در جهان پیشی گرفته است. تحلیلگران غربی پیش بینی می کنند که سازندگان چینی خودروهای برقی مانند بی وای دی و جی دبیلو ام می‌توانند تا سال ۲۰۳۰ حدود ۱۶ درصد از بازار خودروهای برقی بریتانیا را با قیمت های تهاجمی در اختیار بگیرند. شرکت بی وای دی قصد دارد یک کارخانه در مجارستان بسازد که نشان دهنده افزایش احتمالی تولید خودروهای برقی متعلق به چین در اروپا است. انجمن حمل و نقل و محیط زیست اروپا پیش بینی کردند که چین به راحتی یک چهارم بازار خودروهای تمام برقی اروپا را از
آن خود خواهد کرد.
نیسان به همراه دیگر غولهای ژاپنی از جمله هوندا، تویوتا، دنسو و پاناسونیک، یک پلتفرم همکاری مشترکی به نام Advanced SoC Research for Automotive- (ASRA) را تشکیل دادند تا تولید ریز تراشه های پیشرفته خودرویی را در ژاپن رهبری کند
دانش سنتی جوابگوی سرعت فعلی تغییرات نیست!
تسلا، برند پیشگام در خودروهای برقی فرآیندهای تولید سنتی را دگرگون کرده است؛ این خودروساز به طور قابل توجهی زمان و مراحل تولید خودرو را کاهش داده است. با این حال، حتی تسلا فشار ناشی از رقبای چینی برای تولید خودروهای برقی مقرون به صرفه را احساس می کند. تحلیل گران تخمین های فروش تسلا را اخیرا کاهش دادند؛ زیرا این شرکت برای رقابت با چین بسیار تحت فشار است. در راستای استراتژی های جدید اعلام شده شرکت نیسان که خودروهای برقی ۶۰ درصد از فروش این شرکت را تا ۲۰۳۰ تشکیل خواهند داد، این خودروساز ژاپنی قصد دارد هزینه های تولید خودروهای برقی را تا ۳۰ درصد کاهش دهد. نیسان در استراتژی جدید خود به همکاری های راهبردی خود با منابع محلی چین و شرکای جدید در آمریکا و ژاپن تاکید دارد. نیسان به همراه دیگر غولهای ژاپنی از جمله هوندا، تویوتا، دنسو و پاناسونیک، یک پلتفرم همکاری مشترکی به نام Advanced SoC Research for Automotive- (ASRA) را تشکیل دادند تا تولید ریز تراشه های پیشرفته خودرویی را در ژاپن رهبری کند.
بازیگران نسل جدید چینی – رقیب های مکمل غربی
موفقیت تولیدکنندگان چینی ناشی از استراتژی های یکپارچگی زنجیره تامین، چابکی و مدیریت هزینه در تولید است. از سوی دیگر، خودروسازان غربی با چالش هایی مانند اتکا به منابع وارداتی از چین و هزینه های نیروی کار بالا دست و پنجه نرم می کنند که مانع از توانایی آن ها برای افزایش تولید خودروهای برقی مقرون به صرفه می شود. علیرغم گام های فناوری منحصر بفرد غربی ها و ابتکارات سیاست بالادستی و مشوق های جذاب برای مصرف کنندگان، خودروسازان غربی با موانعی جدی برای تولید «خودروهای برقی مقرون به صرفه» مواجه هستند؛ این موضوع محدودیت‌های سرمایه و هزینه تولید تا نارسایی های زیرساختی باتری های کم هزینه برای غرب، این موانع را تشدیدتر می کند. خودروسازان غربی تلاش دارند با سرمایه گذاری در زنجیره تامین قابل اعتماد، همراه با افزایش تولید خودروهای برقی، برای اطمینان از استفاده بهینه از منابع مالی خود و جواب مناسب به خواسته های مصرف کنندگان در زمان مناسب در بازارهای جهانی، سخت در تلاش هستند. در این جا سوالی مطرح می شود که پیشرفت های تکنولوژیکی در خودروسازی غرب کم نیست؛ ولی آیا برای رسیدن به سرعت چین کافی است؟
اروپا قرار است میلیاردها یورو را صرف مشوق هایی جهت تنوع بخشیدن به زنجیره تامین باتری و کاهش وابستگی از چین خرج کنند؛ ولی با این حال به نظر می آید که بعضی از خودروسازان غربی به این نتیجه رسیدند که بدون چین به عنوان شریک نمی توانند به حیات خود ادامه دهند. برای این مساله می توان به تحول مهم بین الملل اخیر که همکاری میان استلانتیس و لیپ-موتورچینی هست، اشاره کرد. استلانتیس-یک غول خودروساز با تجربه غربی است که اقدام به سرمایه گذاری در حدود ۱.۵ میلیارد یورو برای به دست آوردن سهام لیپ-موتور و تشکیل یک سرمایه گذاری مشترک کرده است. این مشارکت با هدف تقویت حضور لیپ-موتور در چین و در عین حال استفاده از حضور جهانی استلانتیس برای تسریع نفوذ لیپ-موتور در بازار، از اروپا شروع خواهد شد. استلانتیس با استفاده از اکوسیستم برقی، خلاقانه و مقرون به صرفه لیپ-موتور به دنبال تحقق اهداف برقی سازی خود در سال ۲۰۳۰ است. استلانتیس قصد دارد نقش فعالی را در مدیریت لیپ-موتور ایفا کند و لیپ-موتور را به عنوان مکمل مجموعه خود برای اهداف بازار مقرون به صرفه ها می داند. مدیر عامل شرکت استلانتیس بر نقش محوری بازیگران نسل جدید خودروهای برقی کارآمد و چابک مانند لیپ-موتور در شکل‌دهی چشم انداز جریان اصلی خودروهای برقی تاکید دارد. این همکاری ضرورت تعامل بازیگران کهنه کار جهانی با بازار رو به رشد خودروهای برقی چین را یادآور می شود.
در عربستان سعودی، چین حدود ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو صادر و فروخته است که تقریباً ۱۷ درصد از سهم بازار خودرو عربستان را تشکیل می دهد. البته عمده فعالیت های چینی ها در خاورمیانه به ویژه در کشور عربستان با تعهد مالی دولت های عربی بوجود آمده است
استراتژی مناسب
شرکت مشاوره ای بین المللی برلیس آلمان اعتقاد دارد که در زمان جنگ قیمت های بین المللی، استراتژی های قیمت‌گذاری خودرو برقی برای حیات خودروسازان بسیار مهم است. یک خودروساز دور اندیش باید متناسب با محدودیت های تولید و محصولات خود به صورت چابک در شرایط بازار رقابتی امروز جهانی حرکت کند. به بیانی بهتر رویه «فعلا صبر کنیم ببینیم چیه می شود» راهبردی بسیار اشتباه است.
خودروسازان باید با درک محرک های بازار و مقدار حساسیت مصرف کننده به قیمت در جغرافیای مربوطه، توام با اتخاذ ترکیب محصول، رویکردهای متنوع قیمت گذاری برای جذب مشتری «طالب خودروی برقی» برنامه ریزی کنند. قیمت گذاری باید مبتنی بر «ارزش از دید مشتری» باشد، ایجاد گروه های درون سازمانی در خودروسازان سنتی برای پاسخ های سریع و سیستماتیک جهت نظارت و تنظیم استراتژی با تکامل شرایط بازار «خودروی برقی» در مطالعات اخیر شرکت مشاوره ای بین المللی برلیس آلمان توصیه شده است. همکاری و هماهنگی برای اجرای استراتژی های قیمت‌گذاری موثر در میان تحولات جهانی ضروری است. مطمئنا درک این مطلب که فلسفه قیمت گذاری خودروی برقی با احتراقی در دنیای امروز بسیار متفاوت است؛ برای پیشگیری از اشتباهات تکراری خودروسازان حیاتی است.
چینی ها علاقه فراوانی به تسخیر بازارهای آمریکا از طریق حیات خلوت آمریکا یعنی مکزیک دارند؛ از همین رو چینی ها از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ حجم سرمایه گذاری که در مکزیک انجام دادند ۱۲۶ درصد افزایش داشته است؛ صنعت خودرو آمریکا از این بابت بسیار نگران است. چینی ها فقط به بازار آمریکا و اروپا بسنده نکردند و بازار خاورمیانه برای آن ها بسیار جذاب تر است. به گزارش شرکت برلیس آلمان چینی ها در سال ۲۰۲۲ در خاورمیانه بسیار فعال بودند، برندهای چینی بیش از ۱۰درصد از کل فروش خودرو در عربستان سعودی، بحرین و عمان را از آن خود کردند. در عربستان سعودی، چین حدود ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو صادر و فروخته است که تقریباً ۱۷ درصد از سهم بازار خودرو عربستان را تشکیل می دهد. البته عمده فعالیت های چینی ها در خاورمیانه به ویژه در کشور عربستان با تعهد مالی دولت های عربی بوجود آمده است.
خودروسازان باید تصمیم بگیرند که همکاری با غول های دیگر خودروساز غربی را برنامه ریزی کنند یا یک تعهد مالی سنگین به کشور چین جهت واردات مستقیم بدهند
تعهد پر ریسک، مشارکت یا قبول انقراض!
در دنیای پر تحول خودروسازی جهان، مشارکت در عرصه بین الملل برای تحول غیر قابل اجتناب است. چین با اقتصاد خودروهای برقی به سرعت در حال گسترش، داشتن جمعیت قابل توجه و دهه ها سرمایه گذاری در صنایع و تحقیقات، به عنوان یک بازیگر محوری در عرصه جهانی خودروهای برقی ظاهر شده است. در حالی که فرصت های همکاری با چین فراوان به نظر می رسد؛ ولی استفاده از سرمایه گذاری های استراتژیک با چین نیاز به مدیریت ریسک بالا و انتخاب درست شریک دارد. البته پویایی جنگ قیمت ها در حال تحول چشم انداز جهانی خودروهای برقی است که پتانسیل این همکاری را پیچیده تر می کند.
به نظر می آید خودروسازان برای رقابت در صحنه جهانی باید مثل استلانتیس با موقعیت ممتاز بین المللی راهبرد خود را در مشارکت با چین برنامه ریزی کند یا مانند ابتکار نیسان و تسلا درپی کاهش شدید هزینه های تولید باشد. بنابراین خودروسازان باید تصمیم بگیرند که همکاری با غول های دیگر خودروساز غربی را برنامه ریزی کنند یا یک تعهد مالی سنگین به کشور چین جهت واردات مستقیم بدهند. اگر خودروسازان داخلی پتانسیل اجرای هیچ یک از ابتکارات را فعلا ندارند، «تلاش شبانه روزی هدفمند صنعتگران و قانونگذاران» بهترین گزینه پیشرو برای زنده ماندن صنعت است، لازم به ذکر است که تحول صنعت خودرو بدون انرژی ممکن نیست.
«دوستان ژیوپلیتیک برای روز مبادای اقتصادی» یک رویای کهنه بیش نیست!
این یک واقعیت غیر قابل انکار ناپذیر است که هیچ کشور خارجی بدون چشم انداز برگشت سرمایه جذاب با خودروسازی یا شرکتی وارد تعامل سرمایه گذاری نمی شود. گذار به حمل و نقل برقی نیازمند یک رویکرد جامع ملی شامل تسریع در دسترس قرار دادن محصولات پاک تر مقرون به صرفه برای مشتریان، عملی بودن گذار (از دید اقصادی-اجتماعی) و محوریت پایداری (از دید زیست محیطی) است. خودروسازان داخلی باید استراتژی های بازار خود را آگاهانه تنظیم کنند، نوآوری و کارآمدی در تولید را در اولویت قرار دهند و نگرش صنعتی خود را با الزامات زیست محیطی محلی (قوانین ملی) هماهنگ کنند. تنها از طریق تلاش های بی وقفه می توان چشم انداز حمل و نقل پاک را در سطح ملی به فعلیت رساند و آینده صنعت حمل ونقل مطمن را برای نسل های آینده ترسیم کرد.
نظر شما