ونوس بهنود؛ بازار: طرح مسکن مهر اردبیل که از ابتدای دولت نهم باهدف حمایت از اقشار کم برخوردار کلید خورد باگذشت بیش از یک دهه رو به اتمام و طرحی دیگر در آستانه اجرا است.
در پی مطالبات متعدد وصول‌شده به دولت، موضوع طرح مسکن مهر به‌عنوان راهکاری با کمترین بار مالی مطرح شد.
طرح مسکن مهر در ابتدا در قالب‌بند د تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۳۸۶ آغاز شد و سپس بر مبنای قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن، به‌صورت پیوسته در دستور کار قرار گرفت.
در قالب این طرح دولت زمین‌هایی را برای احداث انبوه مسکن انتخاب می‌کرد و به‌نوعی با اجاره بلندمدت مسکن، قیمت زمین از مجموع هزینه‌های مسکن کسر می‌شد. این طرح در پی سال‌های اجرای خود با انتقادها و دفاعیات متعددی روبه‌رو شده است. آخرین ارزیابی طرح مسکن مهر گویای این موضوع است که دولت در تلاش است، پرونده مسکن مهر را خاتمه داده و طرح اقدام ملی مسکن که مشابه آن است را به اجرا درآورد.
مطابق سرشماری‌ها، در شهرهای اردبیل ۸۶۰ هزار نفر در قالب ۲۵۶ هزار خانوار و ۲۴۱ هزار مسکن زندگی می‌کنند که تفاوت این دو رقم تعداد مسکن موردنیاز را نشان می‌دهد.
در تأمین نیاز مردم اردبیل به مسکن، شهرام باباخانی، معاون مسکن و بازآفرینی راه و شهرسازی استان با اشاره به پیشرفت مطلوب پروژه مسکن مهر، از آغاز پروژه طرح اقدام ملی در استان خبر داد.
*آخرین وضعیت مسکن مهر در استان اردبیل را تشریح کنید؟
تعداد کل مسکن مهر در سطح استان اردبیل ۴۱ هزار و ۳۷۸ واحد بود که از این تعداد ۴۰ هزار و ۹۶۲ واحد به بهره‌برداری رسیده و تحویل‌شده است.
تعدادی از واحدها در پارس‌آباد و اردبیل باقی‌مانده است که مشکلات ۴۷۲ واحد باقی‌مانده در پارس‌آباد طی روزهای اخیر اختلاف با پیمانکار رفع شده و آماده واگذاری است.
در اردبیل نیز ۵۲۸ واحد باقی‌مانده که پیگیر امور اجرایی آن هستیم تا درنهایت بتوانیم در تیر یا مردادماه پرونده مسکن مهر را خاتمه دهیم.
در حال حاضر مشکلی در اتمام مسکن مهر اردبیل وجود ندارد و در تمامی شهرک‌ها، زیرساخت‌های لازم تأمین‌شده و هیچ مشکلی به لحاظ تأمین آب، برق، گاز و فاضلاب نداریم. در برخی شهرها خود شهر فاضلاب نداشته اما به مسکن مهر فاضلاب اختصاص دادند.
خوشبختانه اراضی اختصاص‌یافته به مسکن مهر مناسب بوده و در آن مقطع زمانی حاکمیت تصمیم معقولی برای مکان احداث مسکن مهر گرفته است.
*برای تأمین تأسیسات خدماتی و آموزشی چه اقداماتی صورت گرفته است؟
در تمامی شهرک‌های مسکن مهر، نیازمندی‌ها شامل مذهبی، بهداشتی، آموزشی و ورزشی دیده‌شده و در برخی نیز تأسیسات با پیشرفت فیزیکی مطلوبی تأمین‌شده است.
راه و شهرسازی متعهد شده نسبت به احداث مساجد، کمک به احداث مدارس و کمک به احداث کلانتری‌ها مشارکت کند.
تا به امروز نیز هشت مسجد به اتمام رسیده و یک مورد در حال ساخت است. در ساخت هشت مدرسه مشارکت داشتیم که شش مورد به بهره‌برداری رسیده است. احداث دو کلانتری نیز آغازشده بود که یکی به بهره‌برداری رسیده و دومی حدود ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
*چرا طرح مسکن اجتماعی در اردبیل اجرا نشد؟
مسکن اجتماعی یک نام‌گذاری بود. این طرح پیشنهاد وزیر سابق آقای آخوندی بود که عملاً اجرا نشد. اما بعد از مسکن مهر، طرح اقدام ملی مسکن آغازشده که باز بخشی از دغدغه‌های مردم را رفع خواهد کرد.
دولت متعهد شده ۴۰۰ هزار واحد را در کشور احداث کند و در قالب این طرح تسهیلات ساخت به متقاضی ارائه می‌شود. این طرح در قالب‌های مختلف واگذاری ۹۹ ساله، تسهیلات بافت فرسوده، تسهیلات صندوق مسکن یکم و تسهیلات ساخت است.
در خود استان نیز در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر راه و شهرسازی متولی است و در سایر شهرها بنیاد مسکن عهده‌دار ساخت خواهد بود. که درواقع راه و شهرسازی صرفاً متولی ساخت در شهر اردبیل است.
اراضی ساخت ۴۶۰ واحد به بنیاد مسکن واگذارشده و ساخت ۵۴۰ واحد در شهر اردبیل آغازشده است.
*چه تعداد از شهروندان در طرح اقدام ملی ثبت‌نام کرده‌اند و آیا احتمال ثبت‌نام مجدد وجود دارد؟
در ابتدا ما محدودیت زمانی ثبت‌نام داشتیم که ۱۵۰۰ نفر ثبت‌نام کردند. اما در پی مطالبه مکرر مردم نوبت دوم ثبت‌نام عملیاتی شد و ۸۴۰۰ نفر دیگر نیز ثبت‌نام کردند.
در وضعیت فعلی ما در حال پایش ثبت‌نام کننده‌ها و استعلام از دستگاه‌ها هستیم. چراکه طرح اقدام یک سری ضوابط و شروطی برای متقاضی تعریف کرده تا مطابق رسالت خود افراد کم برخوردار صاحب مسکن شوند.
چون احداث ۵۴۰ واحد برای نزدیک به ۱۰ هزار متقاضی آغازشده به نظر نمی‌رسد، ثبت‌نام سوم انجام شود. درصورتی‌که تعداد ثبت نامی نهایی شده کمتر از سهمیه ما باشد، احتمال ثبت‌نام مجدد وجود دارد.
*میانگین درآمد مردم استان کمتر از میانگین کشوری است. در طرح اقدام ملی چه امتیاز و شرایطی برای مردم اردبیل در نظر گرفتید؟
پیرو جلسات مکرر و بررسی وضعیت استان اقداماتی صورت گرفته است. طرح اقدام ملی یا به شکل فروش اقساطی باقیمت کارشناسی زمین که در طی چهار سال هزینه زمین دریافت می‌شود و یا ۹۹ ساله است و قرار است در استان تمامی مسکن‌ها در قالب طرح ۹۹ ساله عملیاتی شود.
در ۹۹ ساله ما پولی برای زمین نمی‌گیریم و به مدت ۹۹ سال در اختیار سازنده قرار می‌گیرد.
*آیا در این طرح مردم مستأجر دولت می‌شوند و آیا امکان نقل‌وانتقال مسکن از بین نمی‌رود؟
دولت نمی‌تواند زمین را به مردم هبه کند اما ۹۹ سال در اختیار سازنده قرار می‌دهد. این طرح از مسکن مهر آغاز شد و هدف آن این بود که هزینه زمین را نگیریم تا قیمت تمام‌شده مسکن کاهش یابد.
خیر؛ هم در مسکن مهر و هم در طرح اقدام ملی امکان خریدوفروش و نقل‌وانتقال وجود دارد.
*یکی از اقدامات دولت تسهیلات احداث مسکن است. اما مردم از نرخ تسهیلات گله‌مندند. آیا می‌پذیرید تسهیلات تناسبی با تورم ندارد؟
ما در طرح اقدام ملی تسهیلات ۱۸ درصد ارائه می‌کنیم. تسهیلات ۱۰۰ میلیون تومان و اقساط آن‌یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است. اینکه صرفاً رقم تسهیلات افزایش یابد، خروجی مطلوبی ندارد و همین میزان قسط را اقشار متوسط به‌سختی می‌توانند بپردازند.
در بافت فرسوده هم ۴۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان تسهیلات با نرخ ۹ درصد پرداخت می‌شود. در سال‌های اخیر نسبت به افزایش تورم، سقف وام نیز افزایش‌یافته و تا سیاست‌ها تنظیم و به بانک‌ها ابلاغ شود، زمان‌بر است.
به‌عنوان‌مثال مبلغ تسهیلات مسکن مهر در ابتدا ۱۵ میلیون تومان بود که در گذر زمان هشت ساله به ۴۵ میلیون تومان افزایش یافت.
اما در برخی جاها تورم بیشتر از افزایش سقف وام است.
*قیمت مسکن در اردبیل با افزایش قابل‌توجه همراه است. آیا دولت دخالتی در نرخ مسکن و اجاره‌بها دارد؟
اتحادیه املاک تحت نظارت سازمان صمت است و وزارت راه و شهرسازی دخالتی در قیمت مسکن و اجاره‌بها ندارد و این موضوع بیشتر بر اساس عرضه و تقاضا اتفاق می‌افتد.
اجاره بر اساس ارزش ملک است و ارزش ملک نیز با تورم تغییر پیدا می‌کند و طبیعی است وقتی ملک گران‌تر شود، اجاره‌بها نیز افزایش می‌یابد.
از سویی بیش از ۹۰ درصد افرادی که منازل خود را اجاره داده‌اند، برای تأمین معیشت خود، نیازمند اجاره‌بها هستند. وقتی هزینه زندگی افزایش می‌یابد در افزایش اجاره‌بها نیز تأثیر دارد و تمامی این عوامل زنجیروار قیمت اجاره‌بها را افزایش می‌دهد. درعین‌حال از تأثیر پول‌های سرگردان هم نباید غافل بود. شاید افزایش قیمت خودرو یا ارز را دولت بتواند کنترل کند اما در مسکن عملاً امکان‌پذیر نیست.
*اقدامات راه و شهرسازی در مسکن های‌خیریه را بیان کنید؟
با همکاری ادارات بنیاد مسکن و بهزیستی، مسکن‌های خیریه احداث می‌شود که در شهرک اندیشه، زمین رایگان در اختیار هر دو مجموعه قراردادیم.
ساخت‌وساز هم در پی اختصاص زمین انجام‌شده و درمجموع مشکلی به لحاظ ساخت مسکن‌های خیریه در استان نداریم.
اداره کل راه شهرسازی در سال‌های ۹۷ و ۹۸، ۲۲۴ واحد پروژه مسکونی مشارکتی احداث کرده است.
همچنین در دو سال اخیر ۵۴ پروژه بازآفرینی شهری بااعتبار ۲۲۹ میلیارد ریال در سطح استان اجراشده است.
نظر شما