بازار؛ گروه بین الملل: «مهمت آلاجا» در طی مقاله ای که در سایت امواج مدیا منتشر شده می نویسد: با وجود کشش ها و فشارهای مختلف از سوی همتایان منطقه ای خود، ترکیه نمی خواهد وارد یک درگیری جدید شود. بنابراین هم از «عملیات نگهبان رفاه» و هم از حوثی ها و حملات آنها به کشتیرانی فاصله می گیرد. تا زمانی که آنکارا یک تهدید امنیتی مستقیم را درک نکند، احتمالاً به دنبال حفظ تعادل پیچیده خود خواهد بود.
ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.
ترکیه برای اجتناب از درگیر شدن در درگیری های منطقه ای، از پیوستن به ائتلاف دریایی جدید به رهبری ایالات متحده آمریکا در دریای سرخ خودداری کرده است
ترکیه برای اجتناب از درگیر شدن در درگیری های منطقه ای، از پیوستن به ائتلاف دریایی جدید به رهبری ایالات متحده آمریکا در دریای سرخ خودداری کرده است. این مأموریت دریایی ماه گذشته برای محافظت از کشتی‌ها در برابر حملات جنبش انصارالله یمن، معروف به حوثی‌ها به کشتی‌های مرتبط با اسرائیل تشکیل شد. بعید است که آنکارا در این ابتکار شرکت کند و در عوض ترجیح می دهد روابط خود را با همتایان مختلف متعادل کند. ترکیه همچنین از قرار گرفتن در یک بلوک صراحتاً طرفدار یا ضد حوثی و کنار گذاشتن مواضع طرفدار فلسطینی خود محتاط است.
ائتلاف دریایی جدید
حملات حوثی‌ها به کشتی‌های مرتبط با اسرائیل - که برای آتش‌بس در غزه آغاز شده‌اند - بر امنیت منطقه و تجارت جهانی تأثیر گذاشته است. این گروه یمنی از اکتبر ۲۰۲۳ حدود ۳۰ حمله در دریای سرخ و تنگه استراتژیک باب المندب انجام داده است که باعث شده برخی از شرکت های کشتیرانی برجسته جهان مسیرهای خود را دوباره ترسیم کنند. دریای سرخ خانه یکی از شلوغ ترین خطوط کشتیرانی جهان برای کالاهای مصرفی و انرژی است. تقریباً ۱۲ درصد تجارت جهانی از طریق آبراه در سواحل غربی یمن می گذرد که سالانه حدود ۱ تریلیون دلار کالا را تشکیل می دهد.
همانطور که «لوید آستین» وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا در ماه گذشته اعلام کرد، ۱۰ کشور ابتدا به عملیات نگهبان رفاه پیوستند. با این حال در عرض چند روز فرانسه، ایتالیا و اسپانیا عقب نشینی کردند و گفتند که از طرح های امنیتی در منطقه حمایت خواهند کرد اما خارج از فرماندهی ایالات متحده به طور مستقل عمل خواهند کرد. در همین حال هیچ کشور ساحلی در دریای سرخ رسما به این مأموریت ملحق نشد، در حالی که بحرین تنها عضو عرب بود.
در بحبوحه افزایش سوالات در مورد ائتلاف، پنتاگون در ۲۱ دسامبر ادعا کرد که بیش از ۲۰ کشور آن را امضا کرده اند اگرچه به نظر می رسد بسیاری از دولت ها مشارکت ادعایی خود را مخفی نگه می دارند. گمانه زنی هایی وجود دارد که ممکن است چندین کشور ساحلی دریای سرخ در میان اعضای ائتلاف اعلام نشده باشند.
پیوند دوگانه آنکارا
علیرغم اینکه آنکارا متحد نظامی ایالات متحده آمریکا و عضو ناتو است، به نظر می رسد که از هرگونه ابتکار دریای سرخ فاصله گرفته است. ترکیه و یمن پیوندهای تاریخی عمیقی دارند که قدمت آن به امپراتوری عثمانی باز می گردد. اخیراً روابط آنکارا و صنعا هم به دنبال اتحاد شمال و جنوب یمن در سال ۱۹۹۰ و هم پس از به قدرت رسیدن حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه (AKP) در سال ۲۰۰۲ رشد کرد. این پیوندها ترکیه را به سمت رویکردی محتاطانه در یمن سوق می دهد.
یکی دیگر از محرک های بزرگ سیاست ترکیه، روابط شکننده اما حیاتی با ایران و عربستان سعودی است. در حالی که دو قدرت منطقه ای از طرف های مختلف در مناقشه یمن حمایت می کنند - ریاض از دولت به رسمیت شناخته شده بین المللی حمایت می کند و تهران به حوثی ها نزدیک است - آنکارا رویکرد دیپلماتیک دقیقی را برای محافظت از روابط خود با هر دو کشور منطقه ایجاد کرده است.
ترکیه در نمایش اقدام متعادل کننده خود از دولت یمن که در سطح بین المللی به رسمیت شناخته شده است، حمایت می کند. با این حال پس از تصرف صنعا توسط حوثی‌ها، آنکارا در مداخله نظامی به رهبری عربستان سعودی که در سال ۲۰۱۵ برای بازگرداندن دولت یمن آغاز شد، شرکت نکرد
ترکیه در نمایش اقدام متعادل کننده خود از دولت یمن که در سطح بین المللی به رسمیت شناخته شده است، حمایت می کند. با این حال پس از تصرف صنعا توسط حوثی‌ها، آنکارا در مداخله نظامی به رهبری عربستان سعودی که در سال ۲۰۱۵ برای بازگرداندن دولت یمن آغاز شد، شرکت نکرد. در عین حال آنکارا از تلاش‌ها برای دستیابی به یک توافق صلح جامع برای پایان دادن به درگیری در یمن حمایت کرده است. پاییز گذشته وزارت خارجه ترکیه از مذاکرات به میزبانی عربستان سعودی استقبال کرد و بر حمایت خود از وحدت ملی و تمامیت ارضی یمن تاکید کرد.
موضع آنکارا نیز تا حدی تحت تأثیر تمایل به محافظت از روابط رو به رشد خود با ریاض است. روابط دوجانبه پس از گزارش قتل «جمال خاشقجی»، روزنامه‌نگار مخالف سعودی در کنسولگری پادشاهی در استانبول در سال ۲۰۱۸ به اوج خود رسید. اما اخیراً روابط گرمتر شده است زیرا «رجب طیب اردوغان»، رئیس‌جمهور ترکیه در بحبوحه بحران اقتصادی در داخل کشور به سمت کشور ثروتمند عربی خلیج فارس روی آورده است. عربستان سعودی متقابلاً به اقدامات ترکیه پاسخ داده و در جهت تقویت صنعت دفاعی خود حرکت کرده است. آنکارا و ریاض در ژوئیه ۲۰۲۳ چندین قرارداد از جمله فروش هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه را امضا کردند.
با توجه به اینکه عربستان سعودی نیز تمایلی به پیوستن به عملیات نگهبان رفاه - به ویژه برای جلوگیری از از بین بردن توافق صلح احتمالی با حوثی‌ها - ندارد ترکیه نمی‌خواهد با پیوستن به ائتلاف تحت رهبری ایالات متحده، روابط قوی فعلی خود با پادشاهی را خراب کند و به طور بالقوه مذاکرات صلح یمن را تهدید کند.
ترکیه همچنین مواضع خود را با توجه به روابط خود با ایران تنظیم می کند. جمهوری اسلامی ایران از حوثی ها حمایت نظامی کرده است. چنین کمکی به دلیل استراتژی ایران برای نمایش قدرت در سراسر منطقه است. در حالی که ایران مدت‌ها از حوثی‌ها حمایت می‌کند و اقدامات جنبش یمن را ستایش می‌کند، هرگونه دخالت در هدف‌گیری کشتی‌ها در دریای سرخ را رد کرده است.
تصویر بزرگتر این است که آنکارا از نفوذ جنبش های مورد حمایت ایران در منطقه آشفته است. ترکیه در مناطقی مانند عراق و سوریه با گروه های مسلح نزدیک به ایران درگیر شده است. همچنین تنش هایی بین آنکارا و تهران در قفقاز جنوبی وجود دارد. در مقابل این پس‌زمینه، ترکیه مایل است از افزودن بعد جدیدی به تنش‌های موجود با ایران اجتناب کند - از جمله از طریق مشارکت در «عملیات نگهبان رفاه».
حمایت از فلسطینی ها
تردید ترکیه برای پیوستن به ائتلاف دریایی به رهبری ایالات متحده آمریکا همچنین ناشی از این است که چگونه حوثی ها حملات دریایی خود را با موفقیت به عنوان حمایت از آرمان فلسطین معرفی کرده اند.
آنکارا مایل است از وجهه طرفدار غزه خود - که یک نشانه مهم در داخل و هم در سطح بین المللی است - محافظت کند. بنابراین هر اقدامی که ممکن است به عنوان حمایت از اسرائیل تعبیر شود، از نظر سیاسی مضر خواهد بود.
نباید از نظر دور داشت که ترکیه در لفاظی های خود در حمایت از فلسطینیان برجسته بوده است. در اکتبر ۲۰۲۳، همزمان با شروع جنگ غزه پس از حمله غافلگیرانه فلسطینی ها به اسرائیل، اردوغان اظهار داشت: حماس یک سازمان تروریستی نیست، یک گروه آزادیبخش است که برای حفاظت از سرزمین ها و مردم خود نبردی را آغاز می کند. اردوغان رئیس جمهور ترکیه، «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر اسرائیل را به عنوان «قصاب غزه» توصیف کرده است. ترکیه نمی خواهد این موقعیت را تضعیف کند و با شرکت در مأموریت دریایی به رهبری ایالات متحده آمریکا، حتی به طور ضمنی طرفدار اسرائیل تلقی شود.
نکته مهم این است که آنکارا نمی‌خواهد به عنوان بخشی از اردوگاه حوثی‌ها انتخاب شود - چه رسد به محور مقاومت. فراتر از حوثی ها و حماس، شبکه ائتلاف منطقه ای به رهبری ایران، حزب الله لبنان، گروه های مسلح شیعه در عراق و دولت سوریه را گرد هم می آورد. اردوغان همچنان حملات تلافی جویانه بریتانیا و آمریکا در یمن را محکوم کرده و گفته است: آنها مشتاقند دریای سرخ را به حمام خون تبدیل کنند.
در خارج از یمن، ترکیه به عنوان بخشی از اقدام موازنه خود هنگامی که حوثی‌ها اسرائیل را با هواپیماهای بدون سرنشین و موشک هدف قرار دادند، سکوت کرد و از حملات گزارش‌شده اسرائیل و آمریکا به گروه‌های مسلح تحت حمایت ایران در عراق و سوریه ابراز نگرانی کرد.
تداوم ناامنی
آنکارا به شدت از شکنندگی وضعیت فعلی در منطقه آگاه است که می تواند به سرعت به یک آتش سوزی گسترده تر تبدیل شود. در بحبوحه ادامه جنگ در غزه، حملات نامتقارن حوثی ها به طور فزاینده ای تجارت منطقه ای را تهدید می کند. ناامنی مداوم بر زنجیره تامین جهانی تاثیر می گذارد. تعدادی از بزرگترین شرکت های کشتیرانی جهان تجارت را به سمت دماغه امید نیک در منتهی الیه جنوبی آفریقا هدایت می کنند و از کانال سوئز اجتناب می کنند. این امر بر تجارت ترکیه تأثیر می گذارد زیرا آنکارا از نزدیکی به مسیرهای کشتیرانی که از کانال استفاده می کنند سود می برد.
بحران طولانی‌مدت در دریای سرخ با کاهش تعداد کانتینرها در بنادر مدیترانه شرقی و افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل، بر منافع ترکیه تأثیر می‌گذارد و باعث ایجاد استرس مالی در زمان عدم اطمینان اقتصادی برای آنکارا می‌شود. ترکیه به این ترتیب به دنبال کاهش آسیب های ناشی از بحران غزه و دریای سرخ و حمایت از تجارت در جایی است که می تواند.
با وجود کشش ها و فشارهای مختلف از سوی همتایان منطقه ای خود، ترکیه نمی خواهد وارد یک درگیری جدید شود. بنابراین هم از «عملیات نگهبان رفاه» و هم از حوثی ها و حملات آنها به کشتیرانی فاصله می گیرد. تا زمانی که آنکارا یک تهدید امنیتی مستقیم را درک نکند، احتمالاً به دنبال حفظ تعادل پیچیده خود خواهد بود.
نظر شما