بازار؛ گروه بین الملل: «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اظهاراتی تحریک‌آمیز علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان، مدعی شد: ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که اورانیوم را در سطح بسیار بالا و نزدیک به میزان مورد نیاز برای تولید سلاح اتمی غنی‌سازی می‌کند.
گروسی به نشریه نشنال گفت: من نمی‌گویم آنها سلاح هسته‌ای دارند، عرض من این است که این میزان غنی‌سازی حساس است. هنگامی که شما این در این سطح غنی‌سازی می‌کنید باید قوانین را رعایت کنید. مدیرکل آژانس اوایل دی‌ماه نیز با انتشار گزارش تحریک‌آمیز دیگری اعلام کرد که روند تولید اورانیوم غنی‌شده در ایران افزایش یافته است. بر اساس این گزارش ادعایی، ایران سرعت غنی‌سازی اورانیوم خود را با خلوص ۶۰ درصد تغییر داده و از تولید ۳ کیلوگرم به حدود ۹ کیلوگرم در ماه بازگشته است.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه تأکید کرد که مسیر گفت‌وگوها با ایران همچنان باز است اما در ادامه در خصوص ادعای مانع‌تراشی ایران در مسیر بازرسی‌ها گفت: «این قطعاً در تضاد با روح کار ما است. بسیار بسیار غیرسازنده است».
باید گفت ایران ۲ سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعلل طرف‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان در این توافق، گام‌هایی را تحت نظارت آژانس برای کاهش تعهداتش برداشت تا توازن در اجرای این توافق را برقرار کند. جمهوری اسلامی ایران همواره تاکید کرده است که تدابیر صورت گرفته برگشت پذیر بوده و هرزمان که سایر طرف‌ها به طور کامل به تعهداتشان عمل کنند ایران نیز متقابلا رفتار خواهد کرد.
آمریکا که در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای خارج شد و ضمن بازگردانی تحریم‌های پیشین تحریم‌های متعدد تازه‌ای را نیز علیه ایران اعمال کرد و شرکای اروپایی برجام که از آن پس، تعهداتشان نسبت به کاهش تاثیر تحریم‌های آمریکا بر ایران و عادی‌سازی روابط تجاری با ایران را عملی نکرده‌اند، اقدامات متقابل ایران را که بر اساس حقوق قانونی تعیین شده آن در برجام، به طور گام‌به‌گام و با اطلاع قبلی انجام شد را نقض تعهدات برجامی آن تلقی کرده و در جلسات متعددی در شورای حکام به صدور بیانیه‌های سرزنشی متعددی علیه ایران پرداخته‌اند.
آمریکا و شرکای اروپایی توافق هسته‌ای با بهانه کردن ادعاهایی علیه ایران در زمینه موضوعات فرابرجامی، از جمله امور داخلی ایران و شراکت دفاعی آن با روسیه مسیر مذاکرات وین را منحرف کردند و این مذاکرات بیش از یک سال است که با وقفه روبه‌رو شده است.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «پروفسور جفری کارلینر» استاد دانشگاه بوستون ایالات متحده آمریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
در طول دولت های کارتر و ریگان، کارلینر به عنوان اقتصاددان ارشد و مدیر ستادی در شورای مشاوران اقتصادی رئیس جمهور خدمت کرد. او همچنین به عنوان مدیر اجرایی دفتر ملی تحقیقات اقتصادی در کمبریج، ماساچوست و معاون مدیر موسسه اقتصاد بین‌الملل پترسون در واشنگتن دی سی خدمت کرده است.
*مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، رافائل گروسی اخیراً گفته است که ایران به سرعت در حال غنی سازی اورانیوم است، اما ما نمی گوییم که سلاح دارد. وی همچنین اعلام کرده است که راه مذاکره با ایران همچنان باز است. ارزیابی شما از سخنان او چیست؟
«رافائل گروسی» چندین بار تاکید کرده است که ایران سلاح هسته‌ای ندارد، اما نسبت به توانمندی‌های برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران ابراز نگرانی کرده است. به نظر من با توجه به تحولات منطقه خاورمیانه گروسی نگران غنی سازی بیش از حد اورانیوم توسط تهران بوده و می خواهد این مسیر تحت نظارت نهادهای بین المللی و تابع چارچوبی قانونی مانند برجام شود.
*پس از اظهارات گروسی، آنتونی بلینکن نیز اعلام کرد که خروج آمریکا از برجام اشتباه بزرگی بوده و برنامه هسته ای ایران از این محدودیت رها شده است و اکنون در شرایطی هستیم که نمی خواستیم در آن قرار بگیریم. ارزیابی شما از سخنان او چیست؟
مقامات در واشنگتن بارها گفته اند که خروج از برجام اشتباه بوده است. اگر برجام زنده بود، ایران طبق مقرارت برجام اورانیوم را غنی سازی می کرد از طرفی می توانست از رفع تحریم ها و تاثیرات اقتصادی آن سود ببرد. ایران اکنون تحت تاثیر تحریم های بین المللی شدیدی قرار دارد و اقتصاد آن راکد شده است. ارزش پول این کشور به پایین ترین حد رسیده و معیشت مردم با مشکل مواجه شده است. ایران نمی توانست یک جانبه به مفاد برجام پایبند باشد زمانی که غرب آن را نادیده گرفته بود.
*حسین امیرعبداللهیان در دیدار با وزیر امور خارجه سوئیس در بیانیه ای به موازات اظهارات گروسی و بلینکن اعلام کرد: ابتکار سلطان عمان همچنان روی میز است و جمهوری اسلامی ایران به مسیر مذاکره پایبند است. ” آیا این مواضع را می توان دلیلی برای شروع مذاکرات دانست؟
اقتصاد ایران به شدت تحت تاثیر تحریم های بین المللی قرار گرفته است. بنابراین تهران همیشه خواستار ادامه مذاکرات هسته ای بوده است. ایران می خواهد مذاکرات هسته ای آغاز شده و بتواند با غرب به توافقی مانند برجام دست یابد. دولت بایدن نیز ماههای پیش رو خواهان دست یابی به توافقی با تهران جهت دستاوردی برای ارائه در انتخابات ۲۰۲۴ خواهد بود. اما شرایط منطقه خاورمیانه (جنگ حماس و اسرائیل) بر این روند تاثیر گذار خواهد بود.
*به طور کلی منظور از این مواضع مطرح شده از سوی مقامات آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران و آمریکا در بحبوحه جنگ غزه و جنگ در دریای سرخ چیست؟
وضعیت در خاورمیانه بسیار ملتهب است و «رافائل گروسی» بر دیپلماسی و مذاکره جهت حل مسئله هسته ای ایران تاکید دارد زیرا در این برهه زمانی دیپلماسی می تواند وضعیت در منطقه خاورمیانه را آرام کند. اگر طرفین بتوانند بهم اعتماد کنند و امتیازاتی به طرف مقابل دهند، می توان به حل این مسئله مهم امیدوار بود. ایران یکی از کشورهای مهم منطقه خاورمیانه است که حل مسائل با آن می تواند به ثبات در منطقه کمک کند.
نظر شما