بازار؛ گروه بین الملل: روزنامه عبری معاریو گزارش داد که با توجه به جنگ فعلی اسرائیل، توافقنامه ای امضا شد که بر اساس آن یک پل زمینی بین بندر دبی و بندر حیفا ایجاد می شود. معاریو افزود که این پل زمینی با هدف غلبه بر تهدید انصارالله یمن به قطع خطوط کشتیرانی در مسیر اسرائیل ایجاد می شود. دو طرف از آگوست ۲۰۲۰ روابط میان خود را عادی سازی کرده اند و این زمینه را برای گشایش توافقات گسترده بین آنها در سال های گذشته هموار کرده است. پیش از این انصارالله یمن اعلام کرده بود که کشتی‌های متعلق به شرکت های اسرائیلی یا تحت اداره آنها را در همبستگی با فلسطین هدف قرار می‌دهد.
قبلا نیز، امارات و اسرائیل از آغاز مذاکرات دوجانبه برای دستیابی به توافقنامه مشارکت اقتصادی جامع خبر دادند. رسانه‌های اماراتی و اسرائیلی گزارش دادند که این مذاکرات از طریق تماس تصویری و با حضور عبدالله بن طوق المری وزیر اقتصاد امارات و اورنا باربیوای وزیر اقتصاد اسرائیل آغاز شد. توافقنامه مشارکت اقتصادی جامع بین دو کشور در صورت حصول، تقویت روابط اقتصادی، ارتقای مبادلات تجاری به سطوح بالاتر و ایجاد انبوهی از فرصت‌های سرمایه گذاری جدید برای شرکت‌های دو کشور را در پی دارد.
وزیر اقتصاد امارات قبل از آغاز مذاکرات گفت که کشورش به توسعه مدل اقتصادی خود ادامه می‌دهد تا پایدارتر، انعطاف پذیرتر و به بازارهای جهانی باز شود. وزیر سابق اقتصاد رژیم صهیونیستی نیز اظهار کرده بود: «آغاز این گفتگوهای رسمی به تقویت همکاری و گفتگو در مرحله بعدی با هدف دستیابی به توافقنامه مشارکت اقتصادی جامع کمک می‌کند که در راستای توسعه تجارت بین دو کشور است.» ارزش مبادلات تجاری بین اسرائیل و امارات بیش از ۹۵۰ میلیون دلار از زمان امضای توافقنامه صلح بوده است.
واکاوی پل زمینی بین امارات و رژیم صهیونیستی
روز شنبه ۱۶ دسامبر ۲۰۲۳، وب‌سایت عبری «والا» اعلام کرد که اولین دسته از محموله‌های تجاری از طریق یک پل زمینی جدید که از امارات شروع و از عربستان سعودی و اردن می‌گذرد، وارد «اسرائیل» شده است. در ۵ دسامبر، روزنامه عبری Maariv از امضای توافقنامه بین امارات و اسرائیل برای ایجاد پل زمینی بین دو کشور خبر داد، در این راستا شرکت اسرائیلی "Trucknet" قراردادی را با شرکت اماراتی "Pure Trans" برای خدمات لجستیک برای ترانزیت با کامیون کالا از بندر دبی تا بندر حیفا در اسرائیل با عبور از عربستان و سپس اردن با ظرفیت ۳۰۰ تا ۳۵۰ کامیون در روز امضا کرد.
روز شنبه ۱۶ دسامبر ۲۰۲۳، وب‌سایت عبری «والا» اعلام کرد که اولین دسته از محموله‌های تجاری از طریق یک پل زمینی جدید که از امارات شروع و از عربستان سعودی و اردن می‌گذرد، وارد «اسرائیل» شده است
پروژه پل زمینی بین امارات و اسرائیل ایده‌ای برآمده از پیامدهای جنگ غزه تلقی نمی‌شود، اما جنگ و حملات متعاقب حوثی‌ها به کشتی‌های اسرائیلی باعث آغاز سریع اجرای این پروژه شد.
به گزارش یدیعوت آحارونوت، وزارت امور خارجه اسرائیل پیش از این طرح ایجاد این جاده زمینی را به نماینده ویژه آمریکا، آموس هاکشتین، ارائه کرده بود و مقامات دولت بایدن این طرح را به کشورهای مربوطه یعنی امارات، عربستان سعودی، بحرین و عمان ارائه کردند. در واقع، در سپتامبر گذشته، شرکت "تراکنت" اسرائیل با امارات متحده عربی و بحرین در منامه توافقنامه‌ای را برای آماده سازی شروع عملیات خط زمینی امضا کرد. بر اساس بیانیه حنان فریدمن، رئیس تراکنت، با تشدید حملات حوثی‌ها در پاسخ به جنگ اسرائیل در غزه، نیاز به بهره برداری از خط زمینی ضروری شده است.
اهمیت بهره برداری از این پل از این واقعیت ناشی نمی‌شود که از طریق زمینی بین امارات و رژیم اشغالگر ارتباط برقرار می‌کند، زیرا حمل و نقل زمینی از قبل بین دو طرف برقرار بود و کامیون‌ها قبلاً از امارات به بندر حیفا می‌رسیدند. یعنی از عربستان سعودی و سپس از اردن عبور می‌کنند، اما به صورت خط مستقیم حرکت نمی‌کنند، بلکه رانندگان و کامیون‌ها تغییر می‌کنند. اما اکنون یک کامیون و یک راننده مستقیماً از دبی به بندر حیفا می‌رسند که این امر بدون تغییر در گذرگاه‌های مرزی بین کشورها بوده و نشان‌دهنده توافق بین همه کشورهای شرکت‌کننده در مسیر، برای همسویی کامیون‌ها و پذیرش گواهینامه رانندگی برای رانندگان مجاز به سفر است.
از این رو؛ همانطور که این گام جای هیچ تردیدی در مورد پایبندی امارات و بحرین به دیدگاه استراتژیک خود از مشارکت با "اسرائیل" باقی نمی‌گذارد، همچنین نشان می‌دهد که عربستان سعودی همچنان در مسیر عادی سازی معامله با "اسرائیل" به پیش می‌رود، به ویژه با توجه به استراتژی سعودی که با این موضوع در زمینه گسترده‌تر شامل مشارکت امنیتی و دفاعی با ایالات متحده، سروکار دارد. از زمان آغاز جنگ اسرائیل علیه غزه، ریاض با رویکرد دیپلماتیک محتاطانه، از نقض‌های اسرائیل در غزه انتقاد کرده و خواستار آتش‌بس فوری شده است، اما تمایلی به استفاده از ابزارهای در اختیار خود برای اعمال فشار بر ایالات متحده و «اسرائیل» مانند توانایی آن در کاهش تولید نفت نشان نداده است.
از سوی دیگر، پل زمینی حدود ۱۰ روز سریع‌تر از کانال سوئز عمل می‌کند، زیرا حمل کالا از طریق آن تنها ۳-۴ روز طول می‌کشد. بنابراین، پل در مورد حمل و نقل کالاهایی با ماندگاری کوتاه مانند محصولات غذایی تازه اهمیت ویژه‌ای دارد
اگرچه جنگ اسرائیل در غزه موقتا تلاش‌های دیپلماتیک مرتبط با مسیر عادی‌سازی بین عربستان سعودی و اسرائیل را مختل کرد، اما محاسباتی که ریاض را به مسیر عادی‌سازی سوق داد، همچنان وجود دارد. زیرا ریاض معتقد است که جاه طلبی‌اش برای رهبری اقتصادی در خاورمیانه بوده و آن مستلزم تضمین ثبات بلندمدت در پرتو روابط قوی با واشنگتن است. هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که عربستان سعودی این ارزیابی را در نتیجه جنگ غزه تغییر داده باشد، حتی اگر موضوع فلسطین وزن نسبی بیشتری در مذاکرات عادی‌سازی داشته باشد.
از سوی دیگر، پل زمینی حدود ۱۰ روز سریع‌تر از کانال سوئز عمل می‌کند، زیرا حمل کالا از طریق آن تنها ۳-۴ روز طول می‌کشد. بنابراین، پل در مورد حمل و نقل کالاهایی با ماندگاری کوتاه مانند محصولات غذایی تازه اهمیت ویژه‌ای دارد. اگرچه هزینه استفاده از پل زمینی بیشتر از کانال سوئز است، اما هزینه‌های بالای فعلی بیمه‌های دریایی به دلیل تنش های موجود در تنگه باب‌المندب، مسیر زمینی را ارزان‌تر کرده است.
در حالی که تاثیر پل زمینی بین امارات و اسرائیل بر کانال سوئز محدود خواهد بود، این کانال در آینده قابل پیش بینی با چالش‌های بزرگی روبرو خواهد شد. از آنجایی که تنش‌های ژئوپلیتیکی و رقابت بین چندین کشور بین‌المللی و منطقه‌ای پروژه‌های جایگزین مبتنی بر اتحادهای استراتژیک گسترده و سرمایه‌گذاری‌های مالی عظیم مانند کریدور اقتصادی بین هند، خاورمیانه و اروپا را تشویق می‌کند. یا مسیر توسعه بین عراق و ترکیه نیز این روند را دارد و این پروژه‌های عظیم عواقب مستقیمی بر کانال سوئز خواهند داشت، البته کانال سوئز مزیت رقابتی مرتبط با توانایی آن نسبت به سایر مسیرها برای دریافت کانتینرهای غول‌پیکر و تانکرهای نفت و گاز را همچنان حفظ خواهد کرد.
کریدور اتصالی مصر به عراق
مصر اجرای مراحل اولیه پروژه سه‌جانبه ترابری را که چند ماه پیش درباره آن با سران عراق و اردن توافق کرده بود آغاز کرد. این پروژه چندمنظوره برای تسهیل مبادلات تجاری و تسهیل انتقال نفت و کالا از بندر بصره به مصر و اردن و از آنجا به حوزه دریای مدیترانه و اروپا اجرا می‌شود. به گزارش «الجزیره» این خط تجاری جدید که از اردن می‌گذرد با خط دیگری از امارات به اردن و از آنجا به اسرائیل می‌رسد تقاطع پیدا می‌کند.
در این پروژه دوم نیز مصر مشارکت دارد. آنچنان که نقشه‌ها نشان می‌دهند این کریدور تجاری جدید بسیار کوتاه‌تر از مسیر عبور از تنگه هرمز به اقیانوس هند و از آنجا به دریای سرخ است و مسیر طولانی کشتی‌ها به باب المندب را کوتاه می‌کند. تهدیدهای انصارالله علیه کشتیرانی در این مسیر به گفته ناظران موجب تسریع در اجرای این پروژه در خشکی می‌شود.
اردن اعلام کرد که تنش‌های جاری در دریای سرخ موجب فعال شدن پروژه خط خشکی و دریایی با مصر می‌شود؛ به خصوص که دست‌کم ۱۰۳ کشتی کانتینربر در پی حملات انصارالله مسیر خود را تغییر دادند تا برای رسیدن به مدیترانه کل آفریقا را دور بزنند
اردن اعلام کرد که تنش‌های جاری در دریای سرخ موجب فعال شدن پروژه خط خشکی و دریایی با مصر می‌شود؛ به خصوص که دست‌کم ۱۰۳ کشتی کانتینربر در پی حملات انصارالله مسیر خود را تغییر دادند تا برای رسیدن به مدیترانه کل آفریقا را دور بزنند. اقدامی که معنای آن افزایش هزینه حمل و نقل است. شرکت مرسک، دومین شرکت خدمات ترابری جهان، اعلام کرده که «آشوب در دریای سرخ تا چند ماه طول خواهد کشید».
اجرای این پروژه البته پرسش‌هایی را درباره تأثیر احتمالی آن بر کانال سوئز مطرح کرده است. در حال حاضر، بر اساس برآورد کارشناسان، حملات انصارالله درآمدهای مصر از کانال سوئز را ۴۰ درصد کاهش داده است. همچنین تأثیر این مسیر بر پروژه جاده بازرگانی هند به اروپا با عبور از امارات و اسرائیل را هم جای بحث دارد. البته این کریدور نیز می تواند به اتصال اسرائیل به کشورهای عربی کمک کند.
نظر شما