بازار؛ گروه انرژی: «هر روز یک میلی متر از زمین‌های دشت شهریار نشست می‌کند.» آنگونه که سید حسن رضوی مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای تهران اعلام کرده میزان فرونشست زمین در برخی از نقاط دشت شهریار به چیزی حدود ۳۶ سانتی متر در سال رسیده است. فرونشستی که برداشت بیش از اندازه از منابع زیرزمینی و البته نبود نظارت بر سطح برداشت چاه‌های غیر مجاز اعلام می‌شود. سید حسن رضوی با اشاره به برداشت حدود ۴ میلیارد مترمکعب از منابع زیرزمینی، امیدوار است که با بهره برداری از تصفیه خانه ششم میزان برداشت از منابع زیرزمینی کاهش یافته و به تبع آن میزان فرونشست زمین به ویژه در دشت‌هایی همچون ورامین و شهریار کمتر شود. او همچنین می‌گوید که هم زمان با این تصفیه خانه، رینگی هم افتتاح خواهد شد که با بهره برداری از آن مشکل افت فشار آب در مناطق ۲۱ و ۲۲ تهران حل می‌شود. متن کامل گفتگوی بازار با مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای تهران را در ادامه می‌خوانید:
* بر اساس آنچه وعده داد شده بود، قرار بود که تصفیه خانه ششم تا پایان خرداد امسال وارد مدار شود. دلیل تاخیر در بهره برداری از این پروژه چیست؟
همانطور که وعده داده شد، فاز اول این تصفیه خانه تکمیل شده و هم اکنون تست‌های آزمایشی آن در حال انجام است. همچنین تونل انتقال آب در این طرح به دلیل اینکه چند سال قبل تر ساخته شده بود یک بازدید محلی از آن انجام دادیم و بعد از هفته گذشته مورد تست قرار گرفت. شستشویی ورودی و خروجی و زهکش‌ها و هوادهی فیلترها از دیگر اقداماتی است که برای بهره برداری کامل این پروژه صورت گرفته است.
با عملیاتی شده تصفیه خانه ششم، درب حدود ۱۰۰ حلقه چاه را در تهران بسته خواهد شد و میزان فرونشست زمین کاهش قابل ملاحظه ای را خواهد داشت. ضمن اینکه از نظر کیفی آن تغییر زیادی را در کیفیت آب شرب مصرفی به ویژه در مناطق جنوبی تهران خواهیم بود
* اما قرار بود که تست‌های آزمایشی این طرح قبل از خرداد انجام شده و از اول تیر در مدار قرار گیرد؟
بحث‌هایی به وجود آمد و آقای رییس جمهور اعلام کردند که باید این طرح به صورت کامل تکمیل شود تا بتواند مورد بهره برداری قرار گرفته و افتتاح رسمی می‌شود. به عنوان مثال ما تمرکز خود را روی خود پروژه معطوف کرده بودیم اما بعد به ما اعلام شد که ساختمان اداری این طرح هم زمان با آن باید به افتتاح برسد. با این وجود بر اساس آنچه شرکت آب و فاضلاب تهران اعلام کرده تست‌های آزمایشی این طرح تا ۱۰ تیر به اتمام خواهد رسید و بعد از آن وارد شبکه خواهد شد.
* با بهره برداری از این تصفیه خانه چه تغییری در میزان برداشت آب از منابع زیرزمینی تهران ایجاد خواهد شد؟
تصفیه خانه ششم میزان برداشت از منابع زیرزمینی را به حدود ۲۵ درصد کاهش می‌دهد. پیش از این حدود ۷۰ درصد آب شرب مصرفی در تهران از آب‌های سطحی و حدود ۳۰ درصد از آب‌های زیرزمینی تامین می‌شد. اما حالا میزان برداشت آب از منابع زیرزمینی کمتر خواهد شد و به تبع آن شاهد کاهش فرونشست زمین در مناطق ۱۷، ۱۸، ۱۹ و دشت شهریار خواهیم بود. با عملیاتی شده تصفیه خانه ششم، درب حدود ۱۰۰ حلقه چاه را در منطقه شمال غرب تهران خاموش خواهد شد. ضمن اینکه از نظر کیفی آن تغییر زیادی را در کیفیت آب شرب مصرفی به ویژه در مناطق شمال غربی تهران خواهیم بود.
* در حال حاضر میزان فرونشست زمین در این مناطق چقدر است؟
میزان فرونشست در دشت‌های مختلف فرق می‌کند. به عنوان مثال در مناطقی مثل ۱۷، ۱۸ . ۱۹ حدود ۲۵ سانتی متر در سال است. ولی در یک منطقه از شهریار حدود ۳۶ سانتی متر در سال یعنی روزی یک میلی متر زمین نشست می‌کند که نشان دهنده شرایط فوق بحرانی در این منطقه است. اما با بهره برداری از این تصفیه خانه ۲.۵ مترمکعب در ثانیه از میزان برداشت آب از منابع زیرزمینی کاسته خواهد شد.
در استان تهران حدود ۴ میلیارد مترمکعب آب از چاه‌های زیر زمینی برداشت می‌شود که حدود ۱۰ درصد توسط چاه‌های غیر مجاز است
* در حال حاضر چه میزان آب از منابع زیر زمینی برداشت می‌شود؟ سهم چاه‌های غیر مجاز از آن چقدر است؟
در استان تهران حدود ۴ میلیارد مترمکعب از چاه‌های زیر زمینی برداشت می‌شود که حدود ۱۰ درصد توسط چاه‌های غیر مجاز است. به عبارت دیگر چیزی حدود ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب از چاه‌هایی برداشت می‌شود که هیچ نظارتی روی آنها نیست. آنگونه که آمارها نشان می‌دهد چیزی حدود ۵۰ هزار حلقه چاه در استان تهران داریم که حدود ۲۰ هزار تای آنها غیر مجاز است.
برای آبیاری فضای سبز شهر تهران حدود ۱۰۰ میلیون متر مکعب استفاده می شود و برای این منظور شهرداری تهران ۲۰۰ چاه غیر مجاز دارد
* شهرداری تهران یکی از بزرگترین مصرف کنندگان منابع زیرزمینی است. در حال حاضر چه میزان چاه غیر مجاز متعلق به شهرداری بوده و چه میزان آب از این چاه‌ها برداشت می‌شود؟
در میزان برداشت و تعداد چاه‌های غیر مجاز متعلق به شهرداری بین آب منطقه‌ای و شهرداری اختلاف‌هایی وجود دارد. از نظر ما حدود ۲۰۰ حلقه چاه غیر مجاز یا تعیین تکلیف نشده وجود دارد که متعلق به شهرداری است. اما شهرداری مدعی است که این چاه مجاز بوده و اینکه پروانه ندارند، دلیل دیگری دارد. از طرفی شهرداری مدعی است که میزان آبی که برای آبیاری فضای سبز استفاده می‌کند چیزی حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیون مترمکعب است اما به نظر ما این عدد خیلی بزرگتر از این حرف‌هاست و به نظر ما چیزی حدود ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب برای آبیاری فضای سبز در تهران استفاده می‌شود.
نظر شما