ساخت و ساز در تمام دنیا در باغ ممنوع است| آغاز منشا مسائل مرتبط با باغات تهران از سال ۸۲

بازار؛ گروه راه و مسکن: علی اعطا در نشست “حفاظت از باغات تهران” با بیان اینکه منشا مسائل مرتبط با باغات تهران به زمستان سال ۱۳۸۲ بر می گردد، گفت: تا قبل این دوره مصوبه شورای انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۹ در مورد قطع درختان وجود داشت که در مورد باغ ها هم بر همان اساس تصمیم گیری می شد که آن را می توانیم دوره اول نامگذاری کرد.

او در ادامه اینطور عنوان کرد که در دومین دوره شورای شهر تهران یک لایحه با امضای شهردار وقت به شورای شهر ارسال شد که نوع برخورد با باغات شهر را تغییر داد.

در لایحه دومین دوره شورای شهر تهران به کسانی که به دلیل عدم انتفاع مالی، اقدام به خشک کردن باغ خود می کنند، اجازه داده شود در ۳۰ درصد از اراضی آن باغ ساخت و ساز صورت بگیرد و تعداد طبقات آن دو برابر شود

اعطا در خصوص اینکه چه اتفاقی در ادامه رخ داد و آیا اینکه گفته می شود بسیاری از باغ های شهر تهران در اختیار مالکان اولیه خود نیستند صحت دارد؟ گفت: در لایحه ای که در دومین دوره شورای شهر تهران به تصویب رسید به این خاطر که کسانی به دلیل عدم انتفاع مالی، اقدام به خشک کردن باغ خود می کنند، اجازه داده شود در ۳۰ درصد از اراضی آن باغ ساخت و ساز صورت بگیرد و تعداد طبقات آن دو برابر شود. در همان مقطع این مباحث پیش می آید که تغییر در کالبدها، در صلاحیت شوراهای شهر نیست. همین هم باعث شد این مصوبه کج‌دار و مریز اجرا می شود.

در سال ۱۳۸۶ که طرح جامع جدید شهر تهران تصویب شد، این مصوبه با تغییرات جزیی همراه شد. از آن مقطع عملا ضابطه ای به نام برج باغ، شکل قانونی به خود می گیرد

عضو دوره پنجم شورای شهر تهران افزود: در سال ۱۳۸۶ که طرح جامع جدید شهر تهران تصویب شد، این مصوبه با تغییرات جزیی همراه شد. از آن مقطع عملا ضابطه ای به نام برج باغ، شکل قانونی به خود می گیرد.

وی ادامه داد: در اسفندماه سال ۱۳۹۶ شورای پنجم شهر تهران این مصوبه را لغو می کند. هر چند که این تصمیم به تنهایی کفایت نمی کرد. بر آن اساس مقرر شد که تراکم، سطح اشغال و … در باغ ها به ۱۵ درصد برسد تا جایی که مصوبه برج باغ را به خانه باغ تغییر داد. این دوره را می توانیم دوره سوم بنامیم. هنوز چیزی در مورد باغ های تهران تغییر نکرده و ملاک عمل همان مصوبه شورای پنجم است.

هیچوقت الزامی برای دولت ها و شهرداری ها وجود ندارد که باغ یا میراث فرهنگی را تملک کند. در همه ی دنیا کسی حق ندارد در میراث فرهنگی یا باغ ساخت و ساز کند یعنی هیچ حقی در این زمینه وجود ندارد

اعطا گفت: هیچوقت الزامی برای دولت ها و شهرداری ها وجود ندارد که باغ یا میراث فرهنگی را تملک کند. در همه ی دنیا کسی حق ندارد در میراث فرهنگی یا باغ ساخت و ساز کند یعنی هیچ حقی در این زمینه وجود ندارد.

سوال این است که چرا ما مفهوم میراث فرهنگی را به میراث طبیعی تسری نمی دهیم؟ چون پذیرفته شده است که در میراث فرهنگی نباید ساخت وساز صورت بگیرد

وی افزود: از سال ۱۳۸۳ وجود یک حق به رسمیت شناخته شد که افراد بتوانند ساخت و ساز کنند اما بنده معتقد هستم که کسی چنین حقی ندارد و ما در واقع یک امتیاز ویژه به مالکان داده ایم. سوال این است که چرا ما مفهوم میراث فرهنگی را به میراث طبیعی تسری نمی دهیم؟ چون پذیرفته شده است که در میراث فرهنگی نباید ساخت وساز صورت بگیرد.

بسیاری از باغ های شهر تهران در اختیار مالکان اولیه خود نیستند و چندین دست چرخیده اند

اعطا خاطر نشان کرد: بسیاری از باغ های شهر تهران در اختیار مالکان اولیه خود نیستند و چندین دست چرخیده اند.

اعطا افزود: علی رغم آنکه تاکید می کنم که طی دوره های مختلف مدیریت شهری یک رانت به افراد صاحب باغ ها داده شده است، در پاسخ به اینکه برای آن دسته از افراد که از آن امتیازی که هم نوعان آنها گرفته اند برخوردار نشده اند چه کنیم، دو نکته می توانم بگویم. نکته اول این است که یک جریان اقتصاد متفاوت مبتنی بر سبک زندگی جدید در تهران به جریان افتاده است مانند تغییر کاربری ساختمان های دارای ارزش فرهنگی به کافه، گالری، رستوران و … که اقتصاد آن ها را از ساخت و ساز جدا کرده است.

بپذیریم اجازه ساخت و ساز به مالک ها یک حق است و رانت نیست لذا می توانستیم از انتقال حق توسعه استفاده کنیم اما نمی دانیم چرا جریاناتی علی رغم این امکان، برای ساخت و ساز در باغ ها فعال می شوند

وی تاکید کرد : در مورد باغ ها نیز چنین تصوری می توان داشت. اگر بخواهیم به مسیرهای جایگزین برای انتفاع صاحبان باغ فکر کنیم، باید به تمایلات سبک زندگی مردم توجه کنیم. نکته دوم این است که ما بپذیریم اجازه ساخت و ساز به مالک ها یک حق است و رانت نیست لذا می توانستیم از انتقال حق توسعه استفاده کنیم اما نمی دانیم چرا جریاناتی علی رغم این امکان، برای ساخت و ساز در باغ ها فعال می شوند.