گفتگوهای سطح عالی بین چین و آمریکا؛ پیشرفت ها خوشایند است اما راه طولانی داریم

بازار؛ گروه بین الملل: موسسه «تفکر» چین اخیرا مقاله با قلم « ویلیام چونگ» با عنوان «گفت‌وگوهای سطح عالی بین چین و ایالات متحده آمریکا: پیشرفتی خوشایند اما راه طولانی در پیش است» منتشر نموده است. ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.

به نظر می رسد تبادلات و گفتگوهای سطح بالا بین چین و ایالات متحده که در سال ۲۰۲۰ بسیار کم شده بود اکنون در حال افزایش است. این تعاملات خطر بحران و تشدید غیرعمدی تنش ها را کاهش می دهد و باید تشویق شود. با این حال با توجه به اختلاف های عمیق هنوز راه طولانی در پیش است.

چندی قبل «وانگ یی» وزیر امور خارجه چین با «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی ایالات متحده آمریکا،« آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه و «جو بایدن»، رئیس جمهور این کشور دیدار کرد. وانگ گفت که هر دو طرف برای دیدار بایدن و شی جین پینگ در نشست همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه (APEC) در ماه نوامبر در سانفرانسیسکو تلاش خواهند کرد.

گفت‌وگوهای سطح بالا بین پکن و واشنگتن در سه سال گذشته به حدی پایین‌تر بوده است که هر گونه بهبودی به عنوان پیشرفت تلقی می‌شود

در ۲۵ اکتبر، رئیس جمهور چین شاخه ای زیتون را به نمایش گذاشت و گفت چین مایل به همکاری با واشنگتن برای مدیریت اختلافات آنها و همکاری با یکدیگر برای پاسخ به چالش های جهانی است.

او نامه ای را به شرکت کنندگان در شام سالانه کمیته ملی روابط ایالات متحده آمریکا و چین در نیویورک تحویل داده بود. علاوه بر این، برکناری وزیر دفاع چین، «لی شانگفو» که به دلیل خرید تسلیحات روسی تحت تحریم های آمریکا قرار داشت، ممکن است راه را برای از سرگیری گفتگوهای سطح بالا هموار کند.

از ژوئن سال جاری تاکنون سه وزیر کابینه ایالات متحده آمریکا - تجارت، خزانه داری و بازرگانی - از چین بازدید کرده اند. سالیوان در چند ماه گذشته ۲۰ ساعت را صرف صحبت با وانگ یی کرده است.

باید گفت گفت‌وگوهای سطح بالا بین پکن و واشنگتن در سه سال گذشته به حدی پایین‌تر بوده است که هر گونه بهبودی به عنوان پیشرفت تلقی می‌شود. در سال ۲۰۱۴ تعاملات نظامی، گفتگوهای سطح بالا، مبادلات دانشگاهی و جلسات عملکردی در مجموع به ۳۹ مورد رسید. این میزان در سال های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به چهار مورد در سال کاهش یافت. در سال ۲۰۲۲، این میزان به هفت مبادله یا نشست رسید و اندکی بهبود یافت.

مقامات ایالات متحده آمریکا در آخرین گزارش قدرت نظامی چین خاطرنشان کردند که تمایل چین به پایان دادن به تعامل نظامی نشان می‌دهد که چین کانال‌های ارتباطی نظامی را ابزاری برای تنبیه یا پاداش دادن به ایالات متحده برای رفتار درک شده‌اش می‌داند.

از نظر چینی ها، ایالات متحده آمریکا از مبادلات در سطح بالا برای پوشاندن تنش های ایجاد شده با تحریک های آمریکا در چین مانند فروش تسلیحات واشنگتن به تایوان و ماموریت های اطلاعاتی و شناسایی انجام شده در نزدیکی خط ساحلی چین می دانند. گفت و گو در چنین شرایطی چه فایده ای دارد؟

حضور چین در آسیا

موانع سیستمی بیشتری در کار وجود دارد. رئیس جمهور بایدن با اقداماتی مانند «دوستی» و جداسازی، عملاً سیاستی تمام عیار در برابر چین را دنبال می کند. علاوه بر این ایالات متحده آمریکا اقدام قابل توجهی در به هم پیوستن شبکه ای از متحدان و شرکا برای مدیریت ظهور چین انجام داده است. چینی ها این اقدامات را تلاش آشکار آمریکا برای مهار چین می دانند.

چین به دنبال این است که آیا واشنگتن می تواند بحران ها را در سه جبهه (اروپا، خاورمیانه و آسیا) مدیریت کند یا خیر

در نهایت جنگ اسرائیل و حماس ممکن است راه دیگری را برای چینی ها فراهم کند که از طریق آن قدرت و حضور آمریکا در آسیا را تضعیف کنند. چینی ها بی سر و صدا خروج نامطلوب ایالات متحده آمریکا از افغانستان در سال ۲۰۲۱، واکنش اساسی آن به حمله روسیه به اوکراین و اخیراً تعهد این کشور به اسرائیل و حملات به غیرنظامیان را تماشا کرده اند. می توان گفت این بحران ها قدرت آمریکا را در آسیا کاهش داده است- منطقه ای که پس از گذشت هفتاد سال از جنگ جهانی دوم شاهد حضور مداوم آمریکا و نیروهایش بوده است.

به نظر می رسد دولت بایدن به محاسبات چین برای بررسی و آزمایش قدرت و پهنای باند آمریکا در آسیا دست یافته است. جو بایدن رئیس جمهور امریکا در قوی‌ترین بیانیه‌اش درباره تنش‌های بین چین و فیلیپین در دریای چین جنوبی تاکید کرد که می‌خواهد «روشن باشد... تعهد دفاعی ایالات متحده آمریکا به فیلیپین آهنین است». بیانیه بایدن چند روز پس از دو برخورد کشتی های فیلیپینی و چینی در منطقه مورد مناقشه بیان شد.

برخی ناظران خاطرنشان می کنند که چین، روسیه و کره شمالی ممکن است به دنبال «تحقیق، آزمایش و حمله» به ایالات متحده آمریکا و متحدانش باشند در حالی که حواسشان به وقایع خاورمیانه پرت شده است. این فرضیه ممکن است قابل قبول باشد: چین می تواند در حال آزمایش این مهم باشد که آیا واشنگتن قادر به مدیریت بحران در سه جبهه (اروپا، خاورمیانه و آسیا) است یا خیر. به طور خلاصه از سرگیری گفتگوهای چین و آمریکا نشانه دلگرمی است اما با یک پرستو تابستان آغاز نمی شود.