بازار؛ گروه بین الملل: با اینکه اسرائیل از زمان اولین کشف تجاری گاز طبیعی در سال ۲۰۰۰ به طور مداوم در حال توسعه منابع گازی فراساحلی خود بوده است، اما هنوز نفت خام و زغال سنگ وارد می کند. با توجه به اینکه انرژی تولید شده از زغال سنگ به تدریج در حال کاهش است، تنها ۲۶ درصد از انرژی اسرائیل را در سال ۲۰۲۰ در مقایسه با ۶۰ درصد در سال ۲۰۱۵ به خود اختصاص داده است.
هدف وزارت انرژی اسرائیل در سال ۲۰۳۰ برای تولید برق، جایگزینی زغال سنگ با گاز طبیعی است؛ در حالی که قصد دارد به ترکیبی از انرژی متشکل از ۷۰ درصد گاز طبیعی و ۳۰ درصد انرژی های تجدیدپذیر دست یابد و در عین حال تمام نیروگاه های زغال سنگ را تعطیل کند. از طرفی، مصرف داخلی گاز طبیعی به طور پیوسته در حال رشد است و در سال ۲۰۲۱ به ۱۲.۳ میلیارد متر مکعب رسیده است (۴.۵ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۲۰). رشد مصرف گاز طبیعی نیز توسط بخش برق انجام شده که ۷۹ درصد از منابع تولید را به خود اختصاص داده است.
در سال ۲۰۰۹، شرکت آمریکایی نوبل انرژی (که توسط شورون در سال ۲۰۲۰ خریداری شد) و شرکای محلی آن، میدان گازی فراساحلی تامار را کشف کردند که تا سال ۲۰۲۰ اکثر گاز طبیعی اسرائیل را تامین می کرد. توسعه جدیدتر توسط شورون و شرکای محلی آن، میدان گازی دریایی «لویاتان» است که تولید آن در اواخر سال ۲۰۱۹ آغاز شد و دارای منابع احتمالی ۶۰۵ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی (تقریبا دو برابر اندازه تامار و تقریباً دو سوم گاز) کشف شده تا به امروز در فراساحل اسرائیل است.
در سال ۲۰۲۱، لویاتان از تامار پیشی گرفت و بیش از ۵۰ درصد گاز طبیعی اسرائیل را تامین کرد. شرکتهای نفتی بین‌المللی اکتشاف و تولید اضافی که در اسرائیل فعالیت می‌کنند، انرژین یونان و شرکای آن هستند که میدان‌های کاریش و تانین را توسعه می‌دهند.
واردات به ایلات، بندری که در سه مایلی خط ساحلی اسرائیل در بالای خلیج عقبه قرار دارد، در سال های اخیر کاهش یافته است، زیرا اسرائیل بیشتر نفت خود را از طریق دریای مدیترانه از صادرکنندگان دریای سیاه مانند قزاقستان و جمهوری آذربایجان دریافت می کند.
اسرائیل نفت خود را از کجا تامین می کند؟
اسرائیل، یک سرزمین کوچک با اقتصاد رو به رشد، خود را در وضعیتی نامطمئن در بازار جهانی نفت در حال تحول می بیند. واقعیت این است که بازار نفت واقعاً جهانی است و حتی در زمان‌های چالش‌برانگیز فضای مانور را برای اسرائیل فراهم می‌کند. با این حال، اثربخشی یک تحریم بالقوه به شدت به مشارکت تامین کنندگان کلیدی نفت، به ویژه قزاقستان و جمهوری آذربایجان بستگی دارد.
یکی از جنبه های جالب واردات نفت اسرائیل این است که نزدیک به ۶۰ درصد از آن از دو کشور اکثریت مسلمان سرچشمه می گیرد و این کشورها کسی نیستند جز قزاقستان و جمهوری آذربایجان
از اواسط ماه مه، اسرائیل تقریباً ۲۲۰ هزار بشکه نفت خام در روز وارد کرده است. یکی از جنبه های جالب این واردات این است که نزدیک به ۶۰ درصد از آن از دو کشور اکثریت مسلمان سرچشمه می گیرد. بر اساس داده های شرکت تحلیلی کپلر، این کشورها کسی نیستند جز قزاقستان و جمهوری آذربایجان. همچنین، تولیدکنندگان غرب آفریقا، عمدتاً گابن، نیز نقش مهمی در شبکه تامین نفت اسرائیل دارند. در نفت و گاز جمهوری آذربایجان، حدود هفت تا هشت درصد ترکیه و شش تا هفت درصد عربستان، لوک اویل اسرائیل و شرکتهای غربی دارای سهام هستند.
علاوه بر رابطه نفتی و گازی، باکو تحت کنترل اسرائیل قرار دارد و اسرائیل در بحران کریدور زنگزور و منطقه قفقاز نفوذ کرده است. به عبارت دیگر، الهام علی اف در حال حاضر به نوعی صد در صد در بسیاری از مسائل مختلف تسلیم اسرائیل شده است. از اسرائیل هم تسلیحاتی خریداری کرده و پول نفت خود را به جیب اسرائیل می ریزد. همچنین نزدیک به شش میلیارد دلار با اسرائیل قراردادهای تسلیحاتی امضا کرده و اسرائیل در جمهوری آذربایجان هم صنایع نظامی را تاسیس کرده است؛ یعنی چنین رابطه ای میان آنها وجود دارد.
«میخائیل فینکل» کارشناس اسراییلی در این زمینه گفت: « تقریباً هر پمپ بنزین، تانک یا هواپیمای نظامی در اسرائیل به لطف عرضه نفت باکو(آذربایجان) است که پُر از سوخت می‌شود.»
کشورهای حامی اسرائیل
با وجود خطر تحریم تمام عیار از سوی کشورهای دارای اکثریت مسلمان، اسرائیل در آستانه تنوع در عرضه نفت قرار دارد. ایالات متحده، متحد ثابت‌قدم اسرائیل، به عنوان تامین‌کننده مهم نفت خام در بازار جهانی ظاهر شده است. علاوه بر این، صادرات از برزیل، که به طور پیوسته راه خود را به اسرائیل باز کرده است، در حال افزایش است.
در حالی که حرکت در بازار جهانی نفت همچنان یک کار پیچیده است، نگرانی فوری اسرائیل در تامین امنیت بنادر نفتی و آب های مجاور آن نهفته است
چالش ها در جبهه اصلی؛ ایمن سازی درگاه های نفت
در حالی که حرکت در بازار جهانی نفت همچنان یک کار پیچیده است، نگرانی فوری اسرائیل در تامین امنیت بنادر نفتی و آب های مجاور آن نهفته است. اسرائیل دارای سه پایانه مهم واردات نفت خام است: اشکلون و حیفا در سواحل مدیترانه و ایلات در دریای سرخ. ترمینال اشکلون که روزانه حدود ۱۸۰ هزار بشکه نفت جابجا می کند، از اهمیت بالایی برخوردار است، اما نزدیکی آن به غزه منجر به بسته شدن دوره ای آن شده است، آخرین مورد پس از حمله حماس در اکتبر.
داده های کپلر نشان می دهد که از سال ۲۰۲۰ هیچ نفت خامی از طریق پایانه دریای سرخ در ایلات وارد نشده است، در حالی که جریان به حیفا به طور متوسط حدود ۴۰ هزار بشکه در روز بوده است.
نقش تولیدکنندگان خاورمیانه در عرضه نفت اسرائیل
جالب اینجاست که تولیدکنندگان خاورمیانه تنها نقش کوچکی در عرضه نفت خام اسرائیل داشته اند. ایران، بازیگر برجسته منطقه ای، هیچ حضوری در بازار نفت اسرائیل نداشته است. این چشم‌انداز منحصربه‌فرد عرضه نفت، بر سازگاری و انعطاف‌پذیری اسرائیل در تضمین امنیت انرژی آن حتی با ادامه تغییر پویایی‌های ژئوپلیتیک تاکید می‌کند.
چشم انداز تحریم نفتی ناشی از درگیری بین اسرائیل و گروه های مقاومت به تکان شدید اما کوتاه قیمت نفت در روز چهارشنبه کمک کرد. به گزارش رسانه‌های ایران، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، در نشست سازمان همکاری اسلامی در جده به دلیل افزایش جنایات اسرائیل و حمله وحشیانه به بیمارستانی در غزه از کشورهای اسلامی خواست رژیم صهیونیستی را از جمله توقف حمل‌ونقل نفتی تحریم کنند.
اگرچه اسرائیل تقریباً تمام نفت خود را وارد می کند، اما برخی از تحلیلگران می گویند که چنین تحریمی احتمالاً تأثیر فوری کمی خواهد داشت، زیرا این کشور از تولیدکنندگان بزرگ خلیج فارس مانند عربستان سعودی و امارات و یا ایران نفت خریداری نمی کند.
در عوض، همانگونه که گفته شد قزاقستان، کشوری که نفت عمدتاً توسط سرمایه‌گذاری‌های مشترک شامل شرکتهای غربی از جمله شورون و اکسون موبیل تولید می‌شود، و جمهوری آذربایجان از بزرگترین تامین‌کنندگان اسرائیل هستند؛ ضمن اینکه نیجریه نیز تامین کننده قابل توجهی است.
برخی می گویند که مطرح کردن تحریم، خاطرات ممنوعیت ارسال نفت را که ۵۰ سال پیش در جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۷۳ آغاز شد، تداعی کرد. تحریمی که توسط اعضای عرب سازمان کشورهای صادرکننده نفت علیه ایالات متحده و برخی دیگر از کشورها به دلیل حمایت از اسرائیل اعمال شد و منجر به صف‌های طولانی در پمپ بنزین در ایالات متحده و افزایش قیمت نفت گردید که دهه‌ها بعد ادامه دارد.
اسرائیل احتمال دارد تا در برابر آسیب به بنادر خود یا قطع محموله‌ها آسیب‌پذیر باشد؛ در حالی که با آگاهی از خطرات، به نظر می رسد مراقب حفظ روابط تامین کنندگان با منابع مختلف بوده است
به نظر می‌رسد نگرانی‌ها در مورد تحریم گسترده تا حدودی مسئول افزایش قیمت نفت خام برنت از ۹۱.۵۰ دلار در روز چهارشنبه تا حدود ۹۳ دلار در هر بشکه باشد. ویکتور کاتونا، تحلیلگر کپلر، شرکتی که محموله‌های نفتی را ردیابی می‌کند، می‌گوید: «مردم عمدتاً از آنچه در آینده وجود دارد می‌ترسند. این یک جهش بزرگ برای تولیدکنندگان بزرگی مانند عربستان سعودی است که از ایران در رویارویی گسترده تر با غرب پیروی کنند.»
ریچارد برنز، رئیس بخش ژئوپلیتیک در انرژی اسپکت نیز گفته است: هنوز نشانه‌ای مبنی بر همراهی یا تمایل سایر اعضای اوپک به چنین اقدامی وجود ندارد. اما اسرائیل احتمال دارد تا در برابر آسیب به بنادر خود یا قطع محموله‌ها آسیب‌پذیر باشد. برنز معتقد است که اسرائیل با آگاهی از خطرات، به نظر می رسد مراقب حفظ روابط تامین کنندگان با منابع مختلف بوده است.
نظر شما