بازار؛ گروه بین الملل: در طی ۳۱ سال روابط دیپلماتیک، بلاروس و ایران به سطح بالایی از همکاری های اقتصادی دست یافته اند که ارتباطات منظم در سطح مقامات دو کشور گواه این مسئله است. هیئت ها در سطح وزرا و معاونان آنها و همچنین در سطح کارشناسان در زمینه صنعت، کشاورزی، حمل و نقل و همچنین نمایندگان بازرگانی در طول سالهای گذشته دیدارهایی داشته و جلساتی را برگزار کرده اند. در همین راستا، هفته گذشته محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور ایران در راس یک مقام عالی رتبه به بلاروس سفر کرد و در دیدار با رومن گولوچنکو نخست وزیر بلاروس گفت: روابط اقتصادی دو کشور متناسب با سطح بالای روابط سیاسی گسترش نیافته است. بر همین اساس، دو کشور مصمم به تعمیق و تقویت همکاری های اقتصادی و تجاری هستند.
وی با بیان اینکه ایران و بلاروس باید در مبادلات و توافقات خود از ارزهای ملی استفاده کنند، گفت: جمهوری اسلامی ایران آماده انتقال تجربیات و دانش جدیدترین فناوری‌های دانشمندان ایرانی به بلاروس است، در حالی که از مواضع مثبت و مناسب جمهوری بلاروس نسبت به ایران در عرصه های بین المللی قدردانی کرد.
گولوچنکو نیز به نوبه خود علاقه کشورش را برای توسعه روابط ایران و بلاروس در همه زمینه ها ابراز و اعلام کرد که سفر این مقام ایرانی به مینسک راه را برای توسعه حمل و نقل، نفت، پتروشیمی، صنعتی و سرمایه گذاری هموار خواهد کرد؛ ضمن اینکه بلاروس علاقه‌مند به افزایش همکاری‌ها با ایران در زمینه تجهیزات کشاورزی و بخش‌های خصوصی است.
نیاز بلاروس و ایران به افزایش همکاریهای تجاری
روابط دیپلماتیک بین بلاروس و ایران در ۱۸ مارس ۱۹۹۳ برقرار شد و در ۸ مارس ۱۹۹۸ سفارت بلاروس در تهران افتتاح گردید. در همین راستا، ارتباطات سطح بالایی از تماس های سیاسی بین دو کشور در دو دهه گذشته برقرار شده است. دو سفر از سوی رئیس جمهور جمهوری بلاروس به ایران (۱۹۹۶ و ۲۰۰۶) و دو سفر رئیس جمهور ایران به بلاروس (۲۰۰۴ و ۲۰۰۷) انجام شده است. سران دو کشور هم در ۹ ژوئن ۲۰۱۸ در اجلاس سازمان همکاری شانگهای و ۱۴ فوریه ۲۰۱۹ در سوچی به همراه روسای جمهور روسیه و ترکیه در چارچوب اجلاس سه جانبه سران درباره بحران سوریه دیدار کرده اند ضمن اینکه در ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، رئیس جمهور بلاروس با رئیس جمهور ایران در حاشیه اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس در دوشنبه گفتگو کرده است.
لوکاشنکو در جریان دیدار خود با رئیس جمهور ایران، اعتراف کرد که در سال های گذشته، یعنی قبل از گسست روابط بلاروس با غرب، مینسک توجه کافی به روابط با ایران نداشته است
حدود دو دهه پیش، روابط دوجانبه دو کشور شاهد انتشار بیانیه‌های مثبت و برنامه‌های بلندپروازانه متعدد بود. اما بعداً مشخص شد که بین توافقات امضا شده و اجرای آنها فاصله وجود دارد. در همین راستا، در ۱۲ و ۱۳ مارس، تنها ده روز پس از سفر دولتی به چین، رئیس جمهور بلاروس الکساندر لوکاشنکو یک سفر رسمی به ایران داشت. این سفر به مناسبت سی امین سالگرد برقراری روابط رسمی دیپلماتیک بین دو کشور انجام و اولین سفر لوکاشنکو به ایران در ۱۷ سال گذشته بود.
لوکاشنکو در جریان دیدار خود با رئیس جمهور ایران، اعتراف کرد که در سال های گذشته، یعنی قبل از گسست روابط بلاروس با غرب، مینسک توجه کافی به روابط با ایران نداشته است. با این وجود، رئیس جمهور بلاروس اعلام کرد: اکنون، ما متوجه شده ایم که چقدر به یکدیگر نیاز داریم و چقدر باید در این جهان همکاری نزدیک داشته باشیم. در همین راستا، دولت بلاروس امیدوار است تا مزایای بالقوه ای را با راه اندازی پروژه های همکاری با ایران افزایش دهد.
در آن سفر، دو کشور نقشه راه همکاری دوجانبه در سال های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ را امضا کردند که به گفته مقامات بلاروس، اقدامات مشترک در زمینه مسائل سیاسی، اقتصادی و کنسولی و همچنین همکاری در زمینه های علمی، آموزشی، فرهنگی، هنری، رسانه ای و رسانه ای را پیش بینی می کند. بر اساس آمار منتشر شده، در سال ۲۰۲۲، حجم تجارت بین بلاروس و ایران با رشدی سه برابری مواجه شد، اگرچه در حد متوسط ۱۰۰ میلیون دلار بود.
مینسک معتقد است که در مقایسه با قراردادهایی که با چین منعقد کرده، توافق با تهران هم افزایی دوجانبه سودمندتری را به ارمغان خواهد آورد. بر اساس گزارشها، حجم مبادلات تجاری ایران و بلاروس نسبت به سال گذشته سه برابر شده است. از ماه ژانویه تا آگوست ۲۰۲۳، تجارت متقابل به ۶۲.۵ میلیون دلار رسید که نشان دهنده افزایش ۲۶ درصدی نسبت به سال قبل است. بلاروس کودهای پتاس، الوار، پالپ و الیاف مصنوعی را به ایران صادر و در عین حال سبزیجات، میوه جات، آجیل، واکسن، خون و سرم خون ایرانی را وارد می کند.
مینسک برای بقا، باید به تغییر جهت همکاری اقتصادی خود از بازارهای غربی سنتی‌تر بپردازد تا زیان‌های وارد شده توسط تحریم‌ها را جبران کرده و به سرعت زنجیره‌های تامین جایگزین و مسیرهای لجستیکی را پیدا کند
برخی بر این باورند که جغرافیای این بازدیدها و همچنین درخواست بلاروس برای عضویت در سازمان همکاری شانگهای، به این معنی است که مینسک مصمم است سیاست خارجی خود را به طور کامل به سمت شرق تغییر دهد. مینسک برای بقا، باید به تغییر جهت همکاری اقتصادی خود از بازارهای غربی سنتی‌تر بپردازد تا زیان‌های وارد شده توسط تحریم‌ها را جبران کرده و به سرعت زنجیره‌های تامین جایگزین و مسیرهای لجستیکی را پیدا کند. در حال حاضر، این محور اصلی سیاست خارجی بلاروس است که حتی از کوچک‌ترین فرصت‌های موجود برای تنوع بخشیدن به روابط خارجی و اقتصادی استفاده می کند.
بر همین اساس و با توجه به تمایل دو کشور برای ارتقاء روابط دو جانبه، مقامات ایرانی اعلام کرده اند که هنوز زمینه های زیادی در تجارت و اقتصاد وجود دارد که بلاروس و ایران نیاز به افزایش همکاری دارند. در اقتصاد دو کشور چالش‌ها و مشکلات خاصی دارند و تجار و شرکت‌های کشورهای دو طرف شناخت خوبی از یکدیگر ندارند. مشکلات خاصی در رابطه با تحریم‌ها وجود دارد و تلاش دو کشور این است که در آینده نزدیک این مشکلات حل شود.
در همین راستا، محمد مخبر در سفر هفته گذشته اعلام کرده که راهبرد جدی دولت در ایران ارتقای روابط تهران_مینسک در همه زمینه ها است و باید هر چه سریعتر تصمیمات لازم برای رفع نیازهای دو ملت اتخاذ شود. همچنین، جمهوری اسلامی ایران از عضویت بلاروس در این دو سازمان حمایت می کند و ایران و بلاروس با استفاده از ظرفیت‌های نهادهایی چون بریکس، شانگهای و اتحادیه اوراسیا می‌توانند موفقیت‌های بیشتری در زمینه‌های اقتصادی کسب کنند.
بر اساس دیدارهای صورت گرفته بین مقامات دو کشور، ایران برای تامین قطعات و تجهیزات مورد نیاز بلاروس در حوزه نفت و گاز و همچنین محصولات پتروشیمی، تسهیل صدور روادید تجاری بلند مدت و امضای توافقنامه همکاری در بخش جنگلداری و دامپروری برای تامین نیازهای غذایی دو کشور اعلام آمادگی کرده است. بر همین اساس، انتظار می‌رود گسترش روابط تهران_مینسک در دو سال آینده در خدمت منافع اقتصادی و تجاری دو ملت باشد.
همچنین این امکان وجود دارد تا حجم تجارت دوجانبه به یک میلیارد دلار در سال افزایش یابد؛ در حالی که عباس علی آبادی وزیر صنعت، معدن و تجارت هم به تازگی اعلام کرده که در سفری که اخیرا با محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور و مهدی صفری معاون وزارت امور خارجه به بلاروس داشتند، امکان تبادل کالا به صورت تهاتر با این کشور فراهم شده است که این راه می تواند یکی از راههای افزایش روابط دو جانبه باشد.
بر همین اساس، در حالی که ایران و بلاروس، هر دو خواهان دیدن جهانی عادلانه و چندقطبی هستند، کاملاً به یکدیگر اعتماد دارند و دو ملت آنها نیز از گسترش روابط حمایت می کنند.
نظر شما