در سیاست گذاری روستاها دچار پراکندگی و موازی کاری هستیم| با وضعیت مطلوب توسعه در روستاها فاصله داریم

بازار؛ گروه کشاورزی: در پنجمین روز برگزاری نمایشگاه روستا آباد نشست خبری با موضوع الگوی پیشرفت و آبادانی روستا برگزار شد.

در ابتدای مراسم محد محسن دوباشی، مدیر عامل ستاد پیشرفت جامع منطقه ای ستاد اجرایی فرمان امام گفت: یکی از مهمترین بحث ها، تدوین پیشرفت منطقه ای است که مبتنی بر شهرستان ها است که بایستی مبتنی بر این نقشه اقدامات را ساماندهی کرد.

دوباشی افزود: پیشرفت در برابر توسعه قرار می گیرد و وقتی از پیشرفت صحبت می شود باید بتوان شاخصه های کیفی تبدیل به شاخص های کمی شود و بتوان در م. رد این شاخص ها حرف بزنیم. شاید یکی از دلایلی که ادبیات توسعه در صحبت مسئولان نمایان است شاخص کمی است. مثلا وقتی حرف از عدالت می شود یک بحث عمومی است و ساعت ها می توان در رابطه با آن حرف زد اما وقتی گفته می شود در مدل چه شکلی می شود تازه اول داستان است.

در ادبیات پیشرفت مردم ابزار نیستند

وی ادامه داد: مساله اینجا است که وقتی بر فرض صنعتی وارد یک منطقه می شود باید مردم آن منطقه از آن منتفع شوند و اگر نسبت ها را نتوانیم تعریف کنیم محقق نمی شود.

دوباشی ادامه داد: وقتی از ادبیات پیشرفت حرف زده می شود مردم ابزار نیستند بلکه سیستم عامل هستند. یعنی اگر مردم حذف شوند چیزی وجود نخواهد داشت. حال این سوال مطرح می شود که آیا مردم در تصمیم گیری ها تا به این حد نقش دارند؟

مدیر عامل ستاد پیشرفت جامع منطقه ای ستاد اجرایی فرمان امام در پاسخ بازار مبنی بر اینکه وضعیت روستاهای کشور از منظر الگوهای پیشرفت را چگونه تحلیل و ارزیابی می کنید، گفت: موضوع مهم این است که ما در حوزه تعریف مساله مشکل داریم. یعنی ابتدا باید در مورد تعریف توسعه و پیشرفت روستاها به یک توافق برسیم تا بتوانیم ادامه مسیر دهیم. به این معنا که ابتدا باید به یک تعریف برسیم که برفرض تصویر مطلوب روستا الان چگونه است؟ آیا همان تصویر ۳۰ سال پیش است یا چیزی فراتر از آن باید باشد؟ و غیره. به همین دلیل تصمیمات کاریکاتوری می شود.

دوباشی، مدیر عامل ستاد پیشرفت جامع منطقه ای ستاد اجرایی فرمان امام: ما در حوزه سیاست گذاری یک مشکل داریم و آن این است که دچار پراکندگی، موازی کاری، ناهماهنگی و عدم انسجام در سیاست گذاری، برنامه ریزی و مدیریت هستیم؛ به این معنا که الان ۱۶ دستگاه در مورد روستاه تصمیم گیری می کنند. بنابراین در چنین زمین آشفته ای انتظار معجزه نباید داشت

وی ادامه داد: از سوی دیگر مثلا در بحث توسعه بومگردی در روستا ها تاکید می شود در حالی که تنها روی فرد گردشگری که قرار است چند روز در روستا بماند تمرکز می شود! و در این میان ساکن روستا که ۳۶۰ روز در آنجا مستقر است و زندگی می کند تصمیمی گرفته نمی شود و به حاشیه می رود.

دوباشی خاطر نشان کرد: موضوع قابل تامل این است که ما در حوزه سیاست گذاری یک مشکل داریم و آن این است که دچار پراکندگی، موازی کاری، ناهماهنگی و عدم انسجام در سیاست گذاری، برنامه ریزی و مدیریت هستیم. به این معنا که الان ۱۶ دستگاه در مورد روستاه تصمیم گیری می کنند. بنابراین در چنین زمین آشفته ای انتظار معجزه نباید داشت.

وی ادامه داد: لذا باید ابتدا متولی روستا را مشخص کنند و در این حالت است که بر فرض می توان گفت آیا روستاها مولد است یا خیر؟ لذا تا زمانی که نتوانیم این توازن را در سیاست گذاری ها داشته‌ باشیم کاری از پیش نمی بریم.

وی در پایان تاکید کرد: خلاصه اینکه ابتدا باید در باب تعریف توسعه روستاها به یک توافق برسیم بعد در مورد مسیر به توافق برسیم یعنی حتی اگر مسیرها متفاوت باشد مهم نیست بلکه باید بدانیم به کجا می خواهیم برسیم.

وضعیت توسعه روستاها مساعد است اما مطلوب نیست

در ادامه مراسم، محسن نیک نفس، پژوهشگر علوم اجتماعی گفت: بحث توسعه و پیشرفت اصولا یک مساله حکمرانی است و باید ببینیم این امر چه اقتضایی دارد؟

محسن نیک افزود: متاسفانه در کشور تصمیم گیری نشده که الگوی پیشرفت و توسعه ما چیست. همه دولت ها آمده اند که با هم دعوا داشته باشند و در حقیقت دعواها غالبا در خصوص رشد و توسعه بوده است. این در حالی است که به گفته مقام رهبری ما معتقد به رشد و توسعه هستیم اما اولویت این است که محروم و فقیر در کشور نباشد.

وی با بیان اینکه الان عموما شهرستان های محروم شهرستان هایی است که در مرز قرار دارند گفت: مساله اینجا است که چرا همه امکانات در مرکز متمرکز شده است؟ ضمن اینکه وقتی همه اختیارات در مرکز متمرکز شده به طوری که ۹۴ درصد بودجه کشور در تهران متمرکز است و از این استان بین استان های دیگر توزیع می شود، برای همه استان ها یک دستورالعمل نوشته می‌شود. لذا تنها مباحث آمارگیری در این میان مهم تلقی می شود نه اینکه به استاندار، فرماندار و غیره اختیارات در حد اقتضائات داده شود.

نیک نفس همچنین در پاسخ بازار مبنی بر اینکه آیا وضعیت روستاهای کشور از نظر پیشرفت و توسعه در وضعیت مطلوبی قرار دارد یا خیر، گفت: وضعیت روستاها را باید در یک مقطع مقایسه کنیم. همانطور که می دانید تا سال ۱۳۵۱ در حوزه محصولات کشاورزی صادر کننده بود و پس از قانون اصلاحات اراضی تبدیل به وارد کننده محصولات کشاورزی شدیم و تا به امروز هیچ راهکاری برای این موضوع پیدا نشده است.

وی ادامه داد: الان شاهد هستیم که برخی محصولات کشاورزی مازاد می آید و هدر می رود در حالی که گاها با کمبود دیگر محصولات مواجه می شویم. به این دلیل که همه کشاورزان خرده مالک شده اند و هر کشاورزی در لحظه تصمیم می گیرد چه محصولی بکارد.

نیک نفس خاطر نشان کرد: با این وجود در حوزه خدمات که به روستاها داده می شود وضعیت خوبی داریم آن هم در شرایطی که کشور پهناوری هستیم و برفرض برای گاز کشی به مناطق روستایی دور دست بودجه های کلانی صرف می شود.

وی در پایان تاکید کرد: کلام آخر اینکه از منظر توسعه و پیشرفت روستایی کشور وضعیت را مساعد می دانیم اما با وضعیت مطلوب فاصله داریم.