بازار؛ گروه انرژی: سکوت مسئولان کشور در رابطه با قطع صادرات گاز ایران به ترکیه بعد از ۸۰ روز بالاخره شکست. محمد جواد ظریف که در روزهای گذشته سفر کوتاهی را به ترکیه داشته در نشست خبری مشترک با همتای خود اعلام کرده که «در پایان ماه جاری انتقال گاز به ترکیه مجددا آغاز می‌شود». کارشناسان انرژی که یکی از محورهای اصلی سفر اخیر ظریف را نگرانی‌ها نسبت به قطع صادرات گاز ایران و از دست دادن بازار صادراتی این کشور می‌دانند، حالا نگرانند که تعلل مسئولین ایرانی در دیپلماسی تجاری منجر به حذف ایران از بازار گازی منطقه شود. نگرانی که نگاهی به وضعیت مذاکرات این کشور برای تبدیل شدن به هاب انرژی نشان می‌دهد که چندان هم بیراه نیست. ترکیه که چند روز پیش قراردادی با برای واردات ۲.۱ میلیون تن ال‌ان‌جی را با توتال فرانسه امضا کرده، حالا به دنبال مذاکرات با آمریکا برای واردات این سوخت است.
یک کارشناس حوزه گاز: مذاکرات گازی کشور باید در سطح مقامات بلند پایه کشور صورت گیرد. اما متاسفانه در قطع صادرات گاز ایران به ترکیه با سکوت مسئولان مواجه بودیم در حالیکه خود رییس جمهور یا معاون باید نسبت به چنین مسئله مهمی واکنش نشان دهند. البته شاید هنوز رییس از قطع صادرات گاز خبر نداشته و صبح یک روز جمعه قرار است خبردار شوند
رمز موفقیت روسیه در حفظ بازار آلمان
جواد سلیمان پور کارشناس حوزه گاز که معتقد است مذاکرات گازی کشور باید در سطح مقامات بلند پایه کشور صورت گیرد و به بازار می‌گوید: به عنوان مثال مذاکرات صادرات گاز روسیه به آلمان معمولا در سطح رییس جمهور و صدر اعظم انجام می‌شود و شخص خود ولادیمیر پوتین و خانم آنجلا مرکل به صورت مستقیم بر انجام آن نظارت داشته و در رابطه با آن اظهار نظر می‌کنند.
آنگونه که آمارها نشان می‌دهد روسیه سالانه ۴۲ درصد از نیاز گازی آلمان را تامین می‌کنند و شرکتهای اصلی انرژی آلمان به گازی که از مسیر لهستان وارد می‌شود، نیازمند هستند. جدای از این بسیاری از منابع خبری قراردادی که حدود ۶ ماه پیش بین روسیه و اوکراین امضا شد را حاصل میانجی گری آلمان و اتحادیه اروپا می‌دانند. رایزنی‌های سطح بالای روسیه و آلمان در مورد پروژه انتقال گاز از روسیه به اروپا در حالی صورت گرفت که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا چند بار به صراحت و با لحنی تند از اینکه آلمان قصد دارد از روسیه گاز وارد کند، انتقاد کرده بود. ترامپ همچنین در جریان نشست سران کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در برابر دوربین‌ها آلمان را به دلیل واردات گاز از روسیه «اسیر» مسکو توصیف کرد و گفت برلین در حالی به افزایش درآمد روسیه کمک می‌کند که از افزایش بودجه نظامی خود و کمک به تأمین منابع مالی ناتو خودداری کرده است.
با این وجود به لطف حمایت‌های شرکت روسی گازپروم و شریک آن شرکت «نفت و گاز اوکراین» در ۹ دی سال ۹۸ (۳۰ دسامبر) قرارداد گازی بین دو کشور را نهایی کردند. در این قرارداد انتقال گاز طبیعی روسیه از طریق اوکراین برای مدت ۵ سال تضمین می‌شود. پیش از این، تمدید و یا انعقاد قرارداد جدید گازی نیز به دلیل تنش‌های سیاسی بین کی‌یف و مسکو به تعویق افتاده بود. حتی احتمال داده می‌شد که مناقشه گازی سال ۲۰۰۹ تکرار شود. در آن زمان شریان گاز روسیه به اروپا که از خاک اوکراین می‌گذرد به دلیل اختلاف دو کشور بر سر قیمت گاز و ترانزیت آن قطع شد و زمستان را بر اروپائیان دشوار کرد.
بعد از قطعی حدود ۸۰ روزه صادرات گاز به ترکیه، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه سفری را به ترکیه داشته و در اینباره مذاکراتی را با همتای خود انجام داده است. به گفته او، صادرات گاز ایران تا آخرین این ماه از سر گرفته خواهد شد
یک صبح جمعه رییس جمهور از قطعی گاز خبر دار می‌شود!
ایران با وجود اینکه دومین دارنده ذخایر گازی دنیاست سهمی کمتر از ۲ درصد از بازار گاز جهانی را به خود اختصاص داده است. کارشناسان بر این باورند که با ادامه روند بی توجهی به سهم گیری بیشتر از تجارت جهانی گاز، فرصت‌های قابل توجهی را از دست می دهیم. این در شرایطی است که کشورهایی چون امریکا، تلاش مستمری برای حذف ایران از بازار گاز منطقه و جهان دارند. سلیمان‌پور که معتقد است با مذاکره و رایزنی می‌توانیم تلاش‌های آمریکا برای حذف ایران از بازار جهانی را صفر کنیم، می‌گوید: متاسفانه در ایران شاهد هستیم که حدود ۸۰ روز از قطعی صادرات گاز ایران به ترکیه سپری می‌شود اما مسئولان هیچ اظهار نظری در رابطه با آن انجام نداند. حال آنکه با توجه به اهمیت این مساله جا داشت که شخص رییس جمهور یا معاون اول رییس جمهوری نسبت به چنین مساله مهمی واکنش نشان می‌دهد. حتی خود آقای زنگنه که متولی مستقیم این قضیه هستند تقریبا بعد از دو ماه اظهار نظری نه چندان اثر گذاری نسبت به این اتفاق داشتند.
این کارشناس انرژی با کنایه می‌گوید: البته شاید رییس جمهوری نسب به قطع صادرات گاز ایران اطلاعی ندارد و یک صبح جمعه خبردار شوند.
کاهش ۱.۴۴ میلیارد مترمکعب صادرات گاز
بر اساس آمارهای موجود ایران پیش از انفجار خط لوله گاز صادراتی روزانه حدود ۳۰ میلیون مترمکعب گاز به این کشور صادر می‌کرده است. البته صدور گاز معمولا در نیمه نخست سال که در حداقل ممکن طبق قرارداد صورت گرفته انجام می‌شد و معمولا به حدود ۱۸ میلیون مترمکعب در روز می‌رسید. با این حساب می‌توان گفت با توجه به قطع صادرات در ۸۰ روز گذشته می‌توان ادعا کرد که صدور گاز در مقایسه با پارسال چیزی حدود ۱.۴۴ میلیارد متر مکعب کاهش یافته است.
البته شرکت بوتاش ترکیه پیش از این در پاسخ به مکاتبات شرکت گاز اعلام کرده بود که تجیهزات و قطعات مورد نیاز برای تعمیر خط لوله را تهیه و در تاریخ ۲۵ تا ۲۸ خرداد اقدام به نصب آن خواهند کرد. حالا باید منتظر مانده و دید که آیا سفر وزیر امور خارجه ایران می‌تواند به بهبود روابط گازی و اقتصادی دو کشور منجر شود یا خیر؟
نظر شما