امید محمدی؛ بازار: تب تولید خودروهای برقی در دنیا، خودروسازان کشور را به سمت ساخت، نمونه سازی و فراهم سازی بستر تولید خودروهای برقی یا حتی هیبریدی سوق داده است. به تازگی نیز یکی از خودروسازان بخش خصوصی از محصول پلاگین هیبرید خود رونمایی کرده است. این شرایط نشان می دهد در کشور متولیان صنعت خودرو درک مشتریان را از تغییر به حمل و نقل برقی به طور کامل مورد بررسی قرار نداده و مطالعات اقتصادی مناسب برای تجاری سازی این محصولات ندارند. باتوجه به سیاست جهانی تولید خودروهای برقی تا سال ۲۰۳۰، زمان آن رسیده متولیان صنعت خودرو از تجارب سایر کشورها در سیاستگذاری توسعه بازار، نیازهای زیر ساختی، بلوغ فناوری و مزایایی زیست محیطی مرتبط استفاده کنند. از همین رو جهت بررسی وضعیت تولید خودروهای برقی و هیبریدی با «مهدی خرازان» کارشناس صنعت خودرو به گفت و گو پرداختیم:
* به عنوان پرسش نخست، نظر شما در خصوص استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی در کشور چیست؟
با توجه به کاهش ذخایر سوخت های فسیلی و مشکلات زیست محیطی ناشی از آن، رویکرد جهانی به سمت تولید خودروهای برقی و هیبریدی است. به طوری که در چشم انداز سال ۲۰۳۰ میلادی پیش بینی می شود که در مقیاس جهانی، آمار تولید خودروهای برقی و هیبریدی از آمار تولید خودروهای احتراقی پیشی بگیرد.
بنابراین برای اینکه کشور ما هم از این تغییر رویکرد در تولید خودرو عقب نماند، ضرورت دارد که به سمت تولید خودروهای برقی و هیبریدی برود. البته در این راستا، نیازمند زیرساخت هایی از قبیل ایجاد ایستگاه های شارژ، تامین قطعات، تجهیز مراکز آزمون و غیره هستیم که باید سیاست گذاران در این خصوص سیاستگذاری های لازم را انجام دهند.
با توجه به اینکه هنوز زیرساخت های مربوط به ایستگاه های شارژ هنوز فراهم نگردیده است، به نظر می‌رسد که در خصوص خودروهایی که قرار است در همه جا تردد کنند؛ مثل خودروهای شخصی، گزینه خودروهای هیبریدی، گزینه مناسب تری است
* به عنوان کارشناس صنعت خودرو با در نظر داشتن زیرساخت های صنعتی در کشور برای بازار داخل، بین فناوری هیبریدی و الکتریکی کدام یک مناسب است؟
هریک از این دو مدل خودرو دارای مزایا و معایبی هستند. به طور مثال محدودیت خودروهای برقی، نیاز به ایستگاه های شارژ است؛ اما در عوض دارای ساختار ساده تری هستند و اصلاً نیازی به سوخت های فسیلی ندارند. از سوی دیگر مزیت خودروهای هیبریدی، عدم نیاز به ایستگاه های شارژ است؛ اما هم دارای ساختار پیچیده‌تری هستند و هم اینکه بالاخره نیازمند سوخت فسیلی نیز است.
با توجه به اینکه هنوز زیرساخت های مربوط به ایستگاه های شارژ هنوز فراهم نگردیده است، به نظر می‌رسد که در خصوص خودروهایی که قرار است در همه جا تردد کنند؛ مثل خودروهای شخصی، گزینه خودروهای هیبریدی، گزینه مناسب تری است. اما در خصوص خودروهای حمل و نقل عمومی با مسیرهای مشخص، به راحتی می‌توان از خودروهای برقی استفاده نمود.
اتوبوس ها و تاکسی هایی که دارای مسیرهای مشخص هستند، گزینه خودروی برقی، گزینه مناسبی است؛ چون این امکان وجود دارد که صرفاً در ابتدا و انتهای مسیر، تعداد محدودی جایگاه های شارژ تعبیه شود
*به تازگی در خصوص عرضه خودروهای برقی در تاکسیرانی و اتوبوسرانی صحبت شده است، آیا این موضوع باتوجه به زیر ساخت کشور امکان پذیر است؟
همانطور که پیشتر اشاره کردم تغییر رویکرد به سمت خودروهای هیبریدی و برقی، امری گریز ناپذیر است که دیر یا زود باید انجام شود. در همه جای دنیا هم بالاخره کار را از یک جایی شروع می کنند. اتفاقاً در خصوص اتوبوس ها و تاکسی هایی که دارای مسیرهای مشخص هستند، گزینه خودروی برقی، گزینه مناسبی است؛ چون این امکان وجود دارد که صرفاً در ابتدا و انتهای مسیر، تعداد محدودی جایگاه های شارژ تعبیه شود.
صنعت خودروی ایران، صنعتی قدیمی و گسترده با مزیت‌های رقابتی مناسب است که متاسفانه از سوء مدیریت‌ها رنج می‌برد. درست است که در حال حاضر صنعت خودروی ما با تکنولوژی‌های روز دنیا فاصله دارد
* باتوجه به اینکه شما مدت مدیدی پژوهش های فراوان در زمینه خودروهای برقی و هیبریدی انجام دادید، فاصله صنعت خودروسازی داخل تا تکنولوژی روز دنیا چقدر است؟
صنعت خودروی ایران، صنعتی قدیمی و گسترده با مزیت‌های رقابتی مناسب است که متاسفانه از سوء مدیریت‌ها رنج می‌برد. درست است که در حال حاضر صنعت خودروی ما با تکنولوژی‌های روز دنیا فاصله دارد، اما اگر بخواهیم می توانیم این فاصله را در زمان قابل قبولی کم کنیم. کشور چین مثال جالبی در این زمینه است که تا حدود سی سال پیش، هیچ تجربه ای در صنعت خودرو نداشت و در کمتر از سه دهه توانسته است به جایی برسد که خودروهایش را به همه جای دنیا صادر کند. حتی جالب است که بدانید در زمینه توسعه خودروهای برقی نیز توانسته است از اروپا و آمریکا پیشی بگیرد.
* آیا در ایران می توان خودرو برقی یا هیبریدی ارزان قیمت تولید کرد یا باید به فکر واردات آن بود؟
امکان تولید خودروی برقی با قیمت مناسب در ایران نیز وجود دارد. اما طبیعی است که به یکباره نمی توان تولید خودروهای برقی داخلی را آغاز کرد و این موضوع نیازمند سرمایه گذاری، برنامه‌ریزی و توسعه زیرساخت‌ها است. یک راهکار اجرایی برای توسعه خودروهای برقی در ایران این است که در ابتدا واردات تعدادی اتوبوس و تاکسی برقی برای ناوگان حمل و نقل عمومی انجام شود و زیرساخت های مورد نیاز آن از قبیل ایستگاه های شارژ ایجاد شود. سپس به موازات آن، سیاست گذاری‌ها، برنامه ریزی ها و اقدامات اجرایی برای تولید خودروهای برقی و هیبریدی در داخل کشور انجام شود.
* از نظر زنجیره تامین به نظر شما آمادگی برای تولید قطعات برقی وجود دارد؟
یک سری برنامه ریزی ها و گام های مقدماتی در خصوص تامین تجهیزات خودروهای برقی و تجهیز مراکز تست در دست اقدام است. اما هنوز در این زمینه، ضعیف هستیم و باید اقدامات جدی‌تری انجام شود.
با توجه به شرایط تحریم های کشور که امکان همکاری با شرکت های آمریکایی و اروپایی وجود ندارد، به نظر می رسد که باید از میان شرکت های چینی، گزینه‌ای را انتخاب کنیم
* اگر شما به عنوان مدیر پروژه خودروهای برقی در یک شرکت خودروساز انتخاب می شدید، چه محصول و استراتژی را به عنوان تولید انتخاب می کردید؟
معروفترین برند در تولید خودروهای برقی، شرکت تسلا و بعد از آن، فولکس واگن است. اما جالب است که بدانید در سال ۲۰۲۲ میلادی، شرکت «بی وای دی» چین از لحاظ حجم تولید از این دو شرکت معروف نیز پیشی گرفته است و بیشترین آمار تولید خودروهای برقی در جهان را به خودش اختصاص داده است. همچنین شرکت های سایک و جیلی(دو خودروساز بزرگ کشور چین) نیز از لحاظ حجم تولید خودروهای برقی، جزء پنج شرکت برتر جهان قرار گرفته اند. از سوی دیگر با توجه به شرایط تحریم های کشور که امکان همکاری با شرکت های آمریکایی و اروپایی وجود ندارد، به نظر می رسد که باید از میان شرکت های چینی، گزینه‌ای را انتخاب کنیم که در این خصوص، علاوه بر مسائل کیفیت محصول، قیمت و غیره، نحوه همکاری آن شرکت در خصوص انتقال تکنولوژی خودروهای برقی و هیبریدی نیز پارامتر بسیار مهمی است.
نظر شما