صفورا کاظمیان - بازار: از وقتی نشر روزاندیش در ابتدای خیابان میرزاده‌عشقی همدان جایش را به یک فروشنده فست‌فود داد چند سالی می‌گذرد اما دیگر در هر خیابانی چندین مغازه عرضه فست فود می‌بینی و انگار رعایت فاصله بین واحدهای این شغل چندان برای صاحبان آن مهم نیست و جالب‌تر اینکه مقابل هر کدام از فست‌فود فروشی ها صف چند متری می‌بینی و آن واحدی هم که مقابلش صف نکشیده‌اند از این‌روست که به مشتریانش نوبت داده تا بر اساس شماره برای تحویل گرفتن غذا مراجعه کنند.
برای تهیه غذا به یکی از عرضه کننده‌های فست‌فود که صفی نبود مراجعه کردم و شماره دریافتی ام ۶۵۰ بود و جالب است که این واحد عرضه فست‌فود با دیگر هم‌صنفی‌های خود محاصره شده بود و آن‌طرف خیابان مقابل هر مغازه فست‌فودی چند متر صف خریدار این نوع غذا به چشم می‌خورد.
این حجم فروش و تقاضا برای وسوسه بازاریان و حرکت کسب و کار همدان به سمت راه‌اندازی واحد تهیه و فروش فست‌فود کافی به نظر می‌رسد.
یک گشت مختصر در خیابان مهدیه که مسیر اصلی گردشگران در شهر همدان است برای دست‌یابی به جاذبه‌های کسب و کار در همدان کافی است تا خیلی چیزها دستگیر ناظر شود؛ از ابتدای خیابان مهدیه به سمت پارک مردم پر از واحدهای فروش خوردنی‌های مختلف البته غلبه با فست‌فود است و در لابلای این فروشگاه‌ها چند سوپرمارکت، لباس فروشی و کفاشی و مشاور املاک هم دیده می‌شود اما در بین واحدهای عرضه غذا، غلبه با فست‌فود است و نه خوراک‌های ایرانی.
حال این سوال برائت پیش می‌آید که در یک مسیر گردشگری آیا نیازمندی‌ها و ملزومات دیگری غیر از خوردنی‌های مختلف وجود ندارد؟ آیا با وجود دانشگاه بوعلی‌سینا در این مسیر نباید دست‌کم چهار ناشر و کتاب‌فروشی فعال باشد؟ در شهرهای دیگر اطراف دانشگاه‌ها مقر کتاب‌فروشی‌ها و مراکز تحقیق و ترجمه است اما در همدان در مسیری که روزانه چندصد دانشجو در آن آمد و شد دارند تنها نشر دانشجو آن هم با فاصله زیاد از دانشگاه فعال است و البته یکی از مهمترین دلایل این امر گرانی ملک در این ناحیه است که کاملاً بی‌تناسب با میزان درآمد کتاب‌فروشی‌هاست.
مغازه‌های بزرگ با اجاره‌بهای بسیار بالا و قیمت‌گذاری نامعقول برای هر متر این ناحیه را از مشاغل فرهنگی تهی کرده و مبالغ خرید و فروش و اجاره‌بها آنقدر نامعقول و سرسام‌آور است که کتاب‌فروشی‌ها و ناشران را از اطراف دانشگاه بوعلی‌سینا کوچ داده و این مشاغل جای خود را به فست‌فودها داده‌اند.
درآمد فست‌فودها، این دست مشاغل را پرسود کرده و سرمایه‌گذاری روی آن معقول و امن محسوب می‌شود
ناگفته پیداست که دلیل حضور و فعالیت پررونق و فزاینده فست‌فودها در این منطقه درآمد به صرفه آن است؛ در واقع درآمد فست‌فودها، این دست مشاغل را پرسود کرده و سرمایه‌گذاری روی آن معقول و امن محسوب می‌شود.
این در حالی است که در گذشته‌ای نه‌چندان دور اطراف دانشگاه بوعلی‌سینا چندین واحد در زمینه پژوهش و انجام کارهای آماری پروژه‌های دانشجویی و تایپ و خدمات کامپیوتری فعال بودند و درآمد خوبی هم داشتند اما به مرور این مشاغل در همدان و در خیابان مهدیه رنگ باخت و بافت کسب و کار در این منطقه در عرض کمتر از ۱۰ سال دگرگون شد.
این امر اتفاقی نیست و نشان‌دهنده سودآوری مشاغلی است که در این مسیر و در دیگر نقاط همدان حرف اول را می‌زنند.
در گفتگویی که با حسین محرابی رئیس اتاق اصناف همدان داشتم با اینکه او نتوانست آمار دقیقی از مشاغل همدان در اختیارم بگذارد اما عنوان کرد بازار کسب و کار همدان به سمت مغازه‌های عرضه فست‌فود و رشد این دست واحدها پیش می‌رود و با اوضاع فعلی؛ بازار کسب و کارهای خدماتی و تولیدی با اقبالی از سوی صاحبان مشاغل روبه‌رو نیست.
این در حالی است که باید برای تولید نیز راهکاری اندیشید و با تمهید شرایطی که از بعد اقتصادی و درآمدی کارهای تولیدی را دارای توجیه می‌کند این دست مشاغل را نیز در بازار همدان فعال کرد.
یکی دیگر از مشاغلی که نقش واسطه‌گری و دلالی را بیش از پیش در همدان پررنگ می‌کند بنگاه‌های معاملات املاک است؛ به گفته اکبر کاوسی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه و امور مالی شورای اسلامی شهر همدان طبق بررسی‌ها در حال حاضر ۶۰۰ متقاضی ایجاد مشاور املاک در شهر همدان وجود دارد و این در حالی است که امروزه در یک خیابان تعداد مشاورین املاک بیشتر از سوپرمارکت‌هاست و این سوال پیش می‌آید که مگر شهر همدان به چه میزان به مشاور املاک نیاز دارد؟
تعداد مشاوران املاک در اطراف دانشگاه بوعلی سینا نیز بیشتر از ناشران و کتاب‌فروشی‌هاست که این امر نیز جای تعجب دارد و سوال برانگیز است.
آسیب‌شناسی این موضوع نیاز به بررسی‌ها و پژوهش‌های دقیق دارد ولی نهادها باید در این زمینه ورود کنند و با حمایت از سایر مشاغل اجازه از میان رفتن آنها را ندهند.
درست است که اجاره‌بهای سنگین رونق کتاب‌فروشی‌ها را کم کرده اما باید مسئولان به دنبال حمایت از این صنف باشند تا در مسیر گردشگری همدان علاوه بر فست‌فود مشاغل فرهنگی نیز به چشم بخورد تا خانواده‌ها با حضور در این مسیر به فکر سبد فرهنگی خانوار نیز باشند و به‌ویژه برای فرزندان خود علاوه بر خوراکی اقلام فرهنگی تهیه کنند تا به این ترتیب کودکان و نوجوانان علاوه بر رسیدگی به خورد و خوراک بیاموزند که تهیه خوراک فرهنگی مناسب نیز باید از اولویت‌ها باشد حتی زمانی که برای گذران تعطیلات و اوقات فراغت در بیرون منزل هستند.
در سایه عدم حمایت بسیاری از صنوف، مشاغل و تولیدی‌ها در همدان رو به فراموشی و نابودی گذاشته اند
متأسفانه در سایه عدم حمایت بسیاری از صنوف، مشاغل و تولیدی‌ها در همدان رو به فراموشی و نابودی گذاشته اند به عنوان مثال چاقوسازی و صنعت چرم همدان رو به افول گذاشت به نحوی که چرم همدان به عنوان یکی از بهترین ارقام چرم به شکل خام به ایتالیا صادر می‌شود و با برندهای بسیار معروف در تمام دنیا به نام ایتالیا به فروش می‌رود.
مسئولان باید برای مسیر اصلی گردشگری همدان چاره‌ای بیندیشند و مشاغل این ناحیه را از انحصار فست‌فودها برهانند و باید در این مسیر برای گردشگران اقلام فرهنگی هم در نظر گرفته شود تا پیشینه همدان به دیگر شهرها معرفی شده و سبد خانوار از اقلام فرهنگی و تربیتی خالی نماند.
البته نباید از نظر دور داشت که رشد روزافزون مشاوران املاک و فست‌فودها در همدان به مسیر گردشگری این شهر ختم نمی‌شود و به سایر قسمت‌ها نیز رخنه کرده است.
حرکت کسب و کار همدان به سمت این دو حرفه نیازمند بررسی و آسیب‌شناسی است و قطعاً مسئولان باید برای تقویت سایر حوزه‌های کاری از جمله صنایع دستی و مشاغل تولیدی تدابیر ویژه و فوری بیندیشند.
قطعاً فعالیت مشاغل مرتبط با صنایع دستی در نقاط مختلف شهر علاوه بر محدوده آرامگاه باباطاهر می‌تواند سودآوری زیادی برای همدان داشته باشد اما جای سوال است که مثلاً در خیابان مهدیه با اینکه پذیرای گردشگران بسیاری است چرا این دست مشاغل فعال نیست؟
مسئولان و محققان استان همدان باید در این زمینه ورود جدی داشته باشند و تلاش کنند تنوع مشاغل در همدان حفظ شود؛ تنها در این صورت فرصت‌های شغلی برابر برای همه فراهم می‌شود و مشاغل به سمت پویایی و تنوع پیش رفته و بازار تحرک خود را به دست می‌آورد، تولیدکننده، هنرمند و صنعت‌گر در چنین فضایی به ادامه فعالیت امیدوار می‌شوند و سوددهی بازار بین همه مشاغل تقسیم می‌شود.
از طرفی امنیت شغلی در این شرایط بیشتر احساس می‌شود؛ چراکه شرایط برای سرمایه‌گذاری امن فراهم شده و زمینه فساد برای برخی مشاغل که محل ورود دلالان است برچیده می‌شود.
نظر شما