فنر قالب - مفهوم، کاربرد و نقش آن در صنعت

فنر قالب سازی

در صنعت قالب‌سازی، فنر قالب یکی از عناصر اساسی است که در فرآیند تولید قطعات صنعتی استفاده می‌شود. فنر قالب نقش مهمی در حفظ استحکام و کیفیت قالب‌های صنعتی دارد. در این مقاله به معرفی فنر قالب وکاربردهای آن در صنعت میپردازیم.

یکی از دلایل مهم بودن این قطعه در صنعت این است که میتواند انرژی زیادی را با مقدار کمی فشرده شدن تولید کند.

 فنر قالب چیست؟

میخواهیم به مفهوم اینکه فنر قالب سازی و اجزای تشکیل دهنده آن چیست بپردازیم. فنر قالب به عنوان یک قطعه مهم در قالب استفاده میشود. از جمله در فرایند های ترزیق پلاستیک، فرایند چاپ و سایر فرایند ها به کار میرود. منظور از اجرای تشکیل دهنده فنر، جنس به کار رفته در تولید آن است.

بسته به نوع صنعت و دستگاه و... فنر قالب میتواند کاربرد های گوناگونی داشته باشد. مثلا میتواند در قالب باعث کاهش ضربه ها و لرزش ها شود. که همین امر ممکن است طول عمر قالب را افزایش دهد. استفاده مناسب از فنر قالب میتواند منجر به بهبود و بهتر شدن کیفیت تولیدات و افزایش عمر قطعات قالب شود که در نتیجه موجب کاهش هزینه های تولید میشود.

کلا فنر های موجود در بازار در مدل های گوناگونی هستند. برای مثال فنر پیچشی، فنر فشاری، فنر تقویتی و... از این موارد هستند.

دلیل فراوانی فنر ها این است که در صنایع بسیار گوناگونی مورد استفاده قرار میگیرد.

البته فنر قالب ها از نوع فشاری هستند.

فنر قالب سازی دارای استاندارد iso۱۰۲۴۳ است. این استاندارد شرکت های تولید کننده فنر قالب را مستلزم میسازد که از رنگ و اندازه های از قبل تایین شده برای ساخت فنر قالب اقدام کنند. فنر قالب ها در ۴ مدل تولید میشود. فنر قالب زرد، فنر قالب قرمز، فنر قالب آبی و فنر قالب سبز که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند که در ادامه خواهیم گفت.

فنر قالب زرد

فنر قالب زرد در استاندارد iso۱۰۲۴۳ به معنی فنر برای بار های سنگین است. و در جایی که بخواهد با جابه جایی کم، نیروی زیادی را تولید کنند از این رنگ فنر استفاده میکنند.

فنر قالب قرمز

فنر قالب قرمز در استاندارد iso۱۰۲۴۳ به معنی فنر برای بار های نیمه سنگین است. و در جایی که بخواهد با جابه جایی کم، نیروی نسبتا زیادی را تولید کنند از این رنگ فنر استفاده میکنند. این رنگ فنر از فنر زرد ضعیف تر بوده و به همین دلیل قطر مفتول آن نیز کوچک است.

فنر قالب آبی

فنر قالب آبی در استاندارد iso۱۰۲۴۳ به معنی فنر برای بار های نیمه سبک است. این رنگ فنر از فنر قرمز ضعیف تر بوده و به همین دلیل قطر مفتول آن نیز کوچک تر است.

فنر قالب سبز

فنر قالب سبز در استاندارد iso۱۰۲۴۳ به معنی فنر برای بار های سبک است. این رنگ فنر از فنر آبی و دیگر رنگ ها ضعیف تر بوده و به همین دلیل قطر مفتول آن نیز نسبت به همه کوچک تر است.

اگر بخواهم مطالب بالا را خلاصه کنم باید بگویم که قدرت فنر ها از زیاد به کم به ترتیب شامل فنر قالب زرد فنر قالب قرمز و فنر قالب آبی و فنر قالب سبز است. تمامی فنر قالب های دارای استاندارد iso۱۰۲۴۳ از این ۴ رنگ استفاده میکنند. البته شرکت ها از رنگ های دیگری هم استفاده میکنند اما نه برای این ۴ مدل فنر، بلکه ممکن است فنر هایی تولید کنند که حتی از فنر قالب سبز ضعیف تر و یا حتی از فنر قالب زرد قوی تر باشد.

فنر قالب های استاندارد iso۱۰۲۴۳ از قطر ۱۰ تا ۶۳ میلیمتر و طول ۲۵ تا ۳۰۵ میلیمتر تولید شده است.

مواد اولیه در تولید فنر قالب

مواد اولیه در طول عمر فنر قالب بسیار تاثیر گذار است. شرکت کالیپ یان سان ترکیه kalipyansan از مواد اولیه اروپایی و دستگاه های اروپایی برای تولید فنر قالب های خود استفاده میکند. به همین دلیل فنر های تولید شده توسط این شرکت از کیفیت بالایی برخورد دار بوده و طول عمر بیشتری نیز خواهد داشت.

در ساخت فنر قالب از فولاد های روغنی و کروم استفاده میشود. کروم باعث افزایش مقاومت فنر قالب در برابر ضربه ها میشود.

افزایش طول عمر فنر قالب

در ادامه قصد دارم کار هایی درجهت افزایش طول عمر فنر قالب بگویم که قطعا کمک خواهد کرد تا بتوانید از فنر قالب بهتر استفاده کنید و هزینه های خود را کاهش دهید. البته فنر قالب یک قطعه مصرفی است و نمیتوان از آن انتظار عمر طولانی مدت داشت. اما با انجام دادن یک سری کار ها میتوان عمر آن را افزایش داد.

حداکثر میزان جمع شوندگی فنر

همه فنر قالب ها تا حد مشخصی میتوانند جمع شوند. اگر از آن حد بیشتر پیش رویم یا فنر قالب میشکند یا عمر فنر به شدت کاهش پیدا میکند و خیلی زود کارایی خود را از دست خواهد داد. برای فهمیدن حداکثر میزان جمع شوندگی فنر قالب میتواند به دیتاشیت ارائه شده توسط شرکت تولید کننده مراجعه کنید و از مقدار آن مطلع شوید.

استفاده از فنر های یک اندازه و یک رنگ

برای مثال در قالب اگر از ۴ فنر قالب استفاده میکنید باید همه آن ها از نظر مشخصات فیزیکی شبیه هم باشند و رنگ آن ها نیز یکی باشد. همچنین توصیه میشود اگر مجبور شدید یکی از فنر ها را عوض کنید، حتما حتما دیگر فنر ها را نیز تعویض کنید تا همگی یکدست نو و تعویض شده باشند.

رعایت کردن پریلود

یکی از موارد مهم این است که همواره روی فنر قالب فشار کمی وجود داشته باشد. این مقدار هم در دیتاشیت با نام pre load آمده است و به شما میگویند که فنر قالب شما چه مقدار باید فشرده شده باشد.

به کار بردن بوش های راهنما

گاهی ممکن است مجبور باشیم از دو فنر در داخل هم استفاده کنیم. مثلا یک فنر با قطر ۶۳ داریم و قصد داریم یک فنر با قطر ۴۰ را داخل اون قرار بدیم. در این حالت باید از بوش راهنما استفاده کنیم. این بوش از هرگونه برخورد دو فنر با یکدیگر جلوگیری میکند.

اگر فنر ها با یک دیگر برخورد داشته باشند، موجب شکسته شدن میشود.