بازار؛ گروه کشاورزی: شیوع ویروس کرونا در سراسر دنیا وضعیت اضطراری را پیش روی بسیاری از کسب‌وکارها قرار داده و برخی‌ها را هم به سمت انقراض پیش برده است. اوضاع تجارت بین کشورها هم این روزها چنگی به دل نمی زند. تجارت جهانی از زمان جنگ جهانی دوم چند بار سقوط را تجربه کرده است، اما شدت این سقوط در سال ۲۰۰۹-۲۰۰۸، بزرگ‌ترین بود. حالا اما تحلیل گران اقتصادی بر این باورند که ۲۰۲۰ شرایط به مراتب بدتر از بحران سال ۲۰۰۸ خواهد بود. جدای از هزینه تحمیلی ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی که تا حد زیادی امکان مدیریت آن وجود ندارد، سیاست‌های دست و پا گیر در تجارت داخلی هم عرصه را بر فعالان اقتصادی حسابی تنگ کرده است.
سید رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در این باره به بازار می‌گوید: فضای کسب‌وکار کشور سال‌هاست از نابسامانی‌ها و عدم برنامه‌ریزی صحیح رنج می‌برد. هر کدام از مسئولان با وعده‌های بهبود شرایط اقتصادی برای فعالیت‌های بخش خصوصی به قدرت رسیده‌اند، اما متاسفانه در عمل هیچ تلاش و بهبود درخور توجهی در محیط کسب‌وکار و تسهیل امور اداری و بروکراسی‌های پیچیده کشور مشاهده نمی‌شود.
او با انتقاد از تصمیم‌های خلق الساعه که در دستگاه‌های مدیریتی اتخاذ می‌شود، می‌گوید:در حال حاضر چیزی حدود نزدیک به ۱۰۰ کانتینر موز در گمرکات کشور رسوب کرده و هنوز تکلیف واردات این محصولات مشخص نیست و این محصولات در حال خراب شدن هستند.
به گفته او، در حال حاضر موز در گروه کالایی ۲۷ قرار دارد. بر اساس کتاب مقررات صادرات و واردات کالاهایی که در این گروه قرار دارند باید ارز دولتی به آنها اختصاص داده شود. اما از سال ۹۷ تا حالا هیچ ارزی برای واردات این محصول اختصاص داده نمی شود و واردات آنها همواره بر مبنای ارز آزاد صورت می‌گرفته و تاجر خود عهده دار تامین ارز خود بوده است.
رییس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ادامه می‌دهد: کاری که در سایر کشورها در کمتر از چند ساعت انجام می‌شود در کشور ما مدت‌ها زمان می‌برد. تحریم‌هایی که در کشور با آن مواجه هستیم تنها محدود به تحریم‌های خارجی نمی شود و به نوعی تحریم‌های داخلی را نیز شاهد هستیم.
تصمیم‌های خلق الساعه و کاهش قدرت خرید خانوار
این فعال اقتصادی در حالی بر این باور است که تصمیم‌های غیر کارشناسی و خلق الساعه به افزایش قیمت تمام شده کالا در داخل کشور منجر می‌شود که آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که با وجود افزایش اسمی درآمد خانوار، قدرت خرید خانوارها نسبت به سال ۹۰ حدود ۳۴ درصد کاهش یافته است.
البته شرایط برای محصولات غذایی و خوراکی به مراتب بدتر هم شده است. آنگونه که در این گزارش آمده تورم در فروردین ۹۸ که تورم نقطه به نقطه کل چیزی حدود ۴۵ درصد بوده، خوراکی و آشامیدنی‌ها تورم بیش از ۸۵ درصدی را تجربه می‌کردند. نورانی با اشاره به این مطلب می‌گوید: به دلیل کاهش قدرت خرید خانوار شاهد افت سرانه محصولاتی همچون لبنیات، مواد پروتئینی، میوه و سبزیجات هستیم.
سنگ‌اندازی‌های دولت در مسیر صادرات
نبود استراتژی مشخص برای کشت و تجارت محصولات کشاورزی از دیگر مواردی است که به گفته نورانی مشکلات بسیاری را برای کشاورزان و البته فعالان بخش خصوصی ایجاد کرده است. او با اشاره به وضع تعرفه صادراتی برای پیاز، گفت: بهمن پارسال به دلیل مدیریت نادرست قیمت پیاز در کشور به بالای ۱۰ هزار تومان رسید. دولت مثل همیشه به سراغ ساده ترین راه کار یعنی سنگ اندازی در مسیر صادرات رفت و برای صدور هر کیلو از پیاز ۱۰ هزار تومان تعرفه صادراتی وضع کرد. حالا مشتری‌های صادراتی ما به سراغ تامین نیاز خود از طریق سایر کشورها رفته و بازارهای صادراتی خود را از دست دادیم. از آن طرف پیازها هم روی دست کشاورز باقی مانده و به دلیل نداشتن توجیه اقتصادی در خاک‌ها دفن می‌شوند.
دولت‌های مختلف به طور تاریخی به جای اصلاح سیاســت‌های تجاری و تولیدی تلاش کرده، ناترازی‌های اقتصاد و کنترل نرخ رشد محصولات کشاورزی را از طریق قیمت گذاری و دخالت‌های گسترده در بازار به مصاف این مشکلات بروند.
به هر حال شرایط برای ایران به نحوی است که باید به سمت اقتصاد غیرنفتی حرکت کند و حاکمیت باید به این نکته توجه داشته باشد که برای موفقیت در عرصه اداره اقتصاد با درآمدهای غیرنفتی باید تمام موانع را از پیش روی صادرکنندگان ایرانی بردارد و تلاش کند که رسالت خود را در این قرار دهد که به هر نحوی که شده، صادرکنندگان کشور را در حوزه ارزآوری تقویت کند و همه امکانات و نوع نگاه حاکمیت نیز معطوف به امر صادرات شود.
نظر شما