یاسمن بلوردی؛ بازار: تامین نهاده های دامی یکی از اصلی ترین معضلات حال حاضر صنعت دامداری و مرغداری کشور است که به صورت خاص در بخش دامداری بسیاری را با چالش های مختلف روبرو کرده است. به طوری که از یکسو بر تامین نهاده از سامانه بازارگاه تاکید می شود و از سوی دیگر به گفته فعالان این بخش خرید نهاده از این سامانه بسیار زمانبر است؛ به این معنا که بعد از یک تا دو ماه که پول دامدار و مرغدار در این سامانه بابت خرید نهاده واریز شده هنوز موفق به دریافت نشده اند و این خود بار دیگری بر دوش آنها تحمیل کرده است. چرا که دام و طیور موجوداتی زنده هستند که برای زنده ماندن نیاز به خوراک به موقع دارند بنابرای نمی توان به آنها گفت چندماهی صبر کنید تا خوراک از راه برسد!
پول به بازارگاه واریز می شود اما نهاده ای به دست مرغدار نمی رسد
ناصر نبی پور رئیس اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران در خصوص ناکارآمدی و مشکلات تامین نهاده از بازارگاه به خبرنگار بازار می گوید: متاسفانه بازار نهاده ها آشفته است و در حالی که دو ماه است سویا از بازارگاه خریده کرده ایم اما هنوز به دست ما نرسیده و به این ترتیب مجبور هستیم سویای ۱۶ هزار و ۳۰۰ تومانی را از بازار آزاد با نرخ ۲۵ هزار تومان خریداری کنیم.
رئیس اتحادیه مرغ تخمگذار استان تهران: از یکطرف پول دامدار و مرغدار چند ماه در سامانه بازارگاه می ماند از سوی دیگر مجبور هستیم از بازار آزاد نهاده تهیه کنیم در نتیجه واحدهای تولیدی به شدت با کمبود نقدینگی مواجه هستند
نبی پور افزود: مساله مهم در این میان این است که وقتی من مرغدار برای خرید نهاده از بازارگاه اقدام می کنم و هزینه آن را پرداخت می کنم اما با تاخیر چندماهه به دست ما می رسد به ناچار باید به بازار آزاد متوسل شوم. در نتیجه اصلا نقدینگی برای ما تولید کننده ها باقی نمی ماند که بتوانیم با قیمت بیشتر از بازار آزاد تهیه کنیم.
وی خاطر نشان کرد: وقتی بخش دولتی به ما فشار می آورد محصول تولیدی را به نرخ مصوب بفروشیم باید در بحث تامین نهاده با قیمت مناسب و مصوب هم اقدام کنند.
نبی پور در خصوص دلایل آشفتگی بازار نهاده ها نیز اظهار داشت: الان ارز تخصیص نمی دهند که نهاده های تهیه شده ترخیص شود و این باعث می شود بازار نهاده ها اینگونه نابسامان باشد.
بی توجهی به زیرساخت های بخش کشاورزی طی دو دهه اخیر
با این وجود در بحث نابسامانی بازار نهاده ها به خصوص نهاده های دامی مسائل دیگری نیز دخیل هستند و برخی معتقدند خانه از پای بست ویران است. در غیر اینصورت نباید در حالی که بیش از یکسال از آزاد سازی قیمت ها می گذرد هنوز بازار این محصولات وارداتی اینگونه به هم ریخته باشد و ناهماهنگی ها تا به این حد زیاد باشد.
رئیس سازمان مردم نهاد هکا: آشفتگی بازار نهاده ها عمدتا به دلیل ضعف های مدیریتی است که در این حوزه رخ داده از جمله اینکه بیش از ۲۰ سال است برای زیرساخت تولید نهاده ها در کشور هزینه ای نشده است
علیرضا الوندی رئیس سازمان مردم نهاد هکا و فعال بخش معتقد است نابسامان بودن بازار نهاده ها چند دلیل دارد که مهمترین آن به بحث زیرساخت هایی برمی گردد که برای این امر آماده نشده است.
الوندی در گفتگو با خبرنگار بازار می گوید: اولین دلیلی که موجب وضعیت امروز بازار نهاده شده است این است که برای زیر ساخت کشور در بخش کشاورزی هزینه نکرده ایم. در واقع بیش از ۲۰ سال است هزینه ای در این حوزه نشده است؛ یعنی بعد از اینکه سدها در کشور ساخته شد پشت سدها باید جریان ها و نهرهایی که دشت ها را سیراب کنند تشکیل می شد اما نشد و فقط سد ساختند!
آب های شیرینی که وارد خلیج فارس می شود
وی افزود: از سوی دیگر بایستی احیای اراضی در دستور کار قرار می گرفت که بتوان در این اراضی این نهاده های دامی را در داخل کشور تولید کنیم اما از این کار هم سر باز زده شده است. به عنوان مثال در رودخانه «زهره» در استان خوزستان سالی سه میلیارد متر مکعب آب شیرین وارد خلیج فارس می شود. این در حالی است که اگر هزینه تولید آب شیرین که طبق محاسبات فعلی شرکت های بین الملل انجام می دهند را در نظر بگیریم (هزینه شیرین کردن هر متر مکعب آب را ۳ یورو در نظر می گیرند) لذا سالانه ۳ میلیارد ۳ یورو آب شیرین را از دست می دهیم!. در حالی که می توانیم این آب شیرین را در اراضی دشت های «امیدیه» که اطراف این رودخانه است هدایت کرد و در آنجا نسبت به تولید نهاده های دامی اقدام کنیم و شاید کشور را خودکفا کنیم.
الوندی افزود: به آنچه در بالا عنوان شد یک برنامه زیرساختی گفته می شود که ما چنین برنامه های زیرساختی نداریم؛ یعنی اجازه می دهیم در سال چیزی حدود نه میلیارد یورو آب شیرین خارج شود بدون اینکه از آن استفاده کنیم و در عوض اقدام به وارد کردن نهاده می کنیم! با این تفاسیر نداشتن برنامه زیرساختی طولانی مدت برای اینکه کشور را خودکفا سازیم اولین دلیلی است که باعث به سامان نبودن بازار نهاده های دامی شده است.
دولت بهای واقعی نهاده ها را بدهد تا در داخل تولید شود
وی خاطر نشان کرد: دومین دلیل این است که به راحتی روی نهاده ها قیمت گذاشته می شود در داخل کشور و به عبارتی این محصولات را تعزیراتی می کنیم. به عنوان مثال گفته شده گندم به نرخ ۱۵ هزار تومان از کشاورزان خریداری می شود در حالی که الان قاچاقچیان تا نرخ ۳۰ هزار تومان هم به گندمکاران پیشنهاد می دهند و می پردازند؛ یعنی دو برابر آنچه روی گندم قیمت گذاشته شده است الان با هدف خروج از کشور مشتری وجود دارد.
وی افزود: با این تفاسیر بخش دولتی قیمت درست و مناسبی روی گندم نمی گذارد و در عوض اقدام به واردات گندم ۴ دلاری می کند! یعنی بخش دولتی حاضر است با قیمت های گزاف گندم وارد کند اما از کشاورز با نرخ ۳۰ هزار تومان خریداری نکند که کشاورز راغب شود کشت را انجام بدهد.
به جای تولید محصولات ضایعاتی نهاده کشت کنید
الوندی خاطر نشان کرد: از سوی دیگر در حوزه سامان نیافتن بازار نهاده ها عامل دیگری که نقش دارد این است که آنقدر برنامه ریزی برای کشت نداریم که بر اساس مدارک و شواهد ۳۰ درصد از کل کشت کشور از بین می رود و تبدیل به ضایعات می شود.
به جای اینکه محصولاتی کشت کنیم که در نهایت ۳۰درصد ضایعات داشته باشیم بگذارید کشاورزان روی تولید نهاده های دامی کار کنند
رئیس مردم نهاد هکا ادامه داد: به نظر بنده بایستی روی این ۳۰ درصد اتلاف کار کرد و به جای اینکه کشاورز چیزی کشت کند که در فصل برداشت روی دست او بماند، روی نهاده های دامی کار کند.
الوندی تاکید کرد: این چند عامل اصلی که در خصوص دلایل آشفتگی بازار نهاده ها مطرح شد مدیریتی است و الان در این زمینه به شدت دچار ضعف مدیریتی است و مشکل را نمی توانند در این وضعیت فعلی حل کند. به همین دلیل دست برای همه گروه ها باز است و به راحتی و به هر شکلی برای واردات اقدام می کنند و بازار را به اصطلاح تنظیم می کنند.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی کشور: پشت نا بسامانی بازار نهاده های دامی مافیا قرار دارد وگرنه چرا کشتی های حامل نهاده این همه وقت باید روی دریا منتظر تخصیص ارز باشند!
قاسم پیشه ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی کشور از دیگر افرادی است که معتقد است پشت بسامان نبودن بازار نهاده ها به خصوص نهاده های دامی مافیا قرار دارد که ترجیح می دهد بازار همینگونه باشد تا منافع خود را از این مسیر تامین کنند.
عدم تخصیص ارز و نهاده های معلق روی دریا
پیشه ور در گفتگو با بازار می گوید: در حوزه نهاده های دامی و وضعیت فعلی بازار آن مساله مهم این است که الان تعدادی کشتی روی دریا آماده ترخیص کالا است و فقط باید ارز تخصیص داده شود تا بار خود را تخلیه کنند اما ارز آن تخصیص داده نمی شود.
وی ادامه داد: از آن طرف در بازارگاه شاهد هستیم که دامداران یک تا ۲ ماه پیش در خواست نهاده داده اند و پول آن را هم پرداخت کرده اند اما کالایی دریافت نکرده اند. آن هم در شرایطی که دامدار شیر خام تولیدی را هم تحویل کارخانجات شیر می دهند اما پول را دو ماه بعد تحویل می گیرند. در واقع در این میان دامدار عملا چهار ماه معطل است.
پیشه ور تاکید کرد: اگر دولت می خواهد در بازار نهاده ها دخالت کند به درستی وارد شود و اقدام درستی انجام دهد و اگر قصد چنین کاری را ندارد باید بداند که دام اگر یک روز خوراک نداشته باشد فردا ۳۰ کیلو شیر جواب منفی می دهد.
دام سرمایه ملی ما است نباید بگذاریم به دلیل نبود خوراک کافی به راحتی از بین برود چون جایگزین کردن آن سالهای طولانی زمان می برد
وی ادامه داد: از طرف دیگر اگر امروز دام خوراک نداشته باشد و نسل از بین برود حداقل ۱۰ سال طول می کشد تا شاید جبران شود. چون تجربه نشان داده اگر دامداری آسیب ببیند دوباره به این حوزه فعالیت بر نمی گردد و این عملا به معنای از بین رفتن صنعت دامداری است.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی کشور اذعان داشت: در جلساتی که به همراه نمایندگان دامداران اخیرا با کمیسیون کشاورزی مجلس داشتیم مقرر شد تسهیلاتی سریعتر پرداخت کنند تا دامدار آسیب نبیند.
وی گفت: سازمان بازرسی باید سریعتر ورود کند و تکلیف یکسری قضایا را در خصوص نهاده ها تعیین کند چون دام سرمایه ملی است و سالها برای نژادهای این کشور زحمت کشیده شده است و نباید بگذاریم از بین برود.
نظر شما