محمود نواصر؛ بازار: بیشترین مبادلات تجاری ایران با عراق است، کشوری که بازار آن تشنه کالا است. ایران باید با کشورهایی همچون ترکیه که یکی از قدرت‌های بازاریابی منطقه است، رقابت کند.
بزرگترین پایانه صادراتی ایران در خرمشهر قرار دارد. حضور خرمشهر در منطقه آزاد اروند و همچنین داشتن خط جاده‌ای و دریایی شرایط خوبی را برای صادرات به عراق فراهم کرده است ولی یکی از ظرفیت‌ها که علیرغم وجود زیرساخت‌ها تاکنون به نتیجه نرسیده، خط ریلی است. موضوعی که حتی دولت قبل نتوانست آن را به سرانجام برساند.
مقرر شده مسیر ریلی ۳۲ کیلومتری بین ایران و عراق در حد فاصل شلمچه تا بصره برقرار شود. مجموع هزینه پیش بینی شده برای اجرای این مسیر ریلی ۳۲ کیلومتری ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیون دلار است. هر کشوری سهم ۵۰ درصدی در این سرمایه‌گذاری دارد.
صادرات به عراق از طریق راه‌آهن بسیار ایمن و ارزان است؛ هم اکنون از راه دریا کالاهایی که عراق نیاز دارد، حمل می‌شود بنابراین از طریق راه‌آهن به هر نقطه‌ای از عراق می‌تواند منتقل شود.
همچنین با ساخت این راه آهن، ایران به دریای مدیترانه دسترسی پیدا می‌کند زیرا راه آهنی بین عراق و سوریه به این دریا متصل است که در زمان داعش دچار آسیب‌هایی شد و نیاز به بازسازی دارد.
با توجه به وجود مسافرت‌ها و ترددهای بسیار زیاد ایرانیان در کربلا و نجف، وجود این مسیر ریلی می‌تواند بسیار موثر باشد.
عراقی‌ها نیز می‌توانند از این امکان بهره‌مند شوند؛ زیرا عراق با اتصال به این جریان ریلی می‌تواند از طریق راه‌آهن به تمام کشورهای اطراف ایران متصل شود.
کمک به شرایط مسافری و صادراتی
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد اروند در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: تکمیل خط ریلی خرمشهر به شلمچه گامی بلند به منظور اتصال شاهراه تجاری میان منطقه آزاد اروند تا دریای مدیترانه است.
اتصال خط ریلی خرمشهر به بصره عراق، می‌تواند در مراودات تجاری میان دو کشور از طریق مرز شلمچه، کمک شایانی کند و حجم صدور و سرعت تبادل کالا و مسافر را دو چندان کند
علی زارعی افزود: اتصال خط ریلی خرمشهر به بصره عراق، می‌تواند در مراودات تجاری میان دو کشور از طریق مرز شلمچه، کمک شایانی کند و حجم صدور و سرعت تبادل کالا و مسافر را دو چندان کند.
وی عنوان کرد: این خط ریلی به عنوان یکی از راه های ارتباطی تسهیل در تردد زوار اربعین حسینی، می‌تواند پایانه شلمچه را به یکی از زائر پذیرترین مرزهای غرب کشور تبدیل کند.
تشکیل کریدور ترانزیتی به کویت و سوریه
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرمشهر در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: کشور ما به واسطه قرار گرفتن در حد واسط مناطق مهمی چون، آسیای شرقی، هند، اروپا و آفریقا، توان بالقوه ای برای تبدیل شدن به کریدور ترانزیتی جهان در دل خود جای داده است.
سید مصطفی موسوی افزود: مزیت ترانزیت بین المللی، یکی از سودآورترین بخش های اقتصادی جهان به شمار می رود که برخی از کشورها با وجود توانایی جغرافیایی نامطلوب با اتخاذ سیاست های مناسب، موفق به سودآوری و تبدیل خاک کشور خود به مسیر مواصلاتی کالاهای تجاری و مسافران شده اند. امری که با وجود مزیت های فراوان کشور و امکان بهره برداری چند جانبه از نقاط مختلف کشور، به طور ملموسی مغفول مانده تا جایی که برخی از کشورهای همجوار با امتیازات کمتر، قادر به انتقال مسیرهای ترانزیتی به خاک کشور خویش و بهره وری از مزایای اقتصادی آن شده اند.
وی ادامه داد: امکان اتصال آسیای میانه به کشورهای حوزه خلیج فارس، آسیای شرقی و هند به اروپا و آفریقا، خاورمیانه دور به قفقاز و ...، همگی توانایی هایی است که هر کشوری توان دارا بودن آن را ندارد.
لزوم تبیین استراتژی مناسب، واکنش سریع، اولویت بخشی، رفع موانع زیرساختی، برنامه ریزی دیپلماسی و ... اقداماتی است که باید به صورت هدفمند و مدون با همکاری بخش های مختلف نظارتی و اجرایی کشور به مرحله اجرا در بیاید
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرمشهر تاکید کرد: لزوم تبیین استراتژی مناسب، واکنش سریع، اولویت بخشی، رفع موانع زیرساختی، برنامه ریزی دیپلماسی و ... اقداماتی است که باید به صورت هدفمند و مدون با همکاری بخش های مختلف نظارتی و اجرایی کشور به مرحله اجرا در بیاید.
موسوی بیان کرد: اتصال مرز شلمچه به بصره و تشکیل کریدور ترانزیتی به کویت و سوریه از طریق خاک عراق، یکی از برجسته ترین توانایی های کشور در توسعه توان حمل و نقل بین المللی است. این ویژگی وقتی برجسته تر می شود که می بینیم، خط آهن دو کشور ایران و عراق از طریق این مرز و تنها با زیرسازی و آماده سازی ۳۵ کیلومتر ریل، به یکدیگر متصل خواهند شد.
وی با بیان اینکه اهمیت این خط ترانزیتی از چند محور مهم است، توضیح داد: کاهش هزینه های حمل و نقل بارهای تجاری از طریق استفاده از خطوط ریلی، بی شک ضمن به صرفه تر کردن صادرات کالاهای ملی، با کاهش هزینه های نهایی تجارت، توان رقابت کالاهای ایرانی در بازار مستعد عراق را به شدت افزایش خوهد داد.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرمشهر عنوان کرد: افزایش ضریب امنیت کالاها و همچنین تسریع در روند تجاری ترانزیت آنها در مرز شلمچه با قابلیت اتصال خط آهن دو کشور فراهم خواهد شد. از سوی دیگر نیز انتقال مسافر بیت دو کشور نیز با ضریب امنیتی بالا و سهولت فراوانی میسر میگردد، که این امر می‌تواند ضمن توسعه ی توان گردشگری کشور، ارزآوری مناسبی را از این طریق به وجود آورد.
موسوی اضافه کرد: همچنین تسهیل تردد زائران عتبات عالیات از طریق خط آهن و کاهش ترافیک حمل و نقل ایشان به ویژه در ایام اربعین از دیگر ویژگی های این طرح خواهد بود.
اتصال راه آهن خرمشهر به عراق و بندر لاذقیه سوریه
وی افزود: با اتصال خط آهن شلمچه به بصره، خط ترانزیتی ریلی ایران به سوریه از طریق خاک عراق و تا بندر لاذقیه سوریه فراهم می‌شود. امری که بی شک کمک شایانی به تصاحب بازار سوریه در مقابل رقبای مختلف خواهد کرد.
علیرغم مذاکرات به ظاهر موفق و قول های مساعد مسئولان دو کشور در اتصال خطوط ریلی دو کشور از طریق مرز شلمچه و ضمن موافقت مکرر با این طرح، همچنان بهره برداری از این مزیت عظیم در هاله ای از ابهام قرار دارد
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرمشهر تصریح کرد: علیرغم مذاکرات به ظاهر موفق و قول های مساعد مسئولان دو کشور در اتصال خطوط ریلی دو کشور از طریق مرز شلمچه و ضمن موافقت مکرر با این طرح، همچنان بهره برداری از این مزیت عظیم در هاله ای از ابهام قرار دارد.
موسوی اظهار کرد: امری که به ظاهر با موانع متعددی از سوی عراق در بخش های اقتصادی، امنیتی و سیاسی مواجه شده و لازم است با بهره از روابط دیپلماسی نزدیک دو کشور و مشترکات و منافع دو جانبه هر چه سریع تر این موانع رفع شود تا در نهایت با راه اندازی این کریدور ترانزیتی، قدمی شایسته در تسهیل روابط گردشگری و توسعه مراودات تجاری برداشته شود.
لزوم تسریع در اجرا
نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: اتصال راه آهن خرمشهر به بصره یکی از مطالبات اصلی فعالان اقتصادی است که باعث افزایش صادرات از طریق ریلی می شود.
سیدمحمد مولوی تاکید کرد: ظرفیت مناسبی در حوزه ترانزیت وجود دارد و پیگیری های خوبی نیز صورت گرفته ولی انتظار می رود سریعا وارد فاز عملیاتی شود.
وی عنوان کرد: باید در راستای تحقق شعار سال حرکت شود که یکی از آنها توجه به راه های ترانزیتی است.
ضرورت اجرای تعهدات طرف عراقی ظرف مدت ۲ سال آینده
مدیرعامل راه آهن در خصوص آخرین وضعیت خط آهن شلمچه-بصره اظهار کرد: اردیبهشت امسال هیئت عراقی با حضور در ایران، بازدید از پروژه ریلی شلمچه- بصره را در دستور کار قرار داد.
سید میعاد صالحی افزود: این هیئت فنی، سیاسی و نظامی ایرانی و عراقی و مسئولان راه آهن دو کشور با توجه به نقشه‌های مصوب و ارائه شده، از مرز شلمچه، سکوی مسافری جدید احداث شده در مرز شلمچه، مسیر مطالعه شده از مرز تا اروند رود، زمین‌های دو طرف رود و بخش میانی آن در محل احداث پل و همچنین محل احداث ایستگاه جدید راه‌آهن بصره بازدید کردند.
وی ادامه داد: این بازدید ۴ ساعت به طول انجامید و پس از آن هم جلسه ۶ ساعته با هیات عراقی برگزار و طی آن نقشه های تفصیلی از سوی طرف عراقی ارائه شده است.
مدیرعامل راه آهن گفت: در صورت اجرای همه تعهدات طرف عراقی، در ۱.۵ تا ۲ سال آینده پروژه راه‌آهن شلمچه- بصره به بهره‌برداری می‌رسد.
صالحی بیان کرد: با توجه به اینکه پل واقع شده در مسیر نیازمند یک دهانه بازشو برای فراهم شدن امکان تردد کشتی است به همین علت ساخت آن دانش ویژه‌ای می‌طلبد و توسط مهندسان ایرانی ساخته خواهد شد.
وی توضیح داد: در مذاکره با طرف عراقی که تا پاسی از شب ادامه داشت نقشه‌های فنی طرف عراقی به ایران نشان داده شد و صورت جلسه آن به امضا رسید و همه جزئیات آن مشخص شد، این خط ریلی بعد از عبور از بصره، اروند رود به سند باد و ایستگاه جدید در بصره خواهد رسید که به عنوان نقشه نهایی امضا می‌شود.
مدیرعامل راه آهن تاکید کرد: بر اساس سند امضاشده دو طرف ایرانی و عراقی، بحث تحویل گرفتن پایه‌های پل ذکر شده که در قسمت جنوب غربی این رود ظرف ۲ ماه تحویل داده خواهد شد.
صالحی خاطرنشان کرد: مقرر شده است طرف عراقی ۱۶ کیلومتر زمین برای مین روبی را ظرف یک هفته آینده تحویل دهد.
وی توضیح داد: در جریان سفر و بازدید مدیر عامل و تیم فنی راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، تفاهم نامه اقدامات عملیاتی پروژه ریلی شلمچه-بصره در جلسه‌ای که با حضور مدیران عامل و مسئولان ارشد راه آهن های ایران و عراق و همچنین مقامات سیاسی در کنسولگری ایران در بصره تشکیل شد، به امضای طرفین رسید.
مدیرعامل راه آهن ادامه داد: در جریان این سفر که در راستای تفاهم گذشته بین وزرای راه و شهرسازی و حمل نقل دو کشور انجام شد، پس از برگزاری جلسه مشترک با تیم‌های فنی و سیاسی طرفین در مرز شلمچه، مدیران عامل به همراه تیم فنی راه‌آهن بازدید از مسیر را آغاز کردند.
صالحی افزود: مسئولان راه آهن دو کشور با توجه به نقشه‌های مصوب و ارائه شده، از مرز شلمچه، سکوی مسافری جدید احداث شده در مرز شلمچه، مسیر مطالعه شده از مرز تا اروند رود، زمین‌های دو طرف رود و بخش میانی آن (جزیره سندباد) در محل احداث پل و همچنین محل احداث ایستگاه جدید راه‌آهن بصره بازدید کردند.
طرفین در خصوص مسیر دقیق عبور خط ریلی از شلمچه تا رودخانه اروند و از رودخانه تا ایستگاه قطار مربوطه، زمانبندی گام به گام اقدامات اجرایی احداث مسیر ریلی شلمچه بصره از جمله زمانبندی انجام عملیات مین‌روبی، زمانبندی انجام زیرسازی و روسازی خط ریلی از شلمچه تا اروندرود (شط العرب)، تحویل زمین جهت مطالعات پایه‌ها و سپس اجرای پل و غیره تفاهم کردند
وی اضافه کرد: در ادامه پس از مذاکراتی که در کنسولگری ایران در بصره برگزار شد و حدود ۶ ساعت به طول انجامید، طرفین در خصوص مسیر دقیق عبور خط ریلی از شلمچه تا رودخانه اروند و از رودخانه تا ایستگاه قطار مربوطه، زمانبندی گام به گام اقدامات اجرایی احداث مسیر ریلی شلمچه بصره از جمله زمانبندی انجام عملیات مین‌روبی، زمانبندی انجام زیرسازی و روسازی خط ریلی از شلمچه تا اروندرود (شط العرب)، تحویل زمین جهت مطالعات پایه‌ها و سپس اجرای پل و غیره تفاهم کردند.
مدیرعامل راه آهن بیان کرد: در جریان برگزاری کمیسیون مشترک ایران و عراق در اسفندماه تفاهماتی میان دو کشور در حوزه ریلی به ویژه تسریع در احداث راه‌آهن شلمچه ـ بصره و همچنین اعلام آمادگی دو طرف برای اتصال ریلی از مرز خسروی انجام شده بود و دو کشور در خصوص راه‌اندازی مجدد قطار ترکیبی تهران-کربلا هم تفاهم کردند.
تحقق خط ریلی خرمشهر-بصره از مطالبات فعالان اقتصادی ایران و عراق است. مذاکرات ایران و طرف عراقی تا سال جاری به صورت فشرده در جریان است و طرفین بر تسریع اجرای طرح مهم راه آهن تاکید دارند؛ از طرفی تجار و بازرگانان دو کشور، تحقق مذاکرات از خواسته های آنان است. تا شرایط مهیا است ضرورت دارد طی امسال گام ابتدایی این طرح مهم اجرا شود.
نظر شما