بازار؛ گروه استانها: نوغانداری صنعتی است که گرچه از اوایل دهه ۸۰ به علل مختلف ازجمله کاهش قیمت، نداشتن صرفه اقتصادی و بی‌ثباتی بازار ابریشم به‌تدریج رنگ باخت، اما در طی چند سال گذشته شاهد افزایش تولیدکنندگان و رشد و توسعه آن در مناطق مستعد برای این صنعت به‌ویژه در استان خراسان رضوی هستیم.
در کنار صنعت نوغانداری، ابریشم‌بافی به‌عنوان هنر صنعتی منحصربه‌فرد و بازارپسند مطرح است و با تولید نخ‌های ابریشمین زمینه‌ساز تولید دستبافت های سنتی و هنری در قالب فرش‌ها و تابلو فرش‌های دستباف ابریشمی می‌شود که در حقیقت همان ارزش‌افزوده و سودآورترین بخش در مرحله تولید ابریشم است.
تنها ۴۵ روز کافی است تا تخم‌های کوچک و سیاه‌رنگ نوغان ثمربخش و به پیله‌های ارزشمند ابریشم بدل شود و به‌عنوان فعالیت اقتصادی جانبی در کنار کشاورزی و باغداری در فصل بهار، رونق‌بخش سفره هزاران خانواده باشد.
فعالیت قابل به‌صرفه
قابلیت پرورش کرم ابریشم در مناطق مختلف کشور و مکان‌های کوچک، سهولت کار، سرمایه‌گذاری اندک و درآمدزا بودن این فعالیت جانبی در بازه زمانی ۴۵ روزه و ارزش‌افزوده فرآورده‌های آن مثل نخ و فرش از مهم‌ترین مزایای پرورش کرم ابریشم است.
با پرورش هر جعبه تخم نوغان، معمولاً حدود ۳۵ کیلوگرم پیله تر ابریشم تولید می‌شود که از هر سه کیلوگرم پیله تر ابریشم، پس از فرآوری یک کیلوگرم نخ ابریشم به دست می‌آید
پرورش کرم ابریشم از اوایل فروردین‌ماه هرسال آغاز می‌شود و پس از طی یک دوره حدود ۴۵ روزه تا دوماهه، نوغانداران موفق به تولید پیله تر می‌شوند.
مشکلات نوغانداران
اگرچه پرورش کرم ابریشم در طول ۴۵ روز و به نظر آسان می‌آید اما وقتی پای گلایه‌های نوغانداران می‌نشینی مشاهده می‌کنی تا سررشته نخ ابریشم دستت برسد موانع بسیاری را باید پشت سر بگذاری.
در این راستا بسیاری از تولیدکنندگان از سود زیاد تسهیلات بانکی گلایه دارند و ابراز می‌کنند که پرداخت تسهیلات با نرخ ۱۸ درصد برای خانواده کشاورز که در زمره اقشار آسیب‌پذیر است ناممکن است.
بسیاری از نوغانداران قاچاق نخ‌های ابریشمی چینی را نیز آفتی برای تولید محصول می‌دانند و ابراز می‌کنند: یکی از مهم‌ترین نیازهای پرورش کرم ابریشم تهیه غذا یا همان برگ توت برای کرم‌هاست که همین موضوع به‌ظاهر ساده اما مشکلی بزرگ بر سر راه تولید است.
آن‌ها بیان می‌کنند: تهیه ۳۰ تن برگ توت برای هر نوغاندار کار ساده‌ای نیست و لذا باید ابتدا فکری به حال نهالستان‌ها و تهیه غذا برای پرورش‌دهندگان کرد.
افزایش پنج برابری پیله تر در خراسان رضوی
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در همین رابطه بابیان اینکه سال گذشته در استان ۱۱۰ تن پیله تر در استان تولید و روانه بازار گفت: پیش‌بینی می‌شود امسال ۵۰۰ تن پیله تَر در استان تولید شود.
یکی از مهم‌ترین نیازهای پرورش کرم ابریشم تهیه غذا یا همان برگ توت برای کرم‌هاست که همین موضوع به‌ظاهر ساده اما مشکلی بزرگ بر سر راه تولید است
مجید جعفری با اشاره به توزیع ۱۲هزار و ۱۲۹جعبه تخم کرم ابریشم امسال در بین نوغانداران استان خراسان رضوی اظهار کرد: این میزان نسبت به سال گذشته ۱۰۰ درصد رشد دارد و خراسان رضوی ۲۷درصد از کل توزیع تخم نوغان کل کشور را به خود اختصاص داده است.
وی بابیان اینکه هر جعبه تخم نوغان به ۳۰ تا ۳۵ مترمربع فضای پرورش نیاز دارد اضافه کرد: هم‌اکنون حدود دو هزار واحد ابریشم‌کشی در استان خراسان رضوی در زمینه تولید پیله و نخ ابریشم فعالیت دارند.
درآمد ۳۷۰ میلیارد تومانی
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی ادامه داد: پیش‌بینی می‌کنیم از محل صنعت نوغانداری در ۴۵ روز پرورش کرم ابریشم که طی هفته آینده به پایان می‌رسد ۳۷۰ میلیارد ریال درآمد در بخش کشاورزی و اقتصاد استان محقق شود.
جعفری بابیان اینکه به ازای هر دو جعبه تخم نوغان برای چهار نفر اشتغال ایجاد می‌شود، تاکید کرد: بر همین اساس برای حدود ۵۰۰ نفر در استان اشتغال موقت ایجادشده است.
در حال حاضر حدود دو هزار واحد ابریشم‌کشی در استان خراسان رضوی در زمینه تولید پیله و نخ ابریشم فعالیت دارند
وی در خصوص مشکل تأمین برگ توت برای تغذیه کرم ابریشم نیز بیان کرد: مرکز توسعه نوغان کشور امسال ۳۰ هزار اصله نهال درخت توت را در بین متقاضیان توزیع کرده است و بقیه نیاز خراسان رضوی هم از محل درختان توت بومی استان تأمین و توزیع می‌شود.
خرید تضمینی دولت
رئیس اداره نوغانداری خراسان رضوی نیز بابیان اینکه پرورش کرم ابریشم کمک شایانی به اقتصاد روستائیان داشته و در کاهش واردات نخ ابریشم نیز تأثیرگذار است به بازار می گوید:خوشبختانه خراسان رضوی دومین استان در تولید پیله کرم ابریشم و ازنظر تولید نخ ابریشم در کل کشور رتبه نخست را به خود اختصاص داده است.
فرید سرجمعی بابیان اینکه دولت نسبت به خرید هر کیلو ابریشم به میزان ۱۸ هزار و ۱۰۰ تومان اقدام می‌کند، می افزاید: البته این نرخ گاهی اوقات در بازار بیش از نرخ تضمینی خریدار دارد و تا کیلویی ۲۵ هزار تومان هم می‌رسد.
وی برپایی کلاس و کارگاه آموزشی به تعداد ۵۰ مورد و آموزش حدود یک هزار و ۵۰۰ نفر از نوغانداران و اجرای مفاد تفاهم‌نامه بین وزارت جهاد کشاورزی و کمیته امداد امام خمینی (ره) مبنی بر آموزش نوغانداران ازجمله اقدام‌های این اداره در سال گذشته عنوان می‌کند و ادامه می دهد: عمده پیله تر تولیدی نوغانداران به کارگاه‌های ابریشم‌کشی در بخش «بایگ» تربت‌حیدریه ارسال می‌شود که ۷۰ درصد ابریشم کشور در این بخش تولید می‌گردد.
سرجمعی خاطر نشان می کند: باهدف افزایش سطح کیفی تولید، تاکنون جلسات متعدد با نوغانداران و کارشناسان و مدیران جهاد کشاورزی برگزار و دانش و تجربیات یکدیگر مورد تبادل‌نظر قرارگرفته است.
نظر شما